نسيم السحر و منظوم الدرر
نسيم السحر و منظوم الدرر، نوشته محدث، مورخ، متکلم و فقیه حنبلی قرن ششم قمری، عبدالرحمن بن جوزی (510-597ق)، مطالبی عبرت‌انگیز به زبان نظم و نثر است که جان‌ها را به‌سوی خودشناسی و از آنجا به‌سوی خودسازی اخلاقی فرامی‌خواند. گفتنی است: هرچند برخی از مطالب این اثر، به‌خصوص سخنانی که از صوفیان نقل شده است، گرفتار کژی و افراط و تفریط است، ولی نقد و نظر نسبت به این مباحث، برعهده متخصصان است و در گزارش اجمالی حاضر نگنجد.
| نسيم السحر و منظوم الدرر | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی (نويسنده) انیس، عبدالحکیم (محقق) |
| سال نشر | 1439ق - 2018م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-9948-24-755-5 |
| موضوع | اخلاق اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 - خود سازی (اسلام) - متون قدیمی تا قرن 14 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 5ن2الف 247/4 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
هدف و روش
- محقق کتاب، عبدالحکیم انیس، می‌گوید: کتاب حاضر، که برگرفته از کتاب دیگر ابن جوزی به نام «منتخب المنتخب» (برگزیده از «المنتخب في النوب») است، از کتاب‌های موعظه‌ای عبدالرحمن بن جوزی است و همت‌ها را برمی‌انگیزد و عزم‌ها را جزم می‌کند و دل‌ها را به‌سوی آفریننده‌اش پرواز می‌دهد[۱].
ساختار و محتوا
این کتاب از مقدمه، 20 فصل و 3 ضمیمه تشکیل شده است:
- نویسنده در مقدمه بسیار کوتاهش، موضوع اثر حاضر، نام آن و وجه نام‌گذاری و مخاطبان را بیان کرده و موفقیتش را مرهون لطف الهی دانسته است.
- همه فصل‌های کتاب، موعظه‌ای شورانگیز است. اولین فصل، از «کوتاهی زندگی و ضرورت اقدام و عمل و اغتنام فرصت‌ها» می‌گوید[۲] و آخرین فصل، خوانندگان را به «توبه کردن خالصانه، همین الآن» می‌خواند[۳].
- ضمیمه اول: متن کامل نسخه مختصر ظاهریه.
- ضمیمه دوم: منابع فصل‌های «نسيم السحر» از فصول «منتخب المنتخب» و افزوده‌های آن (کم یا زیاد).
- ضمیمه سوم: اختلافات «نسيم السحر» و «منتخب المنتخب».
نمونه مباحث
- برای خودت آگاه و متوجه باش و بکوش همان طور که مردمان کوشیدند و از این چرت و خواب بیدار شو[۴].
- علی بن الحسین(ع) وقتی وضوء می‌گرفت، رنگش به زردی می‌گرایید. گفته می‌شد: چرا این‌طوری شدی؟! می‌گفت: آیا می‌دانید می‌خواهم در برابر چه کسی بایستم؟![۵].
- نشانه دوستی آن است که وقتی دوست را یاد کنند، به‌سویش مشتاقانه کشیده شوی. این (اذان)، یاد دوست است که بر تو خوانده می‌شود، پس کجاست شوق و پرگشودنت؟![۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.