نمایش مبدأ برای مناقب اهل‌بیت(ع) در شعر کهن فارسی گزیده قصاید پنجاه شاعر منقبت سرا از اول تیموریان تا آخر صفویان

{{جعبه اطلاعات کتاب
| تصویر =NURمناقب اهل‌بیت(ع) در شعر کهن فارسیJ1.jpg
| عنوان =مناقب اهل‌بیت(ع) در شعر کهن فارسی
| عنوان‌های دیگر =
|پدیدآورندگان 
| پدیدآوران = 
[[رستاخیز، سید عباس]] (نویسنده)
|زبان 
| زبان =
| کد کنگره =‏
| موضوع =ادبیات فارسی
|ناشر 
| ناشر =مورخ 
| مکان نشر =قم
| سال نشر =۱۳۹۷ش 

| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE.....AUTOMATIONCODE
| چاپ =
| شابک =
| تعداد جلد =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
'''مناقب اهل‌بیت(ع) در شعر کهن فارسی گزیده قصاید پنجاه شاعر منقبت سرا از اول تیموریان تا آخر صفویان''' گردآوری و تصحیح از [[رستاخیز، سید عباس|سید عباس رستاخیز]]؛ صدها شاعر، طی قرنهای ششم تا دوره جدید، با برجستگی تمام، خودشان را وقف منقبت خوانی کردند و عشق و محبت و ولاء و دوستی خود را نثار امامان(ع) کردند و به پای آن بزرگان ریختند.

==گزارش کتاب==
مقدمه کتاب مناقب اهل بیت در شعر کهن فارسی

زبان فارسی دری از نظر عاطفی در میان پارسی زبانانی شکل گرفت که در میانه فرهنگ اسلامی و ایرانی، باید راه خود را به صورت ترکیبی از این دو فرهنگ، انتخاب کرده و در آن گام بر می‌داشتند. زبان، یعنی همین الفاظ و اسامی و ترکیب ها، دنیایی است ویژه، دنیایی که فلسفه و دانش و اخلاق و احساس و همه چیز را در خود یکجا دارد. این دنیا، با دنیای خارجی آدمهایی که در آن زبان با یکدیگر مشترکند، ارتباط نزدیک دارد و با آن در حال نوعی داد و ستد و تعامل است. رابطه‌ای سازنده، فعال، و جهت ده که با همین الفاظ و ترکیب ها، ساختار جدید یم سازد و راه را نشان می‌دهد.

زبان فارسی تحت تأثير علائق ایرانی و اسلامی، باید عالم خود را شکل می‌داد، شخصیت‌های خود را بر می‌گزید، اخلاق ویژه خود را انتخاب می‌کرد و راه خود را در تاریخ انسانی می‌گشود. در این صورت بود که می‌توانست به راه خود ادامه دهد، از رفتنش راضی باشد و پیروانش را توجیه کند.

این زبان، زبان دین و آیین و اخلاق و احساس ایرانی شد، زبانی که تحت تأثیر نوعی عرفان و عشق بود. زبان ستایش حقیقت، زبان وصف حالات عارفانه و عاشقانه که گاه یک بیتش، دنیایی را در خود جای داده است. بخشی از این زبان، در ستایش و منقبت شخصیت‌هایی بوده که محبوب دل شاعران پارسی زبان بوده است، شخصیت رسول خدا(ص) با آن هم ستایش نامه‌های بی حد و مرز، شخصیت چهرگانی از اهل بیت(ع) که رسول(ص) دوستی آنان را توصیه کرده بود، کسانی که مصداق «اللهمّ وال من والاه» بودند.

این زبان فارسی از شعر کمال الدين عبدالرزاق در وصف رسول(ص) گرفته، تا اشعار شیخ [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] در منقبت [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] و تا محتشم در باره عاشورا، زبان عشق و فرهنگ فارسی اسلامی بود. در این زبان، اسلام و تاریخ آن، آنچنان که پارسی زبان دوست دارد، انعکاس داشته و دارد. حرکت مفاهیم منقبت و مدحت اهل بیت در زبان فارسی، یک حرکت عادی نبوده، بلکه موجی خروشان بود که از دل شاعران بر می‌آمد و در دل این مردم می‌نشست و آنان را به وجد می‌آورد.

صدها شاعر، طی قرنهای ششم تا دوره جدید، با برجستگی تمام، خودشان را وقف منقبت خوانی کردند و عشق و محبت و ولاء و دوستی خود را نثار امامان(ع) کردند و به پای آن بزرگان ریختند. بسیاری از اینان، سنی بودند، اما سنیانی که حب اهل بیت رسول برای ایشان یک اصل بود. بسیاری هم از شیعیان امامی مذهب بودند. میراثی که از این شاعران در منقبت سرایی مانده، بخشی چاپ شده و بخشی همچنان زیر گرد و خاک کتاب‌های خطی و دست نخورده است.

از شاعران مذکور در این کتاب می‌توان به [[کاشی، حسن|حسن کاشی]]، [[لطف‌الله نیشابوری]]، [[کاتبی نیشابوری]]، حسین بن حسن کمال خوارزمی، قاضی نظام الدین هروی، علی شهاب سبزواری قرن نهم، غباری هروی قرن نهم، باباسودائی ابیوردی، مولانا برندق بخارایی، [[ناصر بخارایی]]، [[کمال غیاث شیرازی]]، منظری شاعر قن یازدهم، ملاشاه قدسی، دعایی مشهدی قرن نهم، غواصی هروی قرن نهم، افچنگی خراسانی قرن نهم، [[ابن حسام هروی]] و مولانا توحیدی قرن نهم اشاره کرد.<ref> [https://www.cgie.org.ir/fa/news/215315 ر.ک: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی] </ref>

==پانويس ==
<references />


==منابع مقاله==
[https://www.cgie.org.ir/fa/news/215315 مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مناقب اهل بیت(ع) در شعر کهن فارسی]

==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات(اردیبهشت) باقی زاده]] 
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1403]]
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
[[رده:چهارده معصوم علیهم‌السلام]]