غرر الحكم و درر الكلم: تفاوت میان نسخه‌ها

غرر الحكم و درر الكلم (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۳

۳٬۲۸۳ بایت اضافه‌شده ، ۱۳ مارس

جز

جایگزینی متن - 'ت ها ' به 'ت‌ها '

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۸۰٬۶۲۸

ویرایش

@@ خط ۲۷: / خط ۲۷: @@
 | چاپ =2
 | تعداد جلد =1
-| کتابخانۀ دیجیتال نور =5198
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =03574
 | کتابخوان همراه نور =03574
 | کد پدیدآور =
@@ خط ۳۴: / خط ۳۴: @@
 }}
-'''غرر الحكم و درر الكلم'''، تأليف [[آمدی، عبدالواحد بن محمد|عبدالواحد آمدى تميمى]] از علماى قرن ششم هجرى است كه توسط [[رجایی، سید مهدی |سيد مهدى رجايى]] تصحيح شده است.
+'''غرر الحكم و درر الكلم'''، کتابی است حاوی سخنان کوتاه امیربیان [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین علی(ع)]] که توسط [[آمدی، عبدالواحد بن محمد|عبدالواحد آمدى تميمى]] از علماى قرن ششم هجرى گردآوری شده است این اثر به همت  [[رجایی، سید مهدی |سيد مهدى رجايى]] مورد تصحيح قرار گرفته است.
+==انگیزه تألیف==
+مؤلف، در آغاز کتاب، انگیزه خود را از گردآوری آن، چنین بیان می‌دارد:
+«... آن چه مرا بر گردآوری این احادیث و قلمداد کردنِ این کتاب برانگیخت، همانا چیزی بود که ابوعثمان جاحظ را دلشاد ساخته بود... و آن چیز، صد کلمه از کلماتی بود که دربردارنده انواع سودها و بخشاینده لذت‌ها به گوش‌ها بود، و آن کلمات را جاحظ از کلمات امیرالمؤمنین گرد آورده بود. من، همین که آن را از جاحظ دیدم، خندیدم و پیش خود گفتم، عجبا! پناه بر خدا از این مرد! با این که او علامه زمان و یگانه در میان همگان است، با آن سابقه علمی و اوج بلندش در دانش و چیزفهمی و نزدیکی اش با صدرِ اول و زمان علی بن ابی طالب و ضرب المثل بودنش در فضل به سهمی بیش‌تر و حظ و بهره وافرتر، چه شده است که از ماهِ تمام روشن، چشم پوشیده، از بسیار به کم ساخته است؟ چرا چنین کرده است؟ مگر این جزئی از کل، و اندکی از بسیار، و قطره‌ای از باران بی شمار بیش‌تر است؟ آن گاه من با همه گرفتاری خاطر، و کوتاهی از رتبه اهل کمال، در حالی که به عجز و ناتوانی از دریافتِ آن چه فضلای صدر اول خواسته و در آن راه قدم نهاده‌اند و کوتاه دستی خویش را از گردیدن در میدانِشان و کم وزنی خود را در میزانشان می دانم و اعتراف دارم، با این حال همت گماشتم تا آن جا که تیررس فکر و مطمح نظر من است، از سخنان آن حضرت گرد آورم و برخی از حکمت‌ها و اندکی از بسیار را که سخنوران و حکیمان از آوردنِ مانندش ناامیدند، گرد آوردم... آن حضرت(ع) از چشمه سار گوارای نبوی آشامیده و علم و دانش الهی، هر دو پهلوی او را پر کرده است؛ چنان که او خود - که سخنش حق و کلامش درست است - فرموده: «بدانید میان دو پهلوی من، علم فراوانی انباشته شده است؛ چه می‌شد اگر بردارنده و نگهدارنده‌ای پیدا می‌کردم....»<ref>مقدمه کتاب، ص13-14؛ انصاری قمی، ج12، ص247-248</ref>.
 ==ساختار==
 غررالحکم و درر الکلم،‌ به ترتیب حروف‌ الفبا‌ (فقط‌ حرف اوّل نخستین کلمه حدیث) با مراعات سجع آن‌ها تنظیم شده است. این کتاب 91 باب دارد<ref>انصاری قمی، ناصرالدین، ص151؛ شعار، جعفر، ج2، ص195</ref>.
 این اثر، با مقدمه‌اى به قلم مصحح كتاب آغاز شده است. شرح حال مؤلف، اعتقادات و تأليفات او، شيوه تصحيح كتاب با استفاده از نسخ متعدد خطى و چاپى و مصادر مورد استفاده در شرح حال مؤلف، بخش‌هاى مختلف مقدمه را تشكيل مى‌دهند.
 ==گزارش محتوا==
-‌‌‌امیرمؤمنان‌ علی(ع)، سرآمد ارباب بلاغت و اوج قلّه افراشته فصاحت بود. زبان گویا و منطق شیوای‌ او‌ که‌ از سینه آکنده از حکمت و فضیلتش نشأت می گرفت، نشان دهنده بخشی از علوم الهی‌ بود که به وسیله پیامبر اکرم(ص) بدو به یادگار سپرده شده بود. خود‌ حضرت می فرمود:
+‌‌‌امیرمؤمنان‌ علی(ع)، سرآمد ارباب بلاغت و اوج قلّه افراشته فصاحت بود. زبان گویا و منطق شیوای‌ او‌ که‌ از سینه آکنده از حکمت و فضیلتش نشأت می گرفت، نشان دهنده بخشی از علوم الهی‌ بود که به وسیله پیامبر اکرم(ص) بدو به یادگار سپرده شده بود. خود‌ حضرت می‌فرمود:
 ینحدر‌ عنّی‌ السّیل و لایرقی الیّ الطیر.
@@ خط ۵۶: / خط ۶۶: @@
 این کتاب در قرن 12ق/18م توسط جمال‌الدین محمد خوانساری (متوفی 1121 یا 1125ق) به دستور شاه سلطان حسین صفوی، به فارسی ترجمه و شرح شده و به کوشش میرجلال‌الدین محدّث اُرْمَوی در 1346ش در تهران انتشار یافته است. افزون بر این، در یکی دو قرن اخیر، بسیاری از دانشمندان به این کتاب پرداخته‌اند. از آن میان عبدالکریم بن محمد یحیی قزوینی آن را برحسب موضوع در 99 باب مرتب کرده و شرح فارسی بر آن افزوده و آن را نَظْمُ الْغُرَر وَ نَضْدُالدُّرَر خوانده است. بخشی از همین کتاب است که اصدافُ الدُّرر نام گرفته است. کتاب غرر، به خواهش میرزا احمد تبریزی توسط میرزا موسی خوشنویس (عماد الفقراء) متخلّص به «حالی» نیز به فارسی ترجمه شده و بخشی از آن در مجموعه انهار جاریه در 1344ق/1925م در شیراز به چاپ رسیده است. ترجمه دیگری هم توسط حاجی محمدعلی انصاری قمی، در تهران در 1335ش صورت گرفته است، و همچنین خلاصه مختصری از غررالحکم را سید ابوالقاسم مرعشی ترجمه کرده و همراه با متن در 1327ش در تهران انتشار داده است. غررالحکم بارها به چاپ رسیده است که از جمله آنهاست چاپ‌های دمشق، 1331ق/1913م؛ صیدا، 1349ق/1930م؛ بمبئی، 1280ق/1863م. نسخه‌های خطی متعددی نیز از آن در دست است<ref>شعار، جعفر، ج2، ص195</ref>.
+== وضعیت کتاب ==
+كتاب، فاقد پانوشت و حواشى است. در انتهاى اثر، احاديث ساقطه از كتاب، اختلاف نسخ و فهرست مطالب ذكر شده است.
 ==پانویس==
 <references />
-== وضعیت کتاب ==
- كتاب، فاقد پانوشت و حواشى است. در انتهاى اثر، احاديث ساقطه از كتاب، اختلاف نسخ و فهرست مطالب ذكر شده است.
 ==منابع مقاله==
 # مقدمه و متن کتاب؛
 # شعار، جعفر، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374ش.
+# انصاری قمی، ناصرالدین، دانشنامه امام علی، زیرنظر علی اکبر رشاد، ج12، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، چاپ سوم، 1385ش.
 # [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1603 انصاری قمی، ناصرالدین، کتابشناسی غرر الحکم و درر الکلم، علوم حدیث، بهار 1378، شماره 11]
 ==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
 [[شرح محقق بارع جمال‌الدین محمد خوانساری بر غُرر الحکَم و دُرَر الکَلم]]
@@ خط ۷۸: / خط ۹۳: @@
 [[هزار گوهر]]
-[[ترجمه تصنیف غرر الحکم و درر الکلم]]
+[[تصنيف غرر الحكم و درر الكلم (درایتی)]]
 [[کلمات قصار حضرت علی ابن ابیطالب(ع) با ترجمه به فارسی و فرانسه]]
@@ خط ۹۱: / خط ۱۰۶: @@
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
+[[رده:امام علی(ع)]]