نحاس، احمد بن محمد

ابوجعفر احمد بن محمد مرادی نحاس (متوفی ۳۳۸ق)، از علماى قرن چهارم هجرى، از اساتیدش محمد بن ولید و صاحب آثار متعدد، از جمله: «معاني القرآن» است.

احمد بن محمد مرادی نحاس
نام احمد بن محمد مرادی نحاس
نام‎های دیگر
نام پدر محمد
متولد  قرن چهارم هجرى
محل تولد
رحلت ۳۳۸ق
اساتید محمد بن ولید

اخفش

نسایی

برخی آثار إعراب القرآن (ابن نحاس)

كتاب الناسخ و المنسوخ في القرآن الكريم

الناسخ و المنسوح في کتاب الله عز و جل و اختلاف العلماء في ذلک

شرح القصائد التسع المشهورات

کد مؤلف AUTHORCODE01970AUTHORCODE



ولادت

ابوجعفر احمد بن محمد بن اسماعیل بن یونس مرادی، در مصر زاده شد. تاریخ تولدش مشخص نیست[۱].

تحصیل و اساتید

وی به بغداد سفر کرد و در آن دیار علم آموخت. مشهورترین استادش محمد بن ولید بوده و از اخفش، نفطویه، زجاج و دیگران نیز علم آموخته است. پس از آنکه تحصیلات خود را در بغداد به پایان رساند، به مصر بازگشت؛ مصر در خلال نیمه دوم قرن سوم و نیمه اول قرن چهارم هجری حلقه اتصال مغرب و مشرق بود و طالبان معرفت، قصد آن دیار را می‌کردند. همچنین طالبان علم از مصر به مغرب هم می‌رفته‌اند و در این رفت‌وآمدها آثار نویسندگان دیگرجاها به مصر منتقل می‌شده است. ابوجعفر نحاس در مصر از نسایی و دیگر محدثان حدیث آموخت و پس از آن به تدریس و تصنیف مشغول شد[۲].

شاگردان

فضل الله کزنی، بلوطی، ابوسعید جزری، ابوبکر ادفوی و محمد بن یحیی بن عبدالسلام ازدی از مشهورترین شاگردان او هستند[۳].

وفات

وی در سال ۳۳۸ق، در مصر درگذشت[۴].

آثار

گفته‌اند از او پنجاه اثر باقی مانده است. برخی از آثار وی عبارت است از:

  1. الأنوار؛
  2. الاشتقاق لأسماء اللّه عزّ و جلّ؛
  3. معاني القرآن؛
  4. اختلاف الكوفيين و البصريين سمّاه «المقنع»؛
  5. أخبار الشعراء؛
  6. أدب الكتّاب؛
  7. الناسخ و المنسوخ؛
  8. الكافي في النحو؛
  9. صناعة الكتاب؛
  10. إعراب القرآن؛
  11. شرح السبع الطّوال؛
  12. شرح أبيات سيبويه؛
  13. الاشتقاق؛
  14. معاني الشعر؛
  15. التفّاحة في النحو؛
  16. أدب الملوك[۵].

پانویس

  1. ر.ک: عبدالمنعم خلیل ابراهیم، ج1، ص3؛ پایگاه اینترنتی ویکی‌فقه
  2. ر.ک: همان؛ همان
  3. ر.ک: احمد خطاب عمر، ج1، ص17-19
  4. ر.ک: همان، ص12
  5. ر.ک: عبدالمنعم خلیل ابراهیم، ج1، ص3

منابع مقاله

  1. عبدالمنعم خلیل ابراهیم، مقدمه کتاب «إعراب القرآن»، اثر ابوجعفر احمد بن محمد بن اسماعیل بن نحاس، حواشی و تعلیقات: عبدالمنعم خلیل ابراهیم، دارالكتب العلمية، بیروت، چاپ دوم، 2004 م/1425ق.
  2. احمد خطاب عمر، شرح القصائد التسع المشهورات، تألیف احمد بن محمد نحاس، دارالعربیة للموسوعات، بیروت، لبنان، اول، 2010م

وابسته‌ها