۸۱٬۶۹۴
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '[[ ' به '[['
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '[[ ' به '[[') |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[سبحانی تبریزی، جعفر]] (مقرر) | [[سبحانی تبریزی، جعفر]] (مقرر) | ||
[[ | [[موسوی خمینی، سید روح‌الله]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 219/6 /خ8ل2 | | کد کنگره =BP 219/6 /خ8ل2 | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
جبر و اختیار | جبر و اختیار | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
مؤسسة الإمام الصادق | مؤسسة الإمام الصادق علیه‌السلام | ||
| مکان نشر =قم - ایران | | مکان نشر =قم - ایران | ||
| سال نشر = 1377 ش | | سال نشر = 1377 ش یا 1418 ق | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01288AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| شابک =964-6243-27-4 | | شابک =964-6243-27-4 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01288 | ||
| کتابخوان همراه نور =01288 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر|جبر و قدر (ابهام زدایی)}} | |||
'''لبّ الأثر في الجبر و القدر''' تقرير بخشى از مباحث اصول حضرت [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره) مى‌باشد كه توسّط [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله سبحانى]] به رشتۀ تحرير | '''لبّ الأثر في الجبر و القدر''' تقرير بخشى از مباحث اصول حضرت [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره) مى‌باشد كه توسّط [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله سبحانى]] به رشتۀ تحرير درآمده است. [[سبحانی تبریزی، جعفر|استاد سبحانى]] گرچه همۀ مباحث اصولى حضرت امام را نوشته و در مجموعه‌اى تحت عنوان «تهذيب الاصول» | ||
درآمده است [[سبحانی تبریزی، جعفر|استاد سبحانى]] گرچه همۀ مباحث اصولى حضرت امام را نوشته و در مجموعه‌اى تحت عنوان «تهذيب الاصول» | به چاپ رسانده‌اند ولى بخاطر اهميت اين مسأله اين بخش از مباحث را به صورت جداگانه براى طالبان معارف عقلى و اسلامى عرضه نموده است. | ||
به چاپ رسانده‌اند ولى بخاطر اهميت اين | |||
| خط ۳۷: | خط ۳۸: | ||
فصل اوّل: | فصل اوّل: | ||
در فصل اوّل چهار | در فصل اوّل چهار مسأله مورد بررسى قرار مى‌گيرد كه عبارتند از: | ||
#دربارۀ سير تاريخى بحث جبر و تفويض است اين | #دربارۀ سير تاريخى بحث جبر و تفويض است اين مسأله از صدر اسلام تاكنون ذهن حكماء و متكلّمين را بخود مشغول داشته است.اشاعره كسانى هستند كه به جبر گرايش دارند و معتقدند كه تمام افعال بندگان، مخلوق خداوند سبحان است و مجازا به ايشان نسبت داده مى‌شود زيرا هرچه قدرت است از ناحيه خداوند است در مقابل آنها معتزله قرار دارد كه مى‌گويند افعال انسه‌گانها به خودشان واگذار شده است و خداوند قدرت انجام آن را به آنها داده است و هيچ نقشى در اعمال آنها ندارد مذهب حقّ همان مذهب ائمّه(ع) مى‌باشد كه هر دو مسلك را مردود اعلام كرده و به نظريّه «الامر بين الامرين» اعتقاد دارند. | ||
#حكماء و متكلّمين دربارۀ رابطۀ ذات و صفات الهى اختلاف نظر دارند:اشاعره معتقدند كه صفات خدا | #حكماء و متكلّمين دربارۀ رابطۀ ذات و صفات الهى اختلاف نظر دارند:اشاعره معتقدند كه صفات خدا | ||
غير از ذات خداست معتزله معتقد به نيابت هستند يعنى ذات خدا جانشين صفات است ولى اماميه صفات خداوند را عين ذات خداوند مى‌دانند. | غير از ذات خداست معتزله معتقد به نيابت هستند يعنى ذات خدا جانشين صفات است ولى اماميه صفات خداوند را عين ذات خداوند مى‌دانند. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۲: | ||
فصل دوّم: | فصل دوّم: | ||
فصل دوّم مبانى جبر و تفويض را بيان كرده سپس آنرا ابطال مى‌كند گفته شد كه اشاعره اعتقاد دارد به اينكه افعال عباد مخلوق خداست و انسان هيچ قدرت و اختيارى ندارد اين‌گروه منكر قانون عليت در نظام امكانى هستند در مقابل معتزله مى‌گويد كه افعال | فصل دوّم مبانى جبر و تفويض را بيان كرده سپس آنرا ابطال مى‌كند گفته شد كه اشاعره اعتقاد دارد به اينكه افعال عباد مخلوق خداست و انسان هيچ قدرت و اختيارى ندارد اين‌گروه منكر قانون عليت در نظام امكانى هستند در مقابل معتزله مى‌گويد كه افعال انسه‌گانها به خودشان واگذار شده است و خداوند هيچ نقشى در اعمال انسان ندارد اكنون سؤال اينجاست كه علّت گرايش به اين دو خطّ فكرى چيست؟اشاعره براى اينكه توحيد در خالقيّت محفوظ بماند به جبر گرويدند و معتزله نيز براى حفظ عدالت الهى به تفويض گرايش پيدا كردند به نظر معتزله اسناد افعال عباد به خداوند با عدالت و حكمت الهى منافات دارد. | ||
استاد ابتداء نظريه اهل تفويض را رد مى‌كند سپس با چهار برهان به ابطال جبر مى‌پردازد وى در براهين خود از سه اصل مهمّ فلسفى كه عبارتند از:اصالت وجود، بساطت وجود، وحدت حقيقت وجود استفاده مى‌كند. | استاد ابتداء نظريه اهل تفويض را رد مى‌كند سپس با چهار برهان به ابطال جبر مى‌پردازد وى در براهين خود از سه اصل مهمّ فلسفى كه عبارتند از:اصالت وجود، بساطت وجود، وحدت حقيقت وجود استفاده مى‌كند. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۸: | ||
اين رساله از يك مقدّمه و سه فصل تشكيل يافته است در مقدّمه اشاره مى‌شود كه يكى از مسائل مهم در جهان‌بينى انسان آنست كه آيا انسان در اعمال خود مخيّر است يا مسيّر؟اين | اين رساله از يك مقدّمه و سه فصل تشكيل يافته است در مقدّمه اشاره مى‌شود كه يكى از مسائل مهم در جهان‌بينى انسان آنست كه آيا انسان در اعمال خود مخيّر است يا مسيّر؟اين مسأله از ديرباز انديشۀ هر متفكّرى را بخود مشغول كرده است گروهى به جبر گرويدند عدّه‌اى به تفويض روى آوردند و بعضى هم به «الامر بين الامرين» معتقد شدند. | ||
مكتب جبرى داراى سه گروه است 1-مكتب متكلّم الهى 2-مكتب عالم مادى 3-مكتب عالم فلسفى و مكتب تفويض خود داراى دو گروه است:1-مكتب متكلّم الهى 2-مكتب بعضى از فلاسفۀ غرب | مكتب جبرى داراى سه گروه است 1-مكتب متكلّم الهى 2-مكتب عالم مادى 3-مكتب عالم فلسفى و مكتب تفويض خود داراى دو گروه است:1-مكتب متكلّم الهى 2-مكتب بعضى از فلاسفۀ غرب | ||
| خط ۹۴: | خط ۹۵: | ||
فصل دوّم: | فصل دوّم: | ||
فصل دوّم كتاب دررابطه با مكاتب اهل تفويض است به عقيده معتزله خداوند | فصل دوّم كتاب دررابطه با مكاتب اهل تفويض است به عقيده معتزله خداوند انسه‌گانها را آفريده و افعال آنها را به خودشان واگذار كرده است پس انسه‌گانها در ايجاد افعالشان مستقلّ هستند و خداوند هيچ نقشى در اعمال آنها ندارد. | ||
مهمّترين اصلى كه مفوّضه بر آن تكيه مى‌كنند همان اصل فلسفى است كه مى‌گويد«حاجت ممكن به علّت در حدوث آن است نه در بقاء» استدلال اين گروه از شش وجه قابل بطلان است.لازم به ذكر است كه مفوّضه در لسان روايات به مجوس امت تعبير شده است و لازمۀ اعتقاد آنها شرك است [[سبحانی تبریزی، جعفر|استاد سبحانى]] براى روشن شدن مطلب تمثيلاتى را ذكر مى‌كند كه براى فهم مطلب ضرورى است. | مهمّترين اصلى كه مفوّضه بر آن تكيه مى‌كنند همان اصل فلسفى است كه مى‌گويد«حاجت ممكن به علّت در حدوث آن است نه در بقاء» استدلال اين گروه از شش وجه قابل بطلان است.لازم به ذكر است كه مفوّضه در لسان روايات به مجوس امت تعبير شده است و لازمۀ اعتقاد آنها شرك است [[سبحانی تبریزی، جعفر|استاد سبحانى]] براى روشن شدن مطلب تمثيلاتى را ذكر مى‌كند كه براى فهم مطلب ضرورى است. | ||
| خط ۱۱۳: | خط ۱۱۴: | ||
#هدايت و ضلالت بدست خداوند است و انسان هيچ نقشى در آن ندارد | #هدايت و ضلالت بدست خداوند است و انسان هيچ نقشى در آن ندارد | ||
#آيا حسنات و سيّئات از جانب خداوند است يا از جانب | #آيا حسنات و سيّئات از جانب خداوند است يا از جانب انسه‌گانها؟ | ||
#معنى سعادت و شقاوت ذاتى چيست؟چون رواياتى داريم كه سعادت و شقاوت را ذاتى مى‌داند مانند«السعيد سعيد فى بطن امّه و الشقى شقى فى بطن امّه» | #معنى سعادت و شقاوت ذاتى چيست؟چون رواياتى داريم كه سعادت و شقاوت را ذاتى مى‌داند مانند«السعيد سعيد فى بطن امّه و الشقى شقى فى بطن امّه» | ||
#قضاء و قدر [[سبحانی تبریزی، جعفر|استاد سبحانى]] به تمامى شبهات فوق جواب داده و بالاخره رساله را به پايان مى‌رساند. | #قضاء و قدر [[سبحانی تبریزی، جعفر|استاد سبحانى]] به تمامى شبهات فوق جواب داده و بالاخره رساله را به پايان مى‌رساند. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[جبر و اختیار (سبحانی)]] | |||
[[پرسمان قرآنی جبر و اختیار]] | |||
[[جبر و اختیار (فانی)]] | |||
[[قضاء و قدر و جبر و اختیار]] | |||