۸۱٬۶۶۸
ویرایش
←وابسته‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo"> | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده: | [[پرونده:NUR01837.jpg|بندانگشتی|طبری، محمد بن جریر]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| data-type="authorWritings" |[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك]] | | data-type="authorWritings" |[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك]] | ||
[[تهذيب الآثار و تفصيل الثابت عن | [[تهذيب الآثار و تفصيل الثابت عن رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم من الأخبار]] | ||
[[تهذيب الآثار: الجزء المفقود]] | [[تهذيب الآثار: الجزء المفقود]] | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
[[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)]] | [[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)]] | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" | | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE01837AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|طبری (ابهام زدایی)}} | |||
{{کاربردهای دیگر| محمد بن جریر طبری (ابهام زدایی)}} | {{کاربردهای دیگر| محمد بن جریر طبری (ابهام زدایی)}} | ||
'''ابوجعفر محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب طبری''' (۲۲۴ – ۳۱۰ ق)، مشهور به '''جریر طبری'''، مورخ، مفسر ایرانی، صاحب تفسیر [[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)|جامع البيان في تفسير القرآن]] و کتاب مشهور [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ الأمم و الملوك]] معروف به تاریخ طبری | |||
==ولادت== | |||
ولادت طبری در آخر سال 224 و یا اول سال 225ق در آمل مازندران اتفاق افتاده است<ref>شهابی، علی‌اکبر، ص1</ref>. | |||
== | |||
ولادت طبری در آخر سال 224 و یا اول سال 225ق در | |||
==مشخصات ظاهری== | ==مشخصات ظاهری== | ||
طبری مردی | طبری مردی گندم‌گون، کشیده‌قامت، لاغراندام و سیاه‌چشم بود<ref>همان، ص3</ref>. | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
محمد بن جریر مقدمات علمی را در زادگاهش آمل نزد فضلای آنجا فرا گرفت و پس‌ازآن به گردش و مسافرت در داخل و خارج ایران پرداخت و در هر جا عالم و فقیه و محدثی سراغ داشت بدانجا رهسپار می‌شد و فقه و حدیث و ادبیات و دیگر علوم متداول آن عصر را از آنان فرا می‌گرفت تا بدان پایه رسید که بر اغلب دانشمندان معاصرش پیشی گرفت و شهرت و آوازه علمی‌اش در شهرهای بزرگ اسلامی آن زمان پراکنده شد چنانکه به هر شهری وارد می‌شد دانشمندان و دانش‌پژوهان آنجا گردش را فرا می‌گرفتند و از محضر و مجلس درس و بحث او بهره می‌گرفتند و درک صحبتش را غنیمت می‌شمردند. تا آخرالامر، بغداد، مرکز خلافت و علوم و دانشگاه‌های اسلامی و بزرگ‌ترین شهر آباد و پرجمعیت آن عصر را محل اقامت خود قرار داد و به تعلیم و تدریس و تألیف و تصنیف پرداخت<ref> | محمد بن جریر مقدمات علمی را در زادگاهش آمل نزد فضلای آنجا فرا گرفت و پس‌ازآن به گردش و مسافرت در داخل و خارج ایران پرداخت و در هر جا عالم و فقیه و محدثی سراغ داشت بدانجا رهسپار می‌شد و فقه و حدیث و ادبیات و دیگر علوم متداول آن عصر را از آنان فرا می‌گرفت تا بدان پایه رسید که بر اغلب دانشمندان معاصرش پیشی گرفت و شهرت و آوازه علمی‌اش در شهرهای بزرگ اسلامی آن زمان پراکنده شد چنانکه به هر شهری وارد می‌شد دانشمندان و دانش‌پژوهان آنجا گردش را فرا می‌گرفتند و از محضر و مجلس درس و بحث او بهره می‌گرفتند و درک صحبتش را غنیمت می‌شمردند. تا آخرالامر، بغداد، مرکز خلافت و علوم و دانشگاه‌های اسلامی و بزرگ‌ترین شهر آباد و پرجمعیت آن عصر را محل اقامت خود قرار داد و به تعلیم و تدریس و تألیف و تصنیف پرداخت<ref>همان، ص10</ref>. | ||
===سفرهای علمی=== | ===سفرهای علمی=== | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
او پس از توقف مدتی در بغداد و استفاده از مجلس درس دانشمندان آنجا به‌سوی بصره که در آن زمان یکی از مراکز علم و ادب بود، رهسپار شد و در بین راه از علمای فقه و حدیث شهر واسط احادیث بسیاری فرا گرفت و نوشت. پس‌ازآن وارد بصره گردید و در آنجا به مجلس درس و بحث علمای معروف و بزرگ ره یافت و از آنان احادیث و اخبار زایدی فرا گرفت و نوشت. از معاریف استادان او در بصره، ابوکریب محمد بن علاء همدانی بود که از بزرگان اصحاب حدیث به شمار می‌رفته است. | او پس از توقف مدتی در بغداد و استفاده از مجلس درس دانشمندان آنجا به‌سوی بصره که در آن زمان یکی از مراکز علم و ادب بود، رهسپار شد و در بین راه از علمای فقه و حدیث شهر واسط احادیث بسیاری فرا گرفت و نوشت. پس‌ازآن وارد بصره گردید و در آنجا به مجلس درس و بحث علمای معروف و بزرگ ره یافت و از آنان احادیث و اخبار زایدی فرا گرفت و نوشت. از معاریف استادان او در بصره، ابوکریب محمد بن علاء همدانی بود که از بزرگان اصحاب حدیث به شمار می‌رفته است. | ||
سپس به‌جانب کوفه رهسپار شد و از فقها و علمای آنجا احادیث زیادی شنید و نوشت. پس‌ازآن به بغداد بازگشت و شروع به نوشتن احادیث کرد و مدتی در آنجا اقامت گزید و به تحصیل و تکمیل علوم فقه و قران پرداخت. | سپس به‌جانب کوفه رهسپار شد و از فقها و علمای آنجا احادیث زیادی شنید و نوشت. پس‌ازآن به بغداد بازگشت و شروع به نوشتن احادیث کرد و مدتی در آنجا اقامت گزید و به تحصیل و تکمیل علوم فقه و قران پرداخت. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۵: | ||
==شیوخ و اساتید== | ==شیوخ و اساتید== | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# سلیمان بن عبدالرحمن طلحی؛ | # سلیمان بن عبدالرحمن طلحی؛ | ||
# یونس بن عبدالأعلی؛ | # یونس بن عبدالأعلی؛ | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۷: | ||
# ربیع بن سلیمان؛ | # ربیع بن سلیمان؛ | ||
# حسن بن محمد زعفرانی؛ | # حسن بن محمد زعفرانی؛ | ||
# یونس بن عبدالاعلی؛ | |||
# محمد و عبدالرحمن عبدالحکم؛ | # محمد و عبدالرحمن عبدالحکم؛ | ||
# ابی مقاتل<ref>عبدالقادر محمد حسین، ص17-18</ref>. | # ابی مقاتل<ref>عبدالقادر محمد حسین، ص17-18</ref>. | ||
{{پایان}} | |||
==شاگردان | == شاگردان == | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# مخلد باقرحی؛ | # مخلد باقرحی؛ | ||
# ابوالقاسم طبرانی؛ | # ابوالقاسم طبرانی؛ | ||
| خط ۱۰۶: | خط ۱۰۸: | ||
# احمد بن کامل قاضی؛ | # احمد بن کامل قاضی؛ | ||
# ابوعمرو بن حمدان؛ | # ابوعمرو بن حمدان؛ | ||
# و... <ref>همان، ص19</ref>. | # و...<ref>همان، ص19</ref>. | ||
{{پایان}} | |||
==جایگاه علمی== | ==جایگاه علمی== | ||
طبری در علوم اسلامی تبحری شگفت داشت و به اندازه‌ای کتاب و رساله نوشته بود که هیچ‌یک از علما و فقهای اسلامی، آن اندازه کتاب تألیف نکرده بود. کتب او در زمان حیاتش دست‌به‌دست می‌چرخید. او علاوه بر علوم اسلامی، منطق، حساب، جبر و مقابله و طب نیز می‌دانست. نقل شده که زمانی طبری دچار بیماری ذات‌الجَنب (سینه‌پهلو) شد. هنگامی‌که طبیب نصرانی از او درباره بیماری‌اش پرسید، طبری درباره علت بیماری و راه‌های مداوای آن‌چنان سخن گفت که طبیب اذعان کرد هیچ درمانی اضافه بر آنچه طبری گفته نمی‌داند و اضافه کرد: اگر مانند تو در میان ما بود، از جمله حواریون محسوب می‌شد. | طبری در علوم اسلامی تبحری شگفت داشت و به اندازه‌ای کتاب و رساله نوشته بود که هیچ‌یک از علما و فقهای اسلامی، آن اندازه کتاب تألیف نکرده بود. کتب او در زمان حیاتش دست‌به‌دست می‌چرخید. او علاوه بر علوم اسلامی، منطق، حساب، جبر و مقابله و طب نیز می‌دانست. نقل شده که زمانی طبری دچار بیماری ذات‌الجَنب (سینه‌پهلو) شد. هنگامی‌که طبیب نصرانی از او درباره بیماری‌اش پرسید، طبری درباره علت بیماری و راه‌های مداوای آن‌چنان سخن گفت که طبیب اذعان کرد هیچ درمانی اضافه بر آنچه طبری گفته نمی‌داند و اضافه کرد: اگر مانند تو در میان ما بود، از جمله حواریون محسوب می‌شد. | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۵: | ||
اگر کسی به او هدیه‌ای می‌داد، با هدیه‌ای بالا‌تر جبران می‌کرد و اگر قادر به این کار نبود، از قبول هدیه امتناع می‌کرد<ref>پایگاه اینترنتی بنیاد ملی نخبگان</ref>. | اگر کسی به او هدیه‌ای می‌داد، با هدیه‌ای بالا‌تر جبران می‌کرد و اگر قادر به این کار نبود، از قبول هدیه امتناع می‌کرد<ref>پایگاه اینترنتی بنیاد ملی نخبگان</ref>. | ||
او اوقات روز خود را بر اساس اوقات نماز تقسیم کرده بود؛ از نماز صبح تا نماز عصر کتاب می‌خواند و می‌نوشت، از نماز عصر تا نماز عشا به تدریس می‌پرداخت و هر چهار شب یک بار | او اوقات روز خود را بر اساس اوقات نماز تقسیم کرده بود؛ از نماز صبح تا نماز عصر کتاب می‌خواند و می‌نوشت، از نماز عصر تا نماز عشا به تدریس می‌پرداخت و هر چهار شب یک بار قرآن را ختم می‌کرد. | ||
طبری در قرائت قرآن شیوه مخصوص خود را داشت و خوش‌الحان بودنش نزد مردم و قاریان قرآن زبانزد بود. چنانکه می‌گویند یکی از قاریان و نحویان مشهور آن زمان به عمد مسیر هر روزه‌اش را به سمت مسجدی که طبری در آن قرآن می‌خواند، تغییر می‌داد و مدت‌ها می‌ایستاد تا قرائت طبری را بشنود<ref>همان</ref>. | طبری در قرائت قرآن شیوه مخصوص خود را داشت و خوش‌الحان بودنش نزد مردم و قاریان قرآن زبانزد بود. چنانکه می‌گویند یکی از قاریان و نحویان مشهور آن زمان به عمد مسیر هر روزه‌اش را به سمت مسجدی که طبری در آن قرآن می‌خواند، تغییر می‌داد و مدت‌ها می‌ایستاد تا قرائت طبری را بشنود<ref>همان</ref>. | ||
| خط ۱۴۰: | خط ۱۴۲: | ||
# التبصیر؛ | # التبصیر؛ | ||
# الآداب النفیسة و الأخلاق الحمیدة؛ | # الآداب النفیسة و الأخلاق الحمیدة؛ | ||
# کتاب شرح السنة؛ | # کتاب صريح (شرح) السنة؛ | ||
# و کتب بسیاری دیگر در فروع فقهی<ref>همان، ص35-38</ref>. | # و کتب بسیاری دیگر در فروع فقهی<ref>همان، ص35-38</ref>. | ||
| خط ۱۴۸: | خط ۱۵۰: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# عبدالقادر محمد حسین، شیخ المفسرین الامام محمد بن جریر الطبری، دارالغوثانی للدراسات | # عبدالقادر محمد حسین، شیخ المفسرین الامام محمد بن جریر الطبری، دارالغوثانی للدراسات القرآنية، دمشق، چاپ اول، 1429ق/2008م. | ||
# شهابی، علی‌اکبر، احوال و آثار محمد بن جریر طبری، اساطیر، اول، 1335ق. | # شهابی، علی‌اکبر، احوال و آثار محمد بن جریر طبری، اساطیر، اول، 1335ق. | ||
# | # [https://www.bmn.ir/fa-ir/news/news/72872/- پایگاه اینترنتی بنیاد ملی نخبگان] | ||
https://www.bmn.ir/fa-ir/news/news/72872/- | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
| خط ۱۵۸: | خط ۱۶۰: | ||
[[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك]] | [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك]] | ||
[[تهذيب الآثار و تفصيل الثابت عن | [[صحيح تاريخ الطبري]] | ||
[[استشهاد الحسين]] | |||
[[تهذيب الآثار و تفصيل الثابت عن رسول‌الله(ص) من الأخبار]] | |||
[[تهذيب الآثار: الجزء المفقود]] | [[تهذيب الآثار: الجزء المفقود]] | ||
| خط ۱۶۷: | خط ۱۷۳: | ||
[[تفسير الطبري، جامع البيان عن تأويل آي القرآن]] | [[تفسير الطبري، جامع البيان عن تأويل آي القرآن]] | ||
[[احوال و آثار محمد بن جریر طبری]] | |||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مورّخان]] | |||
[[رده: | [[رده:مفسران سنی]] | ||
[[رده:عاشوراپژوهان]] | |||