منهج الصادقين في إلزام المخالفين: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ع' به 'ابن‌ ع'
جز (جایگزینی متن - 'آيت ا..' به 'آيت‌الله ')
جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ع' به 'ابن‌ ع')
 
(۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR01932J1.jpg|بندانگشتی|منهج الصادقين في إلزام المخالفين]]
| تصویر =NUR01932J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =منهج الصادقين في إلزام المخالفين
|+ |
| عنوان‌های دیگر =منهج الصادقین
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|منهج الصادقين في إلزام المخالفين
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|منهج الصادقین


منهج الصادقین فی الزام المخالفین
منهج الصادقین فی الزام المخالفین
|-
| پدیدآوران =
|پدیدآورندگان
[[کاشانی، فتح‌‎الله بن شکرالله]] (نویسنده)
|data-type='authors'|[[کاشانی، فتح‌‎الله بن شکرالله]] (نويسنده)


[[شعرانی، ابوالحسن]] (مصحح)


[[غفاری، علی‌‎اکبر]] (مصحح)
| زبان =فارسی
|-
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏96‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏2‎‏ت‎‏7
|زبان  
| موضوع =
|data-type='language'|فارسی
تفاسیر شیعه - قرن 10ق.
|-
| ناشر =
|کد کنگره  
کتابفروشی اسلامیه
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏96‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏2‎‏ت‎‏7
| مکان نشر =تهران - ایران
|-
| سال نشر = 1336 ش  
|موضوع  
|data-type='subject'|تفاسیر شیعه - قرن 10ق.
|-
|ناشر  
|data-type='publisher'|کتابفروشی اسلامیه
|-
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1336 هـ.ش  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1932AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01932AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =10
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01932
| کتابخوان همراه نور =01932
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}


==معرفى اجمالى==
'''منهج الصادقين''' با نام كامل '''تفسير كبير منهج الصادقين فى الزام المخالفين''' تألیف [[کاشانی، فتح‌‎الله بن شکرالله|ملا فتح‌اللّه كاشانى]] از تفاسير ارزشمند شيعى است كه در سال 982ق به زبان فارسى روان و سليس نگاشته شده است.


 
انگيزه نویسنده از تألیف كتاب به گفته خود او نگارش تفسيرى فارسى، با اسلوب زبانى و لغاتى غير ملال‌انگيز، نه بيش از اندازه مفصل و نه بسيار مختصر، و نيز موافق باورها و عقايد اماميه و شامل آثار و اخبار اهل‌بيت(ع) بوده است.
'''منهج الصادقين''' با نام كامل '''تفسير كبير منهج الصادقين فى الزام المخالفين''' تألیف [[کاشانی، فتح‌‎الله بن شکرالله|ملا فتح اللّه كاشانى]] از تفاسير ارزشمند شيعى است كه در سال 982ق به زبان فارسى روان و سليس نگاشته شده است.
 
انگيزه نويسنده از تألیف كتاب به گفته خود او نگارش تفسيرى فارسى، با اسلوب زبانى و لغاتى غير ملال‌انگيز، نه بيش از اندازه مفصل و نه بسيار مختصر، و نيز موافق باورها و عقايد اماميه و شامل آثار و اخبار اهل بيت(ع) بوده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۷۷: خط ۶۰:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
 
ملا فتح‌اللّه با توجه به تفاسير معتبرى نظير [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]] [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]، انوار التنزيل بيضاوى، [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]] و با استفاده از [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|تفسير ابوالفتوح رازى]] آن را تأليف كرده است و از تفسير اخير بهره‌ى فراوان برگرفته و گاه عبارات را عيناً نقل كرده است.
 
ملا فتح اللّه با توجه به تفاسير معتبرى نظير [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]] [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]، انوار التنزيل بيضاوى،[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]] و با استفاده از [[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|تفسير ابوالفتوح رازى]] آن را تأليف كرده است و از تفسير اخير بهره‌ى فراوان برگرفته و گاه عبارات را عيناً نقل كرده است.


تفسير منهج الصادقين، تفسيرى جامع و مشتمل بر مباحث مختلف و مطالب متنوع است.مؤلف آن كه شرح حال نگاران، وى را به عنوان عالمى كامل، متكلمى فقيه و مفسرى فاضل ستوده‌اند، با آگاهى گسترده از ابعاد مختلف فرهنگ اسلامى، تفسيرش را از اطلاعات ارزشمندى و مباحث گوناگونى آكنده كرده است.
تفسير منهج الصادقين، تفسيرى جامع و مشتمل بر مباحث مختلف و مطالب متنوع است.مؤلف آن كه شرح حال نگاران، وى را به عنوان عالمى كامل، متكلمى فقيه و مفسرى فاضل ستوده‌اند، با آگاهى گسترده از ابعاد مختلف فرهنگ اسلامى، تفسيرش را از اطلاعات ارزشمندى و مباحث گوناگونى آكنده كرده است.
خط ۸۵: خط ۶۶:
مرحوم علامه [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] كه تفسير را تصحيح كرده است، در ارتباط با ابعاد مختلف آن با اشاره‌اى به منابع مؤلف (در جلد دوم نسخه‌ى تحقيق شده‌ى خود صفحه‌ى 4-5) چنين نوشته است: «غالب تفسير بيضاوى را مندرج ساخته است و بسيارى از نكات تفسير [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]] را نيز، از [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]] بسيار نقل كرده است، نه از شواهد و حجت‌ها و تحقيقات علمى آن، بلكه از قصص و تواريخ موجود در مجمع البيان، از تفاسير نيز به تفسير تبيان، ابوالفتوح و گازر مراجعه كرده است، و گاه سخنان عرفانى از بزرگان و مشاهير متصوفه نقل نموده است. مانند: شرح التعرف و قشيرى و ابوعبدالرحمن [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] و امثال ايشان،... مؤلف در نقل عبارات ديگران، گاه از خود، توضيحات و شروح و شواهدى افزوده است و در اينگونه موارد، آن را نقل به معنى بايد شمرد؛ چنانكه در بيان حكم متعه، عبارتى از شرح لمعه بسيار طولانى‌تر از اصل آورده است.
مرحوم علامه [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] كه تفسير را تصحيح كرده است، در ارتباط با ابعاد مختلف آن با اشاره‌اى به منابع مؤلف (در جلد دوم نسخه‌ى تحقيق شده‌ى خود صفحه‌ى 4-5) چنين نوشته است: «غالب تفسير بيضاوى را مندرج ساخته است و بسيارى از نكات تفسير [[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]] را نيز، از [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]] بسيار نقل كرده است، نه از شواهد و حجت‌ها و تحقيقات علمى آن، بلكه از قصص و تواريخ موجود در مجمع البيان، از تفاسير نيز به تفسير تبيان، ابوالفتوح و گازر مراجعه كرده است، و گاه سخنان عرفانى از بزرگان و مشاهير متصوفه نقل نموده است. مانند: شرح التعرف و قشيرى و ابوعبدالرحمن [[سلمی، محمد بن حسین |سلمى]] و امثال ايشان،... مؤلف در نقل عبارات ديگران، گاه از خود، توضيحات و شروح و شواهدى افزوده است و در اينگونه موارد، آن را نقل به معنى بايد شمرد؛ چنانكه در بيان حكم متعه، عبارتى از شرح لمعه بسيار طولانى‌تر از اصل آورده است.


مفسر پس از مقدمه‌ى سودمند خود، وارد تفسير سوره‌ها مى‌شود، ابتدا به روشنگرى در مدنى يا مكى بودن سوره مى‌پردازد، و در اين زمينه به نقل اقوالى از [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، مجاهد، قتاده و [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] مبادرت ورزيده، قول اصح را برمى‌گزيند.
مفسر پس از مقدمه‌ى سودمند خود، وارد تفسير سوره‌ها مى‌شود، ابتدا به روشنگرى در مدنى يا مكى بودن سوره مى‌پردازد، و در اين زمينه به نقل اقوالى از [[ابن‌ عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]]، مجاهد، قتاده و [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] مبادرت ورزيده، قول اصح را برمى‌گزيند.


در ادامه، عدد آيات را متعرض مى‌شود و به اختلاف عدد از ديدگاه‌هاى مختلف گروه‌هاى شامى، بصرى، كوفى، مكى، مدنى و حجازى اشاره داشته، آيات مورد اختلاف را ذكر مى‌كند.
در ادامه، عدد آيات را متعرض مى‌شود و به اختلاف عدد از ديدگاه‌هاى مختلف گروه‌هاى شامى، بصرى، كوفى، مكى، مدنى و حجازى اشاره داشته، آيات مورد اختلاف را ذكر مى‌كند.
خط ۹۵: خط ۷۶:
در اين بين توجهى نيز به بيان تناسب آيات و نظم و ترتيب آنها، از خود نشان مى‌دهد. مسائل فقهى و احكام از نظر مفسر دور نيفتاده، در محل خود به بيان آنها بدون بسط و تفصيل و در برخى موارد با ذكر اقوال و وجوه محتمل، مى‌پردازد(مانند ج1، ص400 به بعد ذيل آيه 187 سوره‌ى بقره)، و در مواردى مانند وضو، طلاق، متعه از مسائل خلافى بين اهل سنت و شيعه، بنا را بر مذهب شيعه‌ى اماميه مى‌گذارد.
در اين بين توجهى نيز به بيان تناسب آيات و نظم و ترتيب آنها، از خود نشان مى‌دهد. مسائل فقهى و احكام از نظر مفسر دور نيفتاده، در محل خود به بيان آنها بدون بسط و تفصيل و در برخى موارد با ذكر اقوال و وجوه محتمل، مى‌پردازد(مانند ج1، ص400 به بعد ذيل آيه 187 سوره‌ى بقره)، و در مواردى مانند وضو، طلاق، متعه از مسائل خلافى بين اهل سنت و شيعه، بنا را بر مذهب شيعه‌ى اماميه مى‌گذارد.


با توجه به ديدگاه شيعى مفسر بطور طبيعى مواردى از ذكر مناقب اهل بيت عصمت و طهارت(ع) به عنوان تفسير، تطبيق و بيان مصداق،(مانند ج دوم، ص63 ذيل آيه 248 و ج 1، ص 70) در ضمن مطالب ايشان به چشم مى‌خورد.
با توجه به ديدگاه شيعى مفسر بطور طبيعى مواردى از ذكر مناقب اهل‌بيت عصمت و طهارت(ع) به عنوان تفسير، تطبيق و بيان مصداق،(مانند ج دوم، ص63 ذيل آيه 248 و ج 1، ص 70) در ضمن مطالب ايشان به چشم مى‌خورد.


مفسر به مباحث عقايد و كلام نيز اهتمام داشته و به بيان ذكر ادله و نقل روايات شيعه و سنى مى‌پردازد، مانند: بحث امامت، عصمت انبياء، امر بين الامرين، جبر و اختيار، محال بودن دين خدا در قيامت، عدل و....
مفسر به مباحث عقايد و كلام نيز اهتمام داشته و به بيان ذكر ادله و نقل روايات شيعه و سنى مى‌پردازد، مانند: بحث امامت، عصمت انبياء، امر بين الامرين، جبر و اختيار، محال بودن دين خدا در قيامت، عدل و....
خط ۱۰۶: خط ۸۷:


==وضعيت كتاب==
==وضعيت كتاب==
منهج الصادقين تاكنون چاپهاى متفاوتى داشته است: نخستين بار در سال 1284 در تهران و سپس در سال 1296 در 3 مجلد بزرگ و باز در سال 1314 در تبريز به چاپ رسيد.
منهج الصادقين تاكنون چاپهاى متفاوتى داشته است: نخستين بار در سال 1284 در تهران و سپس در سال 1296 در 3 مجلد بزرگ و باز در سال 1314 در تبريز به چاپ رسيد.


پس از آن چاپ‌هاى ديگرى از كتاب صورت گرفته كه از آن جمله چاپ 10 جلدى حاضر به تصحيح، تحقيق، تعليق و مقدمه‌ى مرحوم آيت‌الله . [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] است. اين چاپ با مقدمه‌اى مفصّل و بسيار سودمند همراه است.
پس از آن چاپ‌هاى ديگرى از كتاب صورت گرفته كه از آن جمله چاپ 10 جلدى حاضر به تصحيح، تحقيق، تعليق و مقدمه‌ى مرحوم آيت‌الله. [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] است. اين چاپ با مقدمه‌اى مفصّل و بسيار سودمند همراه است.


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
خط ۱۱۷: خط ۹۶:
#[[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]] خوانسارى، ج 5، ص345، با تحقيق اسد اللّه اسماعيليان، انتشارات اسماعيليان، قم
#[[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]] خوانسارى، ج 5، ص345، با تحقيق اسد اللّه اسماعيليان، انتشارات اسماعيليان، قم
#[[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]]، ميرزا عبداللّه افندى، ج 4، ص318، انتشارات كتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى، قم
#[[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]]، ميرزا عبداللّه افندى، ج 4، ص318، انتشارات كتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى، قم
#المفسرون حياتهم و منهجهم، [[ایازی، محمدعلی|سيد محمد على ايازى]]، ص679
#المفسرون حياتهم و منهجهم، [[ایازی، سید محمدعلی|سيد محمد على ايازى]]، ص679
#دانشنامه‌ى قرآن و قرآن‌پژوهى، ج 1، ص 766 و ج 2 ص1790 به كوشش [[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاءالدين خرمشاهى]]  
#دانشنامه‌ى قرآن و قرآن‌پژوهى، ج 1، ص 766 و ج 2 ص1790 به كوشش [[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاءالدين خرمشاهى]]  
#طبقات مفسران شيعه، [[عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم|دكتر عقيقى بخشايشى]]، ج 2، ص410
#طبقات مفسران شيعه، [[عقیقی بخشایشی، عبدالرحیم|دكتر عقيقى بخشايشى]]، ج 2، ص410
خط ۱۲۷: خط ۱۰۶:


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[تفسیر خلاصه منهج الصادقین (تحقیق حسن‌زاده آملی)]]
[[تفسير خلاصه منهج الصادقين]]


[[تفسير كبير منهج الصادقين في إلزام المخالفين]]
[[تفسير كبير منهج الصادقين في إلزام المخالفين]]
== پیوندها ==
 
[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12083 مطالعه کتاب منهج الصادقين في إلزام المخالفين در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
[[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن]]
 
[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل]]
 
[[الوسيط في تفسير القرآن المجيد]]
 
[[تفسیر جوامع الجامع (محقق، جامعه مدرسین)]]
 
[[النكت و العيون تفسير الماوردي]]
 
[[تفسير البغوي]]
 
[[الكشف و البيان المعروف تفسير الثعلبي]]
 
[[تفسير الجيلاني]]
 
[[تفسیر الشهرستاني]]
 
[[تفسير الشریف المرتضی]]
 
[[المحرر الوجيز في تفسير الكتاب العزيز]]
 
[[البلاغة القرآنية في تفسير الزمخشري و اثرها في الدراسات البلاغية]]
 
[[روش شیخ طوسی در تفسیر تبیان]]
 
[[زاد المسير في علم التفسير]]
 
[[تفسير الجيلاني]]
 
[[تفسیر سورآبادی]]
 
[[الوجيز في تفسير الكتاب العزيز]]
 
[[المنتخب من تفسير القرآن و النكت المستخرجة من كتاب التبيان]]
 
[[تفسير جوامع الجامع (مصحح، گرجي)]]
 
[[روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن]]
 
[[ترجمه تفسير مجمع البيان]]
 
[[زاد المسير في علم التفسير]]
 
[[مجمع البيان في تفسير القرآن]]
 
[[التبيان في تفسير القرآن]]
 
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:تفسیر]]
[[رده:تفسیر]]
[[رده:متون تفاسیر]]
[[رده:متون تفاسیر]]