مفتاح الاسرار در شرح مثنوی مولوی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف'
جز (جایگزینی متن - 'ل الدین' به 'ل‌الدین')
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف')
خط ۲۸: خط ۲۸:
'''مفتاح الاسرار ''' در شرح مثنوی مولوی، نوشته شیخ [[خوارزمی، آدینه محمد|آدینه محمد خوارزمی]](1131-1216ق)، از ترکان ماوراء النهر و از بزرگان تصوف و عرفان در آن سرزمین بوده و سالها انس وی با مثنوی، در کنار نقص‌ها و کاستی‌های شروح موجود  آن زمان به سبب عدم استطاعت شارحین در فهم مراد مولوی، وی را برآن داشته تا رموز و اشارات مثنوی به ویژه ابیاتی را که دیگران به سبب ناتوانی از فهم مقصود مولوی، فراگذاشته بودند، در قالب شرح مختصری به رشته تحریر در آورد. <ref>پیشگفتار، ص 12 و13 و17 </ref>
'''مفتاح الاسرار ''' در شرح مثنوی مولوی، نوشته شیخ [[خوارزمی، آدینه محمد|آدینه محمد خوارزمی]](1131-1216ق)، از ترکان ماوراء النهر و از بزرگان تصوف و عرفان در آن سرزمین بوده و سالها انس وی با مثنوی، در کنار نقص‌ها و کاستی‌های شروح موجود  آن زمان به سبب عدم استطاعت شارحین در فهم مراد مولوی، وی را برآن داشته تا رموز و اشارات مثنوی به ویژه ابیاتی را که دیگران به سبب ناتوانی از فهم مقصود مولوی، فراگذاشته بودند، در قالب شرح مختصری به رشته تحریر در آورد. <ref>پیشگفتار، ص 12 و13 و17 </ref>


گرچه کتاب به زبان فارسی است، اما چون فارسی، زبان مادری مولف نبوده، در نوشتن آن از کمک دیگران بهره می‌برد. از این‌رو، آن‌جا که این کمک پر‌رنگ بوده متن روان و شیواست اما آن‌جا که این همراهی کم‌رنگ بوده، متن دچار ضعف وگاهی نا مفهوم است. <ref>  همان، ص 17 </ref> متن کتاب از حیث دستوری و رسم الخط نیز دارای خصوصیات ویژه ای است. <ref> همان ص18 و19 </ref>
گرچه کتاب به زبان فارسی است، اما چون فارسی، زبان مادری مؤلف نبوده، در نوشتن آن از کمک دیگران بهره می‌برد. از این‌رو، آن‌جا که این کمک پر‌رنگ بوده متن روان و شیواست اما آن‌جا که این همراهی کم‌رنگ بوده، متن دچار ضعف وگاهی نا مفهوم است. <ref>  همان، ص 17 </ref> متن کتاب از حیث دستوری و رسم الخط نیز دارای خصوصیات ویژه ای است. <ref> همان ص18 و19 </ref>


کتاب به شرح و توضیح سه دفتر نخست مثنوی معنوی پرداخته است. شرح ابیات به صورت گزینشی است و در برخی جاها از شرح برخی ابیات صرف نظر شده است. <ref> ر.ک: مقدمه دکتر حسنی، مقدمه کتاب، ص1 </ref>
کتاب به شرح و توضیح سه دفتر نخست مثنوی معنوی پرداخته است. شرح ابیات به صورت گزینشی است و در برخی جاها از شرح برخی ابیات صرف نظر شده است. <ref> ر.ک: مقدمه دکتر حسنی، مقدمه کتاب، ص1 </ref>


مولف، قبل از پرداختن به شرح مثنوی، مقدمه مفصلی، در قالب شش فصل نوشته است که به تعبیر خود، مجمل معانی کتاب و مبین مبانی این اصول و باب، جهت تسهیل فهم معانی و مقاصد برای خوانندگان و آشنایی با مقامات و درجات و علم رفتن به طریق مستقیم است. فصل اول تحت عنوان مبدا حال مصنف، به شرح حال مولف و زمینه‌های تطور شخصیت وی که منجر به عنایت الهی شده، فصل دوم به تفصیل عین الیقین و بدایت جذب و تجلیات، فصل سوم به تعیین عین الیقین و تحقق اهل آن، فصل چهارم به مرتبه حق الیقین و نهایت درجه سالکین، فصل پنجم به  اهل‌تقلید و مضرت صحبت ایشان و فصل ششم به بیان صفت اهل‌کمال و طریق وصول خاصان الهی به سوی قرب خداوندی می‌پردازد.<ref>ر.ک: متن کتاب،ص 7</ref>
مؤلف، قبل از پرداختن به شرح مثنوی، مقدمه مفصلی، در قالب شش فصل نوشته است که به تعبیر خود، مجمل معانی کتاب و مبین مبانی این اصول و باب، جهت تسهیل فهم معانی و مقاصد برای خوانندگان و آشنایی با مقامات و درجات و علم رفتن به طریق مستقیم است. فصل اول تحت عنوان مبدا حال مصنف، به شرح حال مؤلف و زمینه‌های تطور شخصیت وی که منجر به عنایت الهی شده، فصل دوم به تفصیل عین الیقین و بدایت جذب و تجلیات، فصل سوم به تعیین عین الیقین و تحقق اهل آن، فصل چهارم به مرتبه حق الیقین و نهایت درجه سالکین، فصل پنجم به  اهل‌تقلید و مضرت صحبت ایشان و فصل ششم به بیان صفت اهل‌کمال و طریق وصول خاصان الهی به سوی قرب خداوندی می‌پردازد.<ref>ر.ک: متن کتاب،ص 7</ref>


فهرست محتوا در آغاز و فهرست آیات، روایات، سخن بزرگان و عارفان، اعلام، اصطلاحات عرفانی و منابع در پایان کتاب آمده است.
فهرست محتوا در آغاز و فهرست آیات، روایات، سخن بزرگان و عارفان، اعلام، اصطلاحات عرفانی و منابع در پایان کتاب آمده است.