لاهیجی، محمد بن یحیی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} '
جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ')
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۵: خط ۱۵:
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |گیلان
| data-type="authorBirthPlace" |لاهیجان گیلان
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
| data-type="authorDeathDate" |912 ق
| data-type="authorDeathDate" |912ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
| data-type="authorTeachers" |[[سید محمد نوربخش‌]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
خط ۳۲: خط ۳۲:
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|لاهیجی (ابهام زدایی)}}


'''محمد بن يحيى اسيرى لاهيجى گيلانى''' (ح 912-840ق)، عارف و شاعر، ملقب به شمس‎الدین و متخلص به اسيرى. از بزرگان طريقت نوربخشيه بود. از اعاظم و افاضل عرفای قرن نهم هجری بود.
'''شمس‌الدین محمد بن يحيى بن علی لاهیجی نوربخشی''' (ح840 -912ق)، عارف و شاعر، ملقب به شمس‌الدین محمد لاهیجی و متخلص به اسيرى و فدایی. از اعاظم و افاضل عرفای قرن نهم و بزرگان طريقت نوربخشيه 


از سال ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست. در سال 849ق به خدمت سيد محمد نوربخش درآمد و مدت شانزده يا بيست سال در ملازمت او بود. پس از مرگ وى، به شيراز رفت و به ارشاد نوربخشيان فارس اشتغال جست و در آن‌جا خانقاه نوريه را تأسيس كرد. به حج رفت و پس از بازگشت در شيراز ساكن شد و در همان‌جا درگذشت و در خانقاهش دفن شد.
== ولادت ==
از سال ولادت او اطلاع دقیقی در دست نیست. برخی تولد او را ۸۴۰ق دانسته‌اند.


== آثار ==
== تحصیلات ==
اسیری‌ در زادگاه‌ خود مقدمات‌ علوم‌ ظاهری‌ را فرا گرفت‌ و درد «عشق‌ معرفت‌» در او پیدا شد و در رجب‌ 849ق با یکی‌ از ابدال‌ همان‌ نواحی‌ آشنایی‌ حاصل‌ کرد و به‌ راهنمایی‌ او به‌ خدمت‌ [[سید محمد نوربخش‌]] که‌ در آن‌ هنگام‌ در روستای‌ شَفت‌، از نواحی‌ گیلان‌، اقامت‌ داشت‌، رسید.
 
نوربخش‌ او و دو سالک‌ دیگر را که‌ به‌ طلب‌ دیدار شیخ‌ با وی‌ همراه‌ شده‌ بودند، با آغوش‌ باز پذیرفت‌ و گرامی‌ داشت‌. اسیری‌ روز پس‌ از ورود، به‌ دست‌ نوربخش‌ «توبه‌» کرد و از او «ذکر خفی‌» گرفت‌ و پس‌ از مواظبت‌ و ممارست‌ در نوافل‌، «ذکر چهار ضربی‌» را فرا گرفت‌. و در این‌ حال‌، گاه‌ به‌ خدمت‌ مطبخ‌ و گاه‌ به‌ سامان‌ دادن‌ اصطبل‌ خانقاه‌ او می‌پرداخت‌ و گاه‌ نیز به‌ عنوان‌ «فرّاش‌ آستان‌» به‌ خدمت‌ او مشغول‌ بود.
 
او مدت شانزده يا بيست سال در ملازمت او بود. و در این‌ مدت‌ در عالم‌ معرفت‌ و شناخت‌ و شهود عرفانی‌ به‌ تجارب‌ و حقایقی‌ دست‌ یافت‌. و پیش‌ از آنکه‌ دوران‌ مریدی‌ و خدمت‌ اسیری‌ نزد نوربخش‌ به‌ 16 سال‌ برسد، در سلوک‌ و معرفت‌ به‌ مرتبه‌ای‌ رسیده‌ بود که‌ شیخ‌ دوبار برای‌ او «اجازه‌نامه‌» نوشت‌.


وی‌ ظاهراً در 865ق‌، پس‌ از اخذ سومین‌ «اجازه‌نامه‌» به‌ قصد ارشاد مریدان‌، پیر و مراد خود را بدرود گفته‌ است‌.


«مفاتيح الاعجاز»، در شرح «گلشن راز» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]] كه به سبب آن كه بر همه‌ى شروح «منظومه‌ى» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]] رجحان يافته، رايج‌ترين كتاب در اين زمينه است؛ «اسرار الشهود» منظومه‌اى در بحر رمل مشتمل بر تحقيقات و تمثيلات؛ «معاش السالكين»؛ «ديوان» اشعار مشتمل بر قصائد و غزليات كه هدايت شماره‌ى ابيات آن را حدود پنج هزار بيت نوشته است.
اسیری‌ در 16سال‌ ملازمت‌ و خدمت‌نزد نوربخش‌، احتمالاً گاه‌گاهی‌ به‌ سیر و سفر می‌پرداخته‌ است‌. چنانکه‌ از ''اشارت‌'' او در ''اسرار الشهود'' برمی‌آید، ظاهراً در اواخر آن‌ دوران‌ به‌ تبریز سفر کرده‌، و چند ماه‌ در آن‌ شهر به‌سر برده‌ است‌. شاید وجود برخی‌ هواخواهان‌ نوربخش‌ در آن‌ خطّه‌ موجب‌ شده‌ بود که‌ وی‌ برای‌ بررسی‌ اوضاع‌ و احوال‌ محل‌ و امکان‌ اقامت‌ در تبریز به‌ آن‌ شهر سفر کند.  


== منابع مقاله ==
پس از مرگ وى، به شيراز رفت و به ارشاد نوربخشيان فارس اشتغال جست، او تقريبا هشت سال آنجا زندگی کرد و خانقاه نوريه را تعمير کرد و در آن برای شاگردانش درس و تدريس می‌نمود. در سال ۸۸۲ ق به قصد زيارت خانه‌ی خدا به مکّه رفت و هنگام برگشت در محلّه‌ی زبيد عده ایاز عرفای يمن ملاقات کرد و يک سال در آنجا ماند و در سال ۸۸۳ق به شيراز برگشت و باقیمانده عمرش را در اين شھر گذراند.


== وفات ==
او در سال ۹۱۲ق از دنيا رفت و در خانقاهش دفن شد.


اثر آفرينان.
== آثار ==
# «مفاتيح الاعجاز»، در شرح «گلشن راز» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]] كه به سبب آن كه بر همه‌ى شروح «منظومه‌ى» شيخ [[شبستری، محمود|شبسترى]] رجحان يافته، رايج‌ترين كتاب در اين زمينه است؛
# «اسرار الشهود» منظومه‌اى در بحر رمل مشتمل بر تحقيقات و تمثيلات؛
# «معاش السالكين»؛
# «ديوان» اشعار مشتمل بر قصائد و غزليات كه هدايت شماره‌ى ابيات آن را حدود پنج هزار بيت نوشته است.


== منابع مقاله ==
# اثر آفرينان.
# [http://www.noorbakhshia.com/persian/archives/Article/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D9%8A-%D9%84%D8%A7%D9%87%D9%8A%D8%AC%D9%8A پایگاه صوفیه امامیه نوربخشیه]
# [https://www.cgie.org.ir/fa/article/239771/%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D9%84%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AC%DB%8C مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]


{{شعر و شاعری}}
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]]  
[[مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز]]  
[[مفاتيح الإعجاز: شرح گلشن راز]]


[[اسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]]  
[[اسرار الشهود فی معرفه الحق المعبود]]  
خط ۵۸: خط ۸۱:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:25 فروردین الی 24 اردیبهشت]]
[[رده:تیر (1400)]]