شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (شرح حسینی): تفاوت میان نسخه‌ها

[[حلی، جعفر بن حسن]](نويسنده)

از میان آثار پرارزش [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلی]]، کتاب [[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرائع الإسلام]]، در میان کتاب‎های فقهی شیعه، از شهرت و درخشندگی خاصی برخوردار است. این کتاب، یکی از برترین، ارزنده‎ترین و جامع‎ترین کتاب‎های فقهی امامیه است که از بدو تألیف تاکنون، همواره محور تدریس و تحصیل و عنوان درس خارج استدلالی اساتید حوزه‎های علمیه بوده و از زمان مؤلف تا این هنگام، بارها و بارها، بر آن حاشیه، تعلیقه، شرح و ترجمه به زبان‎های گوناگون (فارسی، اردو، ترکی، روسی، فرانسوی و احتمالا انگلیسی) نوشته شده است که اینها همه، به دلیل چند ویژگی آن، از جمله: تبویب بی‎نظیر، ترتیب احکام، کثرت فروعات، نثر زیبا و دلپذیر و جامع ابواب فقه بودن آن است<ref>ر.ک: انصاری قمی، ناصرالدین، ص198-199</ref>.

شرح‎های این کتاب، که به‎گونه‎های مختلف، مانند شرح آمیخته با متن (مزجی)، تعلیقه و قال - أقول بوده، دو قسمند:

# شروحی که عناوین خاصی دارند که معروف‎ترین آن‎ها، عبارتند از: [[مسالك الأفهام إلی تنقيح شرائع الإسلام|مسالک]]، [[مدارك الأحكام في شرح شرائع الإسلام|مدارک]]، جواهر، مطالع الأنوار، [[مصابيح الظلام في شرح مفاتيح الشرائع|مصابيح الفقيه]] و [[هداية الأعلام إلی مدارك شرائع الأحكام|هدایة الأنام]]<ref>ر.ک: همان، ص199</ref>.

شارح در اثر حاضر، به آراء محقق در شرایع و کتب دیگر او مانند «المختصر» و «المعتبر» اکتفا کرده و متعرض موارد اختلافی در بعضی مسائل نگردیده است، مگر مواردی که مصنف تردید داشته یا در آن‎ها، احتیاط کرده و یا با عبارات «الأنسب»، «الأشبه»، «الأشهر»، «الأظهر»، «الأقوی»، الأصح» و... به آن‎ها، اشاره نموده است<ref>ر.ک: مقدمه شارح، ص6</ref>.

ضرورت آمیختگی شرح با متن، در برخی موارد، به اختلاف در اعراب کلمه بین اصل و شرح، انجامیده، ولی از آنجا که هدف، شرح و بسط عبارات بوده و آن‎هم به‎گونه‎ای که مشکلی در آن برای دانشجو باقی نماند، اختلاف مزبور چندان اهمیتی ندارد<ref>ر.ک: همان، ص7</ref>.

#[[:noormags:52797|انصاری قمی، ناصرالدین، «کتاب و نقد/ کتاب‎شناسی شروح شرائع الإسلام»، پایگاه مجلات تخصصی نور، نشریه: علوم اسلامی «مشکوة»، تابستان 1373، ‎شماره 43 (33 صفحه، ‎از 197 تا 229)]].