مبانی فقهی آراء خاص امام خمینی(س): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ط های ' به 'ط‌های '
جز (جایگزینی متن - 'ه ایم' به 'ه‌ایم')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ط های ' به 'ط‌های ')
 
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۷۵: خط ۷۵:
'''بخش اول: فقه سنّتی و فقه پویا از منظر امام خمینی'''
'''بخش اول: فقه سنّتی و فقه پویا از منظر امام خمینی'''


حضرت امام بر فقه جواهری که از منابع سنتی و اصیل سرچشمه گرفته و به صورت مستدل و مستوفا به زوایای مسائل  می‌پردازد، تأکید دارد و می فرماید: «ما باب اجتهاد را نمی‌توانیم ببندیم. همیشه اجتهاد بوده، هست و خواهد بود.»  درباره فقه سنتی نیز چنین می‌فرماید: «فقه سنتی فقهی است که بر روش و سنت موروث از فقهای عظام گذشته در مقام استنباط از کتاب و اصول  از رسول خدا و ائمه معصومین(ع) استوار است».
حضرت امام بر فقه جواهری که از منابع سنتی و اصیل سرچشمه گرفته و به صورت مستدل و مستوفا به زوایای مسائل  می‌پردازد، تأکید دارد و می‌فرماید: «ما باب اجتهاد را نمی‌توانیم ببندیم. همیشه اجتهاد بوده، هست و خواهد بود.»  درباره فقه سنتی نیز چنین می‌فرماید: «فقه سنتی فقهی است که بر روش و سنت موروث از فقهای عظام گذشته در مقام استنباط از کتاب و اصول  از رسول خدا و ائمه معصومین(ع) استوار است».


با پیروزی انقلاب اسلامی و ایجاد حکومت، یکباره فقیهان در برابر سیل سؤالات و استفتائات قرار گرفتند. مسایل نو و مستحدثه سر بر آوردند و فقیهان در دو وادی متضاد قدم نهادند. رهروان طریق اجتهاد تقلیدی، فقه صاحب جواهر را که حضرت امام تأکید فراوان بر آن داشتند، به نقل مستنبطات صاحب جواهر تفسیر کردند.
با پیروزی انقلاب اسلامی و ایجاد حکومت، یکباره فقیهان در برابر سیل سؤالات و استفتائات قرار گرفتند. مسایل نو و مستحدثه سر بر آوردند و فقیهان در دو وادی متضاد قدم نهادند. رهروان طریق اجتهاد تقلیدی، فقه صاحب جواهر را که حضرت امام تأکید فراوان بر آن داشتند، به نقل مستنبطات صاحب جواهر تفسیر کردند.
خط ۸۵: خط ۸۵:
و باز فرمودند:
و باز فرمودند:


«و در اسلام آن فقهی که غنی ترین فقه هاست، فقه شیعه است. همچو فقهی در دنیا نیست. نه در بین مسلمین هست، علی کثرتهم و نه در غیر، بین هر غیر مسلمین. و این با زحمات طاقت فرسا از علمای شیعه درست شده است. از اول که زمان پیغمبر بوده است و دنبالش زمان ائمه، این علمای شیعه بودند که جمع می‌شدند دور ائمه و احکام را از آنها اخذ می‌کردند و در اصولی که چهارصد تا کتاب بوده است  نوشتهاند.و آن اصول بعد در اصول دیگری، که این کتاب اربعه ما و سایر کتب است، تدوین شده است».
«و در اسلام آن فقهی که غنی‌ترین فقه هاست، فقه شیعه است. همچو فقهی در دنیا نیست. نه در بین مسلمین هست، علی کثرتهم و نه در غیر، بین هر غیر مسلمین. و این با زحمات طاقت فرسا از علمای شیعه درست شده است. از اول که زمان پیغمبر بوده است و دنبالش زمان ائمه، این علمای شیعه بودند که جمع می‌شدند دور ائمه و احکام را از آنها اخذ می‌کردند و در اصولی که چهارصد تا کتاب بوده است  نوشتهاند.و آن اصول بعد در اصول دیگری، که این کتاب اربعه ما و سایر کتب است، تدوین شده است».


'''بخش دوم: تأثیر زمان و مکان در اجتهاد از دیدگاه امام خمینی'''
'''بخش دوم: تأثیر زمان و مکان در اجتهاد از دیدگاه امام خمینی'''
خط ۱۰۵: خط ۱۰۵:
'''بخش چهارم: احکام ولایی و حکومتی از منظر امام خمینی'''  
'''بخش چهارم: احکام ولایی و حکومتی از منظر امام خمینی'''  


[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] با توجه به اطلاقی که در حوزه اختیارات ولی امر قائلند و آن را در چهارچوب هیچ حکم فرعی ای محدود  نمیبینند، گستره‌ی احکام سلطانیه را همه احکام ادلیّ تشریعی، اعم از تکلیفی و وضعی، می‌دانند. ایشان می‌فرمایند: حکومت، که شعبه‌ای از ولایت مطلقه رسول الله است، یکی از احکام اولیه اسلام است، و مقدم به تمام احکام فرعیه، حتی نماز و روزه و حج است.
[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] با توجه به اطلاقی که در حوزه اختیارات ولی امر قائلند و آن را در چهارچوب هیچ حکم فرعی‌ای محدود  نمیبینند، گستره‌ی احکام سلطانیه را همه احکام ادلیّ تشریعی، اعم از تکلیفی و وضعی، می‌دانند. ایشان می‌فرمایند: حکومت، که شعبه‌ای از ولایت مطلقه رسول‌الله است، یکی از احکام اولیه اسلام است، و مقدم به تمام احکام فرعیه، حتی نماز و روزه و حج است.
در دیدگاه امام حوزه‌ی اقدامات و اختیارات احکام سلطانی شامل همه احکام فرعی، اعم از الزامی یا غیرالزامی می‌شوند و تنها با ملاک «مصلحت» تشخیص داده می‌شوند. در دیدگاه امام ولیّ امر بیشتر مبسوط الید است.
در دیدگاه امام حوزه‌ی اقدامات و اختیارات احکام سلطانی شامل همه احکام فرعی، اعم از الزامی یا غیرالزامی می‌شوند و تنها با ملاک «مصلحت» تشخیص داده می‌شوند. در دیدگاه امام ولیّ امر بیشتر مبسوط الید است.


خط ۱۱۲: خط ۱۱۲:
در نظر حضرت امام شهرت روایی، معتبر و جبران کننده ضعف سند است و از این نظر، ایشان روایت مرسله [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|صدوق]] را در بحث (ولایت فقیه) معتبر  می‌دانند. ایشان همچنین بر شهرت عملی، به ویژه شهرت بین قدما، تأکید دارند و معتقدند: شهرت عملی علاوه بر جبران ضعف سند، در هنگام تعارض باعث سقوط حجیت روایت غیر مشهور می‌شود.
در نظر حضرت امام شهرت روایی، معتبر و جبران کننده ضعف سند است و از این نظر، ایشان روایت مرسله [[ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی|صدوق]] را در بحث (ولایت فقیه) معتبر  می‌دانند. ایشان همچنین بر شهرت عملی، به ویژه شهرت بین قدما، تأکید دارند و معتقدند: شهرت عملی علاوه بر جبران ضعف سند، در هنگام تعارض باعث سقوط حجیت روایت غیر مشهور می‌شود.


حاصل این بحث آن که فقه [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] بر مکتب (وثوق صدوری) استوار است و ایشان هر قرینه‌ای را که موجب اعتبار روایت شود، معتبر  می‌دانند. این شیوه‌ی فقهی در بنیاد تاریخ فقاهت ریشه دارد. از جمله مسائلی که حضرت امام آن را زنده کرد و بار دیگر در استنباط های فقهی به جریان انداخت، رسیدگی به متن روایت و ارزیابی آن با اصول خدشه ناپذیر دین و جوهره‌ی شریعت است. ایشان اظهار داشتند باید همانند دوران نزدیک به صدر اسلام، در متن روایت بررسی لازم به عمل آید و هرگاه مضمون روایتی با مبانی دین و اصول شریعت و حکم قطعی عقل ناسازگاری داشته باشد، کنار نهاده شود.
حاصل این بحث آن که فقه [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی]] بر مکتب (وثوق صدوری) استوار است و ایشان هر قرینه‌ای را که موجب اعتبار روایت شود، معتبر  می‌دانند. این شیوه‌ی فقهی در بنیاد تاریخ فقاهت ریشه دارد. از جمله مسائلی که حضرت امام آن را زنده کرد و بار دیگر در استنباط‌های فقهی به جریان انداخت، رسیدگی به متن روایت و ارزیابی آن با اصول خدشه ناپذیر دین و جوهره‌ی شریعت است. ایشان اظهار داشتند باید همانند دوران نزدیک به صدر اسلام، در متن روایت بررسی لازم به عمل آید و هرگاه مضمون روایتی با مبانی دین و اصول شریعت و حکم قطعی عقل ناسازگاری داشته باشد، کنار نهاده شود.


'''مبانی اصولی امام خمینی در برداشت‌های خاص فقهی'''
'''مبانی اصولی امام خمینی در برداشت‌های خاص فقهی'''