نعمت‌الله ولی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۹۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ مارس ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - ' ،' به '،'
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ق' به 'ق')
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR03451.jpg|بندانگشتی|نعمت‌الله ولی، نعمت‌الله بن عبدالله]]
[[پرونده:NUR03451.jpg|بندانگشتی|نعمت‌الله ولی، نعمت‌الله بن عبدالله]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|نعمت‌الله ولی، نعمت‌الله بن عبدالله
! نام!! data-type="authorName" |نعمت‌الله ولی، نعمت‌الله بن عبدالله
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ش‍اه‌ ن‍ع‍م‍ت ‌ال‍ل‍ه‌ ول‍ی‌
| data-type="authorOtherNames" | ش‍اه‌ ن‍ع‍م‍ت ‌ال‍ل‍ه‌ ول‍ی‌


م‍اه‍ان‍ی‌ ک‍رم‍ان‍ی‌، ن‍ورال‍دی‍ن‌
م‍اه‍ان‍ی‌ ک‍رم‍ان‍ی‌، ن‍ورال‍دی‍ن‌
خط ۱۷: خط ۱۷:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |میر عبدالله
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|
| data-type="authorbirthDate" |۷۳۰ یا۷۳۱ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |کوه‌بنان کرمان یا حلب
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|834 ق
| data-type="authorDeathDate" |۸۳۲ یا ۸۳۴ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |[[ابن عربی، محمد بن علی|محى‌الدین بن عربى]]
 
[[ركن‌الدين شيرازى|رکن‌الدین شیرازى]]
 
[[شمس‌الدين مكى|شمس‌الدین مکى]]
 
[[سيد جلال‌الدين خوارزمى|سید جلال‌الدین خوارزمى]]
 
[[عضدالدین ایجی، عبدالرحمن بن احمد|قاضى عضدالدین ایجى]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|
| data-type="authorWritings" |[[مجموعه رسائل عوارف المعارف]]
|-class='articleCode'
 
[[دیوان کامل حضرت شاه نعمت‌الله ولی]]
 
[[دیوان شاه نعمت‌الله ولی کرمانی]]
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE3451AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE03451AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''سید نورالدین نعمت‌الله بن محمد بن کمال‌الدین یحیى کوه‌بنانى کرمانى''' (۷۳۰ یا۷۳۱–۸۳۲ یا ۸۳۴ق)، معروف به «شاه نعمت‌الله ولى»، شاعر، عارف، صوفى ایرانى


'''سيد نورالدين نعمت‌الله بن محمد بن كمال‌الدين يحيى كوه‌بنانى کرمانى'''، معروف به «شاه نعمت‌الله ولى»، شاعر صوفى ايرانى، در سنه 731 / 730 در قصبه كهستان از اعمال هرات متولد شد. برخى محل تولد او را كوه‌بنان کرمان يا حلب گفته‌اند (ديوان شاه نعمت‌الله ولى، مقدمه، ص 5). وى در 832 يا 834 در ماهان کرمان وفات يافت (همان).
== ولادت ==
در سنه 731 / 730 در قصبه کهستان از اعمال هرات متولد شد. برخى محل تولد او را کوه‌بنان کرمان یا حلب گفته‌اند <ref>ديوان شاه نعمت‌الله ولى، مقدمه، ص 5</ref>.  


شاه نعمت‌الله از اقطاب صوفيه سده هشتم و نهم هجرى است كه طريقتى جديد در تصوف ايجاد كرد و پيروان ساير طريقت‌ها را نيز تحت تأثير خود قرار داد. او از جمله شعراى تصوف ايران و قطب دراويش نعمت‌اللهى و مؤسس سلسله مشهور نعمت‌اللهى است.
شاه نعمت‌الله از اقطاب صوفیه سده هشتم و نهم هجرى است که طریقتى جدید در تصوف ایجاد کرد و پیروان سایر طریقت‌ها را نیز تحت تأثیر خود قرار داد. او از جمله شعراى تصوف ایران و قطب دراویش نعمت‌اللهى و مؤسس سلسله مشهور نعمت‌اللهى است.


او فرزند «مير عبدالله ولى»، از بزرگان عرب بوده است. نسبت او با نوزده نسل به رسول اكرم مى‌رسد.
او فرزند «میر عبدالله ولى»، از بزرگان عرب بوده است. نسبت او با نوزده نسل به رسول اکرم مى‌رسد.


امير خليل الله، نوه او تولد جد خود را روز چهارشنبه چهاردهم ربيع‌الاول دانسته است و اسدالدين نصرالله، تولد او را پنج‌شنبه بيست و دوم رجب در قصبه كوه‌بنان کرمان ذكر كرده است.
امیر خلیل‌الله، نوه او تولد جد خود را روز چهارشنبه چهاردهم ربیع‌الاول دانسته است و اسدالدین نصرالله، تولد او را پنج‌شنبه بیست و دوم رجب در قصبه کوه‌بنان کرمان ذکر کرده است.


او در پنج سالگى با تصوف و عرفان آشنا شد و پدرش مير عبدالله، او را به مجالس صوفيه مى‌برد. شهر حلب در آن زمان مركز مكتب وحدت وجودى [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] بود. شاه نعمت‌الله از اين فرصت استفاده كرده و در حلب در خدمت محى‌الدين بن عربى قرار گرفت و از مكتب و عرفان او بهره برد. شاه نعمت‌الله براى پيشرفت در علوم و فراگيرى بيشتر علوم دينى به شيراز سفر كرد. شهر شيراز در آن زمان از مراكز اصلى دروس فقه و مذاهب سنى بود. شاه نعمت‌الله براى يافتن مرشد و مراد خود به اين‌سووآن‌سو و در خدمت شيوخ و مشايخ زيادى قدم برداشت.
== تحصیلات ==
او در پنج سالگى با تصوف و عرفان آشنا شد و پدرش میر عبدالله، او را به مجالس صوفیه مى‌برد. شهر حلب در آن زمان مرکز مکتب وحدت وجودى [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] بود. شاه نعمت‌الله از این فرصت استفاده کرده و در حلب در خدمت [[ابن عربی، محمد بن علی|محى‌الدین بن عربى]] قرار گرفت و از مکتب و عرفان او بهره برد. شاه نعمت‌الله براى پیشرفت در علوم و فراگیرى بیشتر علوم دینى به شیراز سفر کرد. شهر شیراز در آن زمان از مراکز اصلى دروس فقه و مذاهب سنى بود. شاه نعمت‌الله براى یافتن مرشد و مراد خود به این‌سو و آن‌سو و در خدمت شیوخ و مشایخ زیادى قدم برداشت.


شاه نعمت‌الله علوم مقدماتى را نزد شيخ ركن‌الدين شيرازى تحصيل كرده و علم بلاغت را خدمت شيخ شمس‌الدين مكى و حكمت را نزد سيد جلال‌الدين خوارزمى و اصول و فقه را نزد قاضى عضدالدين ايجى آموخت. چون علوم ظاهرى، طبع او را قانع نمى‌كرد، سال‌ها به رياضت و تصفيه و تزكيه باطن مشغول گرديد و در پى مراد به سير و سفر پرداخت تا عاقبت به مكه مشرف شد و از دست شيخ عبدالله يافعى يكى از عرفاى عصر خويش خرقه پوشيد.
شاه نعمت‌الله علوم مقدماتى را نزد شیخ [[ركن‌الدين شيرازى|رکن‌الدین شیرازى]] تحصیل کرده و علم بلاغت را خدمت شیخ [[شمس‌الدين مكى|شمس‌الدین مکى]] و حکمت را نزد [[سيد جلال‌الدين خوارزمى|سید جلال‌الدین خوارزمى]] و اصول و فقه را نزد [[عضدالدین ایجی، عبدالرحمن بن احمد|قاضى عضدالدین ایجى]] آموخت. چون علوم ظاهرى، طبع او را قانع نمى‌کرد، سال‌ها به ریاضت و تصفیه و تزکیه باطن مشغول گردید و در پى مراد به سیر و سفر پرداخت تا عاقبت به مکه مشرف شد و از دست شیخ [[عبدالله یافعى]] یکى از عرفاى عصر خویش خرقه پوشید.


شاه نعمت‌الله، به سير و سفر در ممالك مصر و حجاز و تركستان و ايران پرداخت و به نشر عرفان و تصوف همت گمارد. او 24 ساله بود كه در مكه با شيخ عفيف‌الدين يافعى ديدار كرد. شيخ يافعى به سلسله‌هاى طريقت شاذليه و قادريه متصل مى‌شد. شاه نعمت‌الله هفت سال را با او سپرى كرد و از او علوم و دانش‌هاى معنوى زيادى آموخت. شاه نعمت‌الله بعد از آن به مصر رفت و در آنجا به‌سوى جهان فرهنگ ايرانى روى آورد. وى در بازگشت به ايران، پس از ازدواج با نوه دخترى مير حسينى هروى، به‌سوى كوه‌بنان کرمان عزيمت كرد و در آنجا به رياضت طويل المدتى پرداخت كه مكان مورد نظر به نام تخت امير معروف است. در طول اين مدت، افراد بسيارى در نزد او به تحصيل علوم و معارف صوفيه پرداختند واز محضر او استفاده كردند.
شاه نعمت‌الله، به سیر و سفر در ممالک مصر و حجاز و ترکستان و ایران پرداخت و به نشر عرفان و تصوف همت گمارد. او 24 ساله بود که در مکه با شیخ عفیف‌الدین یافعى دیدار کرد. شیخ یافعى به سلسله‌هاى طریقت شاذلیه و قادریه متصل مى‌شد. شاه نعمت‌الله هفت سال را با او سپرى کرد و از او علوم و دانش‌هاى معنوى زیادى آموخت. شاه نعمت‌الله بعد از آن به مصر رفت و در آنجا به‌سوى جهان فرهنگ ایرانى روى آورد. وى در بازگشت به ایران، پس از ازدواج با نوه دخترى میر حسینى هروى، به‌سوى کوه‌بنان کرمان عزیمت کرد و در آنجا به ریاضت طویل المدتى پرداخت که مکان مورد نظر به نام تخت امیر معروف است. در طول این مدت، افراد بسیارى در نزد او به تحصیل علوم و معارف صوفیه پرداختند واز محضر او استفاده کردند.


شاه نعمت‌الله ولى داراى ديوانى است كه مشتمل بر قصايد و غزليات و ترجيعات و... است كه از لحاظ ادبى متوسط به شمار مى‌رود.
شاه نعمت‌الله ولى داراى دیوانى است که مشتمل بر قصاید و غزلیات و ترجیعات و... است که از لحاظ ادبى متوسط به شمار مى‌رود.


از جمله توصيه‌ها و سفارشات شاه نعمت‌الله ولى به مريدان خود اين بود كه براى تصفيه دل و تزكيه نفس بايد در خدمت خلق باشيد و در خدمت به مردم كوتاهى نكنيد و در اجتماع حاضر باشيد. از همين نكته مى‌توان استنتاج كرد كه او مردم را از رهبانيت و گوشه‌گيرى و بى‌ميلى پرهيز مى‌داد و به خدمت خلق و حضور در اجتماع دعوت مى‌كرد و البته توضيح مى‌داد كه دل به دنيا و ماديات آن نبنديد و خود را براى سفر آخرت آماده كنيد.
از جمله توصیه‌ها و سفارشات شاه نعمت‌الله ولى به مریدان خود این بود که براى تصفیه دل و تزکیه نفس باید در خدمت خلق باشید و در خدمت به مردم کوتاهى نکنید و در اجتماع حاضر باشید. از همین نکته مى‌توان استنتاج کرد که او مردم را از رهبانیت و گوشه‌گیرى و بى‌میلى پرهیز مى‌داد و به خدمت خلق و حضور در اجتماع دعوت مى‌کرد و البته توضیح مى‌داد که دل به دنیا و مادیات آن نبندید و خود را براى سفر آخرت آماده کنید.


عبدالرزاق کرمانى در بيان اعتقاد شاه نعمت‌الله به كشاورزى مى‌نويسد: «آن حضرت ميل تمام به اقسام زراعت داشتند» و خود هر از گاهى به كار زراعت مى‌پرداختند. برخلاف بسيارى از سران مذهبى دنياگريز در فرقه‌هاى ديگر، شاه نعمت‌الله بر حضور در اجتماع و مشغول شدن به كار و دورى از تنبلى تأكيد داشت، البته اين صرفاً يك دستور اخلاقى نبود، بلكه اين خود بخشى از برنامه‌هاى او براى پرورش معنوى مريدان خود بود.
عبدالرزاق کرمانى در بیان اعتقاد شاه نعمت‌الله به کشاورزى مى‌نویسد: «آن حضرت میل تمام به اقسام زراعت داشتند» و خود هر از گاهى به کار زراعت مى‌پرداختند. برخلاف بسیارى از سران مذهبى دنیاگریز در فرقه‌هاى دیگر، شاه نعمت‌الله بر حضور در اجتماع و مشغول شدن به کار و دورى از تنبلى تأکید داشت، البته این صرفاً یک دستور اخلاقى نبود، بلکه این خود بخشى از برنامه‌هاى او براى پرورش معنوى مریدان خود بود.


== تأليفات ==
== وفات ==
وى در 832 یا 834 در ماهان کرمان وفات یافت <ref>همان</ref>.


 
== آثار ==
#ديوان اشعار؛
#دیوان اشعار؛
#رساله‌هاى شاه نعمت‌الله ولى.
#رساله‌هاى شاه نعمت‌الله ولى.


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
دیوان شاه نعمت‌الله ولى، به کوشش بهمن خلیفه بناروانى، انتشارات طلایه.


==پانویس ==
<references />


ديوان شاه نعمت‌الله ولى، به كوشش بهمن خليفه بناروانى، انتشارات طلايه.


 
==وابسته‌ها==
== وابسته‌ها ==
{{وابسته‌ها}}


[[مجموعه رسائل عوارف المعارف]]
[[مجموعه رسائل عوارف المعارف]]
خط ۷۸: خط ۹۶:
[[دیوان کامل حضرت شاه نعمت‌الله ولی]]
[[دیوان کامل حضرت شاه نعمت‌الله ولی]]


[[رساله‌های حضرت سید نور الدین شاه نعمت‌الله ولی قدس‌سره]]
[[دیوان شاه نعمت‌الله ولی کرمانی]]
 
[[رساله‌های حضرت سید نورالدین شاه نعمت‌الله ولی قدس‌سره]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:آبان(1400)]]