شرح اصول الكافي (ملاصدرا): تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر

شرح اصول الكافي (ملاصدرا) (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۶:۳۴

۱۷۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۱ اوت ۲۰۲۳

جز

جایگزینی متن - ' '''' به '''''

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۸۱٬۶۹۴

ویرایش

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 [[نوری، علی بن جمشید]] (حاشيه نويس)
-[[کلینی، محمد بن یعقوب]] (نويسنده)
+[[کلینی، محمد بن یعقوب]] (نویسنده)
-[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم]] (نويسنده)
+[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم]] (نویسنده)
 [[خواجوی، محمد]] (مصحح)
@@ خط ۱۸: / خط ۱۸: @@
 کلینی، محمد بن یعقوب، - 329ق. الکافی. اصول - نقد و تفسیر
 | ناشر =
-وزارت فرهنگ و آموزش عالی، موسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگی (پژوهشگاه)
+وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگی (پژوهشگاه)
 | مکان نشر =تهران - ایران
 | سال نشر = 1366 ش
@@ خط ۲۴: / خط ۲۴: @@
 | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE10879AUTOMATIONCODE
 | چاپ =1
- | تعداد جلد =4
+| تعداد جلد =4
- | کتابخانۀ دیجیتال نور =6965
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =10879
+| کتابخوان همراه نور =10879
 | کد پدیدآور =
 | پس از =
 | پیش از =
 }}
+{{کاربردهای دیگر|شرح الکافی (ابهام‌ زدایی)}}
 '''شرح اصول الکافی'''، تألیف [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالدين محمد ابن ابراهيم شيرازى]]، مشهور به [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] (980-1050ق) از جمله شروحى است كه بر يكى از منابع مهم شيعى؛ يعنى اصول كافى نگاشته شده است. گرچه نام [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] با فلسفه اسلامى و حكمت متعاليه عجين شده و با شنيدن و ديدن اين نام، بلنداى افق انديشه اين انديشمند فرزانه در زمينه فلسفه و عرفان در ذهن تداعى مى‌شود؛ اما با نگريستن در آثار تفسيرى و حديثى او به خوبى مشاهده مى‌گردد كه ابعاد انديشه‌اى اين بزرگ مرد، تنها در معقول خلاصه نمى‌شود و در حوزه منقول نيز از آگاهى گسترده، بينشى استوار و نگاهى ژرف برخوردار است.
@@ خط ۳۵: / خط ۴۰: @@
-[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] همان طور كه مدّت‌ها در قرآن و معانى آيات آن، تدبّر و تأمّل مى‌كرد تا بالاخره توفيق يافت كه نگارش تفسير خود را با تفسير سوره حديد آغاز كند و سپس تفسير تعداد ديگرى از سور و آيات را بنويسد، در مورد احاديث اهل بيت(ع) نيز روزگارانى طولانى به تأمّل و تعمّق پرداخت و به گوهرهايى ناب دست يافت و در فكر بود كه كتابى در شرح اين لئالى بسيار ارجمند بنگارد.
+[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] همان طور كه مدّت‌ها در قرآن و معانى آيات آن، تدبّر و تأمّل مى‌كرد تا بالاخره توفيق يافت كه نگارش تفسير خود را با تفسير سوره حديد آغاز كند و سپس تفسير تعداد ديگرى از سور و آيات را بنويسد، در مورد احاديث اهل‌بيت(ع) نيز روزگارانى طولانى به تأمّل و تعمّق پرداخت و به گوهرهايى ناب دست يافت و در فكر بود كه كتابى در شرح اين لئالى بسيار ارجمند بنگارد.
-امّا آن طور كه خود [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] مى‌گويد، (عوائق و عوادى روزگار)، او را از اين كار باز مى‌داشت، تا در نهايت به اصرار گروهى از طالبان حقايق در سال‌هاى آخر عمر به اين كار همّت گماشت و اثرى ممتاز در زمينه احاديث اهل بيت(ع) از خود به يادگار گذاشت.
+امّا آن طور كه خود [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] مى‌گويد، (عوائق و عوادى روزگار)، او را از اين كار باز مى‌داشت، تا در نهايت به اصرار گروهى از طالبان حقايق در سال‌هاى آخر عمر به اين كار همّت گماشت و اثرى ممتاز در زمينه احاديث اهل‌بيت(ع) از خود به يادگار گذاشت.
-اما چرا [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] براى انجام هدف خود، يعنى شرح حقايق مطرح شده در احاديث اهل بيت(ع) كتاب «كافى» [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] را انتخاب كرد؟
+اما چرا [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاّصدرا]] براى انجام هدف خود، يعنى شرح حقايق مطرح شده در احاديث اهل‌بيت(ع) كتاب «كافى» [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] را انتخاب كرد؟
 [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]]، خود پاسخ اين سؤال را در ديباچه كتابْ چنين بيان كرده است:
-بهترين احاديث و گفتارهايى كه از اهل بيت(ع) براى ما روايت شده و درخشنده‌ترين سخنانى كه چون مرواريدِ به هم پيوسته از آنان براى ما نقل شده،... احاديث كتاب «كافى»، تأليف امين‌الاسلام و ثقة الأنام، شيخ عالم، كامل مجتهد، بارع فاخر، [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] - أعلى اللّه قدره وأنار فى السماء بدره - است.
+بهترين احاديث و گفتارهايى كه از اهل‌بيت(ع) براى ما روايت شده و درخشنده‌ترين سخنانى كه چون مرواريدِ به هم پيوسته از آنان براى ما نقل شده،... احاديث كتاب «كافى»، تأليف امين‌الاسلام و ثقة الأنام، شيخ عالم، كامل مجتهد، بارع فاخر، [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] - أعلى اللّه قدره وأنار فى السماء بدره - است.
 == مشرب حديثى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] ==
@@ خط ۶۰: / خط ۶۵: @@
 نيك مى‌دانيم كه اعتقاد به وجود صوادر عقلانىِ اوليه از جمله معتقدات فلاسفه است؛ هر چند با تعمقى در خور و شايسته در روايت استنطاق عقل، آن را بر وجود پيامبر اكرم(ص) تطبيق مى‌كند. در مقابل، مرحوم [[علامه مجلسى]] به خاطر تطبيق اين روايات بر عقول دهگانه و صوادر اوليه به شدت بر فلاسفه تاخته و آنان را افرادى مستبد و خودرأى در راهى غير از شريعت معرفى كرده است.
-[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] مقصود از قلب را در آيه ''' «إنّ فى ذلك لذكرى لمن كان له قلب» '''، معناى عقلى كه مدرك معانى كلى نظرى است دانسته است.
+[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] مقصود از قلب را در آيه''' «إنّ فى ذلك لذكرى لمن كان له قلب»'''، معناى عقلى كه مدرک  معانى كلى نظرى است دانسته است.
-او معلم دوم، پس از خداوند را جبرييل دانسته و روح القدس را عقل فعّال معرفى كرده است و مقصود از ميزان را در آيه شريف ''' «والسماء رفعها و وضع الميزان» '''، روش منطق دانسته و به كسانى كه آن را ترازوى مادى متعارف معنا كرده‌اند، تاخته است.
+او معلم دوم، پس از خداوند را جبرييل دانسته و روح القدس را عقل فعّال معرفى كرده است و مقصود از ميزان را در آيه شريف''' «والسماء رفعها و وضع الميزان»'''، روش منطق دانسته و به كسانى كه آن را ترازوى مادى متعارف معنا كرده‌اند، تاخته است.
 [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] با درنگى هوشمندانه حديث «أبى الله أن يجرى الأمور إلا بأسباب؛ خداوند پرهيز دارد كه كارها را جز از رهگذار اسباب تدبير كند» را ناظر به قانون عليت دانسته و بنيان تمام معارف دينى مى‌شناسد.
@@ خط ۷۳: / خط ۷۸: @@
 بر اساس همين مشرب عرفانى است كه او ميان موجودات عالم رابطه معنوى و جذبه طبيعى به ذات عالم و برخوردارى از يك حقيقت روحانى قايل شده و مسئله گريه مناطق زمين و فرشتگان و... را بر مرگ مؤمن حل كرده است.
-[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] مقصود از اهل ذكر را در آيه شريف ''' «فاسئلوا أهل الذكر، إن كنتم لا تعلمون '''؛ اگر نمى‌دانيد، از اهل ذكر بپرسيد»، صاحبان مكاشفات مى‌داند، كه مى‌توانند دانش را از عالم بالا (لوح محفوظ) به استقلال، بسان پيامبر اكرم(ص) يا به پيروى آن حضرت، بسان اهل بيت(ع) بر صفحه جانشان جارى سازند.
+[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] مقصود از اهل ذكر را در آيه شريف''' «فاسئلوا أهل الذكر، إن كنتم لا تعلمون'''؛ اگر نمى‌دانيد، از اهل ذكر بپرسيد»، صاحبان مكاشفات مى‌داند، كه مى‌توانند دانش را از عالم بالا (لوح محفوظ) به استقلال، بسان پيامبر اكرم(ص) يا به پيروى آن حضرت، بسان اهل‌بيت(ع) بر صفحه جانشان جارى سازند.
 == گزارش محتوا ==
+[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] برخلاف [[علامه مجلسى]] - كه متن روايت را در بالاى هر صفحه نقل كرده و شرح آن را در پايين صفحه آورده -، شرح و تفسير احاديث را در متن كتاب، پس از نقل متن روايات، جاى داده است. او، در ابتدا، سند روايت را به نقل از الكافى ارائه مى‌كند و پس از ذكر نام هر راوى، به صورت مزجى، به بحث‌هاى رجالى درباره وثاقت يا ضعف او پرداخته، آن‌گاه متن روايت را نقل كرده و در پى آن، روايت را از جهت لغوى و مدلولى شرح داده است. از اين جهت، شرح [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] به شرح [[مازندرانی، محمدصالح بن احمد|ملاصالح مازندرانى]] نزدیک است.
-[[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] برخلاف [[علامه مجلسى]] - كه متن روايت را در بالاى هر صفحه نقل كرده و شرح آن را در پايين صفحه آورده -، شرح و تفسير احاديث را در متن كتاب، پس از نقل متن روايات، جاى داده است. او، در ابتدا، سند روايت را به نقل از الكافى ارائه مى‌كند و پس از ذكر نام هر راوى، به صورت مزجى، به بحث‌هاى رجالى درباره وثاقت يا ضعف او پرداخته، آن‌گاه متن روايت را نقل كرده و در پى آن، روايت را از جهت لغوى و مدلولى شرح داده است. از اين جهت، شرح [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] به شرح [[مازندرانی، محمدصالح بن احمد|ملاصالح مازندرانى]] نزدیک  است.
 امتيازاتى كه مى‌توان براى اين كتاب برشمرد، به شرح ذيل است:
@@ خط ۸۴: / خط ۸۷: @@
 . ارائه بحث‌هاى مبسوط و دقيق رجالى.
-[[علامه مجلسى]]، با اختيار سبک ى ويژه، پس از نقل روايت تنها به ذكر درجه روايت از نظر مقبوليت و ضعف با عباراتى نظير صحيح، صحيح كالحسن، موثّق، حسنه، ضعيف و... بسنده كرده است. در واقع، ايشان نتيجه نگرش و بررسى رجالى خود را در قالب اصطلاحات ويژه رجالى و حديثى منعكس مى‌سازد، بى‌آنكه به بررسى رجالى ميدانى تك تك راويان بپردازد؛ اما [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] بررسى‌هاى رجالى مبسوطى را درباره هر يك از راويان ارائه مى‌كند.
+[[علامه مجلسى]]، با اختيار سبکی ويژه، پس از نقل روايت تنها به ذكر درجه روايت از نظر مقبوليت و ضعف با عباراتى نظير صحيح، صحيح كالحسن، موثّق، حسنه، ضعيف و... بسنده كرده است. در واقع، ايشان نتيجه نگرش و بررسى رجالى خود را در قالب اصطلاحات ويژه رجالى و حديثى منعكس مى‌سازد، بى‌آنكه به بررسى رجالى ميدانى تك تك راويان بپردازد؛ اما [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] بررسى‌هاى رجالى مبسوطى را درباره هر يك از راويان ارائه مى‌كند.
 دقت‌هاى رجالى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] ستودنى است و چنين باريك‌بينى از يك شخصيت فلسفى، دور از انتظار است.
@@ خط ۱۳۵: / خط ۱۳۸: @@
 نسخه‌اى ديگر از اين كتاب با تصحيح، مقدمه و حواشى [[استادی، رضا|رضا استادى]] در سه جلد توسط بنياد حكمت صدرا منتشر شده است.
-نسخه حاضر در برنامه با تصحيح آقاى [[خواجوی، محمد|محمد خواجوى]] در قطع وزيرى با جلد شوميز در سه جلد(ج اول كتاب العقل و الجهل در 617 صفحه براى بار نخست در سال 1366 ش، ج دوم كتاب فضل العلم و كتاب الحجه در 659 صفحه براى بار نخست در سال 1367ش و ج سوم كتاب التوحيد «القسم الاول» در صفحه462 براى بار نخست در سال 1370ش) توسط موسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالى، تهران منتشر شده است.
+نسخه حاضر در برنامه با تصحيح آقاى [[خواجوی، محمد|محمد خواجوى]] در قطع وزيرى با جلد شوميز در سه جلد(ج اول كتاب العقل و الجهل در 617 صفحه براى بار نخست در سال 1366 ش، ج دوم كتاب فضل العلم و كتاب الحجه در 659 صفحه براى بار نخست در سال 1367ش و ج سوم كتاب التوحيد «القسم الاول» در صفحه462 براى بار نخست در سال 1370ش) توسط مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگى وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالى، تهران منتشر شده است.
 ==منابع مقاله==
@@ خط ۱۴۴: / خط ۱۴۷: @@
 - نصيرى، على؛ «نگاهى به شرح [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] بر اصول الكافى»، فصلنامه علوم حديث،‌ش 24.
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}