۶۱٬۱۸۹
ویرایش
مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '<references />' به '<references/>'
جز (جایگزینی متن - '<references />' به '<references/>') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR23671J1.jpg | |||
| عنوان =مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين | |||
| عنوان‌های دیگر =الشهاب | |||
| | |||
نهج‌البلاغه | نهج‌البلاغه | ||
| | | پدیدآوران = | ||
[[ابوالسعادات اصفهانی، اسعد بن عبدالقاهر]] (نویسنده) | |||
[[حسینی اشکوری، صادق]] (محقق) | [[حسینی اشکوری، صادق]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 248 /ش7م6 | ||
| موضوع = | |||
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - احادیث | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - احادیث | محمد(ص)، پیامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق. - احادیث | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1385 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE23671AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =964-426-281-6 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | |||
| کتابخوان همراه نور =23671 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين'''، تأليف [[ابوالسعادات اصفهانی، اسعد بن عبدالقاهر|ابوالسعادات اسعد بن عبدالقاهر شفرويه اصفهانى]] از اعلام قرن هفتم هجرى (متوفى 635 / 640ق) است كه با تحقيق سيد صادق حسينى اشكورى منتشر شده است. صاحب «[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]» از اين كتاب با نام «مجمع البحرين و مطلع السعادتين» ياد كرده است. برخى چون [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ تهرانى]] نيز | '''مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين'''، تأليف [[ابوالسعادات اصفهانی، اسعد بن عبدالقاهر|ابوالسعادات اسعد بن عبدالقاهر شفرويه اصفهانى]] از اعلام قرن هفتم هجرى (متوفى 635 / 640ق) است كه با تحقيق سيد صادق حسينى اشكورى منتشر شده است. صاحب «[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]]» از اين كتاب با نام «مجمع البحرين و مطلع السعادتين» ياد كرده است. برخى چون [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ تهرانى]] نيز «إکسیر السعادتين» را با كتاب حاضر يكى دانسته‌اند<ref>مقدمه محقق، ص 19</ref> | ||
مؤلف در مقدمه كتاب، درباره سبب نگارش اين اثر (كه آن را با استفاده از دو كتاب «نهج‌البلاغة» و «الشهاب» تدوين نموده است)، نوشته است: اتحاد در ارواح نبى اكرم(ص) و على(ع) و ائتلاف در طبايع و اخلاق آن دو بزرگوار، موجب تشابه كلام ايشان شده؛ لذا تصميم گرفتم كه برگزيده‌اى از انوار حكمت‌هاى آن دو را كه به‌لحاظ لفظ يا معنا و يا هر دو مطابقت دارند، در اين اثر گرد آورم<ref>همان، ص 15</ref> | مؤلف در مقدمه كتاب، درباره سبب نگارش اين اثر (كه آن را با استفاده از دو كتاب «نهج‌البلاغة» و «الشهاب» تدوين نموده است)، نوشته است: اتحاد در ارواح نبى اكرم(ص) و على(ع) و ائتلاف در طبايع و اخلاق آن دو بزرگوار، موجب تشابه كلام ايشان شده؛ لذا تصميم گرفتم كه برگزيده‌اى از انوار حكمت‌هاى آن دو را كه به‌لحاظ لفظ يا معنا و يا هر دو مطابقت دارند، در اين اثر گرد آورم<ref>همان، ص 15</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
اين اثر، مشتمل بر مقدمه محقق، مقدمه مؤلف و متن كتاب در 17 باب است. شيوه ارائه روايات در هر باب بدين ترتيب است كه در هر موضوع يك روايت از پيامبر اكرم(ص) و يك يا چند روايت از [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] ذكر شده است. موضوع‌بندى روايات توسط محقق كتاب انجام گرفته و در [] ذكر شده است. | اين اثر، مشتمل بر مقدمه محقق، مقدمه مؤلف و متن كتاب در 17 باب است. شيوه ارائه روايات در هر باب بدين ترتيب است كه در هر موضوع يك روايت از پيامبر اكرم(ص) و يك يا چند روايت از [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] ذكر شده است. موضوع‌بندى روايات توسط محقق كتاب انجام گرفته و در [] ذكر شده است. | ||
| خط ۵۴: | خط ۴۱: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
بيشتر تأليفات شيخ [[ابوالسعادات اصفهانی، اسعد بن عبدالقاهر|شفرويه اصفهانى]] درباره فضائل و مناقب اهل‌بيت(ع) و اثبات حقانيت آنان و ردّ بر دشمنان آنهاست، اما اكنون پس از طىّ سده‌هاى متمادى از اين آثار تنها كتاب «مطلع الصباحتين» به دست ما رسيده است<ref>حسينى اشكورى، سيد صادق، ص 164</ref> | بيشتر تأليفات شيخ [[ابوالسعادات اصفهانی، اسعد بن عبدالقاهر|شفرويه اصفهانى]] درباره فضائل و مناقب اهل‌بيت(ع) و اثبات حقانيت آنان و ردّ بر دشمنان آنهاست، اما اكنون پس از طىّ سده‌هاى متمادى از اين آثار تنها كتاب «مطلع الصباحتين» به دست ما رسيده است<ref>حسينى اشكورى، سيد صادق، ص 164</ref> | ||
| خط ۶۴: | خط ۴۹: | ||
درباره اهميت كتاب حاضر به برخى از نكات به‌طور خلاصه اشاره مى‌شود: | درباره اهميت كتاب حاضر به برخى از نكات به‌طور خلاصه اشاره مى‌شود: | ||
# تأليف اين كتاب كه در نيمه اول قرن هفتم (سال 635) بوده، سبب مى‌شود كه بتوان آن را به‌عنوان يكى از مصادر كهن حديث شيعه كه در آن روايات نبوى را نيز از مصادر عامه در بر دارد برشمرد. | # تأليف اين كتاب كه در نيمه اول قرن هفتم (سال 635) بوده، سبب مى‌شود كه بتوان آن را به‌عنوان يكى از مصادر كهن حديث شيعه كه در آن روايات نبوى را نيز از مصادر عامه در بر دارد برشمرد. | ||
# مؤلف از مشايخ سه تن از بزرگان و نامداران شيعه؛ يعنى [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] و [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن ميثم بحرانى]] و [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]] بوده كه هريك از آنان داراى آثار تأليفى مهمى بوده‌اند. همچنين شاگرد دانشمندانى چون [[قطب راوندی، سعید بن | # مؤلف از مشايخ سه تن از بزرگان و نامداران شيعه؛ يعنى [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدين طوسى]] و [[ابن میثم، میثم بن علی|ابن ميثم بحرانى]] و [[ابن طاووس، علی بن موسی|ابن طاووس]] بوده كه هريك از آنان داراى آثار تأليفى مهمى بوده‌اند. همچنين شاگرد دانشمندانى چون [[قطب راوندی، سعید بن هبةالله|قطب راوندى]] بوده است. | ||
# آنچه بر اهميت اين تأليف مى‌افزايد اين است كه مؤلف در انتخاب احاديث از مهم‌ترين كتب مورد استناد شيعه و سنى بهره برده است؛ آثارى چون «نهج‌البلاغة» كه نياز به توضيح ندارد و شروح و ترجمه‌هاى فراوان «شهاب الأخبار» حاكى از اهميت آن مى‌باشد<ref>مقدمه محقق، ص 16 و 17؛ حسينى اشكورى، سيد صادق، ص 167</ref> | # آنچه بر اهميت اين تأليف مى‌افزايد اين است كه مؤلف در انتخاب احاديث از مهم‌ترين كتب مورد استناد شيعه و سنى بهره برده است؛ آثارى چون «نهج‌البلاغة» كه نياز به توضيح ندارد و شروح و ترجمه‌هاى فراوان «شهاب الأخبار» حاكى از اهميت آن مى‌باشد<ref>مقدمه محقق، ص 16 و 17؛ حسينى اشكورى، سيد صادق، ص 167</ref> | ||
مؤلف، ترتيب كتاب «شهاب الأخبار» را اصل كار خويش قرار داده است؛ به‌جز ابواب اول و سوم و دو باب آخر كتاب، در ديگر ابواب احاديثى ذكر شده كه در ابتداى آنها «مَن، اشفعوا، ما، لا و...» آمده است، ولى اين ترتيب كاملاً رعايت نشده، مثلاً حديث «إنّ الدنيا حلوة خضرة» را در باب اول ذكر كرده، بااينكه اين حديث در باب هفتم يا هشتم «شهاب» به دليل شروع شدن آن به «إنّ» مى‌باشد. مؤلف گاهى احاديث نبوى را پشت سر هم از ابواب مختلف گرد آورده؛ چراكه روايت علوى طولانى و مشتمل بر تمامى آن احاديث بوده است. گاه نيز احاديثى كه موضوع واحد داشته‌اند از دو يا چند باب گوناگون كنار هم آمده‌اند. درباره احاديث علوى نيز گرچه اكثر خطبه‌ها و رسائل و يا كلمات قصار مستقلاً ذكر شده‌اند، ولى گاه مؤلف مضمونى واحد را از خطبه‌هاى مختلف [[امام على(ع)|اميرمؤمنان(ع)]] در كنار هم قرار داده است؛ مثلاً درباره تقوا در برگ 57 و 58 خطى جملات منتخب از پنج خطبه حضرت در كنار هم گرد آمده است و البته اين امر با مراجعه به خطبه‌ها مشخص مى‌شود؛ چراكه گاهى مؤلف بين خطبه‌ها نيز ارتباط ايجاد كرده، به‌نحوى كه مخلّ به معنى نمى‌باشد<ref>مقدمه محقق، ص 19 - 21؛ حسينى اشكورى، سيد صادق، ص 170 - 171</ref> | مؤلف، ترتيب كتاب «شهاب الأخبار» را اصل كار خويش قرار داده است؛ به‌جز ابواب اول و سوم و دو باب آخر كتاب، در ديگر ابواب احاديثى ذكر شده كه در ابتداى آنها «مَن، اشفعوا، ما، لا و...» آمده است، ولى اين ترتيب كاملاً رعايت نشده، مثلاً حديث «إنّ الدنيا حلوة خضرة» را در باب اول ذكر كرده، بااينكه اين حديث در باب هفتم يا هشتم «شهاب» به دليل شروع شدن آن به «إنّ» مى‌باشد. مؤلف گاهى احاديث نبوى را پشت سر هم از ابواب مختلف گرد آورده؛ چراكه روايت علوى طولانى و مشتمل بر تمامى آن احاديث بوده است. گاه نيز احاديثى كه موضوع واحد داشته‌اند از دو يا چند باب گوناگون كنار هم آمده‌اند. درباره احاديث علوى نيز گرچه اكثر خطبه‌ها و رسائل و يا كلمات قصار مستقلاً ذكر شده‌اند، ولى گاه مؤلف مضمونى واحد را از خطبه‌هاى مختلف [[امام على(ع)|اميرمؤمنان(ع)]] در كنار هم قرار داده است؛ مثلاً درباره تقوا در برگ 57 و 58 خطى جملات منتخب از پنج خطبه حضرت در كنار هم گرد آمده است و البته اين امر با مراجعه به خطبه‌ها مشخص مى‌شود؛ چراكه گاهى مؤلف بين خطبه‌ها نيز ارتباط ايجاد كرده، به‌نحوى كه مخلّ به معنى نمى‌باشد<ref>مقدمه محقق، ص 19 - 21؛ حسينى اشكورى، سيد صادق، ص 170 - 171</ref> | ||
| خط ۸۰: | خط ۶۵: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references /> | <references/> | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
# مقدمه محقق و متن كتاب. | # مقدمه محقق و متن كتاب. | ||
# حسينى اشكورى، سيد صادق، «نگرشى به نگارش مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين، تأليف شيخ اسعد بن عبدالقاهر شفرويه اصفهانى از بزرگان سده هفتم هجرى»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: سفينه، زمستان 1383، شماره 5. | # حسينى اشكورى، سيد صادق، «نگرشى به نگارش مطلع الصباحتين و مجمع الفصاحتين، تأليف شيخ اسعد بن عبدالقاهر شفرويه اصفهانى از بزرگان سده هفتم هجرى»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: سفينه، زمستان 1383، شماره 5. | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||