پرش به محتوا

مصحف خاموشان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۶۱: خط ۶۱:
مقدّمه‌ی کتاب با اختصاری که دارد شمایی از دید مؤلّف به قرآن و نیز دیدگاه عرفانی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] را به نمایش در آورده است. در همین مقدّمه اشاراتی به وحیانی بودن، جامعیّت قرآن، وجود ظاهر و باطن، آیات محکم و متشابه و تأویل پذیر بودن آیات متشابه و این که راسخان بر این امر توانا هستند، این که قرآن افراد را در چند موضع به تحدّی و مباره‌ی فکری و فرهنگی دعوت کرده وجود دارد. نویسنده همسو با [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] نگرشی خاص به قرآن را مدّ نظر قرار می‌دهد و ابیاتی را از قول [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] در [[دیوان کبیر]] شاهد می‌آورد که قرآن را باید در سلوک انبیاء الهی مدّ نظر قرار داد.  
مقدّمه‌ی کتاب با اختصاری که دارد شمایی از دید مؤلّف به قرآن و نیز دیدگاه عرفانی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] را به نمایش در آورده است. در همین مقدّمه اشاراتی به وحیانی بودن، جامعیّت قرآن، وجود ظاهر و باطن، آیات محکم و متشابه و تأویل پذیر بودن آیات متشابه و این که راسخان بر این امر توانا هستند، این که قرآن افراد را در چند موضع به تحدّی و مباره‌ی فکری و فرهنگی دعوت کرده وجود دارد. نویسنده همسو با [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] نگرشی خاص به قرآن را مدّ نظر قرار می‌دهد و ابیاتی را از قول [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] در [[دیوان کبیر]] شاهد می‌آورد که قرآن را باید در سلوک انبیاء الهی مدّ نظر قرار داد.  


نویسنده در مقدّمه در باره‌ی این اثر می‌گوید: بدیهی است که انتظاری که از غزل است شور و پایکوبی و هیجانهای مکرّر است. و کسی انتظار آنرا ندارد که حضور قرآن و حدیث را در بین غزلیات ادراک و احساس نماید. از کارهای بزرگ مولانا این است که در [[دیوان کبیر]] هم همان کاری را کرده که در [[مثنوی معنوی|مثنوی]]. و بر این اساس [[دیوان کبیر]] هم مثل [[مثنوی معنوی|مثنوی]] کتابی کاملاً دینی و قرآنی است. وفور آیات قرآن و قصص انبیاء و احادیث نبوی کتاب غزلیات [[مولانا]] را کتابی کاملاً دینی کرده و خواننده را نیز به آن سو سوق می‌دهد. همانطور که در [[مثنوی معنوی|مثنوی]] گفتیم در اینجا نیـز دگربار می‌گوییم: آنان که قرآن را نمی‌دانند و از آن به دور و برکنارند از بخش عمده‌ی [[دیوان کبیر]] فاصله دارند و به همان میزان هم از فهم آن دور می‌افتند. کثرت آیات استفاده شده در [[دیوان کبیر]] را به راستی نمی‌توان نادیده گرفت و در عین حال توجّه به آن نیز به علّت زیادی، مشتاق فارغ از قرآن را در فهم، دچار مشکلات اساسی می‌کند. و اگر به این وفور آیات، خیل روایات را هم اضافه کنیم دشواری دو چندان می‌شود. و اگر در این بین باز هم به دین و گرایش دینی و دینی بودن [[مولانا]] و آثار او اشاره نماییم می‌بینیم که بری شدگان از دین، و عرفان گرایان بی‌دین و دین‌گریز، از [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و [[دیوان کبیر]] فرسنگها فاصله داشته و با کمال تأسّف باید گفت هرگز به فهم او نائل نمی‌گردند. به هر جهت [[مولانا]] گذشته از آیات قرآن که از ابتداء تا انتهاء، آن را در این کتاب ترتیب نمودیم، اشاراتی هم در خلال ابیات و غزلها به اسامی‌دیگر قرآن داشته که در این مقدّمه می‌تواند برای مولوی گرایِ قرآن دوست و مشتاقِ دین، مفید و ارزنده باشد<ref>مقدمه، صص 16-15</ref>.
نویسنده در مقدّمه در باره‌ی این اثر می‌گوید: بدیهی است که انتظاری که از غزل است شور و پایکوبی و هیجانهای مکرّر است. و کسی انتظار آنرا ندارد که حضور قرآن و حدیث را در بین غزلیات ادراک و احساس نماید. از کارهای بزرگ مولانا این است که در [[دیوان کبیر]] هم همان کاری را کرده که در [[مثنوی معنوی|مثنوی]]. و بر این اساس [[دیوان کبیر]] هم مثل [[مثنوی معنوی|مثنوی]] کتابی کاملاً دینی و قرآنی است. وفور آیات قرآن و قصص انبیاء و احادیث نبوی کتاب غزلیات [[مولانا]] را کتابی کاملاً دینی کرده و خواننده را نیز به آن سو سوق می‌دهد. همانطور که در [[مثنوی معنوی|مثنوی]] گفتیم در اینجا نیز دگربار می‌گوییم: آنان که قرآن را نمی‌دانند و از آن به دور و برکنارند از بخش عمده‌ی [[دیوان کبیر]] فاصله دارند و به همان میزان هم از فهم آن دور می‌افتند. کثرت آیات استفاده شده در [[دیوان کبیر]] را به راستی نمی‌توان نادیده گرفت و در عین حال توجّه به آن نیز به علّت زیادی، مشتاق فارغ از قرآن را در فهم، دچار مشکلات اساسی می‌کند. و اگر به این وفور آیات، خیل روایات را هم اضافه کنیم دشواری دو چندان می‌شود. و اگر در این بین باز هم به دین و گرایش دینی و دینی بودن [[مولانا]] و آثار او اشاره نماییم می‌بینیم که بری شدگان از دین، و عرفان گرایان بی‌دین و دین‌گریز، از [[مثنوی معنوی|مثنوی]] و [[دیوان کبیر]] فرسنگها فاصله داشته و با کمال تأسّف باید گفت هرگز به فهم او نائل نمی‌گردند. به هر جهت [[مولانا]] گذشته از آیات قرآن که از ابتداء تا انتهاء، آن را در این کتاب ترتیب نمودیم، اشاراتی هم در خلال ابیات و غزلها به اسامی‌دیگر قرآن داشته که در این مقدّمه می‌تواند برای مولوی گرایِ قرآن دوست و مشتاقِ دین، مفید و ارزنده باشد<ref>مقدمه، صص 16-15</ref>.


آوردن شواهدی از غزلیات که در آنها الفاظ قرآن، مصحف، سوره، آیه، سوره ای خاص و یا آیاتی مشهور وجود دارد خواننده را مجاب می‌کند که [[دیوان کبیر]] با آنکه ظاهراً یک دیوان شعر است ولی سراینده‌ی آن آن را اینگونه به‌یک کتاب دینی تبدیل کرده است و مراد خویش را نیز که بسط معنای دین است از همین طریق به خود مشتاقان داده است. ولی کاری که نویسنده کتاب [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] در این کتاب کرده است نیز بسیار عظیم و ستودنی است، زیرا وی برای نخستین بار کتاب مولانا را به این نظم در آورده و با سوره های قرآن، آن هم به طور جامع تدوین نموده است. وقتی که به فهرست کتاب نظر می‌کنیم تمام سوره‌ها را به ترتیب می‌توانیم ببینیم و این حضور کامل از سوره‌ها و آیات به واقع در یک کتاب شعری بی نظیر است. تصوّر این که ابیاتی یا غزلیاتی به طور پراکنده و بدون در نظر داشتن مواردی خاص در طی زمانهای طولانی گفته شود و بعد با چینشی استادانه دیده شود که تمام یک‌صد و چهارده سوره‌ی قرآن را در بر دارد و از هر کدام آیه‌یا آیاتی را مدّ نظر قرار داده است به راستی که حیرتزاست و جز تحسین چیزی نمی‌توان گفت.
آوردن شواهدی از غزلیات که در آنها الفاظ قرآن، مصحف، سوره، آیه، سوره ای خاص و یا آیاتی مشهور وجود دارد خواننده را مجاب می‌کند که [[دیوان کبیر]] با آنکه ظاهراً یک دیوان شعر است ولی سراینده‌ی آن آن را اینگونه به‌یک کتاب دینی تبدیل کرده است و مراد خویش را نیز که بسط معنای دین است از همین طریق به خود مشتاقان داده است. ولی کاری که نویسنده کتاب [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] در این کتاب کرده است نیز بسیار عظیم و ستودنی است، زیرا وی برای نخستین بار کتاب مولانا را به این نظم در آورده و با سوره های قرآن، آن هم به طور جامع تدوین نموده است. وقتی که به فهرست کتاب نظر می‌کنیم تمام سوره‌ها را به ترتیب می‌توانیم ببینیم و این حضور کامل از سوره‌ها و آیات به واقع در یک کتاب شعری بی نظیر است. تصوّر این که ابیاتی یا غزلیاتی به طور پراکنده و بدون در نظر داشتن مواردی خاص در طی زمانهای طولانی گفته شود و بعد با چینشی استادانه دیده شود که تمام یک‌صد و چهارده سوره‌ی قرآن را در بر دارد و از هر کدام آیه‌یا آیاتی را مدّ نظر قرار داده است به راستی که حیرتزاست و جز تحسین چیزی نمی‌توان گفت.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش