مستدركات علم رجال الحديث: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== گزارش محتوا == ' به '== گزارش محتوا == ')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[نمازی شاهرودی، علی]] (نويسنده)
[[نمازی شاهرودی، علی]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏115‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏8‎‏م‎‏5
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏115‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏8‎‏م‎‏5
خط ۱۹: خط ۱۹:
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =8
| تعداد جلد =8
| کتابخانۀ دیجیتال نور =14996
| کتابخوان همراه نور =14996
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
 
{{کاربردهای دیگر|مستدركات (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر| رجال الحديث (ابهام زدایی)}}
'''مستدركات علم رجال الحديث'''، تأليف، [[على نمازى شاهرودى]] (1364ش)، حاوى دستاوردهاى مهمى در علم رجال است.
'''مستدركات علم رجال الحديث'''، تأليف، [[على نمازى شاهرودى]] (1364ش)، حاوى دستاوردهاى مهمى در علم رجال است.
نويسنده اين كتاب را بعد از مطالعات گسترده‌اى بر روى «[[بحار الأنوار]]» نگاشته است (ايشان پنج مرتبه، دوره كامل بحار را با دقت تمام، از نظر گذرانيد)<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2015 ر. ك: تلافى، على‌اكبر، ص170]</ref>
نویسنده اين كتاب را بعد از مطالعات گسترده‌اى بر روى «[[بحار الأنوار]]» نگاشته است (ايشان پنج مرتبه، دوره كامل بحار را با دقت تمام، از نظر گذرانيد)<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2015 ر. ك: تلافى، على‌اكبر، ص170]</ref>




خط ۳۸: خط ۴۲:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
مؤلف در فصل اول تا سوم مقدمه به تعريف علم رجال، موضوع و فائده آن مى‌پردازد و در ضمن آن، به اين مطلب مهم اشاره مى‌كند كه:
مؤلف در فصل اول تا سوم مقدمه به تعريف علم رجال، موضوع و فائده آن مى‌پردازد و در ضمن آن، به اين مطلب مهم اشاره مى‌كند كه:


خط ۵۷: خط ۶۰:
ايشان تصريح دارد كه در اين كتاب به شرح حال رجالى راويانى پرداخته است كه دانشيان رجال در آثار پيش از وى بدان دست نيافته‌اند. ازاين‌رو كتاب ايشان از آثارى چون [[تنقيح المقال]] [[علامه مامقانى]]، [[جامع الرواة]] [[اردبیلی، محمد بن علی|اردبيلى]] و [[معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة|معجم الرجال]] [[آيت‌الله خويى]] بسيار كامل‌تر است. ايشان در اين‌باره مى‌نويسد:
ايشان تصريح دارد كه در اين كتاب به شرح حال رجالى راويانى پرداخته است كه دانشيان رجال در آثار پيش از وى بدان دست نيافته‌اند. ازاين‌رو كتاب ايشان از آثارى چون [[تنقيح المقال]] [[علامه مامقانى]]، [[جامع الرواة]] [[اردبیلی، محمد بن علی|اردبيلى]] و [[معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة|معجم الرجال]] [[آيت‌الله خويى]] بسيار كامل‌تر است. ايشان در اين‌باره مى‌نويسد:


«فلا أذكر من الرجال إلا من لم يذكروه و من لنا مزيد بيان في حقه و الثقات المشهورين كي لا يخلو كتابي من ذكرهم».
«فلا أذكر من الرجال إلا من لم يذكروه و من لنا مزيد بيان في حقه و الثقات المشهورين كي لا يخلو كتابی من ذكرهم».


سپس در ادامه متذكر مى‌شود كه در اين اثر، اسامى هزاران نفر از راويان شيعى از رجال مشايخ سه‌گانه كتب اربعه و غير آنان را آورده است كه آمارى بس فراتر از كتب رجالى پيشين را در بر دارد و موارد استدراكى خويش را به تصريح بيان داشته است: در آنچه كه آن‌ها آورده و من نيز يادآور شدم، به‌قطع بيان افزوده در شأن راوى اعم از رفع جهالت از وى يا رفع ضعف از او را متذكر شده‌ام. همچنين در باب «ممن روى عنهم(ع)» افرادى را متذكر شده‌ام كه در ادامه آن‌ها را در باب «ممن لم يرو عنهم(ع)» ياد كرده‌ام. همچنين مستندات و شواهد زيادترى از درك و مصاحبت راوى با معصومان را نسبت به ديگر آثار رجالى متذكر شده‌ام. همه اين موارد با تعيين مدرك و ارائه دليل مستند بوده است<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/573451 راد، على، ص57]</ref>
سپس در ادامه متذكر مى‌شود كه در اين اثر، اسامى هزاران نفر از راويان شيعى از رجال مشايخ سه‌گانه كتب اربعه و غير آنان را آورده است كه آمارى بس فراتر از كتب رجالى پيشين را در بر دارد و موارد استدراكى خويش را به تصريح بيان داشته است: در آنچه كه آن‌ها آورده و من نيز يادآور شدم، به‌قطع بيان افزوده در شأن راوى اعم از رفع جهالت از وى يا رفع ضعف از او را متذكر شده‌ام. همچنين در باب «ممن روى عنهم(ع)» افرادى را متذكر شده‌ام كه در ادامه آن‌ها را در باب «ممن لم يرو عنهم(ع)» ياد كرده‌ام. همچنين مستندات و شواهد زيادترى از درك و مصاحبت راوى با معصومان را نسبت به ديگر آثار رجالى متذكر شده‌ام. همه اين موارد با تعيين مدرک  و ارائه دليل مستند بوده است<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/573451 راد، على، ص57]</ref>


براى نمونه در فصل نخست باب اول ذيل عنوان «أسامي آدم» مى‌نويسد: رجاليان شيعى در اين باب دوازده عنوان - راوى مرد - را متذكر شده‌اند؛ حال آنكه من نوزده نفر را آورده‌ام كه از ميان آن‌ها نه نفر را آنان در كتب خويش نياورده‌اند و در نمونه نخست مى‌نويسد: آدم بن ابى اياس شيبانى يا نسائى: وى را از راويان بشمار نياورده‌اند، درحالى‌كه پسرش محمد از وى روايات چندى را نقل نموده است و [[شيخ صدوق]] نيز در [[كمال‌الدين]] از او نقل روايت كرده است. همچنين است راويانى چون آدم تمار حضرمى، آدم بن الحسن، آدم بن حماد، آدم بن عبدالعزيز و... كه وى به رواياتى از آن‌ها دست يافته و ازاين‌رو در زمره راويان شيعى قرار داده است، ولى در كتب سابق رجالى ذكر و نامى از آن‌ها به چشم نمى‌خورد. اين اثر از يك مقدمه، چند باب و يك خاتمه سامان يافته است. اين كتاب از حيث شناخت رجال شيعى مى‌تواند به‌عنوان يك منبع مهم بشمار آيد<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/573451 همان، ص57 و 58]</ref>
براى نمونه در فصل نخست باب اول ذيل عنوان «أسامي آدم» مى‌نويسد: رجاليان شيعى در اين باب دوازده عنوان - راوى مرد - را متذكر شده‌اند؛ حال آنكه من نوزده نفر را آورده‌ام كه از ميان آن‌ها نه نفر را آنان در كتب خويش نياورده‌اند و در نمونه نخست مى‌نويسد: آدم بن ابى اياس شيبانى يا نسائى: وى را از راويان بشمار نياورده‌اند، درحالى‌كه پسرش محمد از وى روايات چندى را نقل نموده است و [[شيخ صدوق]] نيز در [[كمال‌الدين]] از او نقل روايت كرده است. همچنين است راويانى چون آدم تمار حضرمى، آدم بن الحسن، آدم بن حماد، آدم بن عبدالعزيز و... كه وى به رواياتى از آن‌ها دست يافته و ازاين‌رو در زمره راويان شيعى قرار داده است، ولى در كتب سابق رجالى ذكر و نامى از آن‌ها به چشم نمى‌خورد. اين اثر از يك مقدمه، چند باب و يك خاتمه سامان يافته است. اين كتاب از حيث شناخت رجال شيعى مى‌تواند به‌عنوان يك منبع مهم بشمار آيد<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/573451 همان، ص57 و 58]</ref>
خط ۸۳: خط ۸۶:


برخى از موارد قابل تكميل و اصلاح در اين كتاب به اين قرار است:
برخى از موارد قابل تكميل و اصلاح در اين كتاب به اين قرار است:
# براى وجود عده‌اى از اشخاص يا مطالب آنها مدركى ارائه نشده است: مانند قباح بن جلهمه حميرى، ابوعبيده معتزلى، ابوالعباس حمانى، عمرو بن جموح، زيد بن خالد ابى‌دجانه انصارى، حمزة بن مصعب، مروان انصارى.
# براى وجود عده‌اى از اشخاص يا مطالب آنها مدرک ى ارائه نشده است: مانند قباح بن جلهمه حميرى، ابوعبيده معتزلى، ابوالعباس حمانى، عمرو بن جموح، زيد بن خالد ابى‌دجانه انصارى، حمزة بن مصعب، مروان انصارى.
# برخى از اسامى، امكان راوى بودن را ندارند، ولى در اين كتاب نام آنها آمده است مانند: محسن بن اميرالمؤمنين(ع)، محسن بن الحسين(ع) و مدركة بن الياس از نياكان پيامبر(ص) و ابوطالب مكى (386ق) صاحب قوت القلوب.
# برخى از اسامى، امكان راوى بودن را ندارند، ولى در اين كتاب نام آنها آمده است مانند: محسن بن اميرالمؤمنين(ع)، محسن بن الحسين(ع) و مدرک ة بن الياس از نياكان پيامبر(ص) و ابوطالب مكى (386ق) صاحب قوت القلوب.
# عده‌اى از اشخاص ارتباطى با علم رجال ندارند، ولى نام آنها را آورده است؛ از جمله اينكه مى‌نويسد: [[علامه وحيد بهبهانى]] شاگردانى داشته است كه نام چهار تن از آنان مهدى است: [[سيد مهدى بحرالعلوم]]؛ [[ملامهدى نراقى]]؛ [[ميرزا مهدى شهرستانى]] و [[سيد مهدى موسوى شهيد ثالث]]<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2015 همان، ص174 و 175]</ref>
# عده‌اى از اشخاص ارتباطى با علم رجال ندارند، ولى نام آنها را آورده است؛ از جمله اينكه مى‌نويسد: [[علامه وحيد بهبهانى]] شاگردانى داشته است كه نام چهار تن از آنان مهدى است: [[سيد مهدى بحرالعلوم]]؛ [[ملامهدى نراقى]]؛ [[ميرزا مهدى شهرستانى]] و [[سيد مهدى موسوى شهيد ثالث]]<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2015 همان، ص174 و 175]</ref>


خط ۹۵: خط ۹۸:




==پانویس ==
==پانویس==
<references />
<references/>