فقه‌پژوهی: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ فوریهٔ ۲۰۲۰
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
خط ۴۴: خط ۴۴:
مسئله انتظار بشر از دین، موضوعی است که از دو سو می‌توان به آن نگریست و آن را بررسی و پژوهش نمود: یکی نگاه برون‌دینی و دیگری نگاه درون‌دینی... در مقاله اول از بخش نخست، از زاویه دوم به گوشه‌ای از مسئله جامعیت، یعنی قلمرو فقه نظر شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-12</ref>.
مسئله انتظار بشر از دین، موضوعی است که از دو سو می‌توان به آن نگریست و آن را بررسی و پژوهش نمود: یکی نگاه برون‌دینی و دیگری نگاه درون‌دینی... در مقاله اول از بخش نخست، از زاویه دوم به گوشه‌ای از مسئله جامعیت، یعنی قلمرو فقه نظر شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص11-12</ref>.


در مقاله دوم از بخش مزبور، در طرح مسئله، آمده است که: اگر بپذیریم که مهم‌ترین ویژگی مباحث فلسفه فقه، ناظر بودن به تمامیت فقه است، «فقه حکومتی» هم یکی از مباحث اصلی و جدی در حوزه فلسفه فقه خواهد بود... نگرش به فقه دو گونه است: در یکی هویت فردی افراد مسلمان مورد نظر است و در دیگری هویت جمعی آنان. اگر بپذیریم که در گذشته فقه چنین نگاه‎هایی وجود داشته یا بپذیریم که می‌تواند وجود پیدا کند، آن وقت مسئله‎ای به نام «فقه حکومتی»، در برابر «فقه فردی» معنا می‌یابد. «فقه حکومتی»، اصطلاحی برای نگاه دوم است؛ چنان‌که می‌توان از نگاه اول، به «فقه فردی» یاد کرد<ref>ر.ک: همان، ص37-38</ref>.
در مقاله دوم از بخش مزبور، در طرح مسئله، آمده است که: اگر بپذیریم که مهم‌ترین ویژگی مباحث فلسفه فقه، ناظر بودن به تمامیت فقه است، «فقه حکومتی» هم یکی از مباحث اصلی و جدی در حوزه فلسفه فقه خواهد بود... نگرش به فقه دو گونه است: در یکی هویت فردی افراد مسلمان مورد نظر است و در دیگری هویت جمعی آنان. اگر بپذیریم که در گذشته فقه چنین نگاه‎هایی وجود داشته یا بپذیریم که می‌تواند وجود پیدا کند، آن وقت مسئله‌ای به نام «فقه حکومتی»، در برابر «فقه فردی» معنا می‌یابد. «فقه حکومتی»، اصطلاحی برای نگاه دوم است؛ چنان‌که می‌توان از نگاه اول، به «فقه فردی» یاد کرد<ref>ر.ک: همان، ص37-38</ref>.


در مقاله سوم از بخش یادشده، مطالب زیر بررسی شده است: مشکلات درونی و شبهات و ایرادهای بیرونی، تدوین متون قانونی بر اساس فقه اسلامی، تدوین موسوعه‌های فقهی، کنفرانس‌های فقهی، پرداختن به فقه مقارن و...<ref>ر.ک: همان، ص63-71</ref>.
در مقاله سوم از بخش یادشده، مطالب زیر بررسی شده است: مشکلات درونی و شبهات و ایرادهای بیرونی، تدوین متون قانونی بر اساس فقه اسلامی، تدوین موسوعه‌های فقهی، کنفرانس‌های فقهی، پرداختن به فقه مقارن و...<ref>ر.ک: همان، ص63-71</ref>.
خط ۵۸: خط ۵۸:
# بررسی اینکه اجتهاد از چه زمانی آغاز شده؟ آیا در عصر پیامبر(ص) و امام(ع) این بحث مطرح بوده یا نه؟ آیا تقریر رسول خدا بر اجتهاد برخی صحابه، دلالت بر اجتهاد می‌کند یا نه؟ استدلال به آیه نفر و قول و تقریر معصومان(ع)، ترغیب به اجتهاد بزرگان و یاران<ref>ر.ک: همان، ص169-172</ref>.
# بررسی اینکه اجتهاد از چه زمانی آغاز شده؟ آیا در عصر پیامبر(ص) و امام(ع) این بحث مطرح بوده یا نه؟ آیا تقریر رسول خدا بر اجتهاد برخی صحابه، دلالت بر اجتهاد می‌کند یا نه؟ استدلال به آیه نفر و قول و تقریر معصومان(ع)، ترغیب به اجتهاد بزرگان و یاران<ref>ر.ک: همان، ص169-172</ref>.
# یادآوری ضرورت پژوهش در باب اجتهاد، معرفی منابع «اجتهاد و تقلید» و «مرجعیت»<ref>ر.ک: همان، ص172-185</ref>.
# یادآوری ضرورت پژوهش در باب اجتهاد، معرفی منابع «اجتهاد و تقلید» و «مرجعیت»<ref>ر.ک: همان، ص172-185</ref>.
# اجتهاد گروهی یا اجتهاد جمعی و شورایی، موضوعی است که برخی از اندیشمندان شیعی و اهل سنت آن را مطرح و بدان توصیه کرده‎اند و یا آن را لازم شمرده‌اند؛ بزرگانی همچون: شهید مطهری، [[طالقانی، محمود|آیت‌الله طالقانی]]، [[حکیمی، محمدرضا|محمدرضا حکیمی]]، [[خمینی، مصطفی|شهید آیت‌الله مصطفی خمینی(ره)]]، حسین نجومیان (از شیعه) و دکتر مصطفی شبلی، [[قرضاوی، یوسف|دکتر یوسف القرضاوی]] و مناع خلیل القطان (از اهل سنت)<ref>ر.ک: همان، ص‌187-195</ref>.
# اجتهاد گروهی یا اجتهاد جمعی و شورایی، موضوعی است که برخی از اندیشمندان شیعی و اهل سنت آن را مطرح و بدان توصیه کرده‌اند و یا آن را لازم شمرده‌اند؛ بزرگانی همچون: شهید مطهری، [[طالقانی، محمود|آیت‌الله طالقانی]]، [[حکیمی، محمدرضا|محمدرضا حکیمی]]، [[خمینی، مصطفی|شهید آیت‌الله مصطفی خمینی(ره)]]، حسین نجومیان (از شیعه) و دکتر مصطفی شبلی، [[قرضاوی، یوسف|دکتر یوسف القرضاوی]] و مناع خلیل القطان (از اهل سنت)<ref>ر.ک: همان، ص‌187-195</ref>.
# اگر چه در گذشته قوانین حاکم بر روابط اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و حقوقی مسلمانان با بیگانگان و کافران، مسئله گروهی اندک از مسلمانان بود، اما امروزه مسئله همه مسلمانان است و باید سرلوحه پژوهش‌های فقهی قرار گیرد.  
# اگر چه در گذشته قوانین حاکم بر روابط اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و حقوقی مسلمانان با بیگانگان و کافران، مسئله گروهی اندک از مسلمانان بود، اما امروزه مسئله همه مسلمانان است و باید سرلوحه پژوهش‌های فقهی قرار گیرد.  
# بحث روابط اقتصادی در دو بخش روابط فردی و روابط دولتی.
# بحث روابط اقتصادی در دو بخش روابط فردی و روابط دولتی.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش