فضائل أمیرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب علیه‌السلام في القرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'امام علی(ع)' به 'امام على(ع)'
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
جز (جایگزینی متن - 'امام علی(ع)' به 'امام على(ع)')
خط ۶۰: خط ۶۰:
</div>
</div>
==معرفی اجمالی==
==معرفی اجمالی==
'''فضائل أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب علیه‌السلام في القرآن الكريم''' اثر نویسنده معاصر؛ سعید ابومعاش، شرح و تفسیری است بر آیاتی از قرآن کریم که در شان و منزلت امام علی(ع) نازل شده است.
'''فضائل أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب علیه‌السلام في القرآن الكريم''' اثر نویسنده معاصر؛ سعید ابومعاش، شرح و تفسیری است بر آیاتی از قرآن کریم که در شان و منزلت [[امام على(ع)]] نازل شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۶۷: خط ۶۷:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
نگارنده پس از ذکر هر آیه، روایت یا روایات متعددی از معصومین در مورد تفسیر و تأویل آیه موردنظر که در مورد امام علی(ع)، سایر اهل‌بیت و یا شیعیان می‌باشد نقل کرده و به توضیح مختصر این آیات پرداخته است.  
نگارنده پس از ذکر هر آیه، روایت یا روایات متعددی از معصومین در مورد تفسیر و تأویل آیه موردنظر که در مورد [[امام على(ع)]]، سایر اهل‌بیت و یا شیعیان می‌باشد نقل کرده و به توضیح مختصر این آیات پرداخته است.  


در جلد اول به تفسیر اجمالی 75 آیه از قرآن کریم - از سوره بقره تا سوره تین- که هرکدام از آیات، به فضیلتی از فضایل امام علی(ع) و وصفی از اوصاف آن حضرت اشاره دارد پرداخته شده است. در ابتدای این جلد، طی دو مقدمه، با استفاده از احادیث و اقوال علما به تبیین این مطلب اقدام شده که بیش از سیصد آیه در قرآن درباره حضرت علی(ع)<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص7-22</ref>و یک‌چهارم یا یک‌سوم آن در شأن اهل‌بیت(ع) نازل شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-24</ref> سپس به شبهاتی درباره اسلام حضرت علی(ع) پاسخ داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-24</ref>
در جلد اول به تفسیر اجمالی 75 آیه از قرآن کریم - از سوره بقره تا سوره تین- که هرکدام از آیات، به فضیلتی از فضایل [[امام على(ع)]] و وصفی از اوصاف آن حضرت اشاره دارد پرداخته شده است. در ابتدای این جلد، طی دو مقدمه، با استفاده از احادیث و اقوال علما به تبیین این مطلب اقدام شده که بیش از سیصد آیه در قرآن درباره حضرت علی(ع)<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص7-22</ref>و یک‌چهارم یا یک‌سوم آن در شأن اهل‌بیت(ع) نازل شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-24</ref> سپس به شبهاتی درباره اسلام حضرت علی(ع) پاسخ داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-24</ref>


آیات «و أَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ وَ ارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِينَ‌»(بقره: 43)؛ و نماز را بر پا داريد و زكات را بدهيد و با ركوع‏كنندگان ركوع كنيد<ref>متن کتاب، ج1، ص47</ref>، «الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاَقُو رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَيْهِ رَاجِعُونَ‌«(بقره: 46)؛ همان كسانى كه مى‏دانند با پروردگار خود ديدار خواهند كرد و به‌سوی او باز خواهند گشت)<ref>همان، ص65</ref>، «وَ إِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِکَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَاماً قَالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ‌«(بقره: 124)؛ و چون ابراهيم را پروردگارش با كلماتى بيازمود و وى آن‌همه را به انجام رسانيد، [خدا به او] فرمود: «من تو را پيشواى مردم قرار دادم» [ابراهيم] پرسيد: «از دودمانم [چطور]؟» فرمود: «پيمان من به بيدادگران نمى‏رسد»<ref>همان، ص69</ref>، «وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوکَ فَإِنَّ حَسْبَکَ اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ‌» (انفال: 62)؛ و اگر بخواهند تو را بفريبند، [يارى] خدا براى تو بس است. همو بود كه تو را با يارى خود و مؤمنان نيرومند گردانيد»<ref>همان، ص187</ref>، «فَإِنْ کُنْتَ فِي شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْکَ فَاسْأَلِ الَّذِينَ يَقْرَءُونَ الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکَ لَقَدْ جَاءَکَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ فَلاَ تَکُونَنَّ مِنَ المُمْتَرِينَ»‌ (یونس: 94)؛ و اگر ازآنچه به‌سوی تو نازل كرده‏ايم در ترديدى، از كسانى كه پيش از تو كتاب [آسمانى] مى‏خواندند بپرس. قطعاً حق از جانب پروردگارت به‌سوی تو آمده است. پس زنهار از ترديدكنندگان مباش<ref>همان، ص299</ref>بخشی از این آیات است.
آیات «و أَقِيمُوا الصَّلاَةَ وَ آتُوا الزَّکَاةَ وَ ارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِينَ‌»(بقره: 43)؛ و نماز را بر پا داريد و زكات را بدهيد و با ركوع‏كنندگان ركوع كنيد<ref>متن کتاب، ج1، ص47</ref>، «الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاَقُو رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَيْهِ رَاجِعُونَ‌«(بقره: 46)؛ همان كسانى كه مى‏دانند با پروردگار خود ديدار خواهند كرد و به‌سوی او باز خواهند گشت)<ref>همان، ص65</ref>، «وَ إِذِ ابْتَلَى إِبْرَاهِيمَ رَبُّهُ بِکَلِمَاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قَالَ إِنِّي جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَاماً قَالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قَالَ لاَ يَنَالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ‌«(بقره: 124)؛ و چون ابراهيم را پروردگارش با كلماتى بيازمود و وى آن‌همه را به انجام رسانيد، [خدا به او] فرمود: «من تو را پيشواى مردم قرار دادم» [ابراهيم] پرسيد: «از دودمانم [چطور]؟» فرمود: «پيمان من به بيدادگران نمى‏رسد»<ref>همان، ص69</ref>، «وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوکَ فَإِنَّ حَسْبَکَ اللَّهُ هُوَ الَّذِي أَيَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِينَ‌» (انفال: 62)؛ و اگر بخواهند تو را بفريبند، [يارى] خدا براى تو بس است. همو بود كه تو را با يارى خود و مؤمنان نيرومند گردانيد»<ref>همان، ص187</ref>، «فَإِنْ کُنْتَ فِي شَکٍّ مِمَّا أَنْزَلْنَا إِلَيْکَ فَاسْأَلِ الَّذِينَ يَقْرَءُونَ الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکَ لَقَدْ جَاءَکَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ فَلاَ تَکُونَنَّ مِنَ المُمْتَرِينَ»‌ (یونس: 94)؛ و اگر ازآنچه به‌سوی تو نازل كرده‏ايم در ترديدى، از كسانى كه پيش از تو كتاب [آسمانى] مى‏خواندند بپرس. قطعاً حق از جانب پروردگارت به‌سوی تو آمده است. پس زنهار از ترديدكنندگان مباش<ref>همان، ص299</ref>بخشی از این آیات است.
خط ۸۴: خط ۸۴:
#آیاتی که «الصراط المستقیم» را در وصف علی(ع) می‌دانند، مانند: «وَ کَيْفَ تَکْفُرُونَ وَ أَنْتُمْ تُتْلَى عَلَيْکُمْ آيَاتُ اللَّهِ وَ فِيکُمْ رَسُولُهُ وَ مَنْ يَعْتَصِمْ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ»‌ (آل‌عمران: 101)؛ و چگونه كفر مى‏ورزيد، بااینکه آيات خدا بر شما خوانده مى‏شود و پيامبر او ميان شماست؟ و هر كس به خدا تمسك جويد، قطعاً به راه راست هدايت شده است<ref>همان، ص268</ref>
#آیاتی که «الصراط المستقیم» را در وصف علی(ع) می‌دانند، مانند: «وَ کَيْفَ تَکْفُرُونَ وَ أَنْتُمْ تُتْلَى عَلَيْکُمْ آيَاتُ اللَّهِ وَ فِيکُمْ رَسُولُهُ وَ مَنْ يَعْتَصِمْ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِيَ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ»‌ (آل‌عمران: 101)؛ و چگونه كفر مى‏ورزيد، بااینکه آيات خدا بر شما خوانده مى‏شود و پيامبر او ميان شماست؟ و هر كس به خدا تمسك جويد، قطعاً به راه راست هدايت شده است<ref>همان، ص268</ref>


در جلد چهارم تا ششم، آیاتی از قرآن کریم که در مورد شجاعت امام علی(ع) در جنگ‌های صدر اسلام، استدلال به امامت و خلافت بلافصل آن امام، ارتباط شدید پیامبر اسلام(ص) با امام علی(ع)، برتری عمل امام علی(ع) بر سایر صحابه، افضلیت امام علی(ع) بر صحابه، حقانیت ایشان در جریان خلافت و عدم شایستگی خلفا برای این مسند به همراه روایات تفسیری و دلایل عقلی تبیین شده است. ازجمله این آیات عبارت‌اند از آیه «لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لٰکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلاَئِکَةِ وَ الْکِتَابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَ الْيَتَامَى وَ الْمَسَاکِينَ وَ ابْنَ السَّبِيلِ وَ السَّائِلِينَ وَ فِي الرِّقَابِ وَ أَقَامَ الصَّلاَةَ وَ آتَى الزَّکَاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَ الصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حِينَ الْبَأْسِ أُولٰئِکَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ أُولٰئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ‌» (بقره: 177)؛ نيكوكارى آن نيست كه روى خود را به‌سوی مشرق و [يا] مغرب بگردانيد، بلكه نيكى آن است كه كسى به خدا و روز بازپسين و فرشتگان و كتاب [آسمانى] و پيامبران ايمان آوَرَد و مال [خود] را با وجودِ دوست داشتنش به خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و درراه ماندگان و گدايان و در [راهِ آزاد كردن] بندگان بدهد و نماز را برپاى دارد و زكات را بدهد و آنان كه چون عهد بندند، به عهد خود وفادارانند و در سختى و زيان و به هنگام جنگ شکیبایان‌اند آنانند كسانى كه راست گفته‏اند و آنان همان پرهيزگارانند<ref>همان، ج4، ص67</ref>
در جلد چهارم تا ششم، آیاتی از قرآن کریم که در مورد شجاعت [[امام على(ع)]] در جنگ‌های صدر اسلام، استدلال به امامت و خلافت بلافصل آن امام، ارتباط شدید پیامبر اسلام(ص) با [[امام على(ع)]]، برتری عمل [[امام على(ع)]] بر سایر صحابه، افضلیت [[امام على(ع)]] بر صحابه، حقانیت ایشان در جریان خلافت و عدم شایستگی خلفا برای این مسند به همراه روایات تفسیری و دلایل عقلی تبیین شده است. ازجمله این آیات عبارت‌اند از آیه «لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لٰکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلاَئِکَةِ وَ الْکِتَابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَ الْيَتَامَى وَ الْمَسَاکِينَ وَ ابْنَ السَّبِيلِ وَ السَّائِلِينَ وَ فِي الرِّقَابِ وَ أَقَامَ الصَّلاَةَ وَ آتَى الزَّکَاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُوا وَ الصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حِينَ الْبَأْسِ أُولٰئِکَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَ أُولٰئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ‌» (بقره: 177)؛ نيكوكارى آن نيست كه روى خود را به‌سوی مشرق و [يا] مغرب بگردانيد، بلكه نيكى آن است كه كسى به خدا و روز بازپسين و فرشتگان و كتاب [آسمانى] و پيامبران ايمان آوَرَد و مال [خود] را با وجودِ دوست داشتنش به خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و درراه ماندگان و گدايان و در [راهِ آزاد كردن] بندگان بدهد و نماز را برپاى دارد و زكات را بدهد و آنان كه چون عهد بندند، به عهد خود وفادارانند و در سختى و زيان و به هنگام جنگ شکیبایان‌اند آنانند كسانى كه راست گفته‏اند و آنان همان پرهيزگارانند<ref>همان، ج4، ص67</ref>


در جلد هفتم، آیاتی ذکر گردیده که «الصادقون» در قرآن را نازل در حق اهل‌بیت(ع) دانسته است که ازجمله آن‌ها، آیه 119 سوره توبه است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ»؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، از خدا پروا كنيد و با راستان باشيد<ref>همان، ج7، ص44</ref>
در جلد هفتم، آیاتی ذکر گردیده که «الصادقون» در قرآن را نازل در حق اهل‌بیت(ع) دانسته است که ازجمله آن‌ها، آیه 119 سوره توبه است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ»؛ اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، از خدا پروا كنيد و با راستان باشيد<ref>همان، ج7، ص44</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش