۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'حدثنی' به 'حدثني '
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'حدثنی' به 'حدثني ') |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر =کتاب أمثال الحديث | | عنوان‌های دیگر =کتاب أمثال الحديث | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[رامهرمزی، حسن بن عبدالرحمن]] (نويسنده) | ||
[[اعظمي، | [[اعظمي، عبدالعلي عبدالحميد]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =21112 | ||
| کتابخوان همراه نور =21112 | |||
| کد پدیدآور =13609 | | کد پدیدآور =13609 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''كتاب أمثال الحديث'''، اثر [[ | '''كتاب أمثال الحديث'''، اثر [[رامهرمزی، حسن بن عبدالرحمن|ابوعبدالله حسن بن عبدالرحمن رامهرمزی]] (متوفی 340ق)، کتابی است یک‌جلدی به زبان عربی با موضوع روایات و احادیث اسلامی. [[رامهرمزی، حسن بن عبدالرحمن|رامهرمزی]] در این اثر کنایه‌ها و تشبیهات و امثال و اوصاف امور مختلف در کلام پیامبر(ص) را گردآوری کرده و به شرح و توضیح و بیان معانی و مصادیق آن‌ها پرداخته است. تحقیق و تعلیقه این اثر بر عهده دکتر [[اعظمي، عبدالعلي عبدالحميد|عبدالعلی عبدالحمید أعظمی]] موقر استاد دانشگاه نیجریه بوده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در این اثر که در قرن چهارم تألیف شده به بیان تشبیهات و مثال‌ها در احادیث نبوی می‌پردازد. در واقع جمع امثال از ادبیات حدیث نبوی در قرن چهارم رونق گرفت و به آن اهتمام ورزیده شد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/21 ر.ک: مقدمه محقق، صفحه م]</ref> او هرچه که از کنایه‌ها و احادیث وارده و اوصاف امور مختلف دست پیدا کرده را در هفت جزء در این کتاب گرد آورده و سپس به شرح مثال‌ها و بیان معانی و مصادیق آن‌ها پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/5 ر.ک: سخن ناشر، صفحه ج]</ref> نویسنده در ابتدای کتاب راویان آن را ذکر کرده و سپس به بیان محتوای مطلب می‌پردازد؛ درباره راویان آن می‌نویسد: قال الشیخ الامام الحافظ ابوطاهر أحمد بن محمد بن أحمد بن محمد ابن ابراهیم السلفی الاصبهانی رضی‌الله‌عنه أخبرنا ابوالحسن علی بن المشرف ابن المسلم الانماطی بالاسکندریة: اخبرنا ابوالحسین محمد بن علی بن یحیی الدقاق بمصر: حدثنا ابوالقاسم عبدالله بن أحمد بن علی بن طالب البغدادی: | نویسنده در این اثر که در قرن چهارم تألیف شده به بیان تشبیهات و مثال‌ها در احادیث نبوی می‌پردازد. در واقع جمع امثال از ادبیات حدیث نبوی در قرن چهارم رونق گرفت و به آن اهتمام ورزیده شد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/21 ر.ک: مقدمه محقق، صفحه م]</ref> او هرچه که از کنایه‌ها و احادیث وارده و اوصاف امور مختلف دست پیدا کرده را در هفت جزء در این کتاب گرد آورده و سپس به شرح مثال‌ها و بیان معانی و مصادیق آن‌ها پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/5 ر.ک: سخن ناشر، صفحه ج]</ref> نویسنده در ابتدای کتاب راویان آن را ذکر کرده و سپس به بیان محتوای مطلب می‌پردازد؛ درباره راویان آن می‌نویسد: قال الشیخ الامام الحافظ ابوطاهر أحمد بن محمد بن أحمد بن محمد ابن ابراهیم السلفی الاصبهانی رضی‌الله‌عنه أخبرنا ابوالحسن علی بن المشرف ابن المسلم الانماطی بالاسکندریة: اخبرنا ابوالحسین محمد بن علی بن یحیی الدقاق بمصر: حدثنا ابوالقاسم عبدالله بن أحمد بن علی بن طالب البغدادی: حدثني ابومحمد الحسن بن عبدالرحمن بن خلاد الرامهرمزی برامهرمز بقراءته علی فی المحرم سنة ثلاث و ثلاثین و ثلاثمائة: قال: هذا ذکر الامثال المرویة عن النبی صلی‌الله‌علیه[و آله]وسلم....<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/2/3 ر.ک: متن کتاب، ص3-5]</ref> او می‌نویسد: این اثر درباره ذکر مثال‌ها و تشبیهات روایت‌شده از پیامبر اکرم(ص) است و این اثر غیر از اثری است که در آن کلمات مشکل و امثال مذکوره را از کلام عرب ذکر کرده بودیم. چراکه آن اثر درباره دریافت مفاهیم با لفظ مختصر بود و این کتاب بیان و شرح و تمثیلی است که موافق با امثال تنزیلی است که خدای متعال به آن وعده یا وعید کرده است. مثال‌هایی که حرام و حلال و مباحث خوف و رجاء و... در آن بیان شده و مباحثی که در موعظه و تذکر بیان شده است؛ مواردی که بالعیان دلالت بر قدرت خدای متعال دارد.... | ||
نویسنده پس‌ازاین عبارات به آیه‌ای از قرآن استشهاد می‌کند که آیه مستقلی نیست و ظاهراً از خلط میان دو آیه در ذهنش این‌چنین نقش بسته است او می‌نویسد «و لله المثل الاعلی فی السماوات و الارض و هو العزیز الحکیم» درحالی‌که در قرآن کریم چنین آیه‌ای نداریم بلکه مضمون این کلام که نویسنده ذکر کرده ترکیب دو آیه از آیات قرآن کریم است که عبارتند از آیه 60 سوره نحل با عبارات «... وَلِلَّـهِ الْمَثَلُ الْأَعْلَى ۚ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ» و آیه 27 سوره روم با عبارات «... وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/2/5 ر.ک: همان، ص5]</ref> | نویسنده پس‌ازاین عبارات به آیه‌ای از قرآن استشهاد می‌کند که آیه مستقلی نیست و ظاهراً از خلط میان دو آیه در ذهنش این‌چنین نقش بسته است او می‌نویسد «و لله المثل الاعلی فی السماوات و الارض و هو العزیز الحکیم» درحالی‌که در قرآن کریم چنین آیه‌ای نداریم بلکه مضمون این کلام که نویسنده ذکر کرده ترکیب دو آیه از آیات قرآن کریم است که عبارتند از آیه 60 سوره نحل با عبارات «... وَلِلَّـهِ الْمَثَلُ الْأَعْلَى ۚ وَ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ» و آیه 27 سوره روم با عبارات «... وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِي السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ ۚ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/2/5 ر.ک: همان، ص5]</ref> | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۸: | ||
تحقیق و تعلیقه این اثر بر عهده دکتر عبدالعلی عبدالحمید أعظمی موقر استاد دانشگاه نیجریه بوده است. از جمله تعلیقات وی بیان درجه صحت و سقم حدیث و احوال راویان و ایضاح برخی عبارات با ذکر مراجع است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/6 ر.ک: سخن ناشر، صفحه د]</ref> | تحقیق و تعلیقه این اثر بر عهده دکتر عبدالعلی عبدالحمید أعظمی موقر استاد دانشگاه نیجریه بوده است. از جمله تعلیقات وی بیان درجه صحت و سقم حدیث و احوال راویان و ایضاح برخی عبارات با ذکر مراجع است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/6 ر.ک: سخن ناشر، صفحه د]</ref> | ||
محقق به تصویر دو نسخه خطی از کتاب دست پیدا کرده که یکی در کتابخانه اسکوریال اسپانیا به شماره 1405 موجود بوده و دیگری در کتابخانه فیض‌الله افندی در استانبول.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/7 ر.ک: تصدیر، صفحه ه]</ref> نسخه خطی کتابخانه اسکوریال با حرف اختصاری «س» در پاورقی کتاب نشان داده شده و نسخه کتابخانه فیض‌الله افندی با حرف «ف».<ref>ر.ک: همان، صفحه ی</ref> محقق کتاب سند آن را با توجه به سماعات موجود در آن به ترتیب ذیل دانسته است؛ احمد بن علی بن اسماعیل، از ابراهیم بن علی بن احمد قلقشندی (و برخی دیگر که در طبقه وی هستند) از شیخ‌الاسلام حافظ احمد بن علی بن حجر عسقلانی، از فاطمه بنت محمد بن احمد بن منجای تنوخی، از قاضی سلیمان بن حمزه بن ابوعمر مقدسی، از ابوالفضل جعفر بن علی بن هبةالله همدانی اسکندرانی از حافظ ابوطاهر احمد بن محمد بن احمد بن محمد بن ابراهیم سلفی از ابوالحسن علی بن مشرف بن مسلم انماطی از ابوالحسین محمد بن علی بن یحیای دقاق از ابوالقاسم عبدالله بن احمد بن علی بن طالب بغدادی از قاضی ابومحمد حسن بن عبدالرحمن بن خلاد رامهرمزی.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/12 ر.ک: همان، صفحات ی و ک]</ref> | محقق به تصویر دو نسخه خطی از کتاب دست پیدا کرده که یکی در کتابخانه اسکوریال اسپانیا به شماره 1405 موجود بوده و دیگری در کتابخانه فیض‌الله افندی در استانبول.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/7 ر.ک: تصدیر، صفحه ه]</ref> نسخه خطی کتابخانه اسکوریال با حرف اختصاری «س» در پاورقی کتاب نشان داده شده و نسخه کتابخانه فیض‌الله افندی با حرف «ف».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/12 ر.ک: همان، صفحه ی]</ref> محقق کتاب سند آن را با توجه به سماعات موجود در آن به ترتیب ذیل دانسته است؛ احمد بن علی بن اسماعیل، از ابراهیم بن علی بن احمد قلقشندی (و برخی دیگر که در طبقه وی هستند) از شیخ‌الاسلام حافظ احمد بن علی بن حجر عسقلانی، از فاطمه بنت محمد بن احمد بن منجای تنوخی، از قاضی سلیمان بن حمزه بن ابوعمر مقدسی، از ابوالفضل جعفر بن علی بن هبةالله همدانی اسکندرانی از حافظ ابوطاهر احمد بن محمد بن احمد بن محمد بن ابراهیم سلفی از ابوالحسن علی بن مشرف بن مسلم انماطی از ابوالحسین محمد بن علی بن یحیای دقاق از ابوالقاسم عبدالله بن احمد بن علی بن طالب بغدادی از قاضی ابومحمد حسن بن عبدالرحمن بن خلاد رامهرمزی.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/12 ر.ک: همان، صفحات ی و ک]</ref> | ||
[[اعظمي، | [[اعظمي، عبدالعلي عبدالحميد|عبدالعلی عبدالحمید]] در مقدمه کتاب از کلیه کسانی که در ارائه این اثر یاری کرده‌اند خاصه از مسئولین دانشگاه بایرو به خاطر کمک مالی در چاپ کتاب و دکتر مقتدی حسن الازهری وکیل دانشگاه سلفیه در بنارس که ترجمه مؤلف کتاب را نوشته، تشکر کرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/21 ر.ک: سخن محقق، صفحات م و ن] </ref> | ||
همان‌طور که خود محقق هم ذکر کرده از عملیات تحقیق مطمئن نیست؛ زیرا کار تحقیقش به‌صورت کامل انجام نشده است؛ چون برخی ابیات شعری بوده که به سرایندگان آن دست پیدا نکرده و برخی امور دیگر نیز بوده که توضیح آن به زمان بیشتری نیاز داشته و به دلیل عجله ناشر در نشر کتاب، فرصت تکمیل تمام این مراحل را نیافته است و ازاین‌رو تکمیل تحقیقش را در چاپ دوم کتاب با افزایش نظرات اساتید فن این رشته و تحقیق بیشتر خودش روی این موضوعات، وعده می‌دهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/22 ر.ک: همان، صفحه ن]</ref> | همان‌طور که خود محقق هم ذکر کرده از عملیات تحقیق مطمئن نیست؛ زیرا کار تحقیقش به‌صورت کامل انجام نشده است؛ چون برخی ابیات شعری بوده که به سرایندگان آن دست پیدا نکرده و برخی امور دیگر نیز بوده که توضیح آن به زمان بیشتری نیاز داشته و به دلیل عجله ناشر در نشر کتاب، فرصت تکمیل تمام این مراحل را نیافته است و ازاین‌رو تکمیل تحقیقش را در چاپ دوم کتاب با افزایش نظرات اساتید فن این رشته و تحقیق بیشتر خودش روی این موضوعات، وعده می‌دهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/38881/1/22 ر.ک: همان، صفحه ن]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
== | ==منابع مقاله== | ||
# قرآن کریم ترجمه فولادوند؛ | # قرآن کریم ترجمه فولادوند؛ | ||
# مقدمه و متن کتاب. | # مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابسته‌ها == | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||