نظرية المعرفة: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''نظرية المعرفة'''، در موضوع علم به زبان عربى براى تبيين جايگاه معرفت در بين علوم اسلامى و همين طور نظر اسلام در مورد معرفت در سال 1410 قمرى توسط [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيتاللّه سبحانى]] | '''نظرية المعرفة'''، در موضوع علم به زبان عربى براى تبيين جايگاه معرفت در بين علوم اسلامى و همين طور نظر اسلام در مورد معرفت در سال 1410 قمرى توسط [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيتاللّه سبحانى]] تدريس شده كه جناب آقاى شيخ حسن مكّى عاملى به رشتۀ تحرير درآمده است. | ||
بحث معرفت از مسائل جديدى است كه اخيرا در جهان غرب بصورت مبسوط بدان پرداخت شده و دانشمندان مختلفى راجع به آن اقدام به نظريهپردازى كردهاند. | بحث معرفت از مسائل جديدى است كه اخيرا در جهان غرب بصورت مبسوط بدان پرداخت شده و دانشمندان مختلفى راجع به آن اقدام به نظريهپردازى كردهاند. | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
[[سبحانی تبریزی، جعفر|آيتاللّه سبحانى]] | [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيتاللّه سبحانى]] در مقدمه كتاب فرمودهاند، درخواستهايى كه از ايشان براى تبيين نظر اسلام در اين مورد شده، وى را بر آن داشته تا اين مطالب را تدوين نمايند كه بعد به صورت كتابى توسط شاگرد ارجمندشان درآمده است. | ||
==ساختار و گزارش محتوا== | ==ساختار و گزارش محتوا== | ||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
جهت هفتم: غير مانع بودن تعريف. | جهت هفتم: غير مانع بودن تعريف. | ||
نظر حضرت [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيتاللّه سبحانى]] | نظر حضرت [[سبحانی تبریزی، جعفر|آيتاللّه سبحانى]] اين است كه از اين لحاظ كه انسان شب و روز با مفهوم علم سروكار دارد و علم مفهومى جا افتاده و حل شده براى افراد انسان است، فلذا نيازى به تعريف براى شناساندن آن نمىباشد، نهايتا براى اين كه مفهومش در يك قالب جمع و جور موجود باشد، اين تعريف را خودشان عرضه نمودهاند: ان العلم عبارة عن حضور المعلوم لدى العالم اما حضورا بالمباشرة او بغيرها. | ||
ايشان مىفرمايند، اين تعريف شامل هر دو صورت حصولى و حضورى علم مىباشد و نسبت به تعاريف ديگر بىاشكالتر و جامعتر است. | ايشان مىفرمايند، اين تعريف شامل هر دو صورت حصولى و حضورى علم مىباشد و نسبت به تعاريف ديگر بىاشكالتر و جامعتر است. | ||
خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
حسيّون همان طور كه از نامشان پيداست، حس را ادوات معرفت مىدانند و به چيزى فراتر از ادوات حسّى قائل نيستند. امّا عقليون برعكس اين طائفه قائلند، هر چيزى را كه انسان ادراك مىكند با چند عمليات به مرحلۀ بعدى منتقل مىشود كه آن مراحل عبارتند از: 1-استنتاج 2-ادراك مفاهيم كليّه 3-تصنيف موجودات به اين معنا كه اعراض و جواهر را از هم تفكيك كرده، هر كدام را در زير مجموعۀ خود قرار مىدهد. 4-تجزيه و تحليل 5-تركيب و تلفيق 6-درك مقام ابداعيه. | حسيّون همان طور كه از نامشان پيداست، حس را ادوات معرفت مىدانند و به چيزى فراتر از ادوات حسّى قائل نيستند. امّا عقليون برعكس اين طائفه قائلند، هر چيزى را كه انسان ادراك مىكند با چند عمليات به مرحلۀ بعدى منتقل مىشود كه آن مراحل عبارتند از: 1-استنتاج 2-ادراك مفاهيم كليّه 3-تصنيف موجودات به اين معنا كه اعراض و جواهر را از هم تفكيك كرده، هر كدام را در زير مجموعۀ خود قرار مىدهد. 4-تجزيه و تحليل 5-تركيب و تلفيق 6-درك مقام ابداعيه. | ||
تمثيل، استقراء و تجربه نيز سه راه هستند، براى رسيدن به معرفت تمثيل و استقراء داراى چهار ركن اصل و فرع و جامع و حكم است و براى رسيدن به نتيجه بايد اين مراحل طى شوند، لكن تجربه از راههايى است كه با آن برهان تشكيل مىشود، همان طور كه معلوم است، برهان از يقينيات به دست مىآيد و يكى از يقينيات ششگانه عبارتست از تجربيات - مؤلف براى تبيين جايگاه تجربه سه جمله از حضرت [[امام على(ع)|على بن ابىطالب(ع)]] | تمثيل، استقراء و تجربه نيز سه راه هستند، براى رسيدن به معرفت تمثيل و استقراء داراى چهار ركن اصل و فرع و جامع و حكم است و براى رسيدن به نتيجه بايد اين مراحل طى شوند، لكن تجربه از راههايى است كه با آن برهان تشكيل مىشود، همان طور كه معلوم است، برهان از يقينيات به دست مىآيد و يكى از يقينيات ششگانه عبارتست از تجربيات - مؤلف براى تبيين جايگاه تجربه سه جمله از حضرت [[امام على(ع)|على بن ابىطالب(ع)]] استناد نموده است كه عبارتند از: | ||
1-التجارب علم مستفاد 2-العقل عقلان: عقل الطبع و عقل التجربه و كلاهما يؤدّى إلى المنفعة 3-الامور بالتجربة و الاعمال بالخبرة. سپس در همين راستا ذكر حال عالمانى كه با استفاده از تجربه به اكتشافات بزرگى نائل شدهاند را بيان مىكند كه آن دانشمندان عبارتند از: | 1-التجارب علم مستفاد 2-العقل عقلان: عقل الطبع و عقل التجربه و كلاهما يؤدّى إلى المنفعة 3-الامور بالتجربة و الاعمال بالخبرة. سپس در همين راستا ذكر حال عالمانى كه با استفاده از تجربه به اكتشافات بزرگى نائل شدهاند را بيان مىكند كه آن دانشمندان عبارتند از: |