۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'م‌م' به 'م‌م'
جز (جایگزینی متن - 'یک' به 'یک') |
جز (جایگزینی متن - 'م‌م' به 'م‌م') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
</div> | </div> | ||
'''عالمتاج | '''عالمتاج قائم‌مقامی'''، مشهور به ژاله، ادیب و شاعر آرمانگرای عصر مشروطه، نـواده میـرزا ابوالقاسـم قـائم‌مقـام فراهـانی است. نـخستین بـیانیه‌های تـساوی حقـوق زنان و مردان و ابراز نارضایتی از مقام و جایگاه زنان، نخست در شعر ایشان مطـرح شـده است. او در ١٣٢٥ش، در ٦٣ سالگی وفات یافت. | ||
==زادروز، زادگاه و تبار== | ==زادروز، زادگاه و تبار== | ||
ژاله در سـال ١٣٠١ق (١٢٦٢ش)، در فراهان اراک به دنیا آمد<ref>ر.ک: مرادی، ایوب، ص149</ref>. پدرش میرزا فتح‌الله فرزند میرزا علی پسر میرزا ابوالقاسم | ژاله در سـال ١٣٠١ق (١٢٦٢ش)، در فراهان اراک به دنیا آمد<ref>ر.ک: مرادی، ایوب، ص149</ref>. پدرش میرزا فتح‌الله فرزند میرزا علی پسر میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام ثانی، نخستین فدایی سیاست خارجی بود و مادرش مریم خانم صبیه معین‌الملک. | ||
==تحصیل== | ==تحصیل== | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
==جایگاه ادبی و اجتماعی== | ==جایگاه ادبی و اجتماعی== | ||
ژاله مکنونات شخصی‌اش را بهراحتی در شعرش مـنعکس کــرد و ازهمـین‌رو بایـد گفت: «فـردیت و جـهان زنانه در شعر فارسی، نخسـتین بـار در شـعر ژالـه نمـود یافـت». | ژاله مکنونات شخصی‌اش را بهراحتی در شعرش مـنعکس کــرد و ازهمـین‌رو بایـد گفت: «فـردیت و جـهان زنانه در شعر فارسی، نخسـتین بـار در شـعر ژالـه نمـود یافـت». | ||
ژالـه «اولـین زن شاعری بود که از مسائل خود سخن گفت؛ اشعارش را تا سالها پوشـیده داشـت و جز برای دل خود شـعر نـمی‌گفت و حتی بخش قابـل تـوجهی از اشـعارش را سـوزاند». تااینکه سالها بعد فرزندش، حسین، مجموعـه اشـعارش را گردآوری و منتشر کرد. ژاله | ژالـه «اولـین زن شاعری بود که از مسائل خود سخن گفت؛ اشعارش را تا سالها پوشـیده داشـت و جز برای دل خود شـعر نـمی‌گفت و حتی بخش قابـل تـوجهی از اشـعارش را سـوزاند». تااینکه سالها بعد فرزندش، حسین، مجموعـه اشـعارش را گردآوری و منتشر کرد. ژاله قائم‌مقامی در طرح مسائل زنان پیشگام است و نـخستین بـیانیه‌های تـساوی حقـوق زنان و مردان و ابراز نارضایتی از مقام و جایگاه زنان نخست در شعر ایشان مطـرح شـده است. وی در اشـعارش آشکارا و با شجاعت تمام و بـا زبـانی سـاده، پخته و ادیبانه به تـوصیف اوضـاع زنـان پرداخته است و شعار برابری حقوق زنـان و مـردان را سر میدهد<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
اگرچه او هیچ تعمدی برای ساختن شـعر زنـانه نداشت، اما ذهنیت زنانه‌اش، زبـان زنـانه‌ای آفرید که نقش خواسته‌ها و آرزوهای بیپرده یک زن بر صفحه کاغذ بود و این درست نقطه مقابل سنت پوشیده‌گویی و رفتار سنتی زن در جامعه ایران بود. در ساختار فـرهنگی ایـران دوران مشروطه مصلحتگرایی، اطاعت و دنـبالهروی از الگـوهای مرسوم، به‌خصوص برای زنان، ارزش تلقی شده و با هر هنجارگریزی او برخورد شده است. اما ژاله در شیوه بیان، نوع نگرش و اندیشه با دیگران تفاوت داشت؛ به رفتارهای مستبدانه اطرافیان و پدر و مادر و همسر انـتقاد مـی‌کرد و به قانون‌های نادرست و اصول اخلاقی اجتماعی ناشایست اعتراض داشت <ref>ر.ک: پاشاپاسندی، حسینعلی؛ پارسایی، حسین؛ حمیدی مکرمه، ص12</ref>. | اگرچه او هیچ تعمدی برای ساختن شـعر زنـانه نداشت، اما ذهنیت زنانه‌اش، زبـان زنـانه‌ای آفرید که نقش خواسته‌ها و آرزوهای بیپرده یک زن بر صفحه کاغذ بود و این درست نقطه مقابل سنت پوشیده‌گویی و رفتار سنتی زن در جامعه ایران بود. در ساختار فـرهنگی ایـران دوران مشروطه مصلحتگرایی، اطاعت و دنـبالهروی از الگـوهای مرسوم، به‌خصوص برای زنان، ارزش تلقی شده و با هر هنجارگریزی او برخورد شده است. اما ژاله در شیوه بیان، نوع نگرش و اندیشه با دیگران تفاوت داشت؛ به رفتارهای مستبدانه اطرافیان و پدر و مادر و همسر انـتقاد مـی‌کرد و به قانون‌های نادرست و اصول اخلاقی اجتماعی ناشایست اعتراض داشت <ref>ر.ک: پاشاپاسندی، حسینعلی؛ پارسایی، حسین؛ حمیدی مکرمه، ص12</ref>. | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# بختیاری، پژمان، مقدمه «دیوان عالمتاج | # بختیاری، پژمان، مقدمه «دیوان عالمتاج قائم‌مقامی»، انتشارات ما، چاپ اول، 1374. | ||
#. مرادی، ایوب، «شعر ژاله | #. مرادی، ایوب، «شعر ژاله قائم‌مقامی و دفاع از حقوق زنان»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: پژوهشنامه زنان، پاییز 1394، شماره 13، صفحه 147 تا 161، به آدرس اینترنتی: | ||
#:http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1107943 | #:http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1107943 | ||
# پاشاپاسندی، حسینعلی؛ پارسایی، حسین؛ حمیدی مکرمه، «بررسی روحیه پایداری جوانان در اشعار شاعران زن معاصر (ژاله | # پاشاپاسندی، حسینعلی؛ پارسایی، حسین؛ حمیدی مکرمه، «بررسی روحیه پایداری جوانان در اشعار شاعران زن معاصر (ژاله قائم‌مقامی و پروین اعتصامی و سیمین بهبهانی)»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله: زمستان 1392، شماره 12، صفحه 9 تا 30، به آدرس اینترنتی: | ||
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1059093 | https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1059093 | ||