پرش به محتوا

طوسی، محمد بن حسن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'اقتصاد ترجمه الاقتصاد الی طریق الرشاد' به 'اقتصاد، ترجمه الاقتصاد إلی طريق الرشاد'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اقتصاد ترجمه الاقتصاد الی طریق الرشاد' به 'اقتصاد، ترجمه الاقتصاد إلی طريق الرشاد')
(۴۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
! نام!! data-type='authorName'|طوسی، محمد بن حسن
! نام!! data-type='authorName'|طوسی، محمد بن حسن
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ش‍ی‍خ‌ ال‍طای‍ف‍ه
|data-type='authorOtherNames'| ش‍ی‍خ‌ ال‍طای‍ف‍ه


خط ۱۶: خط ۱۶:
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|374 هـ.ش یا 995 م
|data-type='authorbirthDate'|374 ش یا 995 م
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
خط ۲۲: خط ۲۲:
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|446 هـ.ش یا 460 هـ.ق یا 1067 م
|data-type='authorDeathDate'|446 ش یا 460 ق یا 1067 م
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|[[شیخ مفید]]،[[غضایری، حسین بن عبیدالله|حسین بن عبیداللَّه غضایری]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی علم‌الهدی]]  
|data-type='authorTeachers'|[[شیخ مفید]]، [[غضایری، حسین بن عبیدالله|حسین بن عبیداللَّه غضایری]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی علم‌الهدی]]  
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[‏اقتصاد ترجمه الاقتصاد الی طریق الرشاد]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نویسنده
|data-type='authorWritings'|[[‏اقتصاد، ترجمه الاقتصاد إلی طريق الرشاد]]  


[[‏الاستبصار فیما اختلف من الاخبار ]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نویسنده
[[‏الاستبصار فیما اختلف من الاخبار]]  


[[‏الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد ]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نویسنده
[[‏الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد]]  


[[‏الامالی]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نویسنده
[[‏الامالی]]  
|-class='articleCode'
|-class='articleCode'
|کد مولف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|823
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE00823AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


 
{{کاربردهای دیگر|طوسی (ابهام زدایی)}}
==ولادت==
'''محمد بن حسن طوسی'''، معروف به '''شیخ طوسی'''، کنیه او '''ابوجعفر'''، در ماه رمضان سال 385ق در طوس به دنیا آمد و در همان جا بزرگ شد. طوس در آن زمان، یکی از مراکز علمی مهمّ خراسان بود. وی تا سال 408ق؛ یعنی تا 23 سالگی، در همان طوس زیست و احتمالا علوم ادبی، فقه، اصول، حدیث و کلام را تا آن تاریخ در همان طوس خوانده است.
 
«'''محمد بن حسن طوسی'''»، معروف به '''شیخ طوسی''' در ماه رمضان سال 385ق در طوس به دنیا آمد و در همان جا بزرگ شد. طوس در آن زمان، یکی از مراکز علمی مهمّ خراسان بود. وی تا سال 408ق؛ یعنی تا 23 سالگی، در همان طوس زیست و احتمالا علوم ادبی، فقه، اصول، حدیث و کلام را تا آن تاریخ در همان طوس خوانده است.


==مهاجرت به بغداد==
==مهاجرت به بغداد==
خط ۶۲: خط ۶۰:
شیخ طوسی در عصر شاگردی‌اش نزد [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]]، کتاب «[[تلخیص الشافی|تلخیص الشافی]]» را - که انتخاب و ساده‌سازی کتاب سید مرتضی به نام «الشافی» بود - تألیف نمود. شیخ طوسی این کتاب را در سال 432ق به اتمام رساند.
شیخ طوسی در عصر شاگردی‌اش نزد [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]]، کتاب «[[تلخیص الشافی|تلخیص الشافی]]» را - که انتخاب و ساده‌سازی کتاب سید مرتضی به نام «الشافی» بود - تألیف نمود. شیخ طوسی این کتاب را در سال 432ق به اتمام رساند.


شیخ طوسی کتاب «[[رجال الطوسي|الرجال]]» و کتاب «[[الفهرست (طوسی، محمد بن حسن)|الفهرست]]» را نیز در عصر [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] تألیف نموده است؛ چراکه در کتاب «[[رجال الطوسي|الرجال]]» در شرح حال [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] با تعبیرات: «أدام اللَّه تعالی أیامه» و «مدّ اللَّه فی عمره» از وی یاد کرده است.
شیخ طوسی کتاب «[[رجال الطوسي|الرجال]]» و کتاب «[[الفهرست (طوسي)]]» را نیز در عصر [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] تألیف نموده است؛ چراکه در کتاب «[[رجال الطوسي|الرجال]]» در شرح حال [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]] با تعبیرات: «أدام اللَّه تعالی أیامه» و «مدّ اللَّه فی عمره» از وی یاد کرده است.


شیخ طوسی در این دوره، از دروس اساتید دیگری هم استفاده کرد. هلال بن محمّد بن جعفر حفّار (م 414ق)، محمّد بن محمّد بن محمّد بن مخلّد (م 419ق)، احمد بن عبدون معروف به ابن حاشر (م 423ق) و [[ابن شاذان، محمد بن احمد|محمّد بن احمد بن شاذان]] (م 425ق) نیز از اساتید وی بوده‌اند.
شیخ طوسی در این دوره، از دروس اساتید دیگری هم استفاده کرد. هلال بن محمّد بن جعفر حفّار (م 414ق)، محمّد بن محمّد بن محمّد بن مخلّد (م 419ق)، احمد بن عبدون معروف به ابن حاشر (م 423ق) و [[ابن شاذان، محمد بن احمد|محمّد بن احمد بن شاذان]] (م 425ق) نیز از اساتید وی بوده‌اند.
خط ۸۲: خط ۸۰:
وی در همین دوره، کتاب «[[الخلاف]]» را تألیف کرد که در آن آرای مذاهب مختلف را گزارش و نقد نمود.
وی در همین دوره، کتاب «[[الخلاف]]» را تألیف کرد که در آن آرای مذاهب مختلف را گزارش و نقد نمود.


او هر روز درس‌های خود را در حرم امیر مؤمنان(ع) برگزار می‌کرد؛ ضمن اینکه کتاب‌های متعدّدی را نیز در این دوره تا آخر عمرش به عالم اسلام ارائه نمود. وی کتاب «[[الأمالي (طوسی، محمد بن حسن)|الأمالی]]» را در سال 458ق؛ یعنی دو سال پیش از فوتش بر شاگردان املا کرد. وی همچنین تألیف کتابی با عنوان «شرح الشرح» در اصول فقه را در دست داشت که کتابی مفصّل در این دانش بود؛ لیکن موفّق به اتمام آن نشد.
او هر روز درس‌های خود را در حرم امیر مؤمنان(ع) برگزار می‌کرد؛ ضمن اینکه کتاب‌های متعدّدی را نیز در این دوره تا آخر عمرش به عالم اسلام ارائه نمود. وی کتاب «[[الأمالي (طوسی، محمد بن حسن)|الأمالی]]» را در سال 458ق؛ یعنی دو سال پیش از فوتش بر شاگردان املا کرد. وی همچنین تألیف کتابی‌ با عنوان «شرح الشرح» در اصول فقه را در دست داشت که کتابی مفصّل در این دانش بود؛ لیکن موفّق به اتمام آن نشد.
 
== وفات شیخ طوسی ==
 
 
مصادر تراجم، در تاریخ وفات شیخ طوسی اختلاف دارند. در این‌باره تواریخ متعددی نقل شده که عبارتند از: «458ق»، «459ق»، «461ق»، «465»، «466ق» و «460ق». بیشتر مصادر و معتبرترین آنها، «460ق» را ذکر کرده‌اند.


== اساتید ==
== اساتید ==
خط ۱۵۸: خط ۱۵۱:
# حسین بن فتح واعظ بکرآبادی جرجانی؛
# حسین بن فتح واعظ بکرآبادی جرجانی؛
# حسین بن مظفّر بن علی حمدانی (/همدانی)، ابوعبداللَّه؛
# حسین بن مظفّر بن علی حمدانی (/همدانی)، ابوعبداللَّه؛
# سید ذوالفقار بن محمّد بن معبد حسینی مروزی، ابوالصمصام؛
# سید ذوالفقار بن محمّد بن معبدحسینی مروزی، ابوالصمصام؛
# زید بن علی بن حسین حسینی؛
# زید بن علی بن حسین حسینی؛
# سید زین بن داعی حسینی؛
# سید زین بن داعی حسینی؛
خط ۱۸۷: خط ۱۸۰:
و...
و...


== تألیفات ==
== وفات شیخ طوسی ==


مصادر تراجم، در تاریخ وفات شیخ طوسی اختلاف دارند. در این‌باره تواریخ متعددی نقل شده که عبارتند از: «458ق»، «459ق»، «461ق»، «465»، «466ق» و «460ق». بیشتر مصادر و معتبرترین آنها، «460ق» را ذکر کرده‌اند.


الف)- حدیث:
== آثار ==


=== حدیث ===
# تهذیب الأحکام؛
# تهذیب الأحکام؛
# الاستبصار فی ما اختلف من الأخبار؛
# الاستبصار فی ما اختلف من الأخبار؛
# الأمالی.
# الأمالی.


ب)- رجال:
=== رجال ===
 
# اختیار الرجال؛
# اختیار الرجال؛
# الرجال (معروف به رجال الطوسی)؛
# الرجال (معروف به رجال الطوسی)؛
# فهرست أسماء مصنّفی الشیعة (معروف به الفهرست).
# فهرست أسماء مصنّفی الشیعة (معروف به الفهرست).


ج)- کلام و امامت:
=== کلام و امامت ===
 
# تلخیص الشافی؛
# تلخیص الشافی؛
# الغیبة؛
# الغیبة؛
خط ۲۲۴: خط ۲۱۷:
# الاستیفاء فی الإمامة.
# الاستیفاء فی الإمامة.


د)- فقه:
=== فقه ===
 
# النهایة فی مجرّد الفقه و الفتاوی؛
# النهایة فی مجرّد الفقه و الفتاوی؛
# المبسوط فی الفقه؛
# المبسوط فی الفقه؛
خط ۲۳۷: خط ۲۲۹:
# عمل الیوم و اللیلة.
# عمل الیوم و اللیلة.


ه)- اصول فقه:
=== اصول فقه ===
 
# العُدّة فی أصول الفقه؛
# العُدّة فی أصول الفقه؛
# شرح الشرح؛
# شرح الشرح؛
# مسئلة فی العمل بخبر الواحد؛
# مسئلة فی العمل بخبر الواحد؛


و)- دعا و عبادات:
=== دعا و عبادات ===
 
# مصباح المتهجّد؛
# مصباح المتهجّد؛
# مختصر المصباح.
# مختصر المصباح.


ز)- تفسیر:
=== تفسیر ===


التبیان فی تفسیر القرآن.
التبیان فی تفسیر القرآن.


ح)- متفرّقه:
=== متفرّقه ===
 
# مقتل الحسین(ع)؛
# مقتل الحسین(ع)؛
# مختصر فی مقتل الحسین(ع)؛
# مختصر فی مقتل الحسین(ع)؛
خط ۲۷۶: خط ۲۶۵:
{{رجالیان شیعه}}
{{رجالیان شیعه}}


== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[جواهر الفقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[جواهر الفقه]]  
 
[[اختیار معرفة الرجال]] / نوع اثر: کتاب / نقش: خلاصه کننده
 
[[تهذیب الأحکام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
 
[[العُدة فی أصول الفقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
 
[[الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده


[[تلخیص الشافی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[جواهر الفقه و تليه رسالتان (العقائد الجعفرية و خمسون مسألة اعتقاديه)]]


[[معالم العلماء فی فهرست کتب الشیعة و أسماء المصنفین منهم قدیما و حدیثا (تتمة کتاب الفهرست للشیخ أبی جعفر الطوسی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[اختیار معرفة الرجال]]  


[[رسائل الشیخ الطوسی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[تهذیب الأحکام]]  


[[المبسوط فی فقه الامامیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[العُدة فی أصول الفقه]]  


[[الخلاف]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد]]  


[[الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[تلخیص الشافی]]  


[[الجمل و العقود فی العبادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[معالم العلماء فی فهرست کتب الشیعة و أسماء المصنفین منهم قدیما و حدیثا (تتمة کتاب الفهرست للشیخ أبی جعفر الطوسی)]]  


[[النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[رسائل الشیخ الطوسی]]  


[[الجمل و العقود فی العبادات/ترجمه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[المبسوط فی فقه الامامیه]]  


[[النهایة و نکتها]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الخلاف]]  


[[کشف الأسرار فی شرح الإستبصار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد]]  


[[الإستبصار فیما اختلف من الأخبار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الجمل و العقود فی العبادات]]  


[[الأمالي (طوسی، محمد بن حسن)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی]]  


[[رجال الطوسی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الجمل و العقود فی العبادات/ترجمه]]  


[[اختیار معرفة الرجال]] / نوع اثر: کتاب / نقش: تلخیص
[[النهایة و نکتها]]  


[[الغیبة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[کشف الأسرار فی شرح الإستبصار]]  


[[الفهرست (طوسی، محمد بن حسن)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الإستبصار فیما اختلف من الأخبار]]  


[[مصباح المتهجد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الأمالي (طوسی، محمد بن حسن)]]  


[[التبیان فی تفسیر القرآن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[رجال الطوسی]]  


[[المنتخب من تفسیر القرآن و النکت المستخرجة من کتاب التبیان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[اختیار معرفة الرجال]]


[[معراج أهل الکمال إلی معرفة الرجال]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الغیبة]]  


[[فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنفین و أصحاب الأصول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الفهرست (طوسی، محمد بن حسن)]]  


[[ترجمه کتاب الغیبة (للطوسی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[مصباح المتهجد]]  


[[المبسوط فی فقه الامامیه (چاپ جامعه مدرسین)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[التبیان فی تفسیر القرآن]]  


[[تهذیب الاحکام ( تحقیق غفاری )]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[المنتخب من تفسیر القرآن و النکت المستخرجة من کتاب التبیان]]  


[[تجرید المنطق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[معراج أهل الکمال إلی معرفة الرجال]]  


[[الأمالی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[فهرست کتب الشیعة و أصولهم و أسماء المصنفین و أصحاب الأصول]]  


[[التبیان فی تفسیر القرآن (چاپ جامعه مدرسین)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[ترجمه کتاب الغيبة]]  


[[الموسوعة الرجالیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[المبسوط فی فقه الامامیه (چاپ جامعه مدرسین)]]  


[[گزیده تهذیب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[تهذیب الاحکام (تحقیق غفاری)]]  


[[الأمالی (طوسی، ترجمه حسن زاده)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[تجرید المنطق]]  


[[تمهید الاصول در علم کلام اسلامی : شرح بخش نظری رساله «جمل العلم و العمل» تالیف سید مرتضی علی بن الحسین الموسوی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح
[[الأمالی]]  


[[الکتب الاربعه(الکافی، من لا یحضره الفقیه، تهذیب الاحکام، الـاستبصار)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[التبیان فی تفسیر القرآن (چاپ جامعه مدرسین)]]  


[[تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه (رحلی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الموسوعة الرجالیة]]  


[[رجال الطوسی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[گزیده تهذیب]]  


[[العده فی اصول الفقه ( یک جلدی )]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الأمالی (طوسی، ترجمه حسن زاده)]]  


[[تمهید الاصول فی علم الکلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح
[[تمهید الاصول در علم کلام اسلامی: شرح بخش نظری رساله «[[جمل العلم و العمل]]» تأليف سید مرتضی علی بن الحسین الموسوی]]  


[[الفهرست]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الکتب الاربعه (الکافی، من لا یحضره الفقیه، تهذیب الاحکام، الـاستبصار)]]  


[[اختیار معرفة الرجال المعروف برجال الکشی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: برگزیده
[[تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه (رحلی)]]  


[[الفهرست]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[رجال الطوسی]]  


[[مصباح المتهجد (چاپ بیروت)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[العده فی اصول الفقه (یک جلدی)]]  


[[أمالی الشیخ الطوسی (طبع قدیم)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[تمهید الاصول فی علم الکلام]]  


[[ مصباح المتهجد و سلاح المتعبد: بضمیمه کتاب الباب الحادی عشر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[اختیار معرفة الرجال المعروف برجال الکشی]] برگزیده


[[تهذیب الأحکام فی شرح المقنعة للشیخ المفید( بیروت)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[مصباح المتهجد (چاپ بیروت)]]  


[[مجموعه سه رساله در حفظ الصحه و سه رساله در مجربات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[أمالی الشیخ الطوسی (طبع قدیم)]]  


[[مسائل هامة من کتاب الخلاف]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[مصباح المتهجد و سلاح المتعبد: بضمیمه کتاب الباب الحادی عشر]]  


[[اقتصاد ترجمه الإقتصاد إلی طریق الرشاد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[تهذیب الأحکام فی شرح المقنعة للشیخ المفید(بیروت)]]  


[[ الاقتصاد فیما یجب علی العباد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[مجموعه سه رساله در حفظ الصحه و سه رساله در مجربات]]  


[[اختیار معرفة الرجال المعروف برجال الکشی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: خلاصه کننده
[[مسائل هامة من کتاب الخلاف]]  


[[شرح المقدمة فی الکلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[اقتصاد، ترجمه الاقتصاد إلی طريق الرشاد]]  


[[تلخیص الشافی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الاقتصاد فیما یجب علی العباد]]  


[[تلخیص الشافی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[اختیار معرفة الرجال المعروف برجال الکشی]]  


[[رجال اسانید، او، طبقات رجال کتاب التهذیب لشیخ الطوسی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: --
[[شرح المقدمة فی الکلام]]  


[[الإستبصار فیما اختلف من الأخبار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[تلخیص الشافی]]  


[[الإستبصار فیما اختلف من الأخبار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[رجال اسانید، او، طبقات رجال کتاب التهذیب لشیخ الطوسی]] -


[[ المبسوط فی فقه الامامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[الإستبصار فیما اختلف من الأخبار]]  


[[الإستبصار فیما اختلف من الأخبار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[المبسوط فی فقه الامامیة]]  


[[رجال الطوسی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[رجال الطوسی]]  


[[النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی با ترجمه فارسی آن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده
[[النهایة فی مجرد الفقه و الفتاوی با ترجمه فارسی آن]]  




[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش