قمی مشهدی، محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' (ره)' به '(ره)'
جز (جایگزینی متن - 'معرفت، محمد هادی' به 'معرفت، محمدهادی')
جز (جایگزینی متن - ' (ره)' به '(ره)')
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۲: خط ۳۲:
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|قمی (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|قمی (ابهام زدایی)}}


'''محمد بن محمدرضا قمی مشهدى''' (متوفای حدود 1125ق)، ادیب، محدث، فقیه و مفسر بزرگ قرآن، از علمای دوره صفویه، معاصر بزرگانى چون علامۀ مجلسى، [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملا محسن فیض کاشانى]]، [[محقق سبزواری، محمدباقر|محقق سبزوارى]]، [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]] (آقا جمال‌الدین)، [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ حرّ عاملى]] و ملا خلیل قزوینى، صاحب تفسیر معروف [[تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب|تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب]].
'''محمد بن محمدرضا قمی مشهدى''' (متوفای حدود 1125ق)، ادیب، محدث، فقیه و مفسر بزرگ قرآن، از علمای دوره صفویه، معاصر بزرگانى چون علامۀ مجلسى، [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملا محسن فیض کاشانى]]، [[محقق سبزواری، محمدباقر|محقق سبزوارى]]، [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|محقق خوانسارى]] (آقا جمال‌الدین)، [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ حرّ عاملى]] و ملا خلیل قزوینى، صاحب تفسیر معروف [[تفسير كنز الدقائق و بحر الغرائب|تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب]].
خط ۴۴: خط ۴۰:


== اساتید ==
== اساتید ==
وی را در زمره شاگردان [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]]، [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانی]]  و پدرش [[مـحمدرضای قـمی|مـحمدرضای قمی]] - از شاگردان برجسته [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] و دارای اجازه از او - دانسته‌اند. هر چند حـضور دائمی مـفسر در‌ مشهد‌ و تألیف‌ عمده آثارش در این شهر، موضوع شاگردی وی نزد [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] و [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانی]] را بـا‌ تـردید‌ جدی‌ مواجه می‌سازد، نکته‌ای که [[معرفت، محمدهادی|آیت‌الله معرفت]] (ره) در مقدمه خویش بر تفسیر‌ کنزالدقائق‌ و بـحرالغرائب نـگاشته، آن را از مـنظر دور نداشته‌اند.
وی را در زمره شاگردان [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]]، [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانی]]  و پدرش [[محمدرضای قمی|محمدرضای قمی]] - از شاگردان برجسته [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایی]] و دارای اجازه از او - دانسته‌اند. هر چند حضور دائمی مفسر در‌ مشهد‌ و تألیف‌ عمده آثارش در این شهر، موضوع شاگردی وی نزد [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] و [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فیض کاشانی]] را با‌ تردید‌ جدی‌ مواجه می‌سازد، نکته‌ای که [[معرفت، محمدهادی|آیت‌الله معرفت]](ره) در مقدمه خویش بر تفسیر‌ کنزالدقائق‌ و بحرالغرائب نگاشته، آن را از منظر دور نداشته‌اند.


== شخصیت علمی ==
== شخصیت علمی ==
خط ۵۸: خط ۵۴:
تاریخ دقیقى از وفات او در دست نیست، لیکن مى‌توان از تاریخ تألیفات متعددش حدس زد که تا‌ بعد‌ از‌ 1107ق. زنده بوده است.
تاریخ دقیقى از وفات او در دست نیست، لیکن مى‌توان از تاریخ تألیفات متعددش حدس زد که تا‌ بعد‌ از‌ 1107ق. زنده بوده است.


 مـشخص نـبودن زمـان دقیق‌ فوت‌ این مفسر، حـدس و گـمان‌های مـتعددی را در این زمینه به‌دنبال داشته است. برخی به‌واسطه وجود وقف‌نامه‌ای که دختر مفسر‌ بر‌ روی‌ جلد سوم تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب به سـال 1111ق. نـوشته، وفـات‌ وی را قبل از این سال دانسته‌اند. بـرخی نـیز به‌واسطه این‌که آثاری‌ از‌ مؤلف‌ به شاه سلطان حسین صفوی (حکومت 1105 تا 1135ق.) تقدیم شده‌، احتمال‌ داده‌اند که وی حداقل تا 1125ق. زنـده بـوده اسـت. البته آخرین‌ سالی‌ که‌ برای وفات وی ذکـر شده است، سال 1135ق. می‌باشد. [[حسینی جلالی، سید محمدرضا|حسینی جلالی]] در مجله تراثنا می‌گوید: «از آنجا که دلیلی بر وفات وی قبل از سال‌ 1135‌ق. وجود‌ نـدارد، بـعید نـیست که وی تا این سال که افغان‌ها به مرکز کشور شیعی‌، یـعنی‌ اصـفهان حمله کردند، زنده بوده و در این حمله وحشیانه، هم‌چون سایر بزرگان جهان‌ تشیع‌ به‌ شهادت رسیده بـاشد».
 مشخص نبودن زمان دقیق‌ فوت‌ این مفسر، حدس و گمان‌های متعددی را در این زمینه به‌دنبال داشته است. برخی به‌واسطه وجود وقف‌نامه‌ای که دختر مفسر‌ بر‌ روی‌ جلد سوم تفسیر کنزالدقائق و بحرالغرائب به سال 1111ق. نوشته، وفات‌ وی را قبل از این سال دانسته‌اند. برخی نیز به‌واسطه این‌که آثاری‌ از‌ مؤلف‌ به شاه سلطان حسین صفوی (حکومت 1105 تا 1135ق.) تقدیم شده‌، احتمال‌ داده‌اند که وی حداقل تا 1125ق. زنده بوده است. البته آخرین‌ سالی‌ که‌ برای وفات وی ذکر شده است، سال 1135ق. می‌باشد. [[حسینی جلالی، سید محمدرضا|حسینی جلالی]] در مجله تراثنا می‌گوید: «از آنجا که دلیلی بر وفات وی قبل از سال‌ 1135‌ق. وجود‌ ندارد، بعید نیست که وی تا این سال که افغان‌ها به مرکز کشور شیعی‌، یعنی‌ اصفهان حمله کردند، زنده بوده و در این حمله وحشیانه، هم‌چون سایر بزرگان جهان‌ تشیع‌ به‌ شهادت رسیده باشد».


== آثار ==
== آثار ==
خط ۶۸: خط ۶۴:
#[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/5265/%D9%82%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF پایگاه حوزه نت]
#[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/5265/%D9%82%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF%DB%8C%D8%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF پایگاه حوزه نت]
#[[:noormags:1333309|آهنگ، علی؛ جلالی، مهدی؛، «مفسری نامدار از خطه طوس؛ (گذری بر احوالات میرزا محمد مشهدی و نگاهی به تفسیر تبیان)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان پاییز 1396 - شماره 45 علمی-ترویجی (وزارت علوم)/ISC (‎24 صفحه - از 7 تا 30)]].
#[[:noormags:1333309|آهنگ، علی؛ جلالی، مهدی؛، «مفسری نامدار از خطه طوس؛ (گذری بر احوالات میرزا محمد مشهدی و نگاهی به تفسیر تبیان)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله مطالعات فرهنگی اجتماعی خراسان پاییز 1396 - شماره 45 علمی-ترویجی (وزارت علوم)/ISC (‎24 صفحه - از 7 تا 30)]].
{{الگو:مفسران شیعه}}


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۷۵: خط ۷۳:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:ادیبان]]
[[رده:محدثان]]
[[رده:مفسران شیعه]]
[[رده:تیر (1400)]]
[[رده:تیر (1400)]]