کرباسی، محمدابراهیم بن محمدحسن: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۷: خط ۲۷:
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    | data-type="authorTeachers" |[[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سيد محمدمهدى بحر العلوم]]
    | data-type="authorTeachers" |[[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سید محمدمهدى بحر العلوم]]


    [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد مير على طباطبايى]]
    [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سید میر على طباطبایى]]
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    خط ۳۹: خط ۳۹:
    </div>
    </div>


     
    '''محمدابراهیم بن محمدحسن کرباسى''' یا '''کلباسى''' (1180-1261ق)، از بزرگ‌ترین علما و زهاد قرن دوازدهم هجرى است که در زهد، تقوى و احتیاط، معروفیت تمام داشته است، وی احیاگر حوزه علمیه اصفهان در قرن دوازدهم بوده است.   
    '''محمدابراهيم بن محمدحسن كرباسى يا كلباسى''' (1180-1261ق)، از بزرگ‌ترين علما و زهاد قرن دوازدهم هجرى است كه در زهد، تقوى و احتياط، معروفيت تمام داشته است، وی احیاگر حوزه علمیه اصفهان در قرن دوازدهم بوده است.   


    == ولادت ==
    == ولادت ==
    وى، در سال 1180ق، در اصفهان ديده به جهان گشود. خاندان کلباسی در اصل از نسل مالک اشتر نخعی هستند، از این رو به اشتری نیز معروف هستند.
    وى، در سال 1180ق، در اصفهان دیده به جهان گشود. خاندان کلباسی در اصل از نسل مالک اشتر نخعی هستند، از این رو به اشتری نیز معروف هستند.


    پدرش، نخست، در محله «حوض كرباس» شهر هرات اقامت داشت و به همين جهت ملقب به كرباسى گرديد. محمّدحسن كه شخصی فاضل، پارسا و متديّن بود، از اين محل به گناباد (از توابع استان خراسان) مهاجرت نمود و در آبادي «كاخك» اقامت گزيد.
    پدرش، نخست، در محله «حوض کرباس» شهر هرات اقامت داشت و به همین جهت ملقب به کرباسى گردید. محمّدحسن که شخصی فاضل، پارسا و متدیّن بود، از این محل به گناباد (از توابع استان خراسان) مهاجرت نمود و در آبادی «کاخک» اقامت گزید.


    محمّد حسن به دلايلي كه مورّخان و شرح حال نگاران بدان‌ها اشاره نكرده‌اند، كاخك گناباد را به مقصد اصفهان ترک نمود و در اين شهر رحل اقامت افكند. مدتي از سكونت وي در اين ديار سپري نشده بود كه در نوزدهم ربيع الثاني سال 1180 هـ. ق صاحب فرزندي گرديد كه او را «محمّد ابراهيم» ناميد.
    محمّد حسن به دلایلی که مورّخان و شرح حال نگاران بدان‌ها اشاره نکرده‌اند، کاخک گناباد را به مقصد اصفهان ترک نمود و در این شهر رحل اقامت افکند. مدتی از سکونت وی در این دیار سپری نشده بود که در نوزدهم ربیع الثانی سال 1180 هـ. ق صاحب فرزندی گردید که او را «محمّد ابراهیم» نامید.


    ==تحصیلات==
    ==تحصیلات==


    وى، دوران كودكى و نوجوانى را در اصفهان گذراند و اولين استاد او، پدرش بود، اما در سنين نوجوانى، پدر را از دست داده و پس از او، مولا محمد رفيع گيلانى مشهور به بيدآبادى اصفهانى، نقش مهمى در تربيت وى عهده‌دار بود (مرحوم بيدآبادى، از بزرگان عرصه حكمت، از شاگردان ميرزا محمدتقى الماسى و معاصر [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحيد بهبهانى]] محسوب مى‌شده است و كرباسى در بياناتى، به ساده‌زيستى و قناعت وى اشاره كرده است. وى، به سال 1197ق، در حالى كه كرباسى هفده سالگى را طى مى‌كرد، به دار بقا شتافت).
    وى، دوران کودکى و نوجوانى را در اصفهان گذراند و اولین استاد او، پدرش بود، اما در سنین نوجوانى، پدر را از دست داده و پس از او، مولا محمد رفیع گیلانى مشهور به بیدآبادى اصفهانى، نقش مهمى در تربیت وى عهده‌دار بود (مرحوم بیدآبادى، از بزرگان عرصه حکمت، از شاگردان میرزا محمدتقى الماسى و معاصر [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحید بهبهانى]] محسوب مى‌شده است و کرباسى در بیاناتى، به ساده‌زیستى و قناعت وى اشاره کرده است. وى، به سال 1197ق، در حالى که کرباسى هفده سالگى را طى مى‌کرد، به دار بقا شتافت).


    كرباسى، در جوانى به محضر برخى مشاهير و معاريف حكمت و كلام در اصفهان راه يافت. در ميان اين دانشوران، از انديشه‌هاى ملا على بن جمشيد نورى، بيش از همه بهره برد.
    کرباسى، در جوانى به محضر برخى مشاهیر و معاریف حکمت و کلام در اصفهان راه یافت. در میان این دانشوران، از اندیشه‌هاى ملا على بن جمشید نورى، بیش از همه بهره برد.


    او، در اصفهان به مكتب درس ميرزا محمد على فرزند مظفر اصفهانى، ملا محراب گيلانى، شيخ محمد على هرندى و شيخ محمد فرزند شيخ زين‌الدين نيز راه پيدا كرد و از محضر آنان محظوظ گشت. وى، در رساله فارسى كه در جواب سؤال يكى از فرزندان فتحعلى شاه قاجار نوشته، نام اين بزرگان را ذكر كرده است.
    او، در اصفهان به مکتب درس میرزا محمد على فرزند مظفر اصفهانى، ملا محراب گیلانى، شیخ محمد على هرندى و شیخ محمد فرزند شیخ زین‌الدین نیز راه پیدا کرد و از محضر آنان محظوظ گشت. وى، در رساله فارسى که در جواب سؤال یکى از فرزندان فتحعلى شاه قاجار نوشته، نام این بزرگان را ذکر کرده است.


    === سفر به نجف اشرف ===
    === سفر به نجف اشرف ===
    وى، پس از تكميل تحصيلات خويش در اصفهان، به منظور ارتقاى دانسته‌هاى خود در سطوح عالى معارف اسلامى، خصوصا فقه و اصول و نايل گشتن به درجه اجتهاد و بهره‌گيرى از چهره‌هاى علمى حوزه نجف، رهسپار عراق گرديد. عالم بلندآوازه و مجتهد شناخته شده اين زمان، [[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سيد محمدمهدى بحر العلوم]] (متوفى 1212ق) بود كه در ميان شیعیان نفوذ فراوانى داشت.
    وى، پس از تکمیل تحصیلات خویش در اصفهان، به منظور ارتقاى دانسته‌هاى خود در سطوح عالى معارف اسلامى، خصوصا فقه و اصول و نایل گشتن به درجه اجتهاد و بهره‌گیرى از چهره‌هاى علمى حوزه نجف، رهسپار عراق گردید. عالم بلندآوازه و مجتهد شناخته شده این زمان، [[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سید محمدمهدى بحر العلوم]] (متوفى 1212ق) بود که در میان شیعیان نفوذ فراوانى داشت.


    كرباسى، در نجف اشرف و در محضر درس مرحوم [[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سيد بحر العلوم]]، با سيد شفتى آشنا شد كه بعدها اين آشنايى، به دوستى و اخوت بين آن دو مبدل شد.
    کرباسى، در نجف اشرف و در محضر درس مرحوم [[بحرالعلوم، سید محمدمهدی بن مرتضی|سید بحر العلوم]]، با سید شفتى آشنا شد که بعدها این آشنایى، به دوستى و اخوت بین آن دو مبدل شد.


    آیت‌الله [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شيخ جعفر کاشف‌الغطاء]]، وى را در حوزه درسى خويش راه داده و مهارت‌هاى فقهى و توانايى خود را در علم اصول به او انتقال داد و براى او، اجازه‌اى صادر كرد كه در آن از مقامات علمى و زهد و ورع وى سخن گفته و سلسله راويانى را كه خود از آنها اجازه نقل حديث داشته برشمرده است. استاد، در اين اجازه‌نامه، شاگرد را عالم عامل، فاضل كامل و داراى فكر دقيق و ژرفاى انديشه معرفى كرده و به ملاقات او با حضرت صاحب الامر اشاره كرده است.
    آیت‌الله [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شیخ جعفر کاشف‌الغطاء]]، وى را در حوزه درسى خویش راه داده و مهارت‌هاى فقهى و توانایى خود را در علم اصول به او انتقال داد و براى او، اجازه‌اى صادر کرد که در آن از مقامات علمى و زهد و ورع وى سخن گفته و سلسله راویانى را که خود از آنها اجازه نقل حدیث داشته برشمرده است. استاد، در این اجازه‌نامه، شاگرد را عالم عامل، فاضل کامل و داراى فکر دقیق و ژرفاى اندیشه معرفى کرده و به ملاقات او با حضرت صاحب الامر اشاره کرده است.


    وى، در نجف اشرف، از محضر [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد مير على طباطبايى]] صاحب كتاب «[[رياض المسائل في تحقيق الأحكام بالدلائل (ط - الحديثة)|الرياض]]»، نيز بهره‌مند گشت.
    وى، در نجف اشرف، از محضر [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سید میر على طباطبایى]] صاحب کتاب «[[رياض المسائل في تحقيق الأحكام بالدلائل (ط - الحديثة)|الریاض]]»، نیز بهره‌مند گشت.


    === سفر به کاظمین ===
    === سفر به کاظمین ===
    ايشان، سپس به شهر كاظمين سفر نموده و به مكتب پربار [[اعرجی کاظمی، محسن|سيد محسن اعرجى]] راه يافت و قضا و شهادات و بسيارى از مسائل فقهى را كه در اين زمينه كاربرد داشت، از وى آموخت.
    ایشان، سپس به شهر کاظمین سفر نموده و به مکتب پربار [[اعرجی کاظمی، محسن|سید محسن اعرجى]] راه یافت و قضا و شهادات و بسیارى از مسائل فقهى را که در این زمینه کاربرد داشت، از وى آموخت.


    === بازگشت به ایران ===
    === بازگشت به ایران ===
    وى، پس از آن، به ايران بازگشت و به شهر مقدس قم رفته و محضر [[میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن|ميرزاى قمى]] و [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا مهدى نراقى]] (متوفى 1209ق) را درك نمود و سپس به كاشان و اصفهان رفت و رسالت فرهنگى و تكليف دينى خود را در آن‌جا ادامه داد.
    وى، پس از آن، به ایران بازگشت و به شهر مقدس قم رفته و محضر [[میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن|میرزاى قمى]] و [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|ملا مهدى نراقى]] (متوفى 1209ق) را درک نمود و سپس به کاشان و اصفهان رفت و رسالت فرهنگى و تکلیف دینى خود را در آن‌جا ادامه داد.


    وى، در روش علمى، به استدلال، برهان، ژرف‌كاوى و تعمق اتكا داشت، اما در عين حال، استعانت از پيشگاه خداوند، توسل به اهل‌بيت(ع) و استفاده از احاديث منقول از ائمه(ع) را در اين راه به كار مى‌برد و در مباحثه و مناظره با ديگران، فروتنى و قدرت تحمل عقايد طرف مخالف و نيز بلندنظرى و وسعت مشرب را مد نظر داشت.
    وى، در روش علمى، به استدلال، برهان، ژرف‌کاوى و تعمق اتکا داشت، اما در عین حال، استعانت از پیشگاه خداوند، توسل به اهل‌بیت(ع) و استفاده از احادیث منقول از ائمه(ع) را در این راه به کار مى‌برد و در مباحثه و مناظره با دیگران، فروتنى و قدرت تحمل عقاید طرف مخالف و نیز بلندنظرى و وسعت مشرب را مد نظر داشت.


    وى، در چندين رشته از علوم اسلامى، صاحب‌نظر بود و تأليفاتى داشت. گذشته از تدريس فقه و اصول، در مسجد حكيم اصفهان به منبر مى‌رفت و در نهايت سلامت نفس، تقوا و پارسايى، مردم را موعظه مى‌نمود.
    وى، در چندین رشته از علوم اسلامى، صاحب‌نظر بود و تألیفاتى داشت. گذشته از تدریس فقه و اصول، در مسجد حکیم اصفهان به منبر مى‌رفت و در نهایت سلامت نفس، تقوا و پارسایى، مردم را موعظه مى‌نمود.


    در حوزه درسى اين نام‌دار ميدان فقاهت، دانشورانى چند، علاوه بر فرزندانش، تربيت شدند كه از جمله آنها مى‌توان به حاج [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] اشاره كرد.
    در حوزه درسى این نام‌دار میدان فقاهت، دانشورانى چند، علاوه بر فرزندانش، تربیت شدند که از جمله آنها مى‌توان به حاج [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] اشاره کرد.


    او، به لحاظ مقام فقهى و تسلط بر موازين شرعى و نيز رعايت حالات اخلاقى، به ورع دست يافته بود، اما اين خصلتش هرگز سبب آن نگرديد كه گوشه‌اى را برگزيند و به رياضت نفس بپردازد و كارى با جامعه نداشته باشد و از برخورد با ناروايى‌ها و منكرها خاموش بماند، هنر مهمش اين بود كه در متن جامعه عصر خويش زندگى مى‌كرد و در عين حال، در صيانت از ارزش‌ها و عملى نمودن دستورهاى دينى، لحظه‌اى آرام نبود و البته به لحاظ رعايت شئون تقوايى و مراتب اخلاصى كه داشت، بسيار احتياط مى‌كرد.
    او، به لحاظ مقام فقهى و تسلط بر موازین شرعى و نیز رعایت حالات اخلاقى، به ورع دست یافته بود، اما این خصلتش هرگز سبب آن نگردید که گوشه‌اى را برگزیند و به ریاضت نفس بپردازد و کارى با جامعه نداشته باشد و از برخورد با ناروایى‌ها و منکرها خاموش بماند، هنر مهمش این بود که در متن جامعه عصر خویش زندگى مى‌کرد و در عین حال، در صیانت از ارزش‌ها و عملى نمودن دستورهاى دینى، لحظه‌اى آرام نبود و البته به لحاظ رعایت شئون تقوایى و مراتب اخلاصى که داشت، بسیار احتیاط مى‌کرد.


    نسبت به دست‌گيرى از فقرا، توجهى كامل و اهتمامى وافر داشت و به امور طلاب و شاگردان خود، به نحو احسن رسيدگى مى‌نمود. مرحوم حاج ميرزا زاهدى كرباسى كه نواده او و خود دانشمندى توانا است، در كتابى به نام «بدر التمام» حالات روحى و اخلاقى جد خود را نگاشته و سجاياى انسانى و مراتب اخلاقى او را ذكر نموده است.
    نسبت به دست‌گیرى از فقرا، توجهى کامل و اهتمامى وافر داشت و به امور طلاب و شاگردان خود، به نحو احسن رسیدگى مى‌نمود. مرحوم حاج میرزا زاهدى کرباسى که نواده او و خود دانشمندى توانا است، در کتابى به نام «بدر التمام» حالات روحى و اخلاقى جد خود را نگاشته و سجایاى انسانى و مراتب اخلاقى او را ذکر نموده است.


    ايشان، با آن عزت، مناعت و استطاعتى كه داشت، گامى از طريق قناعت بيرون نگذاشت و به استمرار اين حالت كه زينت اهل علم و نشانه ساده‌زيستى است، اصرار مى‌ورزيد.
    ایشان، با آن عزت، مناعت و استطاعتى که داشت، گامى از طریق قناعت بیرون نگذاشت و به استمرار این حالت که زینت اهل علم و نشانه ساده‌زیستى است، اصرار مى‌ورزید.


    ==وفات==
    ==وفات==


    اين عالم بزرگ، پس از مدّت هشتاد و يك سال و نوزده روز عمر با بركت، در شب پنج شنبه هشتم ماه جمادى الاولى 1261ق / 1224ش، رحلت نمود و در برابر مسجد حكيم اصفهان دفن گرديد.
    این عالم بزرگ، پس از مدّت هشتاد و یک سال و نوزده روز عمر با برکت، در شب پنج شنبه هشتم ماه جمادى الاولى 1261ق / 1224ش، رحلت نمود و در برابر مسجد حکیم اصفهان دفن گردید.


    == آثار ==
    == آثار ==


    # اشارات الاصول؛
    # اشارات الاصول؛
    # ارشاد المسترشدين فى معرفة احكام‌الدين يا رساله عمليه؛
    # ارشاد المسترشدین فى معرفة احکام‌الدین یا رساله عملیه؛
    # النخبة؛
    # النخبة؛
    # منهاج الهداية الى احكام الشريعة و فروع الفقه؛
    # منهاج الهدایة الى احکام الشریعة و فروع الفقه؛
    # السؤال و الجواب فى الفقه و الاحكام؛
    # السؤال و الجواب فى الفقه و الاحکام؛
    # شوارع الهداية فى شرح الكفاية المقتصد؛
    # شوارع الهدایة فى شرح الکفایة المقتصد؛
    # تقليد الميّت؛
    # تقلید المیّت؛
    # الايقاضات؛
    # الایقاضات؛
    # رساله‌اى در صحيح و اعم؛
    # رساله‌اى در صحیح و اعم؛
    # نقد الاصول؛
    # نقد الاصول؛
    # مناسك حج؛
    # مناسک حج؛
    # رساله‌اى در مفطر بودن قليان يا توتون؛
    # رساله‌اى در مفطر بودن قلیان یا توتون؛





    نسخهٔ ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۰۱

    کلباسی، محمدابراهیم بن محمدحسن
    نام کرباسی، محمدابراهیم بن محمدحسن
    نام‌های دیگر ع‍ج‍م‍ی‌، م‍ح‍م‍داب‍راه‍ی‍م‌

    ک‍اخ‍ی‌ خ‍راس‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍داب‍راه‍ی‍م‌ ب‍ن‌ م‍ح‍م‍دح‍س‍ن‌

    ک‍ل‍ب‍اس‍ی‌، م‍ح‍م‍داب‍راه‍ی‍م‌

    حاجی کرباسی

    نام پدر محمدحسن
    متولد 1145ش/1180ق
    محل تولد اصفهان
    رحلت 1261 ق
    اساتید سید محمدمهدى بحر العلوم

    سید میر على طباطبایى

    برخی آثار إشارات الأصول
    کد مؤلف AUTHORCODE00643AUTHORCODE

    محمدابراهیم بن محمدحسن کرباسى یا کلباسى (1180-1261ق)، از بزرگ‌ترین علما و زهاد قرن دوازدهم هجرى است که در زهد، تقوى و احتیاط، معروفیت تمام داشته است، وی احیاگر حوزه علمیه اصفهان در قرن دوازدهم بوده است.

    ولادت

    وى، در سال 1180ق، در اصفهان دیده به جهان گشود. خاندان کلباسی در اصل از نسل مالک اشتر نخعی هستند، از این رو به اشتری نیز معروف هستند.

    پدرش، نخست، در محله «حوض کرباس» شهر هرات اقامت داشت و به همین جهت ملقب به کرباسى گردید. محمّدحسن که شخصی فاضل، پارسا و متدیّن بود، از این محل به گناباد (از توابع استان خراسان) مهاجرت نمود و در آبادی «کاخک» اقامت گزید.

    محمّد حسن به دلایلی که مورّخان و شرح حال نگاران بدان‌ها اشاره نکرده‌اند، کاخک گناباد را به مقصد اصفهان ترک نمود و در این شهر رحل اقامت افکند. مدتی از سکونت وی در این دیار سپری نشده بود که در نوزدهم ربیع الثانی سال 1180 هـ. ق صاحب فرزندی گردید که او را «محمّد ابراهیم» نامید.

    تحصیلات

    وى، دوران کودکى و نوجوانى را در اصفهان گذراند و اولین استاد او، پدرش بود، اما در سنین نوجوانى، پدر را از دست داده و پس از او، مولا محمد رفیع گیلانى مشهور به بیدآبادى اصفهانى، نقش مهمى در تربیت وى عهده‌دار بود (مرحوم بیدآبادى، از بزرگان عرصه حکمت، از شاگردان میرزا محمدتقى الماسى و معاصر وحید بهبهانى محسوب مى‌شده است و کرباسى در بیاناتى، به ساده‌زیستى و قناعت وى اشاره کرده است. وى، به سال 1197ق، در حالى که کرباسى هفده سالگى را طى مى‌کرد، به دار بقا شتافت).

    کرباسى، در جوانى به محضر برخى مشاهیر و معاریف حکمت و کلام در اصفهان راه یافت. در میان این دانشوران، از اندیشه‌هاى ملا على بن جمشید نورى، بیش از همه بهره برد.

    او، در اصفهان به مکتب درس میرزا محمد على فرزند مظفر اصفهانى، ملا محراب گیلانى، شیخ محمد على هرندى و شیخ محمد فرزند شیخ زین‌الدین نیز راه پیدا کرد و از محضر آنان محظوظ گشت. وى، در رساله فارسى که در جواب سؤال یکى از فرزندان فتحعلى شاه قاجار نوشته، نام این بزرگان را ذکر کرده است.

    سفر به نجف اشرف

    وى، پس از تکمیل تحصیلات خویش در اصفهان، به منظور ارتقاى دانسته‌هاى خود در سطوح عالى معارف اسلامى، خصوصا فقه و اصول و نایل گشتن به درجه اجتهاد و بهره‌گیرى از چهره‌هاى علمى حوزه نجف، رهسپار عراق گردید. عالم بلندآوازه و مجتهد شناخته شده این زمان، سید محمدمهدى بحر العلوم (متوفى 1212ق) بود که در میان شیعیان نفوذ فراوانى داشت.

    کرباسى، در نجف اشرف و در محضر درس مرحوم سید بحر العلوم، با سید شفتى آشنا شد که بعدها این آشنایى، به دوستى و اخوت بین آن دو مبدل شد.

    آیت‌الله شیخ جعفر کاشف‌الغطاء، وى را در حوزه درسى خویش راه داده و مهارت‌هاى فقهى و توانایى خود را در علم اصول به او انتقال داد و براى او، اجازه‌اى صادر کرد که در آن از مقامات علمى و زهد و ورع وى سخن گفته و سلسله راویانى را که خود از آنها اجازه نقل حدیث داشته برشمرده است. استاد، در این اجازه‌نامه، شاگرد را عالم عامل، فاضل کامل و داراى فکر دقیق و ژرفاى اندیشه معرفى کرده و به ملاقات او با حضرت صاحب الامر اشاره کرده است.

    وى، در نجف اشرف، از محضر سید میر على طباطبایى صاحب کتاب «الریاض»، نیز بهره‌مند گشت.

    سفر به کاظمین

    ایشان، سپس به شهر کاظمین سفر نموده و به مکتب پربار سید محسن اعرجى راه یافت و قضا و شهادات و بسیارى از مسائل فقهى را که در این زمینه کاربرد داشت، از وى آموخت.

    بازگشت به ایران

    وى، پس از آن، به ایران بازگشت و به شهر مقدس قم رفته و محضر میرزاى قمى و ملا مهدى نراقى (متوفى 1209ق) را درک نمود و سپس به کاشان و اصفهان رفت و رسالت فرهنگى و تکلیف دینى خود را در آن‌جا ادامه داد.

    وى، در روش علمى، به استدلال، برهان، ژرف‌کاوى و تعمق اتکا داشت، اما در عین حال، استعانت از پیشگاه خداوند، توسل به اهل‌بیت(ع) و استفاده از احادیث منقول از ائمه(ع) را در این راه به کار مى‌برد و در مباحثه و مناظره با دیگران، فروتنى و قدرت تحمل عقاید طرف مخالف و نیز بلندنظرى و وسعت مشرب را مد نظر داشت.

    وى، در چندین رشته از علوم اسلامى، صاحب‌نظر بود و تألیفاتى داشت. گذشته از تدریس فقه و اصول، در مسجد حکیم اصفهان به منبر مى‌رفت و در نهایت سلامت نفس، تقوا و پارسایى، مردم را موعظه مى‌نمود.

    در حوزه درسى این نام‌دار میدان فقاهت، دانشورانى چند، علاوه بر فرزندانش، تربیت شدند که از جمله آنها مى‌توان به حاج ملا هادى سبزوارى اشاره کرد.

    او، به لحاظ مقام فقهى و تسلط بر موازین شرعى و نیز رعایت حالات اخلاقى، به ورع دست یافته بود، اما این خصلتش هرگز سبب آن نگردید که گوشه‌اى را برگزیند و به ریاضت نفس بپردازد و کارى با جامعه نداشته باشد و از برخورد با ناروایى‌ها و منکرها خاموش بماند، هنر مهمش این بود که در متن جامعه عصر خویش زندگى مى‌کرد و در عین حال، در صیانت از ارزش‌ها و عملى نمودن دستورهاى دینى، لحظه‌اى آرام نبود و البته به لحاظ رعایت شئون تقوایى و مراتب اخلاصى که داشت، بسیار احتیاط مى‌کرد.

    نسبت به دست‌گیرى از فقرا، توجهى کامل و اهتمامى وافر داشت و به امور طلاب و شاگردان خود، به نحو احسن رسیدگى مى‌نمود. مرحوم حاج میرزا زاهدى کرباسى که نواده او و خود دانشمندى توانا است، در کتابى به نام «بدر التمام» حالات روحى و اخلاقى جد خود را نگاشته و سجایاى انسانى و مراتب اخلاقى او را ذکر نموده است.

    ایشان، با آن عزت، مناعت و استطاعتى که داشت، گامى از طریق قناعت بیرون نگذاشت و به استمرار این حالت که زینت اهل علم و نشانه ساده‌زیستى است، اصرار مى‌ورزید.

    وفات

    این عالم بزرگ، پس از مدّت هشتاد و یک سال و نوزده روز عمر با برکت، در شب پنج شنبه هشتم ماه جمادى الاولى 1261ق / 1224ش، رحلت نمود و در برابر مسجد حکیم اصفهان دفن گردید.

    آثار

    1. اشارات الاصول؛
    2. ارشاد المسترشدین فى معرفة احکام‌الدین یا رساله عملیه؛
    3. النخبة؛
    4. منهاج الهدایة الى احکام الشریعة و فروع الفقه؛
    5. السؤال و الجواب فى الفقه و الاحکام؛
    6. شوارع الهدایة فى شرح الکفایة المقتصد؛
    7. تقلید المیّت؛
    8. الایقاضات؛
    9. رساله‌اى در صحیح و اعم؛
    10. نقد الاصول؛
    11. مناسک حج؛
    12. رساله‌اى در مفطر بودن قلیان یا توتون؛


    منابع مقاله

    پرتال استان اصفهان، شنبه 23 مهر ماه، 1390ش.


    وابسته‌ها