كفاية الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ سپتامبر ۲۰۲۱
جز (جایگزینی متن - '== ساختار == ' به '== ساختار == ')
 
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لاحیاء التراث]] (محقق)
[[مؤسسة آل‌ البيت عليهم‌السلام لاحياء التراث]] (محقق)


[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]] (نويسنده)
[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏159‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏3‎‏ک‎‏7‎‏ ‎‏1367*
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏159‎‏/‎‏8‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏3‎‏ک‎‏7‎‏ ‎‏1367*
خط ۱۲: خط ۱۲:
اصول فقه شیعه - قرن 14
اصول فقه شیعه - قرن 14
| ناشر =  
| ناشر =  
موسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث
مؤسسة آل البیت علیهم‌السلام لإحیاء التراث
| مکان نشر =قم - ایران
| مکان نشر =قم - ایران
| سال نشر = 1409 ق  
| سال نشر = 1409 ق  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE2748AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02748AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =3857
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02748
| کتابخوان همراه نور =02748
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۲۵: خط ۲۶:
}}
}}


'''كفاية الأصول'''، اثر عربى [[آخوند خراسانى]] است كه در سال‌هاى 1321ق، به بعد تأليف شده و برخى، فهم آن را ملاك اجتهاد(به معنى مصطلح) دانسته‌اند. اين كتاب، آخرين متن درسى علم اصول، در دوره سطح حوزه‌هاى تشيع است كه در آن، آخرين يافته‌هاى [[آخوند خراسانى]] در علم اصول، به سبک كلاسيك و نو مطرح شده است.
'''كفاية الأصول'''، اثر عربى [[آخوند خراسانى]] است كه در سال‌هاى 1321ق، به بعد تأليف شده و برخى، فهم آن را ملاك اجتهاد(به معنى مصطلح) دانسته‌اند. اين كتاب، آخرين متن درسى علم اصول، در دوره سطح حوزه‌هاى تشيع است كه در آن، آخرين يافته‌هاى [[آخوند خراسانى]] در علم اصول، به سبک كلاسيك و نو مطرح شده است.


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۳۲: خط ۳۳:
كتاب، حاصل مغز متفكرى است كه هم به معقول و هم به منقول نظر داشته است.
كتاب، حاصل مغز متفكرى است كه هم به معقول و هم به منقول نظر داشته است.


اين اثر قيّم، بر اثر ايجاز، جامعيت، دشوارى فهم و درك مطالب عميق آن، از آغاز انتشار، مورد توجه فقهاء و مدرسان بزرگ و محور مبانى علمى و بحث‌هاى عالى اجتهادى در حوزه‌هاى علمى شيعه واقع گرديده و به‌عنوان آخرين كتاب درسى اصول فقه، قبل از درس خارج اصول، انتخاب شده است و به همين جهت، دانشمندان، محقّقان و پژوهش‌گران بسيارى براى حل معضلات و غوامض و نيز توضيح مقاصد نويسنده، بر آن شرح نوشته يا حاشيه نگاشته‌اند.
اين اثر قيّم، بر اثر ايجاز، جامعيت، دشوارى فهم و درك مطالب عميق آن، از آغاز انتشار، مورد توجه فقهاء و مدرسان بزرگ و محور مبانى علمى و بحث‌هاى عالى اجتهادى در حوزه‌هاى علمى شيعه واقع گرديده و به‌عنوان آخرين كتاب درسى اصول فقه، قبل از درس خارج اصول، انتخاب شده است و به همين جهت، دانشمندان، محقّقان و پژوهشگران بسيارى براى حل معضلات و غوامض و نيز توضيح مقاصد نویسنده، بر آن شرح نوشته يا حاشيه نگاشته‌اند.


اين كتاب، يكى از آثار ارزش‌مند نويسنده است كه از مهم‌ترين و رايج‌ترين تأليفات عصر حاضر مى‌باشد.
اين كتاب، يكى از آثار ارزش‌مند نویسنده است كه از مهم‌ترين و رايج‌ترين تأليفات عصر حاضر مى‌باشد.


كتاب، علاوه بر مزايا و جهاتى كه در خود داشته است، ترقى و تكميل دانشمندان را نيز ايجاب و ازاين‌رو ترجيحش را بر كتب اين فن، اقتضاء مى‌نموده است.
كتاب، علاوه بر مزايا و جهاتى كه در خود داشته است، ترقى و تكميل دانشمندان را نيز ايجاب و ازاين‌رو ترجيحش را بر كتب اين فن، اقتضاء مى‌نموده است.
خط ۴۳: خط ۴۴:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
در جلد اول، در مقدمه، سيزده امر زير كه از مبادى فن مى‌باشد، مورد بحث قرار گرفته است:
در جلد اول، در مقدمه، سيزده امر زير كه از مبادى فن مى‌باشد، مورد بحث قرار گرفته است:


# تعريف علم اصول و موضوع آن: علم به قواعدى كه براى استنباط حكم شرعى، تعبيه شده‌اند.
# تعريف علم اصول و موضوع آن: علم به قواعدى كه براى استنباط حكم شرعى، تعبيه شده‌اند.
# تعريف وضع و اقسام آن: نويسنده، معتقد است وضع، نوعى از اختصاص لفظ به معنا و ارتباط خاص بين آن دو بوده كه ناشى از تخصيص آن لفظ، به آن معنا و يا كثرت استعمال مى‌باشد.
# تعريف وضع و اقسام آن: نویسنده، معتقد است وضع، نوعى از اختصاص لفظ به معنا و ارتباط خاص بين آن دو بوده كه ناشى از تخصيص آن لفظ، به آن معنا و يا كثرت استعمال مى‌باشد.
# كيفيت استعمال لفظ در معناى مجازى.
# کیفیت استعمال لفظ در معناى مجازى.
# صحت اطلاق لفظ و اراده نوع يا مثل يا شخص از آن.
# صحت اطلاق لفظ و اراده نوع يا مثل يا شخص از آن.
# اينكه الفاظ براى معانى من حيث هى هى، وضع شده، نه از حيث مراد بودن آنها.
# اينكه الفاظ براى معانى من حيث هى هى، وضع شده، نه از حيث مراد بودن آنها.
# وضع مركبات: نويسنده، معتقد كه وضع مركبات، مانند وضع مفردات بوده و نيازى به وضع متفاوت ندارد.
# وضع مركبات: نویسنده، معتقد كه وضع مركبات، مانند وضع مفردات بوده و نيازى به وضع متفاوت ندارد.
# علائم حقيقت و مجاز.
# علائم حقيقت و مجاز.
# احوال پنج‌گانه لفظ و حكم تعارض ميان آنها: اين احوال، عبارتند از: تجوز، اشتراك، تخصيص، نقل و اضمار.
# احوال پنج‌گانه لفظ و حكم تعارض ميان آنها: اين احوال، عبارتند از: تجوز، اشتراك، تخصيص، نقل و اضمار.
# حقيقت شرعيه: ثمره بحث از آن، در حمل يا عدم حمل الفاظى كه در كلام شارع واقع شده است، بر معانى لغوى آنها مى‌باشد.
# حقيقت شرعيه: ثمره بحث از آن، در حمل يا عدم حمل الفاظى كه در كلام شارع واقع شده است، بر معانى لغوى آنها مى‌باشد.
# صحيح و اعم: نويسنده، معتقد است كه اين مسئله، مبتنى بر ثبوت حقيقت شرعيه مى‌باشد. وى، پس از بررسى معناى صحت و فساد و لزوم تصور قدر جامع بنا بر هر دو قول، در دو بخش، به ادله هر يك اشاره كرده است:
# صحيح و اعم: نویسنده، معتقد است كه اين مسئله، مبتنى بر ثبوت حقيقت شرعيه مى‌باشد. وى، پس از بررسى معناى صحت و فساد و لزوم تصور قدر جامع بنا بر هر دو قول، در دو بخش، به ادله هر يك اشاره كرده است:
#:الف) ادله صحيحى: تبادر صحيح، صحت سلب از فاسد، اخبار و عدم تخطى شارع از طريقه واضعين؛
#:الف) ادله صحيحى: تبادر صحيح، صحت سلب از فاسد، اخبار و عدم تخطى شارع از طريقه واضعين؛
#:ب) ادله اعمى: تبادر اعم، عدم صحت سلب از فاسد، صحت تقسيم به صحيح و فاسد، اخبار، صحت تعلق نذر و شبه آن به ترك نماز در حمام.
#:ب) ادله اعمى: تبادر اعم، عدم صحت سلب از فاسد، صحت تقسيم به صحيح و فاسد، اخبار، صحت تعلق نذر و شبه آن به ترك نماز در حمام.
#اشتراك.
#اشتراك.
#استعمال لفظ در بيشتر از يك معنى: ضمن بحث از اين موضوع، اين توهم كه اخبار دال بر وجود هفت يا هفتاد بطن براى قرآن، بر وقوع اين استعمال دلالت مى‌كنند، بررسى شده است.
#استعمال لفظ در بيشتر از يك معنى: ضمن بحث از اين موضوع، اين توهم كه اخبار دال بر وجود هفت يا هفتاد بطن براى قرآن، بر وقوع اين استعمال دلالت مى‌كنند، بررسى شده است.
#مبحث مشتق و متعلقات آن: در آن، پيرامون بساطت مفهوم مشتق، فرق بين مشتق و مبادى آن، ملاك حمل، كيفيت حمل صفات خداوند بر ذات مقدسش، چگونگى ارتباط مبادى با ذات و اعتبار تلبس حقيقى، بحث شده است.
#مبحث مشتق و متعلقات آن: در آن، پيرامون بساطت مفهوم مشتق، فرق بين مشتق و مبادى آن، ملاك حمل، کیفیت حمل صفات خداوند بر ذات مقدسش، چگونگى ارتباط مبادى با ذات و اعتبار تلبس حقيقى، بحث شده است.


در مقصد اول، در طى سيزده فصل، مطالب مربوط به مبحث اوامر، بحث و بررسى شده است كه مهم‌ترين فصول آن عبارتند از: معنى ماده امر و بحث از اتحاد طلب و اراده، معنى حقيقى صيغه امر، دلالت جمله خبرى بر وجوب، اقتضاء اطلاق صيغه امر نسبت به وجوب توصلى و تعبدى و هم‌چنين نسبت به وجوب نفسى و عينى و تعيينى، امر بعد از حظر، مره و تكرار، فور و تراخى، اجزاء، مقدمه واجب، مسئله ضد و...
در مقصد اول، در طى سيزده فصل، مطالب مربوط به مبحث اوامر، بحث و بررسى شده است كه مهم‌ترين فصول آن عبارتند از: معنى ماده امر و بحث از اتحاد طلب و اراده، معنى حقيقى صيغه امر، دلالت جمله خبرى بر وجوب، اقتضاء اطلاق صيغه امر نسبت به وجوب توصلى و تعبدى و هم‌چنين نسبت به وجوب نفسى و عينى و تعيينى، امر بعد از حظر، مره و تكرار، فور و تراخى، اجزاء، مقدمه واجب، مسئله ضد و...
خط ۹۷: خط ۹۶:


از جمله شروح و حواشى چاپ شده كتاب عبارتند از:
از جمله شروح و حواشى چاپ شده كتاب عبارتند از:
{{ستون-شروع|2}}


# تعليقة وجيزة فى مباحث الالفاظ، حسن اشگذرى يزدى؛
# تعليقة وجيزة فى مباحث الالفاظ، حسن اشگذرى يزدى؛
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
# الحاشية على كفاية الاصول، ميرزا ابوالحسن بن عبدالحسين مشكينى؛
# الحاشية على كفاية الاصول، ميرزا ابوالحسن بن عبدالحسين مشكينى؛
# الحاشية على الكفاية، شيخ محمد على بن محمد جعفر صفايى حائرى قمى؛
# الحاشية على الكفاية، شيخ محمد على بن محمد جعفر صفايى حائرى قمى؛
# حقائق الاصول، [[حکیم، محسن|سيد محسن طباطبائى حكيم]]؛
# حقائق الاصول، [[حکیم، سید محسن|سيد محسن طباطبائى حكيم]]؛
# حاشيه كفايه، شيخ مهدى بن شيخ محمدحسین بن عزيز خالصى كاظمى؛
# حاشيه كفايه، شيخ مهدى بن شيخ محمدحسین بن عزيز خالصى كاظمى؛
# حاشية على كفاية الاصول، شيخ محمد بن على، مشهور به سلطان العلماء عراقى؛
# حاشية على كفاية الاصول، شيخ محمد بن على، مشهور به سلطان العلماء عراقى؛
# حاشية الكفاية، مرحوم سيّد محمّد حسين طباطبائى تبريزى؛
# حاشية الكفاية، مرحوم سيّد محمّد حسين طباطبائى تبريزى؛
# حاشية الكفاية، سيد محمد بن حسين موسوى نجف آبادى؛
# حاشية الكفاية، سيد محمد بن حسين موسوى نجف‌آبادى؛
# حاشيه بر كفايه، [[آملی، محمدتقی|محمدتقى آملى]] بن ملا محمد؛
# حاشيه بر كفايه، [[آملی، محمدتقی|محمدتقى آملى]] بن ملا محمد؛
# دروس و حلول فى شرح كفاية الاصول، على بن حسين علوى؛
# دروس و حلول فى شرح كفاية الاصول، على بن حسين علوى؛
خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:
# سبائك الذهب فى شرح الكفاية، شيخ محمّد صالح حائرى، معروف به علاّمه مازندرانى؛
# سبائك الذهب فى شرح الكفاية، شيخ محمّد صالح حائرى، معروف به علاّمه مازندرانى؛
# شرح كفاية الاصول، شيخ عبدالحسين بن شيخ عيسى رشتى نجفى؛
# شرح كفاية الاصول، شيخ عبدالحسين بن شيخ عيسى رشتى نجفى؛
# طريق الوصول الى تحقيق كفاية الاصول، محمّد كرمى بن شيخ نصر اللّه حويزى؛
# طريق الوصول الى تحقيق كفاية الاصول، محمّد كرمى بن شيخ نصراللّه حويزى؛
# عناية الاصول فى شرح كفاية الاصول، سيّد مرتضى حسينى فيروزآبادى؛
# عناية الاصول فى شرح كفاية الاصول، سيّد مرتضى حسينى فيروزآبادى؛
# منتهى الدراية فى توضيح الكفاية، سيّد محمد جعفر جزايرى مروج؛
# منتهى الدراية فى توضيح الكفاية، سيّد محمد جعفر جزايرى مروج؛
خط ۱۲۶: خط ۱۲۶:
# الهداية فى شرح الكفاية، شيخ عبدالحسين بن محمّد تقى آل شيخ اسد اللّه كاظمى؛
# الهداية فى شرح الكفاية، شيخ عبدالحسين بن محمّد تقى آل شيخ اسد اللّه كاظمى؛
# الهداية فى شرح الكفاية، سيّد محمّد جعفر بن محمّد طاهر موسوى طاهرى شيرازى.
# الهداية فى شرح الكفاية، سيّد محمّد جعفر بن محمّد طاهر موسوى طاهرى شيرازى.
{{پایان}}


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==
خط ۱۳۴: خط ۱۳۵:




== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[نهایة الوصول في شرح كفايه الأصول]]
[[بدایة الوصول فی شرح کفایة الأصول]]
[[بدایة الوصول فی شرح کفایة الأصول]]


خط ۱۴۹: خط ۱۵۳:


[[غایة الأصول في شرح کفایة الأصول]]
[[غایة الأصول في شرح کفایة الأصول]]
[[دروس و حلول في شرح كفاية الأصول]]


[[الهدایة إلی أسرار الکفایة]]
[[الهدایة إلی أسرار الکفایة]]
خط ۱۶۱: خط ۱۶۷:


[[تعلیقة القوچاني علی کفایة الأصول]]
[[تعلیقة القوچاني علی کفایة الأصول]]
[[تعليقة وجيزة في مباحث الألفاظ علی الكفاية]]


[[ترجمه و شرح کفایة الأصول]]
[[ترجمه و شرح کفایة الأصول]]
خط ۱۷۴: خط ۱۸۲:
[[منتهی العنایة في شرح الکفایة]]
[[منتهی العنایة في شرح الکفایة]]


[[نهایه الوصول فی شرح کفایه الاصول]]
[[نهایة الوصول في شرح كفايه الأصول]]


[[خود آموز کفایه]]
[[خود آموز کفایه]]
خط ۲۱۱: خط ۲۱۹:


[[دروس في مسائل علم الأصول]]
[[دروس في مسائل علم الأصول]]
== وابسته‌ها ==
{{وابسته‌ها}}
[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین]]




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش