فضائل الأشهر الثلاثة

فضائل الأشهر الثلاثة، از جمله آثار گران‌بهاى محدث جليل‌القدر، ابوجعفر محمد بن على بن حسين بن بابويه قمى، معروف به شيخ صدوق، با تصحيح غلامرضا عرفانيان يزدى مى‌باشد كه در قرن چهارم و به زبان عربى نگاشته شده و به بيان فضايل سه ماه پربركت رجب، شعبان و رمضان، اختصاص يافته است.

فضائل الأشهر الثلاثة
فضائل الأشهر الثلاثة
پدیدآورانابن‌بابویه، محمد بن علی (نويسنده) عرفانیان یزدی، غلامرضا (محقق)
عنوان‌های دیگر1-شهر رجب 2 - شهر شعبان 3 - شهر رمضان
ناشرمکتبة الداوري مطبعة الآداب
مکان نشرقم - ایران عراق - نجف اشرف
سال نشر1397 هـ.ق - 1977 م
چاپ2
موضوعاحادیث شیعه - قرن 4ق.

اعمال الشهور

رجب - احادیث

رمضان - احادیث

شعبان - احادیث
زبانعربی
کد کنگره
BP‎‏ ‎‏226‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ف‎‏6
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

چنان‌كه صاحب «الذريعة» مى گويد: «هركدام از فصل‌هاى اين كتاب، خود كتاب مستقلى است كه به دليل شباهت ابواب، هر سه در يك مجلد گرد آورده شده است».

ساختار

كتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب در سه بخش، تنظيم شده و مجموعا داراى 158 حديث مى‌باشد: 13 حديث به ماه رجب، 37 حديث به ماه شعبان و 108 حديث به ماه رمضان اختصاص يافته است.

اثر حاضر، از ديگر آثار حديثى شيخ صدوق مى‌باشد و دربردارنده روايتى است كه در فضيلت ماه‌هاى سه‌گانه رجب، شعبان و رمضان نوشته شده است.

نويسنده فقط به ذكر روايات پرداخته و توضيحى در مورد آن‌ها، نداده است.

گزارش محتوا

در مقدمه، به نكاتى پيرامون كتاب، اشاره شده است.

بخش اول، در فضيلت ماه رجب مى‌باشد. در روايتى از امام رضا(ع)به نقل از حسن بن فضال، چنين آمده است كه هركس روز اول ماه رجب را به طمع ثواب الهى روزه بگيرد، بهشت بر او لازم مى‌شود[۱]

در روايت ديگرى از پيامبر(ص) در اشاره به فضيلت ماه رجب، به نقل از انس بن مالك، چنين آمده است كه هركس يك روز از ماه رجب را از روى اعتقاد و ايمان و اميد به ثواب، روزه بدارد، خداوند بين او و آتش جهنم، هفتاد گودال فاصله قرار دهد كه عرض هر گودال، بين آسمان و زمين باشد[۲]

در قسمت دوم، فضايل ماه شعبان ذكر گرديده است. در روايتى از امام صادق(ع) به نقل از عبدالله بن فضل هاشمى، آمده است كه روزه ماه شعبان، اندوخته‌اى براى بنده در روز قيامت است و هيچ بنده‌اى نيست كه در ماه شعبان، زياد روزه بگيرد، مگر آنكه خداوند برنامه معيشتى و زندگى او را هموار و اصلاح و شر دشمنش را از او بازمى‌دارد و كم‌ترين چيز براى كسى كه يك روز از شعبان را روزه بگيرد، آن است كه بهشت بر او واجب مى‌گردد[۳]

در روايت ديگرى از امام صادق(ع) به نقل از وهب بن وهب آمده است كه همواره امام على(ع) چهار شب از سال را دوست مى‌داشت كه خود را از هر كارى فارغ (براى شب‌زنده‌دارى) نمايد: شب اول ماه رجب، شب عيد قربان، شب عيد فطر و شب نيمه ماه شعبان[۴]

در آخرين قسمت نيز، با فضايل ماه مبارك رمضان، آشنا خواهيم شد. در يكى از روايات اين قسمت از امام باقر(ع) به نقل از محمد بن مسلم ثقفى، چنين آمده است كه خداوند فرشتگانى مخصوص روزه‌داران دارد كه در هر روز از ماه رمضان تا پايان روز، براى آنان استغفار مى‌كنند و هر شب هنگام افطار، روزه‌داران را ندا مى‌كنند: اى بندگان خدا، بشارت باد شما را كه اندك زمانى گرسنه بوديد و به‌زودى بسيار سير خواهيد بود، شما و اعمالتان بركت داده شديد، تا آنكه شب آخر ماه رمضان، ندا مى‌دهند: اى بندگان خدا، بشارت باد شما را كه خداوند گناهان شما را آمرزيد و توبه شما را قبول كرد، پس ديگر آينده خود را ببينيد چگونه خواهيد بود[۵]

وضعيت كتاب

فهرست مطالب، در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع اختصاص يافته است.

پانویس

  1. متن كتاب، ص 15
  2. همان
  3. همان، ص 43
  4. همان، ص 46
  5. همان، ص 72


منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.