۸۰٬۶۷۲
ویرایش
شرح غم حسین علیه‌السلام ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی: تفاوت میان نسخه‌ها
شرح غم حسین علیه‌السلام ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۷
، ۱ اوت ۲۰۲۳جایگزینی متن - ' '''' به '''''
جز (جایگزینی متن - '==وابسته‌ها== [[' به '==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} [[') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| تعداد جلد = | | تعداد جلد = | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =13657 | ||
| کد کنگره = BP 41/5 /الف3 م704226 | | کد کنگره = BP 41/5 /الف3 م704226 | ||
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE13657AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE13657AUTOMATIONCODE | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
}} | }} | ||
'''شرح غم حسین: ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی (م 568ق) '''، توسط [[صادقی، مصطفی|مصطفی صادقی]] نگاشته شده است. نویسنده [[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی)|مقتل خوارزمی]] (متوفی 568ق) عالمی سنی‌مذهب، ولی منصف و محب اهل‌بیت(ع) است. نگارنده در عین آنکه سعى کرده سادهنویسى را براى مخاطبان عام خود رعایت کند، از جنبه علمى و تحقیقى غافل نبوده است. | '''شرح غم حسین: ترجمه تحقیقی بخش اصلی مقتل خوارزمی (م 568ق)'''، توسط [[صادقی، مصطفی|مصطفی صادقی]] نگاشته شده است. نویسنده [[مقتل الحسين عليه‌السلام (خوارزمی)|مقتل خوارزمی]] (متوفی 568ق) عالمی سنی‌مذهب، ولی منصف و محب اهل‌بیت(ع) است. نگارنده در عین آنکه سعى کرده سادهنویسى را براى مخاطبان عام خود رعایت کند، از جنبه علمى و تحقیقى غافل نبوده است. | ||
جلب عنایت امام حسین(ع)، جبران نبود ترجمه مقتل مهم [[اخطب خوارزم، موفق بن احمد|خوارزمی]] و ترجمه بخش اصلی مقتل [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] که [[اخطب خوارزم، موفق بن احمد|خوارزمی]] از آن فراوان اقتباس کرده است، از جمله اهداف مترجم است<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص7</ref> | جلب عنایت امام حسین(ع)، جبران نبود ترجمه مقتل مهم [[اخطب خوارزم، موفق بن احمد|خوارزمی]] و ترجمه بخش اصلی مقتل [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] که [[اخطب خوارزم، موفق بن احمد|خوارزمی]] از آن فراوان اقتباس کرده است، از جمله اهداف مترجم است<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص7</ref> | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
مترجم علاوه بر ترجمه، متن عربی را نیز در کتاب آورده است. خود در این باره می‌گوید: «به دلیل تقدم و اهمیت نسبى «مقتل الحسين» خوارزمى و هم‌چنین تذکر برخى اشکالات، شایسته بود متن قسمت اصلى آن نیز در دسترس باشد. به‌خصوص که ترجمه، در مواردى با مراجعه خواننده به متن عربى، بهتر مفهوم خواهد شد»<ref>ر.ک: همان، ص13</ref> | مترجم علاوه بر ترجمه، متن عربی را نیز در کتاب آورده است. خود در این باره می‌گوید: «به دلیل تقدم و اهمیت نسبى «مقتل الحسين» خوارزمى و هم‌چنین تذکر برخى اشکالات، شایسته بود متن قسمت اصلى آن نیز در دسترس باشد. به‌خصوص که ترجمه، در مواردى با مراجعه خواننده به متن عربى، بهتر مفهوم خواهد شد»<ref>ر.ک: همان، ص13</ref> | ||
متن کتاب تنها مشتمل بر فصل یازدهم از مقتل خوارزمی است. وی در صفحات آغازین این بخش، شش خبر درباره ثواب روزه گرفتن در روز عاشورا آورده است و در ادامه می‌نویسد: «در روز عاشورا هفتاد عید وجود دارد و هرکه براى خانوادهاش خوب خرج کند، خدا در طول سال او را در وسعت خواهد داشت»<ref>متن کتاب، ص107</ref>مترجم در توضیح این روایات می‌نویسد: نگارنده مایل نبود این روایات را ترجمه کند، ولى به جهت آنکه وقفهاى در ترجمه نیفتد و شاید براى برخى محققان غیر آشنا به زبان عربى سودمند باشد، ترجمه شد؛ وگرنه همه | متن کتاب تنها مشتمل بر فصل یازدهم از مقتل خوارزمی است. وی در صفحات آغازین این بخش، شش خبر درباره ثواب روزه گرفتن در روز عاشورا آورده است و در ادامه می‌نویسد: «در روز عاشورا هفتاد عید وجود دارد و هرکه براى خانوادهاش خوب خرج کند، خدا در طول سال او را در وسعت خواهد داشت»<ref>متن کتاب، ص107</ref>مترجم در توضیح این روایات می‌نویسد: نگارنده مایل نبود این روایات را ترجمه کند، ولى به جهت آنکه وقفهاى در ترجمه نیفتد و شاید براى برخى محققان غیر آشنا به زبان عربى سودمند باشد، ترجمه شد؛ وگرنه همه مىدانند که این روایات ذرهاى اعتبار ندارد و ساخته بنى امیه است که عاشورا روز شادى آنان بود. ممکن است توجیهات سردى هم براى آن گفته شود، ولى سند و متن آنها به اضافه قدرى تعقّل، همه آنها را ردّ مىکند<ref>همان، پاورقی 1</ref> | ||
خوارزمی در ادامه سعی می‌کند بین روایات مذکور و مصیبت خاندان پیامبر(ص) این‌گونه جمع کند: از آنجا که این روز بر ایام دیگر فضیلت و برترى دارد، واقع شدن مصیبت خاندان پیامبر در این روز باعث عظمت آنان و فضیلت مبارزه ایشان خواهد بود. بدین وسیله ثواب آنان بیشتر و درجاتشان عالىتر و شرافتمندانهتر خواهد شد، عذاب دشمنانشان سنگینتر و لعنت خدا بر آنان و طرف‌دارانشان در قیامت شدیدتر و درازتر خواهد بود<ref>متن کتاب، ص107</ref>این عبارت اگرچه در ظاهر حکایت از عظمت مقام اهل‌بیت(ع) می‌کند، اما در حقیقت این هم یکى از آن توجیهات سرد است که خوارزمى به آن دست زده است. بههرحال او سنى‌مذهب است و گویا این اخبار عجیب در او اثر گذاشته، ولى از سوى دیگر ارادتش به اهل‌بیت(ع) او را ناچار به چنین توجیهى کرده است<ref>همان، ص107، پاورقی 2</ref> | خوارزمی در ادامه سعی می‌کند بین روایات مذکور و مصیبت خاندان پیامبر(ص) این‌گونه جمع کند: از آنجا که این روز بر ایام دیگر فضیلت و برترى دارد، واقع شدن مصیبت خاندان پیامبر در این روز باعث عظمت آنان و فضیلت مبارزه ایشان خواهد بود. بدین وسیله ثواب آنان بیشتر و درجاتشان عالىتر و شرافتمندانهتر خواهد شد، عذاب دشمنانشان سنگینتر و لعنت خدا بر آنان و طرف‌دارانشان در قیامت شدیدتر و درازتر خواهد بود<ref>متن کتاب، ص107</ref>این عبارت اگرچه در ظاهر حکایت از عظمت مقام اهل‌بیت(ع) می‌کند، اما در حقیقت این هم یکى از آن توجیهات سرد است که خوارزمى به آن دست زده است. بههرحال او سنى‌مذهب است و گویا این اخبار عجیب در او اثر گذاشته، ولى از سوى دیگر ارادتش به اهل‌بیت(ع) او را ناچار به چنین توجیهى کرده است<ref>همان، ص107، پاورقی 2</ref> | ||
وی اگرچه بسیاری از مطالب را از [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] نقل کرده، اما در جریان | وی اگرچه بسیاری از مطالب را از [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] نقل کرده، اما در جریان بیان منازل بین راه مکه به کوفه و دیدارهای امام(ع) با افراد مختلف، شیوه و ترتیب ابن اعثم را رعایت نکرده است. وی ابتدا جریان دیدار امام حسین(ع) را با فرزدق در منزل شقوق و سپس دیدار حضرت با زهیر بن قین و آنگاه نزول وی در منازل خزیمیه، ثعلبیه و در نهایت، دیدار حضرت با ابوهره ازدی را آورده است؛ درحالی‌که ابن اعثم، بعد از جریان نامه ولید بن عتبه به عبیدالله بن زیاد مبنی بر رهسپار شدن حسین بن علی(ع) به‌سوی عراق، از اقامت امام حسین(ع) در منازل خزیمیه و ثعلبیه گزارش کرده، سپس به دیدار امام(ع) با فرزدق در منزل شقوق اشاره کرده است<ref>رنجبر، محسن، ص121</ref> | ||
خوارزمی روایت‌ها و | خوارزمی روایت‌ها و گزارش‌هایی را که در این کتاب آورده است، تلقی به قبول کرده است و جز در موارد معدود به بررسی و نقد سند و یا متن روایت‌ها، نپرداخته است. ازاین‌رو اگرچه این اثر مورد توجه و رجوع شیعه است و به آن استناد می‌شود، اما برخی از روایات آن، از دیدگاه شیعه، مجعول و غیر قابل اعتماد است<ref>همان، ص111</ref> | ||
کتاب با این عبارت به پایان رسیده است: «در اینجا فصل دوازدهم مقتل الحسين(ع) آغاز مىشود که درباره جزاى قاتلان امام و دشمنان آن حضرت است<ref>متن کتاب، ص249</ref> | کتاب با این عبارت به پایان رسیده است: «در اینجا فصل دوازدهم مقتل الحسين(ع) آغاز مىشود که درباره جزاى قاتلان امام و دشمنان آن حضرت است<ref>متن کتاب، ص249</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
در تحقیق این ترجمه با استفاده از دیگر منابع، به‌خصوص گزارشهاى [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف]] به موارد زیر توجه شده است: اشاره به مواردى که خوارزمى به تبع [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] تسلسل تاریخى حوادث را رعایت نکرده و گاه موجب تناقضاتى در روایات شده است؛ تذکر گزارشهایى از این مقتل که در منابع دیگر یافت نمىشود، اعم از آنکه اعتبار تاریخى داشته یا نداشته باشد؛ ذکر تحریفها، افزودهها و احتمالاً گزارشهایى که ساختگى به نظر | در تحقیق این ترجمه با استفاده از دیگر منابع، به‌خصوص گزارشهاى [[ابومخنف، لوط بن یحیی|ابومخنف]] به موارد زیر توجه شده است: اشاره به مواردى که خوارزمى به تبع [[ابن اعثم کوفی، محمد بن علی|ابن اعثم]] تسلسل تاریخى حوادث را رعایت نکرده و گاه موجب تناقضاتى در روایات شده است؛ تذکر گزارشهایى از این مقتل که در منابع دیگر یافت نمىشود، اعم از آنکه اعتبار تاریخى داشته یا نداشته باشد؛ ذکر تحریفها، افزودهها و احتمالاً گزارشهایى که ساختگى به نظر مىرسیده و نگارنده درباره آنها تأملاتى داشته است؛ توضیح واژهها یا تکمیل ترجمه که در متن امکانپذیر نبوده است؛ معرفى اجمالى اعلام متن (یاران یا دشمنان امام حسین(ع) و تذکر سابقه آنان<ref>ر.ک: مقدمه مترجم، ص12</ref> | ||
فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع تحقیق در انتهای کتاب ذکر شده است؛ پس فهرست مطالب کتاب نیز در واقع فهرست انتخابى مترجم است. البته این عناوین، دربرگیرنده همه مطالب نیست. | فهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع تحقیق در انتهای کتاب ذکر شده است؛ پس فهرست مطالب کتاب نیز در واقع فهرست انتخابى مترجم است. البته این عناوین، دربرگیرنده همه مطالب نیست. | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
#مقدمه و متن کتاب. | #مقدمه و متن کتاب. | ||
#[[:noormags:99306|رنجبر، محسن، معرفی و بررسی «مقتل الحسين -ع-» (نگاشته خوارزمی)، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله تاریخ در آیینه پژوهش، زمستان 1383، شماره 4، صفحه 103 تا 134]]. | #[[:noormags:99306|رنجبر، محسن، معرفی و بررسی «مقتل الحسين -ع-» (نگاشته خوارزمی)، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله تاریخ در آیینه پژوهش، زمستان 1383، شماره 4، صفحه 103 تا 134]]. | ||
{{سرور شهیدان}} | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
| خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
[[رده:حالات فردی]] | [[رده:حالات فردی]] | ||
[[رده:حسین | [[رده:امام حسین(ع)]] | ||