گنجینه رؤیا: ترجمه آيات بينات في حقيقه بعض المنامات: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '| پس از = | پیش از = }} ' به '| پس از = | پیش از = }}')
    جز (جایگزینی متن - '== منابع مقاله == مقدمه و متن كتاب. رده:کتاب‌شناسی' به '== منابع مقاله == مقدمه و متن كتاب. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی')
     
    (۱۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    | تصویر =NUR34278J1.jpg
    | تصویر =NUR34278J1.jpg
    خط ۷: خط ۶:
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[جزایری، علی‌محمد]] (مترجم)
    [[جزایری، علی‌محمد]] (مترجم)
    [[شوشتری، محمدتقی]] (نويسنده)
    [[شوشتری، محمدتقی]] (نویسنده)
    |زبان  
    |زبان  
    | زبان =فارسی
    | زبان =فارسی
    خط ۱۸: خط ۱۷:
    [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی]]
    [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی]]
    | مکان نشر =قم - ایران
    | مکان نشر =قم - ایران
    | سال نشر = 1390 هـ.ش  
    | سال نشر = 1390 ش  


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE34278AUTOMATIONCODE
    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE34278AUTOMATIONCODE
    | چاپ =4
    | چاپ =4
    | شابک =978-964-04-0076-0
    | شابک =978-964-04-0076-0
    | تعداد جلد =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =34278
    | کتابخوان همراه نور =34278
    | کد پدیدآور =
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پس از =
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}'''گنجينه رؤيا (ترجمه آيات بينات في حقيقة بعض المنامات)'''، ترجمه‌اى است فارسى به قلم سيد على‌محمد موسوى جزايرى، از اثر عربى علامه [[شوشتری، محمدتقی|حاج شيخ محمدتقى شيخ شوشترى]]، درباره «رؤيا» و بعضى «رؤياهاى صادقه».
    }}
     
    '''گنجينه رؤيا (ترجمه آيات بينات في حقيقة بعض المنامات)'''، ترجمه‌اى است فارسى به قلم [[جزایری، علی‌محمد|سيد على‌محمد موسوى جزايرى]]، از اثر عربى علامه [[شوشتری، محمدتقی|حاج شيخ محمدتقى شيخ شوشترى]]، درباره «رؤيا» و بعضى «رؤياهاى صادقه».


    انگيزه مؤلف از تأليف اين كتاب، تنبه و توجه دادن اذهان به مبدأ متعال و قدرت بى‌منتهاى حى لايزال و باز نمودن دريچه‌اى براى خواننده به‌سوى عالم غيب و ملكوت و جهان ماوراءالطبيعه و اثبات حقيقت روح مجرد، وحى، نبوت، اعجاز و معاد مى‌باشد<ref>مقدمه مترجم، ص 8</ref>
    انگيزه مؤلف از تأليف اين كتاب، تنبه و توجه دادن اذهان به مبدأ متعال و قدرت بى‌منتهاى حى لايزال و باز نمودن دريچه‌اى براى خواننده به‌سوى عالم غيب و ملكوت و جهان ماوراءالطبيعه و اثبات حقيقت روح مجرد، وحى، نبوت، اعجاز و معاد مى‌باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/8 مقدمه مترجم، ص 8]</ref>


    == ساختار ==
    == ساختار ==
    كتاب با سه مقدمه از محمدعلى شيخ، مترجم و نویسنده آغاز و مطالب در بيست و شش فصل، تنظيم شده است.


    نویسنده در ابتدا به بحث پيرامون رؤياهاى معروفى كه در قرآن آمده پرداخته و سپس خواب‌هايى را كه در مورد پيامبران(ع) و معصومين(ع) نقل شده، ذكر كرده است.


    كتاب با سه مقدمه از محمدعلى شيخ، مترجم و نويسنده آغاز و مطالب در بيست و شش فصل، تنظيم شده است.
    ==گزارش محتوا==
     
    در مقدمه نخست، به موضوع كتاب و معرفى مترجم آن پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/5 مقدمه محمدعلى شيخ، ص 5]</ref>
    نويسنده در ابتدا به بحث پيرامون رؤياهاى معروفى كه در قرآن آمده پرداخته و سپس خواب‌هايى را كه در مورد پيامبران(ع) و معصومين(ع) نقل شده، ذكر كرده است.


    == گزارش محتوا ==
    در مقدمه مترجم، به ويژگى‌ها و انگيزه نویسنده اشاره گرديده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/8 مقدمه مترجم، ص 8]</ref> در مقدمه نویسنده، پس از تعريف رؤيا و پيدايش آن، موضوعات زير مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: خواب سرورآفرين در دنيا و آمرزش در آخرت، هشدار به‌وسيله رؤيا، اقسام خواب و راست و دروغ بودن آن، خواب‌هاى معصومين(ع)، علم نجوم، تطبيق رؤيا با تعبيرى كه براى آن مى‌شود، تعبير صحيح مخصوص اهل‌بيت(ع)، نمونه‌هايى از تعبير خواب ابن سيرين، دو فرشته‌اى كه حجاج در خواب ديد، شورش شبيب خارجى، شورش ابن اشعث، سعيد بن مسيب آشناى به تعبير خواب، تأثير زمان در تعبير خواب، دعا جهت حفظ از خواب‌هاى آشفته، خواب ترسناك كفاره گناهان، نظريه انكار صحت خواب‌ها و رد آن و..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/13 مقدمه نویسنده، ص 13 - 42]</ref>


    در فصل اول، رؤياهايى كه در قرآن ذكر شده، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. اين رؤياها به ترتيب عبارتند از: قصه قربانى حضرت ابراهيم(ع)؛ قصه حضرت يوسف؛ خواب دو يار زندانى حضرت يوسف(ع)؛ خواب عزيز مصر؛ خواب رسول خدا(ص) درباره جنگ بدر؛ خواب پيامبر(ص) راجع به فتح مكه؛ خواب آن حضرت در مورد بنى اميه؛ خواب مادر حضرت موسى(ع)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/51 متن كتاب، ص 51 - 74]</ref>


    در مقدمه نخست، به موضوع كتاب و معرفى مترجم آن پرداخته شده است<ref>مقدمه محمدعلى شيخ، ص 5</ref>
    در فصل دوم، به رؤياهايى پرداخته شده كه راجع به پيامبران گذشته بوده، ولى در قرآن ذكر نشده است. اين رؤياها عبارتند از: بخت النصر و دانيال؛ داستان حضرت ابراهيم(ع) و نمرود؛ خواب فرعون و قيام حضرت موسى(ع)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/76 همان، ص 76 - 80]</ref>


    در مقدمه مترجم، به ويژگى‌ها و انگيزه نويسنده اشاره گرديده (مقدمه مترجم، ص 8) در مقدمه نويسنده، پس از تعريف رؤيا و پيدايش آن، موضوعات زير مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: خواب سرورآفرين در دنيا و آمرزش در آخرت، هشدار به‌وسيله رؤيا، اقسام خواب و راست و دروغ بودن آن، خواب‌هاى معصومين(ع)، علم نجوم، تطبيق رؤيا با تعبيرى كه براى آن مى‌شود، تعبير صحيح مخصوص اهل‌بيت(ع)، نمونه‌هايى از تعبير خواب ابن سيرين، دو فرشته‌اى كه حجاج در خواب ديد، شورش شبيب خارجى، شورش ابن اشعث، سعيد بن مسيب آشناى به تعبير خواب، تأثير زمان در تعبير خواب، دعا جهت حفظ از خواب‌هاى آشفته، خواب ترسناك كفاره گناهان، نظريه انكار صحت خواب‌ها و رد آن و...<ref>مقدمه نويسنده، ص 13 - 42</ref>
    فصل سوم، به رؤياهايى كه راجع به پيامبر(ص) مى‌باشند اختصاص يافته است. برخى از اين رؤياها عبارتند از: خواب حضرت آمنه(س) مادر پيامبر(ص)؛ خواب عبدالمطلب و كشف و حفر چاه زمزم؛ خواب رقيقه و آمدن باران؛ خواب ابوالمجد واعظ و قصيده قافيه ابوطالب؛ نشانه روشن يا خواب اسعد بن زراره؛ خواب موبدان و حوادث تكان‌دهنده در شب ميلاد رسول خدا(ص)؛ خواب هشداردهنده عاتكه دختر عبدالمطلب؛ خواب جهيم بن صلت و كشته شدن اشراف قريش در جنگ بدر؛ خواب رسول خدا(ص) در جنگ احد؛ دستور پيامبر(ص) به آزادى مرد متهم به قتل؛ سفارش رسول خدا(ص) درباره حضرت عبدالعظيم(ع)؛ كشف توطئه نبش قبر رسول خدا(ص)؛ دستورالعملى براى خواب ديدن پيامبر(ص) و..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/81 همان، ص 81 - 124]</ref>


    در فصل اول، رؤياهايى كه در قرآن ذكر شده، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. اين رؤياها به ترتيب عبارتند از: قصه قربانى حضرت ابراهيم(ع)؛ قصه حضرت يوسف؛ خواب دو يار زندانى حضرت يوسف(ع)؛ خواب عزيز مصر؛ خواب رسول خدا(ص) درباره جنگ بدر؛ خواب پيامبر(ص) راجع به فتح مكه؛ خواب آن حضرت در مورد بنى اميه؛ خواب مادر حضرت موسى(ع)<ref>متن كتاب، ص 51 - 74</ref>
    در فصل چهارم، خواب‌ها و رؤياهايى كه متعلق به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] هستند، بيان شده است. در ابتداى اين فصل، دعایى جهت خواب ديدن آن حضرت آمده و سپس داستانى به نقل از «[[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]]» بدين مضمون نقل شده كه در سال 289ق، مالى از طبرستان از جانب محمد بن زيد به بغداد رسيده بود كه پنهانى ميان آل ابوطالب تقسيم گردد، اما وقتى معتضد آن را مى‌شنود، به او مى‌گويد كه نيازى به پنهان كردن نيست و اين كار را آشكار انجام بده. نویسنده به نقل از [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودى]]، معتقد است كه سبب اين‌گونه برخورد عطوفت‌آميز معتضد با آل ابى‌طالب، خوابى بود كه وى ديده و سپس به نقل آن خواب پرداخته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/126 همان، ص 126]</ref>


    در فصل دوم، به رؤياهايى پرداخته شده كه راجع به پيامبران گذشته بوده، ولى در قرآن ذكر نشده است. اين رؤياها عبارتند از: بخت النصر و دانيال؛ داستان حضرت ابراهيم(ع) و نمرود؛ خواب فرعون و قيام حضرت موسى(ع)<ref>همان، ص 76 - 80</ref>
    در فصل پنجم تا شانزدهم، خواب‌هايى كه مربوط به حضرت فاطمه(س)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/182 همان، ص 182]</ref>، امام حسن(ع)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/190 همان، ص 190]</ref>، امام حسين(ع)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/192 همان، ص 192]</ref>، [[امام سجاد(ع)]]<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/225 همان، ص 225]</ref>، امام باقر(ع)<ref>همان، ص 229</ref>، [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/232 همان، ص 232]</ref>، امام كاظم(ع)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/242 همان، ص 242]</ref>، [[امام رضا(ع)]]<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/248 همان، ص 248]</ref>، امام جواد(ع)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/270 همان، ص 270]</ref>، امام هادى(ع)<ref>همان، ص 273</ref>، [[امام حسن عسکری(ع)]] و امام زمان(عج) مى‌باشد، به ترتيب ذكر شده است.
     
    فصل سوم، به رؤياهايى كه راجع به پيامبر(ص) مى‌باشند اختصاص يافته است. برخى از اين رؤياها عبارتند از: خواب حضرت آمنه(س) مادر پيامبر(ص)؛ خواب عبدالمطلب و كشف و حفر چاه زمزم؛ خواب رقيقه و آمدن باران؛ خواب ابوالمجد واعظ و قصيده قافيه ابوطالب؛ نشانه روشن يا خواب اسعد بن زراره؛ خواب موبدان و حوادث تكان‌دهنده در شب ميلاد رسول خدا(ص)؛ خواب هشداردهنده عاتكه دختر عبدالمطلب؛ خواب جهيم بن صلت و كشته شدن اشراف قريش در جنگ بدر؛ خواب رسول خدا(ص) در جنگ احد؛ دستور پيامبر(ص) به آزادى مرد متهم به قتل؛ سفارش رسول خدا(ص) درباره حضرت عبدالعظيم(ع)؛ كشف توطئه نبش قبر رسول خدا(ص)؛ دستورالعملى براى خواب ديدن پيامبر(ص) و...<ref>همان، ص 81 - 124</ref>
     
    در فصل چهارم، خواب‌ها و رؤياهايى كه متعلق به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] هستند، بيان شده است. در ابتداى اين فصل، دعايى جهت خواب ديدن آن حضرت آمده و سپس داستانى به نقل از «[[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]]» بدين مضمون نقل شده كه در سال 289ق، مالى از طبرستان از جانب محمد بن زيد به بغداد رسيده بود كه پنهانى ميان آل ابوطالب تقسيم گردد، اما وقتى معتضد آن را مى‌شنود، به او مى‌گويد كه نيازى به پنهان كردن نيست و اين كار را آشكار انجام بده. نويسنده به نقل از مسعودى، معتقد است كه سبب اين‌گونه برخورد عطوفت‌آميز معتضد با آل ابى‌طالب، خوابى بود كه وى ديده و سپس به نقل آن خواب پرداخته است<ref>همان، ص 126</ref>
     
    در فصل پنجم تا شانزدهم، خواب‌هايى كه مربوط به حضرت فاطمه(س)<ref>همان، ص 182</ref>، امام حسن(ع)<ref>همان، ص 190</ref>، امام حسين(ع)<ref>همان، ص 192</ref>، [[امام سجاد(ع)]]<ref>همان، ص 225</ref>، امام باقر(ع)<ref>همان، ص 229</ref>، امام صادق(ع)<ref>همان، ص 232</ref>، امام كاظم(ع)<ref>همان، ص 242</ref>، [[امام رضا(ع)]]<ref>همان، ص 248</ref>، امام جواد(ع)<ref>همان، ص 270</ref>، امام هادى(ع)<ref>همان، ص 273</ref>، [[امام حسن عسکری(ع)]] و امام زمان(عج) مى‌باشد، به ترتيب ذكر شده است.


    در ساير فصول كتاب نيز به ترتيب، رؤياهايى مربوط به قرآن كريم؛ علما (از جمله يونس بن عبدالرحمان، [[کلینی، محمد بن یعقوب|شيخ كلينى]]، [[شيخ صدوق]]، [[شيخ مفيد]]، [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نورى]]، [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، [[شهيد اول]] و [[شهيد ثانى]])؛ شعرا (مانند كميت، سيد حميرى، اعشى، ابونواس و ابوعبدالله بن حجاج) و حاكمان (از جمله حاكمان آل‌بويه، مختار، تيمور، آغا محمدخان و حجاج) آمده است.
    در ساير فصول كتاب نيز به ترتيب، رؤياهايى مربوط به قرآن كريم؛ علما (از جمله يونس بن عبدالرحمان، [[کلینی، محمد بن یعقوب|شيخ كلينى]]، [[شيخ صدوق]]، [[شيخ مفيد]]، [[نوری، حسین بن محمدتقی|محدث نورى]]، [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]]، [[شهيد اول]] و [[شهيد ثانى]])؛ شعرا (مانند كميت، سيد حميرى، اعشى، ابونواس و ابوعبدالله بن حجاج) و حاكمان (از جمله حاكمان آل‌بويه، مختار، تيمور، آغا محمدخان و حجاج) آمده است.
    خط ۵۹: خط ۵۸:
    رؤياهاى مشعر به فرارسيدن مرگ؛ رؤياهاى مشعر به مرگ اولاد؛ رؤياهايى كه تعبير آن‌ها عين رؤياست؛ رؤياهاى طنزآميز؛ رؤياهاى دروغ و رؤياهاى گوناگون، عناوين فصول بعد كتاب مى‌باشد.
    رؤياهاى مشعر به فرارسيدن مرگ؛ رؤياهاى مشعر به مرگ اولاد؛ رؤياهايى كه تعبير آن‌ها عين رؤياست؛ رؤياهاى طنزآميز؛ رؤياهاى دروغ و رؤياهاى گوناگون، عناوين فصول بعد كتاب مى‌باشد.


    اين اثر مانند ساير آثار مؤلف، به علت ويژگى‌هاى آن از جمله تتبع و استقصاى كامل، اتقان و اعتبار مطالب، حسن ترتيب و تبويب، ايراد پاره‌اى پژوهش‌ها و تذكرات لازم و سودمند، از بهترين آثارى است كه در اين زمينه، نگارش يافته است<ref>مقدمه مترجم، ص 8</ref>
    اين اثر مانند ساير آثار مؤلف، به علت ويژگى‌هاى آن از جمله تتبع و استقصاى كامل، اتقان و اعتبار مطالب، حسن ترتيب و تبويب، ايراد پاره‌اى پژوهش‌ها و تذكرات لازم و سودمند، از بهترين آثارى است كه در اين زمينه، نگارش يافته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/18682/1/8 مقدمه مترجم، ص 8]</ref>


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==




    فهرست مطالب به‌همراه فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده نويسنده، در انتهاى كتاب آمده است.
    فهرست مطالب به‌همراه فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است.


    پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است.
    پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است.
    خط ۷۵: خط ۷۴:
    مقدمه و متن كتاب.
    مقدمه و متن كتاب.


     
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}





    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۹:۵۸

    گنجينه رويا: ترجمه آيات بينات في حقيقه بعض المنامات
    گنجینه رؤیا: ترجمه آيات بينات في حقيقه بعض المنامات
    پدیدآورانجزایری، علی‌محمد (مترجم) شوشتری، محمدتقی (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرترجمه آیات بینات فی حقیقه بعض المنامات
    ناشرجامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1390 ش
    چاپ4
    شابک978-964-04-0076-0
    موضوعخواب دیدن خواب گزاری
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BF‎‏ ‎‏1088‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏4‎‏ ‎‏ش‎‏92041‎‏
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    گنجينه رؤيا (ترجمه آيات بينات في حقيقة بعض المنامات)، ترجمه‌اى است فارسى به قلم سيد على‌محمد موسوى جزايرى، از اثر عربى علامه حاج شيخ محمدتقى شيخ شوشترى، درباره «رؤيا» و بعضى «رؤياهاى صادقه».

    انگيزه مؤلف از تأليف اين كتاب، تنبه و توجه دادن اذهان به مبدأ متعال و قدرت بى‌منتهاى حى لايزال و باز نمودن دريچه‌اى براى خواننده به‌سوى عالم غيب و ملكوت و جهان ماوراءالطبيعه و اثبات حقيقت روح مجرد، وحى، نبوت، اعجاز و معاد مى‌باشد[۱]

    ساختار

    كتاب با سه مقدمه از محمدعلى شيخ، مترجم و نویسنده آغاز و مطالب در بيست و شش فصل، تنظيم شده است.

    نویسنده در ابتدا به بحث پيرامون رؤياهاى معروفى كه در قرآن آمده پرداخته و سپس خواب‌هايى را كه در مورد پيامبران(ع) و معصومين(ع) نقل شده، ذكر كرده است.

    گزارش محتوا

    در مقدمه نخست، به موضوع كتاب و معرفى مترجم آن پرداخته شده است[۲]

    در مقدمه مترجم، به ويژگى‌ها و انگيزه نویسنده اشاره گرديده[۳] در مقدمه نویسنده، پس از تعريف رؤيا و پيدايش آن، موضوعات زير مورد بحث و بررسى قرار گرفته است: خواب سرورآفرين در دنيا و آمرزش در آخرت، هشدار به‌وسيله رؤيا، اقسام خواب و راست و دروغ بودن آن، خواب‌هاى معصومين(ع)، علم نجوم، تطبيق رؤيا با تعبيرى كه براى آن مى‌شود، تعبير صحيح مخصوص اهل‌بيت(ع)، نمونه‌هايى از تعبير خواب ابن سيرين، دو فرشته‌اى كه حجاج در خواب ديد، شورش شبيب خارجى، شورش ابن اشعث، سعيد بن مسيب آشناى به تعبير خواب، تأثير زمان در تعبير خواب، دعا جهت حفظ از خواب‌هاى آشفته، خواب ترسناك كفاره گناهان، نظريه انكار صحت خواب‌ها و رد آن و..[۴]

    در فصل اول، رؤياهايى كه در قرآن ذكر شده، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. اين رؤياها به ترتيب عبارتند از: قصه قربانى حضرت ابراهيم(ع)؛ قصه حضرت يوسف؛ خواب دو يار زندانى حضرت يوسف(ع)؛ خواب عزيز مصر؛ خواب رسول خدا(ص) درباره جنگ بدر؛ خواب پيامبر(ص) راجع به فتح مكه؛ خواب آن حضرت در مورد بنى اميه؛ خواب مادر حضرت موسى(ع)[۵]

    در فصل دوم، به رؤياهايى پرداخته شده كه راجع به پيامبران گذشته بوده، ولى در قرآن ذكر نشده است. اين رؤياها عبارتند از: بخت النصر و دانيال؛ داستان حضرت ابراهيم(ع) و نمرود؛ خواب فرعون و قيام حضرت موسى(ع)[۶]

    فصل سوم، به رؤياهايى كه راجع به پيامبر(ص) مى‌باشند اختصاص يافته است. برخى از اين رؤياها عبارتند از: خواب حضرت آمنه(س) مادر پيامبر(ص)؛ خواب عبدالمطلب و كشف و حفر چاه زمزم؛ خواب رقيقه و آمدن باران؛ خواب ابوالمجد واعظ و قصيده قافيه ابوطالب؛ نشانه روشن يا خواب اسعد بن زراره؛ خواب موبدان و حوادث تكان‌دهنده در شب ميلاد رسول خدا(ص)؛ خواب هشداردهنده عاتكه دختر عبدالمطلب؛ خواب جهيم بن صلت و كشته شدن اشراف قريش در جنگ بدر؛ خواب رسول خدا(ص) در جنگ احد؛ دستور پيامبر(ص) به آزادى مرد متهم به قتل؛ سفارش رسول خدا(ص) درباره حضرت عبدالعظيم(ع)؛ كشف توطئه نبش قبر رسول خدا(ص)؛ دستورالعملى براى خواب ديدن پيامبر(ص) و..[۷]

    در فصل چهارم، خواب‌ها و رؤياهايى كه متعلق به اميرالمؤمنين(ع) هستند، بيان شده است. در ابتداى اين فصل، دعایى جهت خواب ديدن آن حضرت آمده و سپس داستانى به نقل از «مروج الذهب» بدين مضمون نقل شده كه در سال 289ق، مالى از طبرستان از جانب محمد بن زيد به بغداد رسيده بود كه پنهانى ميان آل ابوطالب تقسيم گردد، اما وقتى معتضد آن را مى‌شنود، به او مى‌گويد كه نيازى به پنهان كردن نيست و اين كار را آشكار انجام بده. نویسنده به نقل از مسعودى، معتقد است كه سبب اين‌گونه برخورد عطوفت‌آميز معتضد با آل ابى‌طالب، خوابى بود كه وى ديده و سپس به نقل آن خواب پرداخته است[۸]

    در فصل پنجم تا شانزدهم، خواب‌هايى كه مربوط به حضرت فاطمه(س)[۹]، امام حسن(ع)[۱۰]، امام حسين(ع)[۱۱]، امام سجاد(ع)[۱۲]، امام باقر(ع)[۱۳]، امام صادق(ع)[۱۴]، امام كاظم(ع)[۱۵]، امام رضا(ع)[۱۶]، امام جواد(ع)[۱۷]، امام هادى(ع)[۱۸]، امام حسن عسکری(ع) و امام زمان(عج) مى‌باشد، به ترتيب ذكر شده است.

    در ساير فصول كتاب نيز به ترتيب، رؤياهايى مربوط به قرآن كريم؛ علما (از جمله يونس بن عبدالرحمان، شيخ كلينى، شيخ صدوق، شيخ مفيد، محدث نورى، سيد رضى، سيد مرتضى، شهيد اول و شهيد ثانى)؛ شعرا (مانند كميت، سيد حميرى، اعشى، ابونواس و ابوعبدالله بن حجاج) و حاكمان (از جمله حاكمان آل‌بويه، مختار، تيمور، آغا محمدخان و حجاج) آمده است.

    رؤياهاى مشعر به فرارسيدن مرگ؛ رؤياهاى مشعر به مرگ اولاد؛ رؤياهايى كه تعبير آن‌ها عين رؤياست؛ رؤياهاى طنزآميز؛ رؤياهاى دروغ و رؤياهاى گوناگون، عناوين فصول بعد كتاب مى‌باشد.

    اين اثر مانند ساير آثار مؤلف، به علت ويژگى‌هاى آن از جمله تتبع و استقصاى كامل، اتقان و اعتبار مطالب، حسن ترتيب و تبويب، ايراد پاره‌اى پژوهش‌ها و تذكرات لازم و سودمند، از بهترين آثارى است كه در اين زمينه، نگارش يافته است[۱۹]

    وضعيت كتاب

    فهرست مطالب به‌همراه فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده نویسنده، در انتهاى كتاب آمده است.

    پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است.

    پانويس

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.

    وابسته‌ها