مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ق ' به 'ق '
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين')
جز (جایگزینی متن - ' ق ' به 'ق ')
خط ۶۳: خط ۶۳:




تأليف كتاب از سال 1197 ق آغاز و حدود سى سال بعد در سال 1226 ق پايان يافته است.
تأليف كتاب از سال 1197ق آغاز و حدود سى سال بعد در سال 1226ق پايان يافته است.


تأليف اين كتاب بر اساس نظم و ترتيب «قواعد الأحكام» از كتاب طهارت آغاز نشده است بلكه ابتدا در سال 1199 ق جلد هشتم (كتاب مواريث يا فرائض) به پايان رسيده است.
تأليف اين كتاب بر اساس نظم و ترتيب «قواعد الأحكام» از كتاب طهارت آغاز نشده است بلكه ابتدا در سال 1199ق جلد هشتم (كتاب مواريث يا فرائض) به پايان رسيده است.


سپس كتاب طهارت در سال 1201 ق پايان يافته است.
سپس كتاب طهارت در سال 1201ق پايان يافته است.


نكتۀ قابل ذكر اين كه سال 1301 ق كه به عنوان تاريخ اتمام كتاب طهارت در آخر جلد اول «مفتاح الكرامة» و هم‌چنين در «الذريعة» ذكر شده است صحيح نيست و سال 1201 ق با 1301 ق اشتباه شده است.  <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 21، ص 340</ref>
نكتۀ قابل ذكر اين كه سال 1301ق كه به عنوان تاريخ اتمام كتاب طهارت در آخر جلد اول «مفتاح الكرامة» و هم‌چنين در «الذريعة» ذكر شده است صحيح نيست و سال 1201ق با 1301ق اشتباه شده است.  <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 21، ص 340</ref>


پس از كتاب طهارت، كتاب صلاة در سال 1205 ق پايان يافته است و از تاريخ اتمام كتاب زكات اطلاعى در دست نيست و آنچه در انتهاى جلد سوّم آمده كه: قد عاقه الأجل عن إكماله و إكمال باقي العبادات، يعنى مؤلف قبل از پايان يافتن كتاب زكات و باقى مباحث قسمت عبادات دار فانى را وداع گفته است، صحيح نمى‌باشد، زيرا مؤلف در آخرين سال‌هاى زندگانى خود يعنى سال 1226 ق، كتاب‌هاى اقرار، قضاء و قسمتى از ديات را تأليف نموده است.
پس از كتاب طهارت، كتاب صلاة در سال 1205ق پايان يافته است و از تاريخ اتمام كتاب زكات اطلاعى در دست نيست و آنچه در انتهاى جلد سوّم آمده كه: قد عاقه الأجل عن إكماله و إكمال باقي العبادات، يعنى مؤلف قبل از پايان يافتن كتاب زكات و باقى مباحث قسمت عبادات دار فانى را وداع گفته است، صحيح نمى‌باشد، زيرا مؤلف در آخرين سال‌هاى زندگانى خود يعنى سال 1226 ق، كتاب‌هاى اقرار، قضاء و قسمتى از ديات را تأليف نموده است.


تاريخ اتمام جلد چهارم (كتاب متاجر) نيز مشخص نيست. در جلد پنجم كتاب‌هاى دين و توابع آن را بين سال‌هاى 1216 تا 1221 ق تأليف نموده است.
تاريخ اتمام جلد چهارم (كتاب متاجر) نيز مشخص نيست. در جلد پنجم كتاب‌هاى دين و توابع آن را بين سال‌هاى 1216 تا 1221ق تأليف نموده است.


جلد ششم شامل كتاب‌هاى امانات و توابع آن، جعاله، غصب و شفعه در سال 1223 ق تأليف شده است.
جلد ششم شامل كتاب‌هاى امانات و توابع آن، جعاله، غصب و شفعه در سال 1223ق تأليف شده است.


جلد هفتم شامل كتاب‌هاى احياء موات تا وكالت در سال 1225 ق پايان يافته است، جلد هشتم كه قبلا گذشت.
جلد هفتم شامل كتاب‌هاى احياء موات تا وكالت در سال 1225ق پايان يافته است، جلد هشتم كه قبلا گذشت.


جلد نهم، كتاب‌هاى وقوف و صدقات، و اقرار در جمادى الاولى و ذى القعدۀ سال 1226 ق پايان يافته است. در اين مجلد كتاب وصايا ناتمام مانده و تاريخ اتمام آن مشخص نيست.
جلد نهم، كتاب‌هاى وقوف و صدقات، و اقرار در جمادى الاولى و ذى القعدۀ سال 1226ق پايان يافته است. در اين مجلد كتاب وصايا ناتمام مانده و تاريخ اتمام آن مشخص نيست.


جلد دهم شامل كتاب‌هاى قضاء و قسمتى از ديات، از تاريخ اتمام آنها اطلاع دقيقى در دست نيست. اگر چه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]تاريخ اتمام كتاب قضاء را سال 1226 ق اعلام نموده است.  <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 21 ص 341</ref>
جلد دهم شامل كتاب‌هاى قضاء و قسمتى از ديات، از تاريخ اتمام آنها اطلاع دقيقى در دست نيست. اگر چه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]تاريخ اتمام كتاب قضاء را سال 1226ق اعلام نموده است.  <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 21 ص 341</ref>


تاريخ اتمام جلد يازدهم كه حاشيۀ مؤلف بر [[[[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]]  عن قواعد الأحكام|[[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]]  في شرح قواعد الأحكام]]  تأليف [[فاضل هندی، محمد بن حسن|محمد بن حسن اصفهانى]]  معروف به [[فاضل هندی، محمد بن حسن|فاضل هندى]] (م 1137 ق) است، نيز مشخص نمى‌باشد.
تاريخ اتمام جلد يازدهم كه حاشيۀ مؤلف بر [[[[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]]  عن قواعد الأحكام|[[كشف اللثام عن قواعد الأحكام|كشف اللثام]]  في شرح قواعد الأحكام]]  تأليف [[فاضل هندی، محمد بن حسن|محمد بن حسن اصفهانى]]  معروف به [[فاضل هندی، محمد بن حسن|فاضل هندى]] (م 1137 ق) است، نيز مشخص نمى‌باشد.


به نظر مى‌رسد كه كتاب‌هايى كه تاريخ اتمام آنها مشخص نيست. بين سال‌هاى 1205 ق تا 1216 ق تأليف شده‌اند.
به نظر مى‌رسد كه كتاب‌هايى كه تاريخ اتمام آنها مشخص نيست. بين سال‌هاى 1205ق تا 1216ق تأليف شده‌اند.


نكتۀ قابل توجه اين كه علامۀ محقق [[آقا بزرگ تهرانى]] در «الذريعة» گفته است كه كتاب نكاح و اوائل كتاب طلاق مفتاح الكرامة را در كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا ديده است كه در چاپ‌هاى فعلى موجود نيست. <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]341/21</ref>
نكتۀ قابل توجه اين كه علامۀ محقق [[آقا بزرگ تهرانى]] در «الذريعة» گفته است كه كتاب نكاح و اوائل كتاب طلاق مفتاح الكرامة را در كتابخانۀ شيخ عبدالحسين تهرانى در كربلا ديده است كه در چاپ‌هاى فعلى موجود نيست. <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]341/21</ref>
خط ۹۱: خط ۹۱:
كتاب مفتاح الكرامة در ابتدا 32 جلد خطى بوده است كه بعدها به صورت ده جلدى چاپ شده است.  <ref>[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]  ج 292/4</ref>
كتاب مفتاح الكرامة در ابتدا 32 جلد خطى بوده است كه بعدها به صورت ده جلدى چاپ شده است.  <ref>[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]  ج 292/4</ref>


از اين ده جلد، جلدهاى اول تا پنجم و همين‌طور جلد هشتم در سال 1326 ق و جلد هفتم در سال 1327 ق بوسيلۀ چاپخانۀ شورى مصر در قاهره چاپ شده است.
از اين ده جلد، جلدهاى اول تا پنجم و همين‌طور جلد هشتم در سال 1326ق و جلد هفتم در سال 1327ق بوسيلۀ چاپخانۀ شورى مصر در قاهره چاپ شده است.


جلد ششم و امانات و توابع آن در سال 1333 در چاپخانۀ وطن علويه در دمشق بوسيلۀ سيد محمد محسن امين مؤلف [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]  چاپ شده است. <ref>[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]  ج 292/4</ref>
جلد ششم و امانات و توابع آن در سال 1333 در چاپخانۀ وطن علويه در دمشق بوسيلۀ سيد محمد محسن امين مؤلف [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]  چاپ شده است. <ref>[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]  ج 292/4</ref>


جلد نهم و دهم و يازدهم به دستور آیت‌الله آقا [[بروجردی، حسین|حسين بروجردى]]  (م 1276 ق) و به مديريت و تصدى آقاى محمد حسين كوشان‌پور در سال 1376 ق در تهران چاپ شده است.
جلد نهم و دهم و يازدهم به دستور آیت‌الله آقا [[بروجردی، حسین|حسين بروجردى]]  (م 1276 ق) و به مديريت و تصدى آقاى محمد حسين كوشان‌پور در سال 1376ق در تهران چاپ شده است.


مصحح و مسئول تحقيق جلد نهم محمد باقر حسينى شهيدى بوده است.
مصحح و مسئول تحقيق جلد نهم محمد باقر حسينى شهيدى بوده است.


جلد دهم و يازدهم توسط احمد بن محمد صادق قمى در سال 1307 ق نسخه بردارى شده است.
جلد دهم و يازدهم توسط احمد بن محمد صادق قمى در سال 1307ق نسخه بردارى شده است.


==ويژگى‌ها==
==ويژگى‌ها==
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:
{{پایان شعر}}<ref>[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]  ج 294/4</ref>
{{پایان شعر}}<ref>[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]  ج 294/4</ref>


مؤلف در سال‌هاى 1221 ق تا 1226 ق در حالى كه شهر نجف اشرف و كربلاى معلا و حلّه به محاصره وهابى‌ها و آل سعود درآمده بود، به تأليف جلدهاى ششم و هفتم و هشتم مفتاح الكرامة پرداخته است در واقع اواخر اين كتاب‌ها تاريخچه‌اى از زمان و رويدادهاى آن را در بردارد و اوضاع آن زمان در آنها حكايت شده است. مؤلف در اين قسمت‌هاى كتاب از قتل مردان و كودكان و گرفتن اموال و تسلط بر شهر مكه و مدينۀ منوره و تخريب قبرستان بقيع و حمله به نجف اشرف و تعطيلى سه سالۀ زيارت مكۀ منوره و بسته شدن راه‌ها و قتل عام زائرين امام حسين(ع) و به آتش كشيده شدن مزارع خبر داده است.
مؤلف در سال‌هاى 1221ق تا 1226ق در حالى كه شهر نجف اشرف و كربلاى معلا و حلّه به محاصره وهابى‌ها و آل سعود درآمده بود، به تأليف جلدهاى ششم و هفتم و هشتم مفتاح الكرامة پرداخته است در واقع اواخر اين كتاب‌ها تاريخچه‌اى از زمان و رويدادهاى آن را در بردارد و اوضاع آن زمان در آنها حكايت شده است. مؤلف در اين قسمت‌هاى كتاب از قتل مردان و كودكان و گرفتن اموال و تسلط بر شهر مكه و مدينۀ منوره و تخريب قبرستان بقيع و حمله به نجف اشرف و تعطيلى سه سالۀ زيارت مكۀ منوره و بسته شدن راه‌ها و قتل عام زائرين امام حسين(ع) و به آتش كشيده شدن مزارع خبر داده است.


از ديگر ويژگى‌هاى كتاب، قلم روان و تسلط مؤلف به لغات و ادبيات عرب و سرودن شعرهاى عربى است كه متن كتاب شاهد بر اين مدعى است.
از ديگر ويژگى‌هاى كتاب، قلم روان و تسلط مؤلف به لغات و ادبيات عرب و سرودن شعرهاى عربى است كه متن كتاب شاهد بر اين مدعى است.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش