معارج التفكر و دقائق التدبر

معارج التفکر و دقائق التدبر: تفسیر تدبری للقرآن الکریم بحسب ترتیب النزول وفق منهج کتاب "قواعد التدبر الامثل لکتاب الله عزوجل"
پدیدآوران	میدانی، عبدالرحمن حسن حبنکه (نویسنده)
عنوان‌های دیگر	معارج التفکر و دقائق التدبر
ناشر	دار القلم
مکان نشر	سوریه - دمشق
سال نشر	1427-1420ق. = 2006-2000م.
چاپ	یکم
موضوع	تفاسیر اهل سنت - قرن 14
زبان	عربی
تعداد جلد	15
کد کنگره	‏ ‎‏/‎‏م‎‏9‎‏م‎‏6 / 98 BP

معارج التفکر و دقائق التدبر تألیف مفسر اهل سنت عبدالرحمن حسن حبنکه میدانی (متوفی 1425ق)، تفسیری تدبیری از سوره‌های قرآن کریم به حسب ترتیب نزول است، که آن را مبنای کتاب دیگرش «قواعد التدبر الامثل لکتاب الله عزوجل» به رشته تحریر درآمده است.

اعتقاد به تنزیل در تفسیر مهمترین مبنای تفسیری نویسنده‌ در‌ تفسیر معارج التفکر می‌باشد. ایشان‌ برای‌ تفسیر بهتر بر مبنای تنزیل و توجه به آن معتقد است که مفسر می‌بایست زمان ابتدایی نزول و احوالات کسانی که آیات الاهی درباره آنها‌ نازل‌ شده است را به‌ هدف‌ تعلیم و تربیت و فهماندن بداند‏ همچنین می‌بایست ظرف زمانی و مکانی نزول را به دقت مورد توجه قرار دهد. وی این ویژگی را که ناظر به فواید تفسیر تنزیلی است به عنوان‌ یک‌ مبنا قبول دارد. فایده این مبنا و شناخت آن با توجه به تحلیل مفسر در کشف اسالیب بیان در سوره‌های مکی و مدنی بسیار‌ قابل‌ توجه است‌. ایشان تفسیرش را بر اساس تنزیل آیات و سوره‌های قرآن در جداول معتبر –از دیدگاه‌ خودشان- تدوین و تألیف کرده است.‏

این تفسیر، فقط شامل سوره‌های مکی می‌شود و در آخر جلد پانزده، نویسنده شروع به تفسیر اولین سوره مدنی (بقره) می‌کند که عمر او کفاف نمی‌دهد و به‌طور مختصر آن را تفسیر و شرح می‌دهد.‏

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. آبکناری، عطار؛ مهریزی، مصطفی و دیگران، «نقد و بررسی کارکرد اهتمام به تنزیل در تفسیر معارج التفکر و دقائق التدبر»، پژوهش‌های اعتقادی کلامی، زمستان 1398، شماره 36، ص 194-171
3. رهبر، سلیمه؛ «روش شناسی تفسیر معارج التفکر و دقائق التدبر»، حدیث و اندیشه، پاییز و زمستان 1390، شماره 12، ص84 تا 103