پرش به محتوا

منطق الطیر عطار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - ' )' به ')')
(۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR10843J1.jpg|بندانگشتی|منطق الطیر عطار]]
| تصویر =NUR10843J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =منطق الطیر عطار
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|منطق الطیر عطار
[[عطار، محمد بن ابراهیم]] (نویسنده)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[عطار، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده)


[[شفیعی کدکنی، محمدرضا]] (تصحيح و تنظيم)
[[شفیعی کدکنی، محمدرضا]] (تصحيح و تنظيم)
|-
| زبان =فارسی
|زبان  
| کد کنگره =‏PIR‎‏ ‎‏5049‎‏ ‎‏1384
|data-type='language'|فارسی
| موضوع =
|-
شعر فارسی - قرن 6ق.
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏PIR‎‏ ‎‏5049‎‏ ‎‏1384
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|شعر فارسی - قرن 6ق.


منظومه‎های عرفانی - قرن 6ق.
منظومه‎های عرفانی - قرن 6ق.
|-
| ناشر =
|ناشر  
سخن
|data-type='publisher'|سخن
| مکان نشر =تهران - ایران
|-
| سال نشر = 1384 ش  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
|-
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1384 هـ.ش  
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE10843AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10843AUTOMATIONCODE
| چاپ =3
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}


== معرفى اجمالى ==
'''منطق الطير''' [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نيشابورى]]، مثنوى‌اى است به زبان فارسى كه به‌گونه‌اى تمثيلى، منازل سير و سلوك معنوى و سختى‌ها و شرايط آن و... را در قالب داستان پرندگان و از زبان آنها بيان كرده است.


 
نام اين كتاب در آثار عطار، «مقامات طيور» و نيز «منطق الطير» ذكر شده است.
«منطق الطير» [[عطار، محمد بن ابراهیم|عطار نيشابورى]]  ، مثنوى‌اى است به زبان فارسى كه به‌گونه‌اى تمثيلى، منازل سير و سلوك معنوى و سختى‌ها و شرايط آن و... را در قالب داستان پرندگان و از زبان آنها بيان كرده است.
 
نام اين كتاب در آثار عطار، «مقامات طيور» و نيز«منطق الطير» ذكر شده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
مثنوى مزبور، در بحر رمل مسدس مقصور و مشتمل بر 4458 بيت است.
مثنوى مزبور، در بحر رمل مسدس مقصور و مشتمل بر 4458 بيت است.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
«منطق الطير»، توصيفى است از سفر مرغان، به‌سوى سيمرغ و ماجراهايى كه در اين راه بر ايشان گذشته و دشوارى‌هاى راه ايشان و انصراف بعضى از ايشان و هلاك شدن گروهى و سرانجام رسيدن «سى مرغ» از آن جمع انبوه، به زيارت «سيمرغ». در اين منظومه، لطيف‌ترين بيان ممكن از رابطه حق و خلق و دشوارى‌هاى راه سلوك عرضه شده است.


 
شيخ عطار، در تسميه «منطق الطير»، بى‌گمان منظورش زبان استعداد و ظهور مرتبه و مقام هر يك از مردان و روندگان طريق حقيقت است. در اين مثنوى، عطار، از مقامات تبتل تا فنا و از سلوك و سير الى الله و از هفت وادى سخن گفته و با آوردن حكاياتى كوتاه و شيرين، گفته‌هاى خود را تأييد كرده است، البته هم طرح كلى داستان و هم حكايت‌هاى ضمنى آن، در ادبيات فارسى، بى‌سابقه نيست؛ نخستين كسى كه اين داستان را مطرح كرده، [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] ست كه روح را به مرغى تشبيه كرده است.
«منطق الطير»، توصيفى است از سفر مرغان، به‌سوى سيمرغ و ماجراهايى كه در اين راه بر ايشان گذشته و دشوارى‌هاى راه ايشان و انصراف بعضى از ايشان و هلاك شدن گروهى و سرانجام رسيدن«سى مرغ» از آن جمع انبوه، به زيارت«سيمرغ». در اين منظومه، لطيف‌ترين بيان ممكن از رابطه حق و خلق و دشوارى‌هاى راه سلوك عرضه شده است.
 
شيخ عطار، در تسميه«منطق الطير»، بى‌گمان منظورش زبان استعداد و ظهور مرتبه و مقام هر يك از مردان و روندگان طريق حقيقت است. در اين مثنوى، عطار، از مقامات تبتل تا فنا و از سلوك و سير الى الله و از هفت وادى سخن گفته و با آوردن حكاياتى كوتاه و شيرين، گفته‌هاى خود را تأييد كرده است، البته هم طرح كلى داستان و هم حكايت‌هاى ضمنى آن، در ادبيات فارسى، بى‌سابقه نيست؛ نخستين كسى كه اين داستان را مطرح كرده، ابو على سيناست كه روح را به مرغى تشبيه كرده است.


«منطق الطير»، يكى از آثار جاويدان ادب فارسى است كه با هيچ‌يك از داستان‌هايى كه در اين زمينه نوشته شده است، قابل قياس نيست. اين كتاب، پس از حمد خدا و نعت رسول(ص) و ذكر مناقب چهار يار و اندرز به متعصبان، شروع مى‌شود و به وصف سيزده مرغ مى‌پردازد كه هر يك، نمودار صفتى هستند و عطار در وصف آنها از قصص دينى و اطلاعات ساده عاميانه استفاده مى‌كند و در حقيقت، اين قسمت، به منزله زمينه‌سازى و تمهيد مقدمه است براى ورود در اصل مطلب و طرح اساسى كتاب.
«منطق الطير»، يكى از آثار جاويدان ادب فارسى است كه با هيچ‌يك از داستان‌هايى كه در اين زمينه نوشته شده است، قابل قياس نيست. اين كتاب، پس از حمد خدا و نعت رسول(ص) و ذكر مناقب چهار يار و اندرز به متعصبان، شروع مى‌شود و به وصف سيزده مرغ مى‌پردازد كه هر يك، نمودار صفتى هستند و عطار در وصف آنها از قصص دينى و اطلاعات ساده عاميانه استفاده مى‌كند و در حقيقت، اين قسمت، به منزله زمينه‌سازى و تمهيد مقدمه است براى ورود در اصل مطلب و طرح اساسى كتاب.
خط ۶۹: خط ۴۹:
عطار، در اين مثنوى، مطالب بسيار غامض و نكات دقيق را به زبانى روشن و ساده بيان مى‌كند و اگر لازم باشد گفته خود را با احاديث و امثال يا حكايات ظريف و دل‌كش تأييد مى‌نمايد و توضيح مى‌دهد؛ بدون آنكه به طرح اشكالات و جواب آنها مشغول گردد و به اثبات گفته خود و نقض عقيده مخالف بپردازد و بدين سبب، اين منظومه، هر چند بسيارى از رموز و اسرار عرفان و تصوف را متضمن است، باز هم مانند اشعار و غزل‌هاى عاشقانه مؤثر و دل‌انگيز است. در اين مثنوى، از سلوك و سير الى الله و مقامات تبتل تا فنا بحث مى‌شود كه در واقع آخرين مرحله‌اى است كه مرغان بدان واصل مى‌شوند، ولى بيشتر، نظر شيخ، متوجه به ذكر آفات سلوك و قواطع طريق و بيان علاج آنهاست.
عطار، در اين مثنوى، مطالب بسيار غامض و نكات دقيق را به زبانى روشن و ساده بيان مى‌كند و اگر لازم باشد گفته خود را با احاديث و امثال يا حكايات ظريف و دل‌كش تأييد مى‌نمايد و توضيح مى‌دهد؛ بدون آنكه به طرح اشكالات و جواب آنها مشغول گردد و به اثبات گفته خود و نقض عقيده مخالف بپردازد و بدين سبب، اين منظومه، هر چند بسيارى از رموز و اسرار عرفان و تصوف را متضمن است، باز هم مانند اشعار و غزل‌هاى عاشقانه مؤثر و دل‌انگيز است. در اين مثنوى، از سلوك و سير الى الله و مقامات تبتل تا فنا بحث مى‌شود كه در واقع آخرين مرحله‌اى است كه مرغان بدان واصل مى‌شوند، ولى بيشتر، نظر شيخ، متوجه به ذكر آفات سلوك و قواطع طريق و بيان علاج آنهاست.


تفاوت اين اثر، با كتاب«مصيبت نامه» در همين جاست، زيرا در«مصيبت‌نامه» نيز از سير فى الخلق و سير الى الله بحث كرده، ولى در آن به ذكر منازل و مدارجى كه سالك بايد از آنها بگذرد، همت گماشته؛ بدون آنكه شرح آفات و موانع را بر عهده گرفته باشد.
تفاوت اين اثر، با كتاب «مصيبت نامه» در همين جاست، زيرا در «مصيبت‌نامه» نيز از سير فى الخلق و سير الى الله بحث كرده، ولى در آن به ذكر منازل و مدارجى كه سالك بايد از آنها بگذرد، همت گماشته؛ بدون آنكه شرح آفات و موانع را بر عهده گرفته باشد.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==




اين اثر، بارها در ايران، هندوستان و اروپا به چاپ رسيده است و پيش از چاپ شفيعى كدكنى، معتبرترين چاپ آن به تصحيح و اهتمام مرحوم سيد صادق گوهرين صورت گرفت، ولى متأسفانه چاپ مرحوم گوهرين از اغلاط، تصرفات كاتبان و ضبطهاى نادرست عارى نماند. در سال 1382، دكتر شفيعى كدكنى، پس از 30 سال زحمت مداوم بر روى آثار عطار و بررسى كلمه به كلمه و بيت به بيت«منطق الطير» و مقايسه آن با ساير اشعار و نوشته‌هاى عطار و به مقياس زبان و سبك خود شاعر، به ارائه متنى اصيل و صحيح از«منطق الطير» همراه با مقدمه‌اى مبسوط و تعليقه‌اى روشن‌گرانه توفيق يافت.
اين اثر، بارها در ايران، هندوستان و اروپا به چاپ رسيده است و پيش از چاپ [[شفیعی کدکنی، محمدرضا|شفيعى كدكنى]]، معتبرترين چاپ آن به تصحيح و اهتمام مرحوم [[گوهرین، صادق|سيد صادق گوهرين]] صورت گرفت، ولى متأسفانه چاپ [[گوهرین، صادق|مرحوم گوهرين]] از اغلاط، تصرفات كاتبان و ضبطهاى نادرست عارى نماند. در سال 1382، دكتر [[شفیعی کدکنی، محمدرضا|شفيعى كدكنى]]، پس از 30 سال زحمت مداوم بر روى آثار عطار و بررسى كلمه به كلمه و بيت به بيت «منطق الطير» و مقايسه آن با ساير اشعار و نوشته‌هاى عطار و به مقياس زبان و سبک خود شاعر، به ارائه متنى اصيل و صحيح از «منطق الطير» همراه با مقدمه‌اى مبسوط و تعليقه‌اى روشن‌گرانه توفيق يافت.
 
 
==وابسته‌ها==
[[منطق الطیر (تعریب)]]


[[منطق‌الطیر (مقدمه سلماسی زاده)]]


== وابسته‌ها ==
[[خلاصه منطق‌ الطير]]
[[منطق الطیر ( معرب)]]


[[شرح راز منطق الطیر عطار]]
[[شرح راز منطق الطیر عطار]]
== پیوندها ==
 


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش