نهاية الحكمة (ط. جامعه مدرسین): تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'ميرزا عبدالله نورانى' به 'ميرزا عبدالله نورانى ') |
جز (جایگزینی متن - 'صدرالمتألهين شيرازى' به 'صدرالمتألهين شيرازى ') |
||
خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
#:ح)- استاد علامه در مورد مقولاتى كه در آن حركت واقع مىشود، گفته است: «مشهور در بين حكيمان آن است كه در چهار مقوله (كم، كيف، اين و وضع) حركت واقع مىشود و در ساير مقولات حركت واقع نمىشود». سپس به نقد اين نظر پرداخته و اثبات كرده است كه حركت در تمامى مقولات واقع مىشود <ref>همان، ص 205 - 207</ref>. | #:ح)- استاد علامه در مورد مقولاتى كه در آن حركت واقع مىشود، گفته است: «مشهور در بين حكيمان آن است كه در چهار مقوله (كم، كيف، اين و وضع) حركت واقع مىشود و در ساير مقولات حركت واقع نمىشود». سپس به نقد اين نظر پرداخته و اثبات كرده است كه حركت در تمامى مقولات واقع مىشود <ref>همان، ص 205 - 207</ref>. | ||
#:ط)- استاد علامه، هرچند انحصار حركت در مقولات چهارگانه را بين قدما مشهور دانسته، ولى «حركت در حركت» را پذيرفته است <ref>همان، ص 207 - 209</ref>. | #:ط)- استاد علامه، هرچند انحصار حركت در مقولات چهارگانه را بين قدما مشهور دانسته، ولى «حركت در حركت» را پذيرفته است <ref>همان، ص 207 - 209</ref>. | ||
#:ى)- [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] از صدرالمتألهين شيرازى نقل كرده است كه تقابل بين سرعت و بطء، تقابل تضايف نيست، بلكه تضاد است و بعد خودش به نقد پرداخته و نوشته است: شرط تضاد آن است كه بين دو طرفش غايت اختلاف باشد و در سرعت و بطء چنين نيست؛ چون هيچ سريعى نيست جز آنكه مىتوان سريعتر از آن را هم تصور كرد و همچنين هيچ بطيئى نيست كه مىشود بطيئتر از آن را نيز به ذهن آورد. البته اين مطلب در مورد سرعت و بطء اضافى است، ولى سرعت و بطء به معناى جريان و سيلان، اختصاص به مطلق حركت دارد و در برابرش بطء نيست <ref>همان، ص 218</ref>. | #:ى)- [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]] از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين شيرازى]] نقل كرده است كه تقابل بين سرعت و بطء، تقابل تضايف نيست، بلكه تضاد است و بعد خودش به نقد پرداخته و نوشته است: شرط تضاد آن است كه بين دو طرفش غايت اختلاف باشد و در سرعت و بطء چنين نيست؛ چون هيچ سريعى نيست جز آنكه مىتوان سريعتر از آن را هم تصور كرد و همچنين هيچ بطيئى نيست كه مىشود بطيئتر از آن را نيز به ذهن آورد. البته اين مطلب در مورد سرعت و بطء اضافى است، ولى سرعت و بطء به معناى جريان و سيلان، اختصاص به مطلق حركت دارد و در برابرش بطء نيست <ref>همان، ص 218</ref>. | ||
#:ك)- [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]، علم حصولى را به علم حضورى ارجاع داده است. ايشان بر آن است كه بر اساس نظر ابتدايى، انقسام علم به دو قسمت، تقسيم انحصارى است و حضور معلوم براى عالم يا با ماهيتش است و يا با وجودش. در صورت اول علم حصولى است و در صورت دوم علم حضورى و... <ref>همان، ص 236 - 239</ref>. | #:ك)- [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]، علم حصولى را به علم حضورى ارجاع داده است. ايشان بر آن است كه بر اساس نظر ابتدايى، انقسام علم به دو قسمت، تقسيم انحصارى است و حضور معلوم براى عالم يا با ماهيتش است و يا با وجودش. در صورت اول علم حصولى است و در صورت دوم علم حضورى و... <ref>همان، ص 236 - 239</ref>. | ||
#:ل)- بنا بر نظر استاد علامه، اراده از صفات ذاتى واجب نيست، بلكه ارادهاى كه به او نسبت داده مىشود از مقام فعل انتزاع مىگردد، پس اراده صفت فعلى است و... <ref>همان، ص 300</ref>. | #:ل)- بنا بر نظر استاد علامه، اراده از صفات ذاتى واجب نيست، بلكه ارادهاى كه به او نسبت داده مىشود از مقام فعل انتزاع مىگردد، پس اراده صفت فعلى است و... <ref>همان، ص 300</ref>. |