فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیه‌السلام')
 
(۶۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR00464.jpg|بندانگشتی|فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی]]
[[پرونده:NUR00464.jpg|بندانگشتی|مرقد فیض کاشانی در خیابان شهید اسلامی تبار شهر کاشان]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی
! نام!! data-type="authorName" |فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ف‍ی‍ض‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍رت‍ض‍ی‌
| data-type="authorOtherNames" | ف‍ی‍ض‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍رت‍ض‍ی‌


ف‍ی‍ض‌، م‍لا م‍ح‍س‍ن‌
ف‍ی‍ض‌، م‍لا م‍ح‍س‍ن‌
خط ۲۱: خط ۲۱:


م‍لا م‍ح‍س‍ن‌ ف‍ی‍ض‌
م‍لا م‍ح‍س‍ن‌ ف‍ی‍ض‌
Mohsen Fayz Kashani
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |رضی‌الدین شاه مرتضی
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|977 هـ.ش یا 1598 م
| data-type="authorbirthDate" |977ش یا 1598 م
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |کاشان
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|1059 هـ.ش یا 1091 هـ.ق یا 1680 م
| data-type="authorDeathDate" |1059ش یا 1091 ق یا 1680 م
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |[[مجلسی، محمدتقی|ملاّ محمدّ تقى مجلسى]]
 
[[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]
 
[[میرفندرسکی، ابوالقاسم|ميرفندرسكى]]
 
[[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[عین الیقین الملقب بالانوار و الاسرار]]  
| data-type="authorWritings" |[[عین الیقین الملقب بالانوار و الاسرار]]  


[[الأصفى في تفسير القرآن]]  
[[الأصفى في تفسير القرآن]]  


[[الشهاب الثاقب في وجوب صلاة الجمعة العیني]]  
[[الشهاب الثاقب في وجوب صلاة الجمعة العیني]]  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد مولف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE464AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00464AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|کاشانی (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|فیض کاشانی (ابهام زدایی)}}
{{کاربردهای دیگر|محدث (ابهام زدایی)}}


'''محمّد بن مرتضى فیض کاشانی''' (۱۰۰۷-۱۰۹۱ق)، مشهور به ملامحسن فیض کاشانى، حکیم، محدث، مفسر، عارف، شاعر و یکى از اکابر علما و فقهای اخباری دوره صفویه در قرن یازدهم هجری و از شاگردان برجسته [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرای شیرازی]] و معاصر با شاه عباس دوم بوده است. «[[تفسير الصافي]]»، از آثار معروف ایشان است.


==ولادت==
[[علم‌الهدی، محمد بن محسن|محمد بن محسن علم‌الهدى]] فرزند ایشان است.
==ولادت==  
محمد بن مرتضی بن محمود کاشانی در چهاردهم صفر سال ۱۰۰۷ق، در کاشان به دنیا آمد.


==خاندان==
پدر وی رضی‌الدین شاه مرتضی (۹۵۰-۱۰۰۹ق)، مردی فقیه، متکلّم، ادیب و مفسر بود و در کاشان حوزه تدریس داشت. مادر او زهرا خاتون، بانوی عالم و شاعر، دختر ضیاءالعرفاء رازی - از عالمان بزرگ شهر ری - بوده است. جد مرحوم فیض، تاج‌الدین شاه، عالم، عارف و شاعر و از نامداران دوران خویش در کاشان بوده و در همان دیار مدفون است.
وى در دو سالگى پدر خود را از دست داد و دایى و عمویش تربیت او را به‌عهده گرفتند.


'''محمّد بن مرتضى''' مشهور به '''ملامحسن فيض كاشانى''' يكى از اكابر علماى اماميّه، در چهاردهم صفر سال 1007ق در كاشان به دنيا آمد.
==تحصیلات، اساتید و شاگردان==
ایشان مقدّمات علوم را تا سن بلوغ در کاشان و در نزد عمو و دایى فراگرفت. بیست ساله بود که براى ادامه تحصیل به اصفهان مهاجرت کرد و از اساتید برجسته آن دیار کسب فیض نمود. از جمله اساتید این عالم بزرگ عبارتند از: [[مجلسی، محمدتقی|ملا محمدتقى مجلسى]]، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شیخ بهایى]]، [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]]، [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|میرفندرسکى]] و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]].  


==کسب علم و دانش==
ملامحسن پس از آن براى کسب علم از سید ماجد بحرانى به شیراز کوچ کرد و مدّت دو سال به تکمیل علم حدیث و روایت پرداخت و بار دیگر به اصفهان بازگشت. بعد از آن براى انجام فریضه حج به مکه مشرف شده و در آنجا به ملاقات شیخ محمد زین‌الدین عاملى رفته و از آن بزرگوار نیز کسب فیض نمود. پس از مراجعت از مکه، وقتى ملاصدرا از شیراز به شهر مقدّس قم مهاجرت کرد و در روستاى کهک اقامت گزید، ملامحسن و [[لاهیجی، عبدالرزاق بن علی|عبدالرّزاق لاهیجى]] نیز به آنجا رفته و مدّت هشت سال مونس تنهایى او بودند و در همین دوران بود که ملاصدرا دو دختر فاضل و عالم خود را به آن دو تزویج کرد. سپس ملامحسن فیض کاشانى همراه ملاصدرا به شیراز رفت و بعد از دو سال به کاشان بازگشت و به امر تدریس، تعلیم، تبلیغ و تألیف و تصنیف مشغول گردید. ملامحسن کاشانى در دوران زندگى پربار خود شاگردانى را تقدیم جهان تشیع کرد. از جمله‌ آن بزرگواران عبارتند از: علم‌الهدى فرزند خود فیض، معین‌الدین فرزند دیگر فیض، عبدالغفور برادر فیض، شاه مرتضى دوم پسر برادر فیض، ضیاءالدین محمد، ملا شاه فضل‌الله، ملا محمدباقر مجلسى، [[جزایری، سید نعمت‌الله|سید نعمت‌الله جزایرى]]، [[قاضی سعید قمی، محمدسعید بن محمدمفید|قاضى سعید قمى]]، ملا محمدصادق خضرى، شمس‌الدین محمد قمى، شیخ محمدمحسن عرفان شیرازى و بسیارى از علماى دیگر.


وى در دو سالگى پدر خود را از دست داد و دايى و عمويش تربيت او را به عهده گرفتند. ايشان مقدّمات علوم را تا سن بلوغ در كاشان و در نزد عمو و دايى فرا گرفت. بيست ساله بود كه براى ادامه تحصيل به اصفهان مهاجرت كرد و از اساتيد برجسته‌ى آن ديار كسب فيض نمود. از جمله اساتيد اين عالم بزرگ عبارتند از: ملاّ محمدّ تقى مجلسى، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]، ميرفندرسكى و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] .
==وفات==
سرانجام ملامحسن فیض در سن ۸۴ سالگى، در ۲۲ ربیع‌الثانى سال ۱۰۹۱ در شهر کاشان از دنیا رفت و در قبرستانى که در زمان حیاتش زمین آن را خریدارى و وقف نموده بود، به خاک سپرده شد.  


ملاّمحسن پس از آن براى كسب علم از سيد ماجد بحرانى به شيراز كوچ كرد و مدّت دو سال به تكميل علم حديث و روايت پرداخت و بار ديگر به اصفهان بازگشت. بعد از آن براى انجام فريضه‌ى حج به مكّه مشرف شده و در آنجا به ملاقات شيخ محمد زين‌الدين عاملى رفته و از آن بزرگوار نيز كسب فيض نمود. پس از مراجعت از مكّه، وقتى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] از شيراز به شهر مقدّس قم مهاجرت كرد و در روستاى كهك اقامت گزيد، ملاّمحسن و عبدالرّزاق لاهيجى نيز به آنجا رفته و مدّت هشت سال مونس تنهايى او بودند، و در همين دوران بود كه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] دو دختر فاضل و عالم خود را به دو شاگردش ملاّمحسن و ملاّ عبدالرزاق تزويج كرد. سپس ملاّمحسن فيض كاشانى همراه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] به شيراز رفت و بعد از دو سال به كاشان بازگشت و به امر تدريس، تعليم، تبليغ و تألیف و تصنيف مشغول گرديد.
==آثار==
بنابر آنچه نقل شده مرحوم فیض نزدیک به دویست جلد کتاب ارزشمند در علوم و فنون مختلف تألیف کرده است. برخى از تألیفات این مرد بزرگ عبارتند از: [[تفسير الصافي|تفسیر صافى]]، [[الوافي]]، [[الشافي في العقائد و الأخلاق و الأحكام|الشافي]]، النوادر، [[المحجة البيضاء في تهذيب الإحياء|المحجة البيضاء]]، [[مفاتيح الشرائع (تحقیق رجایی)|مفاتيح الشرائع،]] [[أصول المعارف]]، [[علم اليقين في أصول‌الدين|علم اليقين]]، حقّ اليقين، [[عين اليقين]]، ضياء القلب، الفت‌نامه، زاد السالك، [[شوق مهدی(عج)|شوق المهدي]] و [[كلیات علامه ملا محمدمحسن فیض کاشانی (دیوان فیض کاشانی)|دیوان قصائد]]


ملامحسن كاشانى در دوران زندگى پربار خود شاگردانى را تقديم جهان تشيّع كرد. از جمله‌ى آن بزرگواران عبارتند از: علم‌الهدى فرزند خود فيض، معين‌الدين فرزند ديگر فيض، عبدالغفور برادر فيض، شاه مرتضى دوّم پسر برادر فيض، ضياءالدين محمّد، ملاّشاه فضل‌الله، ملا محمّدباقر مجلسى، سيّد نعمت الله جزايرى، [[قاضی سعید قمی، محمدسعید بن محمدمفید|قاضى سعيد قمى]]، ملا محمدصادق خضرى، شمس الدين محمّد قمى، شيخ محمدمحسن عرفان شيرازى و بسيارى از علماى ديگر.
==منابع مقاله==
StringDocument، صفحه ۱.


{{فیض کاشانی}}
{{محدثان شیعه}}
{{شعر و شاعری}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


==آثار==
بنابر آنچه نقل شده مرحوم فيض نزديك به دويست جلد كتاب ارزشمند در علوم و فنون مختلف تأليف كرده است. برخى از تأليفات اين مرد بزرگ عبارتند از: 1 تفسير صافى.
# الوافى
# الشافى
# النوادر
# المحجة البيضاء
# مفاتيح الشرايع
# اصول المعارف
# علم اليقين
# حقّ اليقين
# عين اليقين
# ضياءالقلب، الفت نامه
# زادالسالك
# شوق المهدى
# ديوان قصائد
==وفات==
سرانجام ملامحسن فيض در سن 84 سالگى، در 22 ربيع الثانى سال 1091 در شهر كاشان از دنيا رفت و در قبرستانى كه در زمان حياتش زمين آن را خريدارى و وقف نموده بود، به خاك سپرده شد.
== وابسته‌ها ==
{{وابسته‌ها}}
[[عین الیقین]]  
[[عین الیقین]]  


خط ۱۰۳: خط ۱۰۵:
[[تفسير الصافي]]  
[[تفسير الصافي]]  


[[الحق المبین فی تحقیق کیفیه التفقه فی الدین]]  
[[الحق المبين في تحقيق كيفية التفقه فی‌الدين]]  


[[راه روشن: ترجمه کتاب المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء]]  
[[راه روشن: ترجمه کتاب المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء]]  
خط ۱۱۰: خط ۱۱۲:


[[سفینة النجاه]]  
[[سفینة النجاه]]  
[[الأدعیة و الأذکار المجربة]]


[[الشهاب الثاقب في وجوب صلاة الجمعة العیني]]  
[[الشهاب الثاقب في وجوب صلاة الجمعة العیني]]  


[[ شوق مهدی(علیه‌السلام)]]  
[[شوق مهدی(عج)]]  


[[علم الیقین في أصول الدین]]  
[[علم اليقين في أصول‌الدين]]  


[[المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء]]  
[[المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء]]  


[[مفاتیح الشرایع]]  
[[مفاتيح الشرائع (تحقیق رجایی)]]  


[[ منهاج النجاة في بیان العلم الواجب علی کل مسلم و مسلمة]]  
[[مفاتيح الشرائع (تحقیق توحیدی)]]


[[ النخبة في الحکمة العملیة و الأحکام الشرعیة]]  
[[منهاج النجاة في بیان العلم الواجب علی کل مسلم و مسلمة]]  


[[نوادر الأخبار فیما یتعلق بأصول الدین]]  
[[النخبة في الحکمة العملیة و الأحکام الشرعیة]]
 
[[نوادر الأخبار فيما يتعلق بأصول‌الدين]]  


[[الوافي]]  
[[الوافي]]  
خط ۱۳۷: خط ۱۴۳:
[[نقد الأصول الفقهیة]]  
[[نقد الأصول الفقهیة]]  


[[مجموعه رسائل]]  
[[مجموعه رسائل (فیض)]]  


[[کلمات مکنونة من علوم أهل الحکمة و المعرفة]]  
[[کلمات مکنونة من علوم أهل الحکمة و المعرفة]]  
خط ۱۵۷: خط ۱۶۳:
[[الکلمات المکنونة (چاپ کنگره فیض)]]  
[[الکلمات المکنونة (چاپ کنگره فیض)]]  


[[نوگويه ها: متن و ترجمه الکلمات الطريفة]]  
[[نوگويه‌ها؛ متن و ترجمه الكلمات الطريفة]]  


[[قرة العيون في أعز الفنون (چاپ کنگره فیض)]]  
[[قرة العيون في أعز الفنون (چاپ کنگره فیض)]]  
خط ۱۷۹: خط ۱۸۵:
[[اخلاق حسنه]]  
[[اخلاق حسنه]]  


[[آینه آخرت (تحقیق و ترجمه مرآه الآخره ملا محسن فیض کاشانی) بررسی معاد از نگاه ملاصدرا]]  
[[آینه آخرت (تحقیق و ترجمه مرآه الآخره ملا محسن فیض کاشانی) بررسی معاد از نگاه ملاصدرا]]
 
[[حقایق]]  
[[الحقائق في محاسن الأخلاق]]  


[[سلوک فیض (الحقایق)]]  
[[سلوک فیض (الحقایق)]]  
[[الحقائق في محاسن الأخلاق]]


[[النوادر فی جمع الاحادیث]]  
[[النوادر فی جمع الاحادیث]]  
خط ۱۹۲: خط ۱۹۶:


[[الصافی فی تفسیر کلام الله الوافی]]  
[[الصافی فی تفسیر کلام الله الوافی]]  
[[تفسیر صافی]]
[[تفسیر صافی (از سوره رعد الی آخر قرآن)]]
[[الفهرست]]


[[تسهيل السبيل بالحجة في انتخاب کشف المحجة لثمرة المهجة]]  
[[تسهيل السبيل بالحجة في انتخاب کشف المحجة لثمرة المهجة]]  
خط ۲۰۳: خط ۲۰۱:
[[کليات اشعار مولانا فيض کاشاني]]  
[[کليات اشعار مولانا فيض کاشاني]]  


[[ کلمات مکنونه]]  
[[کلمات مکنونه]]  


[[مجموعه پنج رساله علمي طبي]]  
[[مجموعه پنج رساله علمي طبي]]  
خط ۲۱۳: خط ۲۱۱:
[[الأدعية و الأذکار المجربة، المسمي بخلاصة الأذکار و إطمئنان القلوب]]  
[[الأدعية و الأذکار المجربة، المسمي بخلاصة الأذکار و إطمئنان القلوب]]  


[[ المعراج]]  
[[المعراج]]
 
[[الفهرست و بذيله نضد الإيضاح|نضد الايضاح]]
[[كتابشناسی فیض کاشانی]]
 
[[فهرست‌های خودنوشت فیض کاشانی؛ به انضمام پژوهشی در کتاب‌شناسی و نسخه‌شناسی آثار او]]


[[الفهرست و بذيله نضد الإيضاح|نضد الايضاح]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مفسران شیعه]]
[[رده:محدثان]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:مهدویت‌پژوهان]]
[[رده:شاگردان صدرالمتألهین شیرازی]]