۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR00114.jpg|بندانگشتی|احمد بن محمد اردبیلی]] | [[پرونده:NUR00114.jpg|بندانگشتی|احمد بن محمد اردبیلی]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |احمد بن محمد اردبیلی | ||
|- | |- | ||
|نام‌های دیگر | |نام‌های دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" |مقدس اردبيلي، احمد بن محمد | ||
اردبيلي، احمد بن محمد | اردبيلي، احمد بن محمد | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |محمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | دهم هجری | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" | | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |964ش / 993ق / 1585م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" | | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" | | ||
|- class="articleCode" | |||
|-class= | |||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00114AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۵: | ||
محقق اردبیلی، علوم معقول (حکمت و فلسفه) را در شیراز نزد جمال‌الدین محمود شیرازی از بزرگ‌ترین شاگردان جلال‌الدین دوانی فراگرفته است. | محقق اردبیلی، علوم معقول (حکمت و فلسفه) را در شیراز نزد جمال‌الدین محمود شیرازی از بزرگ‌ترین شاگردان جلال‌الدین دوانی فراگرفته است. | ||
استادان وی در علوم منقول به‌تفصیل روشن نیست و آنچه از کتابهای شرح حال برمیآید، این است که محقق، منقولات را از محضر شاگردان شهید ثانی و جمعی از دانشمندان عراق استفاده کرده است. در کتابهای او به دو نفر از استادان و مشایخ وی در فقه و حدیث اشاره شده است. سید علی‌حسین بن محمد بن محمد مشهور به صائغ حسینی عاملی جزینی شارح «شرائع الإسلام» محقق حلی و | |||
استادان وی در علوم منقول به‌تفصیل روشن نیست و آنچه از کتابهای شرح حال برمیآید، این است که محقق، منقولات را از محضر شاگردان شهید ثانی و جمعی از دانشمندان عراق استفاده کرده است. در کتابهای او به دو نفر از استادان و مشایخ وی در فقه و حدیث اشاره شده است. سید علی‌حسین بن محمد بن محمد مشهور به صائغ حسینی عاملی جزینی شارح «شرائع الإسلام» [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلی]] و «[[إرشاد الأذهان إلی أحكام الإيمان|إرشاد الأذهان]]» [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلی]] و از بزرگان شاگردان [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]]، به محقق اجازه روایت داده است. مقدس اردبیلی، از شیخ ظهیرالدین بن نورالدین علی بن تاج‌الدین عبدالعالی میسی فرزند شیخ علی میسی نیز روایت می‌کند. وی علم هیئت، نجوم، افلاک و ریاضیات را نیز از محضر دایی خود مولی الیاس اردبیلی که منجم و ریاضی‌دان بوده، استفاده کرده است<ref>ر.ک: برزنونی، محمدعلی، ص144</ref>. | |||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
# سید محمد | # [[عاملی موسوی، محمد بن علی|سید محمد عاملی]]، صاحب «[[مدارك الأحكام في شرح شرائع الإسلام|مدارك الأحكام فـي شـرح شرائع الإسلام]]؛ | ||
# شیخ حسن بن زین‌الدین (م 1011)، فرزند شهید | # [[ابن شهید ثانی، حسن بن زین‌الدین|شیخ حسن بن زین‌الدین]] (م 1011)، فرزند [[شهید ثانی، زین‌الدین بن علی|شهید ثانی]]؛ | ||
# مولی عبداللّه تستری؛ | # مولی عبداللّه تستری؛ | ||
# امیر علام؛ | # امیر علام؛ | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
عالمان بزرگ، مرحوم اردبیلی را با عبارات مختلف و گوناگون یاد کردهاند؛ از آن جمله: | عالمان بزرگ، مرحوم اردبیلی را با عبارات مختلف و گوناگون یاد کردهاند؛ از آن جمله: | ||
مرحوم مجلسی درباره او می‌گوید: «محقق اردبیلی از حیث تقوا و پرهیزکاری و فضل و دانش به اوج کمال رسید و من در میان قدما و متأخرین مانندش را نشنیدم». | مرحوم [[مجلسی، محمدباقر|مجلسی]] درباره او می‌گوید: «محقق اردبیلی از حیث تقوا و پرهیزکاری و فضل و دانش به اوج کمال رسید و من در میان قدما و متأخرین مانندش را نشنیدم». | ||
محدث بزرگ، شیخ حر | محدث بزرگ، [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ حر عاملی]]، صاحب «[[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل]]» درباره وی، در کتاب «[[أمل الآمل في علماء جبل عامل|تذكرة المتبحرين]]» می‌گوید: «مولا اجل اکمل احمد بن محمد اردبیلی، شخصیتی بود عالم، فاضل، مدقق، عابد، موثق و دارای ورع...». | ||
علامه محمد بن علی اردبیلی، درباره شخصیت او می‌گوید: «احمد بن محمد اردبیلی (رحمه‌الله) در بزرگواری، وثاقت و امانت مشهورتر از ان است که یادآوری شود. او بالاتر از قلمرو عبارت و سخن است. شخصیتی متکلّم، فقیه عظیم‌الشأن، جلیل‌القدر، بلند‌مرتبه و متورعترین و عابدترین و پرهیزگارترین اهل زمانش بوده است»<ref>جناتی، محمدابراهیم، ص23 و 24</ref>. | علامه محمد بن علی اردبیلی، درباره شخصیت او می‌گوید: «احمد بن محمد اردبیلی (رحمه‌الله) در بزرگواری، وثاقت و امانت مشهورتر از ان است که یادآوری شود. او بالاتر از قلمرو عبارت و سخن است. شخصیتی متکلّم، فقیه عظیم‌الشأن، جلیل‌القدر، بلند‌مرتبه و متورعترین و عابدترین و پرهیزگارترین اهل زمانش بوده است»<ref>جناتی، محمدابراهیم، ص23 و 24</ref>. | ||
محقق در احیای حوزه علمیه نجف نقشی بسزا داشت و پایه‌گذار مکتب فقهی خاصی در فقه گردید. او در فقه، روشی کاملا مستقل و مخصوص به خود داشت؛ گرچه در اساس فقه، تحولی ایجاد نکرد. نوع نگرش او به منابع شناخت احکام و طرز استفاده او از قواعد فقهی و اصولی و نوع بهره برداری او از روایات شریف همراه با جرأت و شجاعت او در بیان فتاوا، او را صاحب مکتب خاصی در فقه گردانید؛ به‌طوری‌که در دوره صفویه و پس از آن، گروهی از بهترین فقها را پیرو روش فقهی خود کرد. سید محمد عاملی صاحب | محقق در احیای حوزه علمیه نجف نقشی بسزا داشت و پایه‌گذار مکتب فقهی خاصی در فقه گردید. او در فقه، روشی کاملا مستقل و مخصوص به خود داشت؛ گرچه در اساس فقه، تحولی ایجاد نکرد. نوع نگرش او به منابع شناخت احکام و طرز استفاده او از قواعد فقهی و اصولی و نوع بهره برداری او از روایات شریف همراه با جرأت و شجاعت او در بیان فتاوا، او را صاحب مکتب خاصی در فقه گردانید؛ به‌طوری‌که در دوره صفویه و پس از آن، گروهی از بهترین فقها را پیرو روش فقهی خود کرد. [[عاملی موسوی، محمد بن علی|سید محمد عاملی]] [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارک]]، [[ابن شهید ثانی، حسن بن زین‌الدین|شیخ حسن عاملی]] [[ابن شهید ثانی، حسن بن زین‌الدین|صاحب معالم]]، ملا عبدالله شوشتری، محمدمؤمن سبزواری، [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملا محسن فیض کاشانی]] و [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] از آن جمله هستند. صاحب جواهر، از پیروان مکتب فقهی محقق، مثل [[عاملی موسوی، محمد بن علی|صاحب مدارک]]، سبزواری و فیض که روش آزادی‌خواهانه محقق را پسندیده و در فقه خود از روش او متأثر بودند، به‌عنوان «اتباع المقدس» یاد می‌کند؛ چراکه روش متهورانه و آزادی‌خواهانه و بی‌اعتنایی آنان را به آرا و افکار پیشینیان نمی‌پسندید<ref>برزنونی، محمدعلی، ص145</ref>. | ||
==مرجعیت== | ==مرجعیت== | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
===آثار قطعی === | ===آثار قطعی === | ||
{{ ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||
# زبدة البيان في براهين احكام القرآن؛ | # زبدة البيان في براهين احكام القرآن؛ | ||
# إثبات الواجب؛ | # إثبات الواجب؛ | ||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
===آثار منسوب=== | ===آثار منسوب=== | ||
{{ ستون-شروع|3}} | {{ستون-شروع|3}} | ||
# إثبات الإمامة؛ | # إثبات الإمامة؛ | ||
# ارشاد (فقه فارسی)؛ | # ارشاد (فقه فارسی)؛ | ||