۶۱٬۱۸۹
ویرایش
غرر الحكم و درر الكلم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
}} | }} | ||
'''غرر الحكم و درر الكلم'''، | '''غرر الحكم و درر الكلم'''، کتابی است حاوی سخنان کوتاه امیربیان [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین علی(ع)]] که توسط [[آمدی، عبدالواحد بن محمد|عبدالواحد آمدى تميمى]] از علماى قرن ششم هجرى گردآوری شده است این اثر به همت [[رجایی، سید مهدی |سيد مهدى رجايى]] مورد تصحيح قرار گرفته است. | ||
==انگیزه تألیف== | |||
مؤلف، در آغاز کتاب، انگیزه خود را از گردآوری آن، چنین بیان می دارد: | |||
«... آن چه مرا بر گردآوری این احادیث و قلمداد کردنِ این کتاب برانگیخت، همانا چیزی بود که ابوعثمان جاحظ را دلشاد ساخته بود... و آن چیز، صد کلمه از کلماتی بود که دربردارنده انواع سودها و بخشاینده لذت ها به گوش ها بود، و آن کلمات را جاحظ از کلمات امیرالمؤمنین گرد آورده بود. من، همین که آن را از جاحظ دیدم، خندیدم و پیش خود گفتم، عجبا! پناه بر خدا از این مرد! با این که او علامه زمان و یگانه در میان همگان است، با آن سابقه علمی و اوج بلندش در دانش و چیزفهمی و نزدیکی اش با صدرِ اول و زمان علی بن ابی طالب و ضرب المثل بودنش در فضل به سهمی بیش تر و حظ و بهره وافرتر، چه شده است که از ماهِ تمام روشن، چشم پوشیده، از بسیار به کم ساخته است؟ چرا چنین کرده است؟ مگر این جزئی از کل، و اندکی از بسیار، و قطره ای از باران بی شمار بیش تر است؟ آن گاه من با همه گرفتاری خاطر، و کوتاهی از رتبه اهل کمال، در حالی که به عجز و ناتوانی از دریافتِ آن چه فضلای صدر اول خواسته و در آن راه قدم نهاده اند و کوتاه دستی خویش را از گردیدن در میدانِشان و کم وزنی خود را در میزانشان می دانم و اعتراف دارم، با این حال همت گماشتم تا آن جا که تیررس فکر و مطمح نظر من است، از سخنان آن حضرت گرد آورم و برخی از حکمت ها و اندکی از بسیار را که سخنوران و حکیمان از آوردنِ مانندش ناامیدند، گرد آوردم... آن حضرت (ع) از چشمه سار گوارای نبوی آشامیده و علم و دانش الهی، هر دو پهلوی او را پر کرده است؛ چنان که او خود - که سخنش حق و کلامش درست است - فرموده: «بدانید میان دو پهلوی من، علم فراوانی انباشته شده است؛ چه می شد اگر بردارنده و نگهدارنده ای پیدا می کردم....»<ref>مقدمه کتاب، ص13-14؛ انصاری قمی، ج12، ص247-248</ref>. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
غررالحکم و درر الکلم، به ترتیب حروف الفبا (فقط حرف اوّل نخستین کلمه حدیث) با مراعات سجع آن‌ها تنظیم شده است. این کتاب 91 باب دارد<ref>انصاری قمی، ناصرالدین، ص151؛ شعار، جعفر، ج2، ص195</ref>. | غررالحکم و درر الکلم، به ترتیب حروف الفبا (فقط حرف اوّل نخستین کلمه حدیث) با مراعات سجع آن‌ها تنظیم شده است. این کتاب 91 باب دارد<ref>انصاری قمی، ناصرالدین، ص151؛ شعار، جعفر، ج2، ص195</ref>. | ||
این اثر، با مقدمه‌اى به قلم مصحح كتاب آغاز شده است. شرح حال مؤلف، اعتقادات و تأليفات او، شيوه تصحيح كتاب با استفاده از نسخ متعدد خطى و چاپى و مصادر مورد استفاده در شرح حال مؤلف، بخش‌هاى مختلف مقدمه را تشكيل مى‌دهند. | این اثر، با مقدمه‌اى به قلم مصحح كتاب آغاز شده است. شرح حال مؤلف، اعتقادات و تأليفات او، شيوه تصحيح كتاب با استفاده از نسخ متعدد خطى و چاپى و مصادر مورد استفاده در شرح حال مؤلف، بخش‌هاى مختلف مقدمه را تشكيل مى‌دهند. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
امیرمؤمنان علی(ع)، سرآمد ارباب بلاغت و اوج قلّه افراشته فصاحت بود. زبان گویا و منطق شیوای او که از سینه آکنده از حکمت و فضیلتش نشأت می گرفت، نشان دهنده بخشی از علوم الهی بود که به وسیله پیامبر اکرم(ص) بدو به یادگار سپرده شده بود. خود حضرت می فرمود: | امیرمؤمنان علی(ع)، سرآمد ارباب بلاغت و اوج قلّه افراشته فصاحت بود. زبان گویا و منطق شیوای او که از سینه آکنده از حکمت و فضیلتش نشأت می گرفت، نشان دهنده بخشی از علوم الهی بود که به وسیله پیامبر اکرم(ص) بدو به یادگار سپرده شده بود. خود حضرت می فرمود: | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۹: | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == | ||
كتاب، فاقد پانوشت و حواشى است. در انتهاى اثر، احاديث ساقطه از كتاب، اختلاف نسخ و فهرست مطالب ذكر شده است. | كتاب، فاقد پانوشت و حواشى است. در انتهاى اثر، احاديث ساقطه از كتاب، اختلاف نسخ و فهرست مطالب ذكر شده است. | ||
==پانویس== | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# مقدمه و متن کتاب؛ | # مقدمه و متن کتاب؛ | ||
# شعار، جعفر، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374ش. | # شعار، جعفر، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374ش. | ||
# انصاری قمی، ناصرالدین، دانشنامه امام علی، زیرنظر علی اکبر رشاد، ج12، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، چاپ سوم، 1385ش. | |||
# [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1603 انصاری قمی، ناصرالدین، کتابشناسی غرر الحکم و درر الکلم، علوم حدیث، بهار 1378، شماره 11] | # [https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1603 انصاری قمی، ناصرالدین، کتابشناسی غرر الحکم و درر الکلم، علوم حدیث، بهار 1378، شماره 11] | ||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||