پرش به محتوا

مفید، محمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۸۶۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ دسامبر ۲۰۲۳
جز
«مفید، محمد بن محمد» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان))
بدون خلاصۀ ویرایش
جز مفید، محمد بن محمد» را محافظت کرد ([ویرایش=تنها مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=تنها مدیران] (بی‌پایان)))
 
(۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۹: خط ۲۹:
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" | [[ابن قولویه قمی]]، [[شیخ صدوق]]، [[ابن ولید قمی]]، [[ابوغالب زراری]]، [[ابن جنید اسكافى]]، [[ابوعلی صولی بصرى]]، [[ابوعبدالله صفوانی]]
| data-type="authorTeachers" | [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|ابن قولويه قمى]]
[[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شيخ صدوق]]
 
[[زراری، احمد بن محمد|ابوغالب زرارى]]
 
[[ابن جنید اسکافی|ابن جنيد اسكافى]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
خط ۴۳: خط ۴۸:
|}
|}
</div>
</div>
 
{{کاربردهای دیگر|عکبری (ابهام زدایی)}}
'''محمَّد بن محمَّد بن نعمان بن عبدالسَّلام حارثی مذحجی عکبری''' (336-413ق)، معروف به شيخ مفيد و ابن المعلّم، فقیه و متکلم، از علمای برجسته شیعه قرن ۴ هجری قمری، المُقنَعَة در علم فقه، از معروف‌ترین آثار وی اوائل المقالات در دانش کلام و الاِرشاد در شرح حال‌ امامان شیعه 
'''محمد بن محمد بن نعمان عُکبَری''' (336-413ق)، معروف به شيخ مفيد و ابن المعلّم، فقیه و متکلم، از علمای برجسته شیعه قرن ۴ هجری قمری.  از معروف‌ترین آثار وی، [[المقنعة|المُقنِعَة]] در علم فقه، [[اوائل المقالات]] در دانش کلام و [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|الاِرشاد]] در شرح حال‌ امامان شیعه است. [[ابویعلى جعفری، محمد بن حسن بن حمزه|ابویعلى جعفری]] داماد ایشان است.


== ولادت ==
== ولادت ==
او به سال 336 هجری در روستای عکبرا در ده فرسخی بغداد زاده شد.
محمَّد بن محمَّد بن نعمان بن عبدالسَّلام حارثی مذحجی عکبری، در  ۱۱ ذی‌القعده سال ۳۳۶ق یا ۳۳۸ق در قریه «سویقه ابن بصری» از توابع روستای عکبرا در ده فرسخی بغداد در خانواده‌ای اصیل  به دنیا آمد. سراسر وجود خاندان او مالامال از عشق به اهل‌بيت رسالت عليهم‌السلام بود. پدرش شغل معلمی داشت و به همین خاطر شیخ مفید به «ابن المعلم» مشهور بوده است.  


==شخصيت علمى==
==شخصيت علمى==


شيخ مفيد از چهره‌هاى بسيار درخشان شيعه در جهان اسلام می‌باشد.
شيخ مفيد از چهره‌هاى بسيار درخشان شيعه در جهان اسلام می‌باشد.
خط ۶۲: خط ۶۶:
==آغاز تحصيلات==
==آغاز تحصيلات==


شيخ مفيد از شاگردان [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] است. وى در حومۀ بغداد ديده به جهان گشود و دانش‌هاى ابتدايى را در خانواده و زادگاه خويش به پايان برد.


شيخ مفيد از شاگردان [[ابن ابی‌عقیل عمانی، حسن بن علی|ابن ابى عقيل]] است. وى در حومۀ بغداد ديده به جهان گشود و دانش‌هاى ابتدايى را در خانواده و زادگاه خويش به پايان برد.
پس از چندی او به همراه پدرش راهى بغداد گرديد و در آنجا از محضر اساتيد و دانشمندان كسب علم و دانش نمود تا در علم كلام، فقه و اصول سرآمد دانشمندان گرديد.
==اساتيد==
===علماى شيعه‏===
# [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|ابن قولويه قمى]]، متوفاى 368؛
# [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|شيخ صدوق]]، متوفاى 381؛
# ابن وليد قمى، متوفاى 368؛
# [[زراری، احمد بن محمد|ابوغالب زرارى]]، متوفاى 368؛
# [[ابن جنید اسکافی|ابن جنيد اسكافى]]، متوفاى 381؛
# ابوعلى صولى بصرى، زنده در سال 352؛
# ابوعبدالله صفوانى، زنده در سال 346.


او در يك خانوادۀ پرسابقه و اصيل در تشيع و از سلالۀ نيكان و پاکان به دنيا آمد. سراسر وجود خاندان او مالامال از عشق به اهل‌بيت رسالت عليهم‌السلام بود.
===علماى سنى‏===
# شيخ على بن عيسى رمانى، متوفاى 384؛
# محمد بن عمران مرزبانى، متوفاى 384؛
# ابوبكر محمد بن سالم، معروف به حافظ جعابى، متوفاى 355.


وى راهى بغداد گرديد و در آنجا از محضر اساتيد و دانشمندان كسب علم و دانش نمود تا در علم كلام، فقه و اصول سرآمد دانشمندان گرديد.
==شاگردان‏==
# [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى علم‌‏الهدى]]، متوفاى 436؛
# [[شریف‌الرضی، محمد بن حسین|سيد رضى]]، متوفاى 406؛
# [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، متوفاى 460؛
# [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، متوفاى 450؛
# [[کراجکی، محمد بن علی|ابوالفتح كراجكى]]، متوفاى 449؛
# [[سلار دیلمی، حمزة بن عبدالعزیز|ابويعلى حمزة بن عبدالعزیز سلار]]، متوفاى 463.


==شيخ مفيد و بزرگان==
==شيخ مفيد و بزرگان==


شيخ مفيد از ديدگاه دانشمندان شيعه و سنى داراى جايگاهى رفيع است كه به كلماتى از بزرگان اشاره مى‌كنيم:
شيخ مفيد از ديدگاه دانشمندان شيعه و سنى داراى جايگاهى رفيع است كه به كلماتى از بزرگان اشاره مى‌كنيم:
خط ۸۸: خط ۱۱۰:
او مورد زيارت و ملاقات عضد‌الدوله قرار مى‌گرفت. نزديك 76 سال عمر كرد و بيش از 200 جلد تألیف دارد. تشييع جنازۀ او شهرت دارد. در تشييع او بيش از 80 هزار نفر از شیعیان شركت جستند و درگذشت او در ماه رمضان بود. رحمت خدا بر او باد...».
او مورد زيارت و ملاقات عضد‌الدوله قرار مى‌گرفت. نزديك 76 سال عمر كرد و بيش از 200 جلد تألیف دارد. تشييع جنازۀ او شهرت دارد. در تشييع او بيش از 80 هزار نفر از شیعیان شركت جستند و درگذشت او در ماه رمضان بود. رحمت خدا بر او باد...».


==اساتيد==
==وفات==
===علماى شيعه‏===
# ابن قولويه قمى، متوفاى 368؛
# شيخ صدوق، متوفاى 381؛
# ابن وليد قمى، متوفاى 368؛
# ابوغالب زرارى، متوفاى 368؛
# ابن جنيد اسكافى، متوفاى 381؛
# ابوعلى صولى بصرى، زنده در سال 352؛
# ابوعبدالله صفوانى، زنده در سال 346.


===علماى سنى‏===
شيخ مفيد در روز جمعه، دوم یا سوم ماه رمضان سال ۴۱۳ق  پس از 75 سال تلاش و خدمت ارزنده  در بغداد درگذشت و مورد تجليل فراوان مردم و قدردانى علما و فضلا قرار گرفت.
# شيخ على بن عيسى رمانى، متوفاى 384؛
# محمد بن عمران مرزبانى، متوفاى 384؛
# ابوبكر محمد بن سالم، معروف به حافظ جعابى، متوفاى 355.


==شاگردان‏==
[[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، كه خود در تشييع جنازۀ او حضور داشته است، مى‌گويد:
# سيد مرتضى علم‏الهدى، متوفاى 436؛
# سيد رضى، متوفاى 406؛
# شيخ طوسى، متوفاى 460؛
# نجاشى، متوفاى 450؛
# ابوالفتح كراجكى، متوفاى 449؛
# ابويعلى جعفر بن سالار، متوفاى 463.


روز وفات او از كثرت دوست و دشمن براى اداى نماز و گريستن بر او، همانند و نظير نداشته است. هشتاد هزار تن از شیعیان او را تشييع كردند و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى علم الهدى]] بر او نماز گزارد و در حرم مطهر امام جواد عليه‌السلام، پايين پاى آن حضرت، نزديك قبر استادش [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|ابن قولويه]]، مدفون گرديد


 
==آثار==
 
==تأليفات==


بنا بر نقل شيخ طوسى، شاگرد برجستۀ شيخ مفيد، وى بالغ بر 200 عنوان كتاب تأليف نموده است، از جمله:
بنا بر نقل شيخ طوسى، شاگرد برجستۀ شيخ مفيد، وى بالغ بر 200 عنوان كتاب تأليف نموده است، از جمله:
 
{{ستون-شروع|2}}
# المقنعة؛
# المقنعة؛
# الإرشاد؛
# الإرشاد؛
خط ۱۳۴: خط ۱۳۸:
# أربع رسالات في الغيبة؛
# أربع رسالات في الغيبة؛
# تحريم ذبائح أهل الكتاب؛
# تحريم ذبائح أهل الكتاب؛
# تفضيل أميرالمؤمنين( ع)؛
# تفضيل أميرالمؤمنين(ع)؛
# رسالة حول خبر مارية؛
# رسالة حول خبر مارية؛
# شرح المنام؛
# شرح المنام؛
# عدم سهو النبي( ص)؛
# عدم سهو النبي(ص)؛
# الفصول العشرة في الغيبة؛
# الفصول العشرة في الغيبة؛
# الفصول المختارة؛
# الفصول المختارة؛
# مسار الشيعة في مختصر تواريخ الشريعة؛
# مسار الشيعة في مختصر تواريخ الشريعة؛
# المزار.
# المزار<ref>ر.ک: رسولی محلاتی، سید هاشم، صفحه سیزده-سی ونه</ref>.
 
{{پایان}}
==وفات==




شيخ مفيد در سال 413 هجرى، در بغداد و پس از 75 سال تلاش و خدمت ارزنده درگذشت و مورد تجليل فراوان مردم و قدردانى علما و فضلا قرار گرفت.
==پانویس ==
 
<references />
[[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]، كه خود در تشييع جنازۀ او حضور داشته است، مى‌گويد:


روز وفات او از كثرت دوست و دشمن براى اداى نماز و گريستن بر او، همانند و نظير نداشته است. هشتاد هزار تن از شیعیان او را تشييع كردند و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى علم الهدى]] بر او نماز گزارد و در حرم مطهر امام جواد عليه‌السلام، پايين پاى آن حضرت، نزديك قبر استادش [[ابن قولویه، جعفر بن محمد|ابن قولويه]]، مدفون گرديد.
==منابع مقاله==
ر.ک: رسولی محلاتی، سید هاشم(مترجم)، الارشاد (ترجمه) تألیف شیخ مفید، انتشارات علمیه اسلامیه، دوم، تهران.


{{امام علی علیه‌السلام}}
{{نرم‌افزار مجموعه آثار شیخ مفید رحمه‌الله 2}}
{{شیخ مفید}}
{{شیخ مفید}}
{{متکلمان شیعه}}
{{متکلمان شیعه}}
{{فقیهان شیعه}}
{{فقیهان شیعه}}
 
{{محدثان شیعه}}


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[أحکام النساء]]  
[[أحکام النساء]]  


خط ۱۷۱: خط ۱۷۷:
[[دفاع از تشیع (ترجمه الفصول المختاره)]]  
[[دفاع از تشیع (ترجمه الفصول المختاره)]]  


[[ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی (عج)]]  
[[ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی(عج)]]
 
[[الجمل و النصرة لسيد العترة في حرب البصرة]]  


[[الجمل]]  
[[الجمل]]  
[[الارشاد]]


[[الحکايات في مخالفات المعتزلة من العدلية و الفرق بینهم و بین الشیعة الإمامیة]]  
[[الحکايات في مخالفات المعتزلة من العدلية و الفرق بینهم و بین الشیعة الإمامیة]]  
خط ۲۱۲: خط ۲۱۸:


[[تفضیل أمیرالمؤمنین علیه‌السلام]]  
[[تفضیل أمیرالمؤمنین علیه‌السلام]]  
[[الجمل و النصرة لسيد العترة في حرب البصرة]]


[[جوابات أهل الموصل في العدد و الرؤیة]]  
[[جوابات أهل الموصل في العدد و الرؤیة]]  
خط ۲۹۱: خط ۲۹۵:
[[سلسلة مؤلفات الشيخ المفيد]]  
[[سلسلة مؤلفات الشيخ المفيد]]  


[[المزار]]  
[[المزار (مناسک المزار)]]  


[[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد]]  
[[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد]]  
خط ۳۰۶: خط ۳۱۰:


[[أمالی شیخ مفید]]  
[[أمالی شیخ مفید]]  






[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مراجع تقلید]]
[[رده:متکلمان شیعه]]
[[رده:مورّخان]]
[[رده:عاشوراپژوهان]]
[[رده:مهدویت‌پژوهان]]
[[رده:محدثان شیعه]]
[[رده:فقیهان شیعه]]