عدة الأكياس في شرح معاني الأساس: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '== منابع مقاله == مقدمه و متن کتاب. رده:کتاب‌شناسی' به '== منابع مقاله == مقدمه و متن کتاب. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی'
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''')
جز (جایگزینی متن - '== منابع مقاله == مقدمه و متن کتاب. رده:کتاب‌شناسی' به '== منابع مقاله == مقدمه و متن کتاب. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی')
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
کتاب عده الاکیاس فی شرح معانی الاساس
کتاب عده الاکیاس فی شرح معانی الاساس
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[شرفی، احمد بن محمد]] (نويسنده)
[[شرفی، احمد بن محمد]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏214‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏ ‎‏الف‎‏5025‎‏ ‎‏1374
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏214‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8‎‏ ‎‏الف‎‏5025‎‏ ‎‏1374
خط ۱۸: خط ۱۸:
| سال نشر = 1415 ق  
| سال نشر = 1415 ق  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE1259AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01259AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =2
| تعداد جلد =2
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10791
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01259
| کتابخوان همراه نور =01259
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
خط ۲۷: خط ۲۸:
}}
}}
   
   
'''عدة الأكياس في شرح معاني الأساس''' تأليف [[شرفی، احمد بن محمد|احمد بن محمد بن صلاح شرفى]] با موضوع كلام زيديه، به زبان عربى نگارش شده است. اين اثر خلاصه كتاب ديگر نويسنده با نام «شفاء صدور الناس بشرح معانى الاساس» است.
'''عدة الأکیاس فی شرح معانی الأساس''' تألیف [[شرفی، احمد بن محمد|احمد بن محمد بن صلاح شرفى]] با موضوع کلام زیدیه، به زبان عربى نگارش شده است. این اثر خلاصه کتاب دیگر نویسنده با نام «شفاء صدور الناس بشرح معانى الاساس» است.


== ساختار ==
== ساختار ==
كتاب، در دو جزء تدوين شده است: جزء اول، با معرفى مخطوطات و شرح حال مؤلف آغاز شده است. پس از آن مقدمه كتاب به صورت فصل فصل در هفت فصل تنظيم شده است. متن اثر مشتمل بر چهار قسم است كه دو قسم آن در جزء اول و دو قسم ديگر در جزء دوم آمده است. كتاب با يك خاتمه با عنوان فرقه ناجيه به اتمام مى‌رسد.
کتاب، در دو جزء تدوین شده است: جزء اول، با معرفى مخطوطات و شرح حال مؤلف آغاز شده است. پس از آن مقدمه کتاب به صورت فصل فصل در هفت فصل تنظیم شده است. متن اثر مشتمل بر چهار قسم است که دو قسم آن در جزء اول و دو قسم دیگر در جزء دوم آمده است. کتاب با یک خاتمه با عنوان فرقه ناجیه به اتمام مى‌رسد.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
 
نویسنده، در مقدمه کتاب پاره‌اى مباحث مقدماتى مانند: تعریف علم کلام، معناى عقل، حسن و قبح، حدود و تصورات و تصدیقات، ذکر دلیل و متعلقاتش و مباحثى از این دست را مطرح و به تبیین دیدگاه‌هاى مختلف پیرامون آنها مى‌پردازد.
 
نويسنده، در مقدمه كتاب پاره‌اى مباحث مقدماتى مانند: تعريف علم كلام، معناى عقل، حسن و قبح، حدود و تصورات و تصديقات، ذكر دليل و متعلقاتش و مباحثى از اين دست را مطرح و به تبيين ديدگاه‌هاى مختلف پيرامون آنها مى‌پردازد.


=== جزء اول ===
=== جزء اول ===
كتاب توحيد با تعريف لغوى و اصطلاحى آغاز شده است. اولين مطلبى كه به آن پرداخته شده، تبيين حدوث عالم است. نويسنده معتقد است كه اولين مخلوق خداوند هواست كه جسمى لطيف و متحرك و... است. پس از آن نويسنده مباحث كلامى مانند: ذكر صفات الهى، غناى الهى، ذكر عرش الهى، ذكر كرسى، لوح مذكور در قرآن، تحريم تفكر در ذات الهى را مطرح كرده است.
کتاب توحید با تعریف لغوى و اصطلاحى آغاز شده است. اولین مطلبى که به آن پرداخته شده، تبیین حدوث عالم است. نویسنده معتقد است که اولین مخلوق خداوند هواست که جسمى لطیف و متحرک و... است. پس از آن نویسنده مباحث کلامى مانند: ذکر صفات الهى، غناى الهى، ذکر عرش الهى، ذکر کرسى، لوح مذکور در قرآن، تحریم تفکر در ذات الهى را مطرح کرده است.


مطالب كتاب عدل با تبيين حقيقت حسن و قبح آغاز مى‌شود. نويسنده حسن را آن چيزى مى‌داند كه عقابى بر آن مترتب نباشد، خواه واجب يا مندوب يا مباح باشد و ملاك قبيح را نيز ترتب عقاب بر آن مى‌داند. وى سپس به تبيين ديدگاه اماميه و زيديه و ساير مذاهب اهل سنت در اين خصوص مى‌پردازد. در ادامه اين بخش نيز عناوينى مانند: اراده، رضاى الهى، عوض و دوام آن، فناى عالم، رزق، تكسب، تكليف، الطاف ذكر شده است.
مطالب کتاب عدل با تبیین حقیقت حسن و قبح آغاز مى‌شود. نویسنده حسن را آن چیزى مى‌داند که عقابى بر آن مترتب نباشد، خواه واجب یا مندوب یا مباح باشد و ملاک قبیح را نیز ترتب عقاب بر آن مى‌داند. وى سپس به تبیین دیدگاه امامیه و زیدیه و سایر مذاهب اهل سنت در این خصوص مى‌پردازد. در ادامه این بخش نیز عناوینى مانند: اراده، رضاى الهى، عوض و دوام آن، فناى عالم، رزق، تکسب، تکلیف، الطاف ذکر شده است.


=== جزء دوم ===
=== جزء دوم ===
نويسنده، در ابتداى كتاب نبوت به نقل از احمد بن سليمان و بسيارى از علماى زيديه چنين نقل مى‌كند كه بر هر مكلف عقلاً واجب است كه بداند خداوند بايد رسولى را به‌سوى بندگان ارسال كند. سپس به تبيين مباحث مختلف نبوت مى‌پردازد.  
نویسنده، در ابتداى کتاب نبوت به نقل از احمد بن سلیمان و بسیارى از علماى زیدیه چنین نقل مى‌کند که بر هر مکلف عقلاً واجب است که بداند خداوند باید رسولى را به‌سوى بندگان ارسال کند. سپس به تبیین مباحث مختلف نبوت مى‌پردازد.  


برخى از اعتقادات زيديه قابل توجه است. از جمله اين عقايد آن است كه نبى اكرم پيش از بعثت، مكلف به شرع بوده است اگر چه ما كيفيت آن را نمى‌دانيم. ديگر آنكه ملائكه از جميع انبيا افضل هستند و ثواب پايين‌ترين ملك از ثواب بالاترين انبيا بيشتر است. اين نظريه با ديدگاه اماميه كه انبيا و ائمه(ع) را افضل از ملائكه مى‌دانند مخالف است. در كلام نويسنده در اين بخش تناقضى ديده مى‌شود، چرا كه قول مذكور را به اهل‌بيت(ع) و پيروان آنها نيز نسبت مى‌دهد و در ادامه قول اماميه را ذكر مى‌كند در حالى كه ديدگاه اهل‌بيت(ع) با شيعه اماميه يكى است و اختلافى ندارد. ظاهراً منظور از اهل‌بيت(ع) علماى زيدى از نسل اهل‌بيت(ع) هستند و لازم است كه خواننده به مراد نويسنده از الفاظ مختلف كتاب توجه كند. وقوع معصيت از انبيا، مطلب ديگرى است كه از ديدگاه نويسنده در صورتى كه عمدى نباشد جايز است.
برخى از اعتقادات زیدیه قابل توجه است. از جمله این عقاید آن است که نبى اکرم پیش از بعثت، مکلف به شرع بوده است اگر چه ما کیفیت آن را نمى‌دانیم. دیگر آنکه ملائکه از جمیع انبیا افضل هستند و ثواب پایین‌ترین ملک از ثواب بالاترین انبیا بیشتر است. این نظریه با دیدگاه امامیه که انبیا و ائمه(ع) را افضل از ملائکه مى‌دانند مخالف است. در کلام نویسنده در این بخش تناقضى دیده مى‌شود، چرا که قول مذکور را به اهل‌بیت(ع) و پیروان آنها نیز نسبت مى‌دهد و در ادامه قول امامیه را ذکر مى‌کند در حالى که دیدگاه اهل‌بیت(ع) با شیعه امامیه یکى است و اختلافى ندارد. ظاهراً منظور از اهل‌بیت(ع) علماى زیدى از نسل اهل‌بیت(ع) هستند و لازم است که خواننده به مراد نویسنده از الفاظ مختلف کتاب توجه کند. وقوع معصیت از انبیا، مطلب دیگرى است که از دیدگاه نویسنده در صورتى که عمدى نباشد جایز است.


در باب شريعت، نويسنده اگر چه كتاب و سنت را ادله شريعت مى‌داند و ادله را راجع به كتاب مى‌داند اما قياس را نيز از ادله معتبر مى‌شمارد.
در باب شریعت، نویسنده اگر چه کتاب و سنت را ادله شریعت مى‌داند و ادله را راجع به کتاب مى‌داند اما قیاس را نیز از ادله معتبر مى‌شمارد.


قيامت، آخرين باب كتاب است كه در آن از بعث، حساب، ميزان، صراط، انطاق جوارح و خلق بهشت و دوزخ بحث شده است.
قیامت، آخرین باب کتاب است که در آن از بعث، حساب، میزان، صراط، انطاق جوارح و خلق بهشت و دوزخ بحث شده است.


== وضعيت كتاب ==
== وضعیت کتاب ==




محقق كتاب از دو نسخه خطى در تصحيح كتاب استفاده كرده است. فهرست مطالب هر يك از اجزا، در انتهاى مطالب همان جزء آمده است.
محقق کتاب از دو نسخه خطى در تصحیح کتاب استفاده کرده است. فهرست مطالب هر یک از اجزا، در انتهاى مطالب همان جزء آمده است.


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==




مقدمه و متن كتاب.
مقدمه و متن کتاب.
 
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
 


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۶۵: خط ۶۸:
[[رده:کلام و عقاید]]
[[رده:کلام و عقاید]]
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]]
[[رده:آثار کلی (مناظرات کلامی، مذاهب کلامی)]]
[[رده:25 اسفند الی 24 فروردین]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش