مسند الإمام أحمد بن حنبل: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ر.ك:' به 'ر.ک:')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
{{جعبه اطلاعات کتاب
[[پرونده:NUR38642J1.jpg|بندانگشتی|مسند الإمام أحمد بن حنبل]]
| تصویر =NUR38642J1.jpg
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
| عنوان =مسند الإمام أحمد بن حنبل
|+ |
| عنوان‌های دیگر =
|-
| پدیدآوران =  
! نام کتاب!! data-type='bookName'|مسند الإمام أحمد بن حنبل
[[لحام، سعید محمد]] (محقق)
|-
|نام های دیگر کتاب
|data-type='otherBookNames'|
|-
|پدیدآورندگان
|data-type='authors'|[[لحام، سعید محمد]] (محقق)


[[مرشد، عادل]] (محقق)
[[مرشد، عادل]] (محقق)
خط ۳۰: خط ۲۴:
[[قره بللی، کامل]] (محقق)
[[قره بللی، کامل]] (محقق)


[[ابن حنبل، احمد بن محمد]] (نويسنده)
[[ابن حنبل، احمد بن محمد]] (نویسنده)


[[عرقسوسی، محمد رضوان]] (محقق)
[[عرقسوسی، محمد رضوان]] (محقق)
خط ۴۰: خط ۳۴:
[[ترکی، عبدالله بن عبدالمحسن]] (اشراف)
[[ترکی، عبدالله بن عبدالمحسن]] (اشراف)


[[ارنووط، شعیب]] (محقق)
[[ارنؤوط، شعیب]] (محقق)


[[برکات، محمد]] (محقق)
[[برکات، محمد]] (محقق)
|-
| زبان =عربی
|زبان  
| کد کنگره =
|data-type='language'|عربی
| موضوع =
|-
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|
|-
|موضوع  
|data-type='subject'|
|-
|ناشر
|data-type='publisher'|مؤسسة الرسالة
|-
|مکان نشر
|data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
|-
|سال نشر
|data-type='publishYear'| 1416 هـ.ق یا 1996 م
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE38642AUTOMATIONCODE
|}
</div>


| ناشر =
مؤسسة الرسالة
| مکان نشر =بیروت - لبنان
| سال نشر = 1416 ق یا 1996 م


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE38642AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| تعداد جلد =50
| کتابخوان همراه نور =38642
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پیش از =
}}
{{کاربردهای دیگر|مسند (ابهام زدایی)}}


'''مسند الإمام أحمد بن حنبل'''، موسوعه حديثى اهل سنت، مشتمل بر احاديث صحابه است. اين كتاب زير نظر عبدالله بن عبدالمحسن تركى، توسط شعيب الأرنؤوط، عادل مرشد و گروهى از محققين، مورد تحقيق و تعليق قرار گرفته است. اين كتاب بزرگ‌ترين كتابى است كه از متقدمين و قبل از تدوين صحاح سته به‌جا مانده است<ref>ر.ک: مدير شانه‌چى، كاظم، ص54</ref>
'''مسند الإمام أحمد بن حنبل'''، موسوعه حديثى اهل سنت، مشتمل بر احاديث صحابه است. اين كتاب زير نظر [[ترکی، عبدالله بن عبدالمحسن|عبدالله بن عبدالمحسن تركى]]، توسط [[ارنؤوط، شعیب|شعيب أرنؤوط]]، [[مرشد، عادل|عادل مرشد]] و گروهى از محققین، مورد تحقيق و تعليق قرار گرفته است. اين كتاب بزرگ‌ترين كتابى است كه از متقدمين و قبل از تدوين صحاح سته به‌جا مانده است<ref>ر.ک: مدير شانه‌چى، كاظم، ص54</ref>
 
== ساختار ==




==ساختار==
[[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، روايات مسند را از هشتصد تن از صحابه نقل كرده است. شمار روايات مسند بر اساس چاپ‌هاى ديگر، 27519 حديث ذكر شده<ref>ر.ک: نصيرى، على، ص220</ref>؛ اما بر اساس اين چاپ، 27647 حديث مى‌باشد.
[[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، روايات مسند را از هشتصد تن از صحابه نقل كرده است. شمار روايات مسند بر اساس چاپ‌هاى ديگر، 27519 حديث ذكر شده<ref>ر.ک: نصيرى، على، ص220</ref>؛ اما بر اساس اين چاپ، 27647 حديث مى‌باشد.


خط ۹۱: خط ۷۷:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] گنجينه بزرگى از احاديث نبوى است كه در آغاز سده سوم (بين سال‌هاى 200 هجرى به بعد) به حسب نام صحابه مرتب شده و اين روش گرچه براى فقيه (كه درصدد به دست آوردن احاديث مربوط به ابواب فقهى است) دشوارى دارد، از اين لحاظ كه روايات هريك از اصحاب پيغمبر(ص) را كه نمودارى از اهتمام آنان به حديث است معلوم مى‌كند، اهميت دارد<ref>ر.ک: مدير شانه‌چى، كاظم، ص56-55</ref>
مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] گنجينه بزرگى از احاديث نبوى است كه در آغاز سده سوم (بين سال‌هاى 200 هجرى به بعد) به حسب نام صحابه مرتب شده و اين روش گرچه براى فقيه (كه درصدد به دست آوردن احاديث مربوط به ابواب فقهى است) دشوارى دارد، از اين لحاظ كه روايات هريك از اصحاب پيغمبر(ص) را كه نمودارى از اهتمام آنان به حديث است معلوم مى‌كند، اهميت دارد<ref>ر.ک: مدير شانه‌چى، كاظم، ص56-55</ref>


خط ۱۰۷: خط ۹۱:
البته بسيارى از احاديث قوى و صحيح كه در ساير صحاح آمده، در مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] منعكس نشده و اين نشانگر آن است كه مبناى كتاب بر نگارش روايات صحيح نبوده، يا حداقل همه روايات قوى نيست. گفته‌اند: روايت قريب به دويست صحابى در مسند نيامده است. افزون بر محتوا مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] از نظر ساختار نيز مورد نقد قرار گرفته است. تكرار يك روايت در چند جا، آميختگى مسند يك صحابى با صحابى ديگر، پراكندگى روايات يك صحابى در چند جا و آميختگى اسناد روايات از جمله ضعف‌هاى ساختارى اين كتاب برشمرده شده است. بر اين اساس بسيارى از عالمان اهل سنت در اعتبار روايات مسند تشكيك كرده‌اند؛ از جمله [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيميه]]، ابوالفرج ابن جوزى، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]]، عراقى. [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيميه]] مى‌نويسد: [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] بسيارى از رواياتى كه به اتفاق علما ضعيف، بلكه مجعول است، آورده است و او هرچند حافظ، ثقه و كثير الحديث است، اما طبق عادت محدثان، روايات را براى آگاهى از آنها آورده است<ref>ر.ک: نصيرى، على، ص223</ref>
البته بسيارى از احاديث قوى و صحيح كه در ساير صحاح آمده، در مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] منعكس نشده و اين نشانگر آن است كه مبناى كتاب بر نگارش روايات صحيح نبوده، يا حداقل همه روايات قوى نيست. گفته‌اند: روايت قريب به دويست صحابى در مسند نيامده است. افزون بر محتوا مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] از نظر ساختار نيز مورد نقد قرار گرفته است. تكرار يك روايت در چند جا، آميختگى مسند يك صحابى با صحابى ديگر، پراكندگى روايات يك صحابى در چند جا و آميختگى اسناد روايات از جمله ضعف‌هاى ساختارى اين كتاب برشمرده شده است. بر اين اساس بسيارى از عالمان اهل سنت در اعتبار روايات مسند تشكيك كرده‌اند؛ از جمله [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيميه]]، ابوالفرج ابن جوزى، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]]، عراقى. [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تيميه]] مى‌نويسد: [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] بسيارى از رواياتى كه به اتفاق علما ضعيف، بلكه مجعول است، آورده است و او هرچند حافظ، ثقه و كثير الحديث است، اما طبق عادت محدثان، روايات را براى آگاهى از آنها آورده است<ref>ر.ک: نصيرى، على، ص223</ref>


در برابر نقدها برخى از محدثان معتقدند كه شمار احاديث جعلى در [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند ابن حنبل]] از سه يا چهار مورد يا كمتر از شمارگان انگشتان دست است. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] عسقلانى گفته است: در [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد]] حديث بى‌اساس وجود ندارد، مگر سه يا چهار مورد؛ نظير اين حديث كه عبدالرحمن بن عوف خزنده وارد بهشت مى‌شود. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر|جلال‌الدين سيوطى]] نيز تمام احاديث مسند را پذيرفتنى دانسته و گفته است احاديث ضعيف آن نزديك به حسن است<ref>همان</ref>
در برابر نقدها برخى از محدثان معتقدند كه شمار احاديث جعلى در مسند ابن حنبل از سه يا چهار مورد يا كمتر از شمارگان انگشتان دست است. [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] عسقلانى گفته است: در مسند احمد حديث بى‌اساس وجود ندارد، مگر سه يا چهار مورد؛ نظير اين حديث كه عبدالرحمن بن عوف خزنده وارد بهشت مى‌شود. [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر|جلال‌الدين سيوطى]] نيز تمام احاديث مسند را پذيرفتنى دانسته و گفته است احاديث ضعيف آن نزديك به حسن است<ref>همان</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۱۱۸: خط ۱۰۲:
«المسند الأحمد في ما يتعلق بمسند أحمد» از [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] و «عقود الزبرجد على مسند الإمام أحمد» از جمله كارهاى انجام‌شده بر مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] است<ref>همان، ص220</ref>
«المسند الأحمد في ما يتعلق بمسند أحمد» از [[جزری، محمد بن محمد|ابن جزرى]] و «عقود الزبرجد على مسند الإمام أحمد» از جمله كارهاى انجام‌شده بر مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] است<ref>همان، ص220</ref>


تحقيق و تصحيح كتاب با استفاده از نسخه‌هاى متعدد خطى، ضبط صحيح نص و اسامى راويان، ارزش‌گذارى و استخراج اسانيد و فهارس فنى مسند براى دستيابى آسان، از جمله كارهاى محققين بر روى كتاب بوده است<ref>ر.ک: مقدمه محققين، ص22</ref>
تحقيق و تصحيح كتاب با استفاده از نسخه‌هاى متعدد خطى، ضبط صحيح نص و اسامى راويان، ارزش‌گذارى و استخراج اسانيد و فهارس فنى مسند براى دستيابى آسان، از جمله كارهاى محققین بر روى كتاب بوده است<ref>ر.ک: مقدمه محققین، ص22</ref>


==پانويس ==
==پانويس ==
خط ۱۲۴: خط ۱۰۸:
== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==


1. مقدمه محققين و متن كتاب.
# مقدمه محققین و متن كتاب.
# نصيرى، على، «آشنايى با جوامع حديثى شيعه و اهل سنت»، قم، انتشارات جامعة المصطفى العالمية، چاپ دوم، 13388ش.
# مدير شانه‌چى، كاظم، تاريخ حديث، تهران، سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانى، چاپ هشتم، 1388.
 
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 
[[مسند الامام احمد بن محمد بن حنبل ابي عبدالله الشیباني]]
 
[[مسند ابن أبي‌شيبة]]
 
[[المجتبی من السنن (المشهور بسنن النسائی)]]
 
[[السنن (شافعی)]]
 
[[سنن ابن ماجة]]


2. نصيرى، على، «آشنايى با جوامع حديثى شيعه و اهل سنت»، قم، انتشارات جامعة المصطفى العالمية، چاپ دوم، 13388ش.
[[سنن سعيد بن منصور]]


3. مدير شانه‌چى، كاظم، تاريخ حديث، تهران، سازمان مطالعه و تدوين كتب علوم انسانى، چاپ هشتم، 1388.
[[المنتقى من السنن المسندة عن رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم]]


[[مسند أبي‌بكر الصديق]]


== پیوندها ==
[[مسند أبي‌يعلی الموصلي]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
[[رده:حدیث]]
[[رده:متون احادیث]]
[[رده:احادیث اهل سنت]]