فقیه سبزواری، میرزا موسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


== فقیه سبزواری ، میرزا موسی ==
== فقیه سبزواری، میرزا موسی ==


یکی از فقیهان زاهد و نامدار ؛ و از مردان بزرگی که سرزمین عالم پرور سبزوار به دنیای دین و دانش تقدیم کرده است ، مرحوم میرزا موسی سبزواری ، پدر [[فقیه سبزواری، میرزاحسین|آیت الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری]] (1386 – 1309 ه. ق ) و [[آیت الله حاج میرزا مهدی فقاهتی]] ( 1362 – 1305 ه . ق ) می باشد .
یکی از فقیهان زاهد و نامدار؛ و از مردان بزرگی که سرزمین عالم پرور سبزوار به دنیای دین و دانش تقدیم کرده است، مرحوم میرزا موسی سبزواری، پدر [[فقیه سبزواری، میرزاحسین|آیت‌الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری]] (1386 – 1309 ه. ق) و [[آیت‌الله حاج میرزا مهدی فقاهتی]] (1362 – 1305 ه. ق) می‌باشد.


آیة الله میرزا موسی فقیه سبزواری ، معروف به میرزا موسی حسینی سبزواری ، میرزا موسی مجتهد سبزواری و میرزا موسی سبزواری ، از علمای برجسته قرن سیزدهم هجری قمری ؛ متولّد 1265 هجری قمری برابر با 1228 هجری شمسی ، در روستای ایزی در 6 کیلومتری سبزوار می باشد .  
آیت‌الله میرزا موسی فقیه سبزواری، معروف به میرزا موسی حسینی سبزواری، میرزا موسی مجتهد سبزواری و میرزا موسی سبزواری، از علمای برجسته قرن سیزدهم هجری قمری ؛ متولّد 1265 هجری قمری برابر با 1228 هجری شمسی، در روستای ایزی در 6 کیلومتری سبزوار می‌باشد.  


او ، از شاگردان مبرّز [[میرزای بزرگ|آیت الله میرزا حسن شیرازی]] ( 1312 – 1230 ه . ق )؛ و نخستین مدرّس و مجتهدی است که کتاب [[كفاية الأصول|کفایة الاصول]] مرحوم [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] را در [[حوزه علمیه سبزوار]] ، معرفی ؛ و خود شروع به تدریس کرد .
او ، از شاگردان مبرّز [[میرزای بزرگ|آیت‌الله میرزا حسن شیرازی]] (1312 – 1230 ه. ق)؛ و نخستین مدرّس و مجتهدی است که کتاب [[كفاية الأصول|کفایة الاصول]] مرحوم [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] را در [[حوزه علمیه سبزوار]]، معرفی ؛ و خود شروع به تدریس کرد.


== نسب میرزا موسی ==
== نسب میرزا موسی ==


شاه سلطان حسین صفوی ، هنگام عزیمت به مشهد ، در [[حضرت عبدالعظیم]] ، با دونفر از سادات عالم ، به نام های میرزا محمد و میرزا عبدالحسین آشنا شد و آن دورا همراه خود آورد . میرزا عبدالحسین به درخواست مردم در سبزوار ماند . وی جد پنجم میرزا موسی است. نسبت میرزا موسی با بیست و نه واسطه ، به شاهزاده حسین اصغر یکی از فرزندان [[امام سجاد(ع)|حضرت سجاد]] علیه السلام منتهی می شود .
شاه سلطان حسین صفوی، هنگام عزیمت به مشهد، در [[حضرت عبدالعظیم]]، با دونفر از سادات عالم، به نام های میرزا محمد و میرزا عبدالحسین آشنا شد و آن دورا همراه خود آورد. میرزا عبدالحسین به درخواست مردم در سبزوار ماند. وی جد پنجم میرزا موسی است. نسبت میرزا موسی با بیست و نه واسطه، به شاهزاده حسین اصغر یکی از فرزندان [[امام سجاد(ع)|حضرت سجاد]] علیه السلام منتهی می‌شود.


== تحصیل در سبزوار ==
== تحصیل در سبزوار ==


میرزا موسی ، در 14 سالگی ، به سال  1238 هجری شمسی ، با کسب اجازه از محضر پدر بزرگوار خود بنام میرزا محمد علی که از دهقانان و سادات با فضیلت بوده ، عازم سبزوار شده و در [[مدرسه فخریّه]] ، معروف به [[مدرسه مبارکه کهنه]] ، درحجره ای که مرحوم [[طبرسی، فضل بن حسن|شیخ طبرسی]] صاحب [[تفسیر مجمع البیان]] درس می خوانده ، ساکن می شود و در طول 4 سال ، به مراتبی بالا نائل می شود
میرزا موسی، در 14 سالگی، به سال  1238 هجری شمسی، با کسب اجازه از محضر پدر بزرگوار خود بنام میرزا محمد علی که از دهقانان و سادات با فضیلت بوده، عازم سبزوار شده و در [[مدرسه فخریّه]]، معروف به [[مدرسه مبارکه کهنه]]، درحجره ای که مرحوم [[طبرسی، فضل بن حسن|شیخ طبرسی]] صاحب [[تفسیر مجمع البیان]] درس می‌خوانده، ساکن می‌شود و در طول 4 سال، به مراتبی بالا نائل می‌شود


== تحصیل در مشهد ==
== تحصیل در مشهد ==


به سال هزار و دویست و هشتاد قمری ( 1242 هجری شمسی ) در سن هیجده سالگی از سبزوار حرکت و به مشهد وارد می شود . پس از ورود به مشهد ، به [http://www.mashamloo.com/tabid/251/Default.aspx مدرسه عباسقلی خان] که در خیابان سفلی مشهد واقع است وارد و مشغول تحصیل می شود .  
به سال هزار و دویست و هشتاد قمری (1242 هجری شمسی) در سن هیجده سالگی از سبزوار حرکت و به مشهد وارد می‌شود. پس از ورود به مشهد، به [http://www.mashamloo.com/tabid/251/Default.aspx مدرسه عباسقلی خان] که در خیابان سفلی مشهد واقع است وارد و مشغول تحصیل می‌شود.  


با استعداد عجیب و فوق العاده خود ، در طول 18 سال تحصیل علوم مختلف رایج زمان ، مورد توجه و عنایات اساتید خود در [[حوزه علمیه مشهد]] قرار می گیرد اما به امر پدر ، به سال هزار و دویست و نود و هشت قمری ( 1259 هجری شمسی ) مشهد را ترک و به وطن و زادگاه خود باز می گردد .
با استعداد عجیب و فوق العاده خود، در طول 18 سال تحصیل علوم مختلف رایج زمان، مورد توجه و عنایات اساتید خود در [[حوزه علمیه مشهد]] قرار می‌گیرد اما به امر پدر، به سال هزار و دویست و نود و هشت قمری (1259 هجری شمسی) مشهد را ترک و به وطن و زادگاه خود باز می‌گردد.


== ازدواج در سبزوار ، هجرت به سامراء ==
== ازدواج در سبزوار، هجرت به سامراء ==


پس از بازگشت از مشهد ، تصمیم به تشکیل عائله گرفته و با یکی از خانواده های اصیل و نجیب و دهقان زادگان آن دوره که در شش فرسنگی سبزوار ؛ و محلی به نام داشخانه زندگی می کرده اند ، ازدواج می کند . این ازدواج ایجاب می کند که مدت دوسال در سبزوار بماند و همین اقامت اجباری ، فرصت ارزنده ای برای فضلای سبزوار بوده است که از محضر ایشان ، مقدمات و سطح را استفاده کنند .
پس از بازگشت از مشهد، تصمیم به تشکیل عائله گرفته و با یکی از خانواده های اصیل و نجیب و دهقان زادگان آن دوره که در شش فرسنگی سبزوار ؛ و محلی به نام داشخانه زندگی می‌کرده اند، ازدواج می‌کند. این ازدواج ایجاب می‌کند که مدت دوسال در سبزوار بماند و همین اقامت اجباری، فرصت ارزنده ای برای فضلای سبزوار بوده است که از محضر ایشان، مقدمات و سطح را استفاده کنند.


== تحصیل در سامرا و نجف ==
== تحصیل در سامرا و نجف ==


در سال 1300 ه . ق ، به قصد زیارت و ادامه تحصیلات ، عازم [[نجف کانون تشیع|نجف]] و پس از زیارت اعتاب مقدسه ، جهت تلمّذ از محضر [[میرزای بزرگ|آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی]] ، عازم سامراء می شود  .
در سال 1300 ه. ق، به قصد زیارت و ادامه تحصیلات، عازم [[نجف کانون تشیع|نجف]] و پس از زیارت اعتاب مقدسه، جهت تلمّذ از محضر [[میرزای بزرگ|آیت‌الله میرزا محمد حسن شیرازی]]، عازم سامراء می‌شود .


12 سال از محضر [[میرزای شیرازی، محمد حسن بن محمود|میرزای شیرازی]] استفاده می کند و مورد توجه میرزا قرار می گیرد . پس از فوت میرزا ،به نجف می رود و از اصحاب خاص [[شیرازی، محمدتقی بن محب‌علی|میرزا محمد تقی شیرازی ( میرزای دوم )]] می شود .
12 سال از محضر [[میرزای شیرازی، محمد حسن بن محمود|میرزای شیرازی]] استفاده می‌کند و مورد توجه میرزا قرار می‌گیرد. پس از فوت میرزا،به نجف می‌رود و از اصحاب خاص [[شیرازی، محمدتقی بن محب‌علی|میرزا محمد تقی شیرازی (میرزای دوم)]] می‌شود.


تا سال 1322 ه . ق در نجف و در محضر میرزای دوم می ماند . اهالی سبزوار درخواست مراجعت میرزا موسی از نجف به سبزوار را به میرزای دوم ارسال می کنند و به امر میرزا ، به سبزوار باز می گردد .
تا سال 1322 ه. ق در نجف و در محضر میرزای دوم می‌ماند. اهالی سبزوار درخواست مراجعت میرزا موسی از نجف به سبزوار را به میرزای دوم ارسال می‌کنند و به امر میرزا، به سبزوار باز می‌گردد.


== اقامه جماعت ، تدریس و ارشاد مردم در سبزوار ==
== اقامه جماعت، تدریس و ارشاد مردم در سبزوار ==


آیت الله میرزا موسی فقیه سبزواری ، تا زمان رحلت ، زعامت حوزه و مرجعیت امور مردم سبزوار را بعهده داشته ، صاحب زهد و کرامت ؛ و مورد علاقه شدید مردم بوده است . او با تشکیل حلقه های درس در سطوح عالی ، موفق به تربیت شاگردان نامدار بسیار شده است . نخستین عالمی که کتاب [[كفاية الأصول|کفایة الاصول]] مرحوم [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] را به حوزویان سبزوار معرفی ؛ و خود تدریس می کرد ، مرحوم میرزا موسی فقیه سبزواری بوده است .
آیت‌الله میرزا موسی فقیه سبزواری، تا زمان رحلت، زعامت حوزه و مرجعیت امور مردم سبزوار را بعهده داشته، صاحب زهد و کرامت ؛ و مورد علاقه شدید مردم بوده است. او با تشکیل حلقه های درس در سطوح عالی، موفق به تربیت شاگردان نامدار بسیار شده است. نخستین عالمی‌که کتاب [[كفاية الأصول|کفایة الاصول]] مرحوم [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانی]] را به حوزویان سبزوار معرفی ؛ و خود تدریس می‌کرد، مرحوم میرزا موسی فقیه سبزواری بوده است.
میرزا موسی صاحب کراماتی بوده که در کتب مرتبط با علمای برجسته سبزوار ، ثبت شده است .
میرزا موسی صاحب کراماتی بوده که در کتب مرتبط با علمای برجسته سبزوار، ثبت شده است.


== رحلت و مزار ==
== رحلت و مزار ==


سرانجام در شعبان سال 1336 ه . ق  رحلت می کند و در مقبره با شکوهی که فرزندش مرحوم [[فقیه سبزواری، میرزاحسین|آیت الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری]] بنا می کند و هم اکنون ، از آثار ملی ثبت شده ؛ و کتابخانه مرکز عالی تربیت مدرّس قران ، واقع در سبزوار ، میدان کارگر ، خیابان افسر ، کوچه بیمه اجتماعی است ، به خاک سپرده می شود .
سرانجام در شعبان سال 1336 ه. ق  رحلت می‌کند و در مقبره با شکوهی که فرزندش مرحوم [[فقیه سبزواری، میرزاحسین|آیت‌الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری]] بنا می‌کند و هم اکنون، از آثار ملی ثبت شده ؛ و کتابخانه مرکز عالی تربیت مدرّس قرآن، واقع در سبزوار، میدان کارگر، خیابان افسر، کوچه بیمه اجتماعی است، به خاک سپرده می‌شود.


== تجلیل مرحوم آیت الله حایری از مقام علمی و زهد مرحوم میرزا موسی فقیه سبزواری ==
== تجلیل مرحوم آیت‌الله حائری از مقام علمی‌و زهد مرحوم میرزا موسی فقیه سبزواری ==




مرحوم میرزا موسی سبزواری از علماء طراز اول عصر خود و از بزرگان و رجال معروف قرن سیزدهم هجری قمری می باشد .  
مرحوم میرزا موسی سبزواری از علماء طراز اول عصر خود و از بزرگان و رجال معروف قرن سیزدهم هجری قمری می‌باشد.  
[[حائری یزدی، عبدالکریم|مرحوم آیت الله حایری مؤسس حوزه علمیه قم]] ، در مقام تجلیل از علم و زهد مرحوم آیت الله میرزا موسی فقیه سبزواری ، در [[اجازه اجتهاد|اجازه اجتهادی]] که به مرحوم [[فقیه سبزواری، میرزاحسین|آیت الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری]] داده اند ، نوشته اند :
[[حائری یزدی، عبدالکریم|مرحوم آیت‌الله حائری مؤسس حوزه علمیه قم]]، در مقام تجلیل از علم و زهد مرحوم آیت‌الله میرزا موسی فقیه سبزواری، در [[اجازه اجتهاد|اجازه اجتهادی]] که به مرحوم [[فقیه سبزواری، میرزاحسین|آیت‌الله حاج میرزا حسین فقیه سبزواری]] داده اند، نوشته اند :


"  الاقا میرزا حسین دامت افاضاته نجل المرحوم المبرور رکن الاسلام العالم الورع التقی المیرزا موسی السبزواری قدس سره الشریف "   
"  الاقا میرزا حسین دامت افاضاته نجل المرحوم المبرور رکن الاسلام العالم الورع التقی المیرزا موسی السبزواری قدس سره الشریف "   
خط ۵۴: خط ۵۴:
منابع :
منابع :


میراث اسلامی ایران ، دفتر هفتم ، 1377 ، کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی ، رساله سوم ، احوال آیت الله سبزواری به قلم خودشان ، روایت مرحوم معلم حبیب آبادی ، به کوشش رسول جعفریان .
میراث اسلامی‌ایران، دفتر هفتم، 1377، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، رساله سوم، احوال آیت‌الله سبزواری به قلم خودشان، روایت مرحوم معلم حبیب آبادی، به کوشش رسول جعفریان.


مجله نگاه حوزه ، ویژه حوزه خراسان ، ضمیمه مجله حوزه ، شماره 18 – 17 ، سال دوم ، مرداد و شهریور 1375
مجله نگاه حوزه، ویژه حوزه خراسان، ضمیمه مجله حوزه، شماره 18 – 17، سال دوم، مرداد و شهریور 1375


کتاب مکارم الاثار معلم حبیب آبادی
کتاب مکارم الاثار معلم حبیب آبادی


کتاب گنجینه دانشمندان ، شریف رازی محمد ، ج 5 ، صص 326 – 316
کتاب گنجینه دانشمندان، شریف رازی محمد، ج 5 ، صص 326 – 316


کتاب عمری پر افتخار ، زندگی آیة الله میرزا حسین فقیه سبزواری
کتاب عمری پر افتخار، زندگی آیت‌الله میرزا حسین فقیه سبزواری


کتاب سیمای سبزوار ، سرزمین سربداران ، تألیف محمد ابراهیم احمدی
کتاب سیمای سبزوار، سرزمین سربداران، تألیف محمد ابراهیم احمدی


کتاب سبزوار ، شهر دانشوران بیدار
کتاب سبزوار، شهر دانشوران بیدار


[http://www.mashamloo.com/tabid/251/Default.aspx پایگاه موقوفه عباسقلی خان شاملو]
[http://www.mashamloo.com/tabid/251/Default.aspx پایگاه موقوفه عباسقلی خان شاملو]


[http://faghihsabzevari.blogfa.com/post-22.aspx/ پایگاه اینترنتی زندگی ، شخصیت ، خدمات و آثار آیت الله میرزا حسین فقیه سبزواری]
[http://faghihsabzevari.blogfa.com/post-22.aspx/ پایگاه اینترنتی زندگی، شخصیت، خدمات و آثار آیت‌الله میرزا حسین فقیه سبزواری]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش