في علوم القرآن دراسات و محاضرات

في علوم القرآن دراسات و محاضرات تألیف دكتر محمد عبدالسلام كفافى و استاد عبدالله الشريف

فی علوم القرآن دراسات و محاضرات
في علوم القرآن دراسات و محاضرات
پدیدآورانشریف، عبدالله (نویسنده) کفافی، محمد عبدالسلام (نویسنده)
عنوان‌های دیگرنصوص القرآنیه (آیات من سوره البقره) دراسات و محاضرات
ناشردار النهضة العربية
مکان نشربیروت - لبنان
چاپ1
موضوعتفاسیر (سوره بقره)

قرآن - علوم قرآنی

کتاب‎شناسی
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ک‎‏7‎‏ف‎‏9
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

كتاب پيرامون برخى از مسائل مهم علوم قرآن نوشته شده است.مؤلفين محترم در اين كتاب مسائلى همچون مكى و مدنى، جمع قرآن، اسباب النزول و...را توضيح مى‌دهند مطالب كتاب در سه قسمت ارائه شده، كه در قسمت اول مباحث مختلف علوم قرآنى همچون:ناسخ و منسوخ، اعجاز، تفسير و مفسران را به صورت اختصار بيان نموده، در قسمت دوم 90 آيه از سورۀ بقره را تفسير كرده، و در قسمت سوم به معرفى برخى از تفاسير اهل سنت و تفسير مجمع البيان پرداخته است، كه در اين زمينه رعايت عدل و انصاف را نموده ویژگی‌هاى تفسير مجمع البيان و دفاع مؤلف آن(يعنى مرحوم طبرسى) از عقايد شيعه مخصوصا در مسالۀ امامت و ولايت را (از تفسير وى) بيان كرده است.

در اين قسمت با ذكر نمونه‌هايى از تفاسير، مفسران معروف روش آنها را در تفسير قرآن توضيح مى‌دهند.

ويژگى‌ها

  1. قسمت اول-فصل پنجم:مسالۀ احرف سبعة را در اين فصل بحث نموده، در ابتدا اقوال را ذكر آنگاه قول مختار خود را پس از نقد و بررسى اقوال توضيح مى‌دهد كه عبارت است از اينكه مراد از هفت حرف، هفت لغت از لغات قبايل عرب است
  2. قسمت اول-فصل هفتم-در اين فصل از قرائت‌ها بحث نموده پس از تعريف قرائت از نظر اصطلاح و لغت و ذكر آياتى كه اختلاف قرائت در آنها وجود دارد، علل اختلاف قرائت‌ها را ذكر مى‌كند
  3. قسمت اول-فصل دوازدهم:در اين فصل پيرامون تفسير و مفسران بحث مى‌كند در ابتدا پيرامون اهميت تفسير، اقسام آن توضيحاتى مى‌دهد، سپس تفسير مأثور و مصادر آن را بيان مى‌كند و نمونه‌هايى از تفاسير اثرى را نيز همراه با مثالهايى تشريح مى‌نمايد
  4. قسمت سوم:در اين قسمت به معرفى برخى از تفاسير معروف پرداخته، در ابتدا شرح مختصرى از زندگى مؤلف، و حيات علمى آن ارائه نموده سپس نمونه‌هايى از تفسير را مثال مى‌زند

ساختار

كتاب داراى سه قسم است كه فهرست مطالب هر قسم به شرح زير است:

قسم اول:دربارۀ علوم قرآن شامل 12 فصل

فصل اول:كليات تعريف علوم قرآن/موضوع و مفهوم آن/تاريخ بحث در علوم قرآن /نزول قرآن/و چرا قرآن به صورت گروهى نازل شده.

فصل دوم:مكى و مدنى شامل: راه شناخت آيات مكى و مدنى/ضوابط اجتهادى براى شناخت مكى و مدنى/ ضوابط عمومى براى شناخت مكى و مدنى/و معناى مكى و مدنى

فصل سوم:اسباب النزول:شامل: مثالهايى جهت توضيح اهميت علم به اسباب النزول/چگونه اسباب النزول شناخته مى‌شود/شناخت بين اسباب النزول و بين موضوعى كه آيه از آن بحث مى‌كند/و تعبيراتى كه از آنها سبب نزول فهميده مى‌شود

فصل چهارم:جمع قرآن و تدوين آن شامل: عثمان و جمع مصاحف/ترتيب آيه‌ها و سوره‌ها/عدد سوره‌هاى قرآن/معناى اصطلاحى آيه و سوره/و اسامى سوره‌ها.

فصل پنجم:احرف سبعه

فصل ششم:رسم مصحف عثمانى

فصل هفتم:قرائت‌ها

فصل هشتم:ناسخ و منسوخ

فصل نهم:محكم و متشابه

فصل دهم: فواتح سوره‌ها

فصل يازدهم:اعجاز قرآن

فصل دوازدهم:تفسير و مفسران

قسم دوم:بررسى چند آيه

قسم سوم:معرفى برخى از مفسران و نمونه‌هايى از تفاسيرآنها شامل: جامع البيان در تفسير قرآن/طبرى -تفسير قرآن عظيم/ابن كثير- مفاتيح الغيب/فخر رازى- انوار التنزيل/بيضاوى - كشاف /زمخشرى - مجمع البيان/طبرسى-الجوهر فى تفسير القرآن/جوهرى - تفسير محمد عبده- تفسير المنار از رشيد رضا.