پرش به محتوا

فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی: تفاوت میان نسخه‌ها

(غنی سازی متن)
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR00464.jpg|بندانگشتی|فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی]]
[[پرونده:NUR00464.jpg|بندانگشتی|مرقد فیض کاشانی در خیابان شهید اسلامی تبار شهر کاشان]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type="authorName" |فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی
! نام!! data-type="authorName" |فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
| data-type="authorOtherNames" | ف‍ی‍ض‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍رت‍ض‍ی‌
| data-type="authorOtherNames" | ف‍ی‍ض‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍رت‍ض‍ی‌


خط ۲۵: خط ۲۵:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |
| data-type="authorfatherName" |رضی‌الدین شاه مرتضی
|-
|-
|متولد  
|متولد  
| data-type="authorbirthDate" |977 هـ.ش یا 1598 م
| data-type="authorbirthDate" |977ش یا 1598 م
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |
| data-type="authorBirthPlace" |کاشان
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
| data-type="authorDeathDate" |1059 هـ.ش یا 1091 هـ.ق یا 1680 م
| data-type="authorDeathDate" |1059ش یا 1091 ق یا 1680 م
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
| data-type="authorTeachers" |[[مجلسی، محمدتقی|ملاّ محمدّ تقى مجلسى]]
 
[[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]
 
[[میرفندرسکی، ابوالقاسم|ميرفندرسكى]]
 
[[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
خط ۴۷: خط ۵۳:
|- class="articleCode"
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE464AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00464AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''محمّد بن مرتضى''' مشهور به '''ملامحسن فيض كاشانى''' (۹۷۷-۱۰59ش)، حکیم، محدث، مفسر ، عارف، شاعر، و يكى از اكابر علما، و فقهاء اخباری دوره صفویه در قرن یازدهم هجری و از شاگردان بر جسته [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرای شیرازی]] و معاصر با شاه عباس دوم بوده است.


'''محمّد بن مرتضى''' مشهور به '''ملامحسن فيض كاشانى،''' حکیم، محدث، مفسر ، عارف، شاعر، و يكى از اكابر علما، و فقهاء اخباری دوره صفویه  در قرن یازدهم هجری و از شاگردان بر جسته ملاصدرای شیرازی و معاصر با شاه عباس دوم بوده است.
[[علم‌الهدی، محمد بن محسن|محمد بن محسن علم‌الهدى]] فرزند ایشان است.


== ولادت ==
== ولادت ==
در چهاردهم صفر سال 1007ق در كاشان به دنيا آمد.
در چهاردهم صفر سال 1007ق در كاشان به دنيا آمد. پدر وی رضی‌الدین شاه مرتضی (۹۵۰-۱۰۰۹ق) مردی فقیه، متکلّم، ادیب و مفسر بود و در کاشان حوزه تدریس داشت.


مادر او زهرا خاتون، بانوی عالم و شاعر، دختر ضیاءالعرفاء رازی – از عالمان بزرگ شهر ری – بوده است. جد مرحوم فیض، تاج‌الدین شاه، عالم، عارف و شاعر و از نامداران دوران خویش در کاشان بوده و در همان دیار مدفون است.
== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
وى در دو سالگى پدر خود را از دست داد و دايى و عمويش تربيت او را به عهده گرفتند. ايشان مقدّمات علوم را تا سن بلوغ در كاشان و در نزد عمو و دايى فرا گرفت. بيست ساله بود كه براى ادامه تحصيل به اصفهان مهاجرت كرد و از اساتيد برجسته‌ى آن ديار كسب فيض نمود. از جمله اساتيد اين عالم بزرگ عبارتند از: ملاّ محمدّ تقى مجلسى، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]، ميرفندرسكى و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]].
وى در دو سالگى پدر خود را از دست داد و دايى و عمويش تربيت او را به عهده گرفتند. ايشان مقدّمات علوم را تا سن بلوغ در كاشان و در نزد عمو و دايى فرا گرفت. بيست ساله بود كه براى ادامه تحصيل به اصفهان مهاجرت كرد و از اساتيد برجسته‌ى آن ديار كسب فيض نمود. از جمله اساتيد اين عالم بزرگ عبارتند از: [[مجلسی، محمدتقی|ملاّ محمدّ تقى مجلسى]]، [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]]، [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]، [[میرفندرسکی، ابوالقاسم|ميرفندرسكى]] و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]].
 
ملاّمحسن پس از آن براى كسب علم از سيد ماجد بحرانى به شيراز كوچ كرد و مدّت دو سال به تكميل علم حديث و روايت پرداخت و بار ديگر به اصفهان بازگشت. بعد از آن براى انجام فريضه‌ى حج به مكّه مشرف شده و در آنجا به ملاقات شيخ محمد زين‌الدين عاملى رفته و از آن بزرگوار نيز كسب فيض نمود. پس از مراجعت از مكّه، وقتى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] از شيراز به شهر مقدّس قم مهاجرت كرد و در روستاى كهك اقامت گزيد، ملاّمحسن و [[لاهیجی، حسن بن عبدالرزاق|عبدالرّزاق لاهيجى]] نيز به آنجا رفته و مدّت هشت سال مونس تنهايى او بودند، و در همين دوران بود كه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] دو دختر فاضل و عالم خود را به دو شاگردش ملاّمحسن و ملاّ عبدالرزاق تزويج كرد. سپس ملاّمحسن فيض كاشانى همراه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] به شيراز رفت و بعد از دو سال به كاشان بازگشت و به امر تدريس، تعليم، تبليغ و تألیف و تصنيف مشغول گرديد.
 
ملامحسن كاشانى در دوران زندگى پربار خود شاگردانى را تقديم جهان تشيّع كرد. از جمله‌ى آن بزرگواران عبارتند از: علم‌الهدى فرزند خود فيض، معين‌الدين فرزند ديگر فيض، عبدالغفور برادر فيض، شاه مرتضى دوّم پسر برادر فيض، ضياءالدين محمّد، ملاّشاه فضل‌الله، [[مجلسی، محمدباقر|ملا محمّدباقر مجلسى]]، [[جزایری، نعمت‌الله|سيّد نعمت‌الله جزايرى]]، [[قاضی سعید قمی، محمدسعید بن محمدمفید|قاضى سعيد قمى]]، ملا محمدصادق خضرى، شمس‌الدين محمّد قمى، شيخ محمدمحسن عرفان شيرازى و بسيارى از علماى ديگر.


ملاّمحسن پس از آن براى كسب علم از سيد ماجد بحرانى به شيراز كوچ كرد و مدّت دو سال به تكميل علم حديث و روايت پرداخت و بار ديگر به اصفهان بازگشت. بعد از آن براى انجام فريضه‌ى حج به مكّه مشرف شده و در آنجا به ملاقات شيخ محمد زين‌الدين عاملى رفته و از آن بزرگوار نيز كسب فيض نمود. پس از مراجعت از مكّه، وقتى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] از شيراز به شهر مقدّس قم مهاجرت كرد و در روستاى كهك اقامت گزيد، ملاّمحسن و عبدالرّزاق لاهيجى نيز به آنجا رفته و مدّت هشت سال مونس تنهايى او بودند، و در همين دوران بود كه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] دو دختر فاضل و عالم خود را به دو شاگردش ملاّمحسن و ملاّ عبدالرزاق تزويج كرد. سپس ملاّمحسن فيض كاشانى همراه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] به شيراز رفت و بعد از دو سال به كاشان بازگشت و به امر تدريس، تعليم، تبليغ و تألیف و تصنيف مشغول گرديد.
==وفات==


ملامحسن كاشانى در دوران زندگى پربار خود شاگردانى را تقديم جهان تشيّع كرد. از جمله‌ى آن بزرگواران عبارتند از: علم‌الهدى فرزند خود فيض، معين‌الدين فرزند ديگر فيض، عبدالغفور برادر فيض، شاه مرتضى دوّم پسر برادر فيض، ضياءالدين محمّد، ملاّشاه فضل‌الله، ملا محمّدباقر مجلسى، سيّد نعمت الله جزايرى، [[قاضی سعید قمی، محمدسعید بن محمدمفید|قاضى سعيد قمى]]، ملا محمدصادق خضرى، شمس‌الدين محمّد قمى، شيخ محمدمحسن عرفان شيرازى و بسيارى از علماى ديگر.
سرانجام ملامحسن فيض در سن 84 سالگى، در 22 ربيع الثانى سال 1091 در شهر كاشان از دنيا رفت و در قبرستانى كه در زمان حياتش زمين آن را خريدارى و وقف نموده بود، به خاک سپرده شد.




==آثار==
==آثار==


بنابر آنچه نقل شده مرحوم فيض نزديك به دويست جلد كتاب ارزشمند در علوم و فنون مختلف تأليف كرده است. برخى از تأليفات اين مرد بزرگ عبارتند از: 1 تفسير صافى.
بنابر آنچه نقل شده مرحوم فيض نزدیک به دويست جلد كتاب ارزشمند در علوم و فنون مختلف تأليف كرده است. برخى از تأليفات اين مرد بزرگ عبارتند از:  


# تفسير صافى.
# الوافى
# الوافى
# الشافى
# الشافى
خط ۸۳: خط ۹۶:
# ديوان قصائد
# ديوان قصائد


==وفات==
==وابسته‌ها==
 
سرانجام ملامحسن فيض در سن 84 سالگى، در 22 ربيع الثانى سال 1091 در شهر كاشان از دنيا رفت و در قبرستانى كه در زمان حياتش زمين آن را خريدارى و وقف نموده بود، به خاک سپرده شد.
 
 
== وابسته‌ها ==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[عین الیقین]]  
[[عین الیقین]]  
خط ۱۰۴: خط ۱۱۲:
[[تفسير الصافي]]  
[[تفسير الصافي]]  


[[الحق المبين في تحقيق كيفية التفقه في‌الدين]]  
[[الحق المبين في تحقيق كيفية التفقه فی‌الدين]]  


[[راه روشن: ترجمه کتاب المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء]]  
[[راه روشن: ترجمه کتاب المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء]]  
خط ۱۲۰: خط ۱۲۸:
[[المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء]]  
[[المحجة البیضاء في تهذیب الإحیاء]]  


[[مفاتیح الشرایع]]  
[[مفاتيح الشرائع (تحقیق رجایی)]]
 
[[مفاتيح الشرائع (تحقیق توحیدی)]]


[[منهاج النجاة في بیان العلم الواجب علی کل مسلم و مسلمة]]  
[[منهاج النجاة في بیان العلم الواجب علی کل مسلم و مسلمة]]  
خط ۱۵۸: خط ۱۶۸:
[[الکلمات المکنونة (چاپ کنگره فیض)]]  
[[الکلمات المکنونة (چاپ کنگره فیض)]]  


[[نوگويه‌ها: متن و ترجمه الکلمات الطريفة]]  
[[نوگويه‌ها؛ متن و ترجمه الكلمات الطريفة]]  


[[قرة العيون في أعز الفنون (چاپ کنگره فیض)]]  
[[قرة العيون في أعز الفنون (چاپ کنگره فیض)]]  
خط ۱۸۰: خط ۱۹۰:
[[اخلاق حسنه]]  
[[اخلاق حسنه]]  


[[آینه آخرت (تحقیق و ترجمه مرآه الآخره ملا محسن فیض کاشانی) بررسی معاد از نگاه ملاصدرا]]  
[[آینه آخرت (تحقیق و ترجمه مرآه الآخره ملا محسن فیض کاشانی) بررسی معاد از نگاه ملاصدرا]]
 
[[حقایق]]  
[[الحقائق في محاسن الأخلاق]]  


[[سلوک فیض (الحقایق)]]  
[[سلوک فیض (الحقایق)]]  
[[الحقائق في محاسن الأخلاق]]


[[النوادر فی جمع الاحادیث]]  
[[النوادر فی جمع الاحادیث]]  
خط ۱۹۳: خط ۲۰۱:


[[الصافی فی تفسیر کلام الله الوافی]]  
[[الصافی فی تفسیر کلام الله الوافی]]  
[[تفسیر صافی]]
[[تفسیر صافی (از سوره رعد الی آخر قرآن)]]
[[الفهرست]]


[[تسهيل السبيل بالحجة في انتخاب کشف المحجة لثمرة المهجة]]  
[[تسهيل السبيل بالحجة في انتخاب کشف المحجة لثمرة المهجة]]  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش