۸۱٬۷۰۱
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هـ.ش' به 'ش') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR11237J1.jpg | | تصویر =NUR11237J1.jpg | ||
خط ۷: | خط ۶: | ||
[[صفتگل، منصور]] (محقق) | [[صفتگل، منصور]] (محقق) | ||
[[صبوری]] ( | [[صبوری]] (نویسنده) | ||
[[ظهیر]] ( | [[ظهیر]] (نویسنده) | ||
[[ناصح، محمدعلی]] ( | [[ناصح، محمدعلی]] (نویسنده) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =DSR 2029 /ص2ش3 | | کد کنگره =DSR 2029 /ص2ش3 | ||
خط ۲۶: | خط ۲۵: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| شابک =978-964-8700-42-8 | | شابک =978-964-8700-42-8 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11237 | |||
| کتابخوان همراه نور =11237 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''شجرة الملوک | '''شجرة الملوک تاريخ منظوم سيستان از كهنترين روزگاران تا فرمانروایی ملک بهرام کیانی در دهههای نخست حکومت قاجاران'''، سروده صبوری، [[ناصح، محمدعلی|محمدعلى ناصح]] و ظهیر با تحقیق و تصحیح و توضیحات [[صفتگل، منصور|منصور صفتگل]] | ||
اگرچه استان سيستان از ديد اقتصادى محروم و از موهبتهايى مانند باران كمتر برخوردار است، مردم اين سامان ذوق هنرى خودجوشى دارند كه در ديگر جاهاى ايران كمتر ديده مىشود و از اين رو، شاعران بزرگى از اين خطه برخاستهاند. شجره الملوك نيز از آثار شعرى سيستانيان به شمار مىرود كه به فرمان شاهان (حكم نوّاب كامياب)، از دهه نخست حكومت قاجارى و تاريخ سيستان؛ ميان سالهاى 1221 - 1206 سروده شده و تاريخ سيستان را از ديرزمان تا روزگار خود به زبان شعر بازگفته است. اين كتاب، تاريخ منظوم سيستان را از كهنترين روزگاران تا دوره فرمانروايى ملك بهرام خان كيانى، همروزگار با دوران پادشاهى فتحعلى شاه قاجار در بر مىگيرد. موضوع كتاب را تاريخ سياسى سيستان و دگرگونىهاى فرمانروايان بومى آن مىتوان برشمرد كه به «ملوك نيمروز» شهير شدهاند. | اگرچه استان سيستان از ديد اقتصادى محروم و از موهبتهايى مانند باران كمتر برخوردار است، مردم اين سامان ذوق هنرى خودجوشى دارند كه در ديگر جاهاى ايران كمتر ديده مىشود و از اين رو، شاعران بزرگى از اين خطه برخاستهاند. شجره الملوك نيز از آثار شعرى سيستانيان به شمار مىرود كه به فرمان شاهان (حكم نوّاب كامياب)، از دهه نخست حكومت قاجارى و تاريخ سيستان؛ ميان سالهاى 1221 - 1206 سروده شده و تاريخ سيستان را از ديرزمان تا روزگار خود به زبان شعر بازگفته است. اين كتاب، تاريخ منظوم سيستان را از كهنترين روزگاران تا دوره فرمانروايى ملك بهرام خان كيانى، همروزگار با دوران پادشاهى فتحعلى شاه قاجار در بر مىگيرد. موضوع كتاب را تاريخ سياسى سيستان و دگرگونىهاى فرمانروايان بومى آن مىتوان برشمرد كه به «ملوك نيمروز» شهير شدهاند. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
سرايندگان اين متن سه نفرند كه آن را در دو دوره سرودهاند: بخش نخست را شاعرى با تخلّص صبورى آغاز كرده و شاعر ديگرى به نام [[ناصح، محمدعلی|ناصح]] در اين كار با او همراه شده و سرايش بخش دوم را كسى به نام ظهير به سرانجام رسانده است. بخش نخست آن، در 1206 آغاز شده و در 1207 پايان يافته و بخش دوم (تكمله) آن كه درباره رويدادهاى دوران ملوك پس از عهد ملك ناصر خان گزارش مىدهد، به سفارش ملك بهرام خان كيانى در 1213 (پنج سال پس از پايان يافتن بخش نخست) آغاز شده است. | سرايندگان اين متن سه نفرند كه آن را در دو دوره سرودهاند: بخش نخست را شاعرى با تخلّص صبورى آغاز كرده و شاعر ديگرى به نام [[ناصح، محمدعلی|ناصح]] در اين كار با او همراه شده و سرايش بخش دوم را كسى به نام ظهير به سرانجام رسانده است. بخش نخست آن، در 1206 آغاز شده و در 1207 پايان يافته و بخش دوم (تكمله) آن كه درباره رويدادهاى دوران ملوك پس از عهد ملك ناصر خان گزارش مىدهد، به سفارش ملك بهرام خان كيانى در 1213 (پنج سال پس از پايان يافتن بخش نخست) آغاز شده است. | ||
خط ۴۵: | خط ۴۴: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
درونمايه اين كتاب را بر پايه دورهبندىهاى رايج در تاريخ سيستان مىتوان بررسید. اين متن از آغازش تا برگ «27 ب»، تاريخ ايران را از روزگار پيشداديان تا از ميان رفتن دولت ساسانى گزارش مىكند. سرايندگان پس از عرضه گزارشى سوگوارانه درباره سقوط دولت ساسانى، در گزارش رويدادهاى پس از اسلام، بىدرنگ به عصر حكومت يعقوب ليث مىپردازند. اين دوره را كمابيش روزگار آغازين پاگيرى صفاريان و سلسله صفارى مىخوانند كه گزارش درباره آن از برگ «27 ب» آغاز مىشود و به برگ «66 الف» پايان مىيابد. تاريخ دو شاخه از خاندان صفارى؛ يعنى خاندان ليث (يعقوب، عمرو، طاهر و على) و خلفيان از نسل ابوجعفر احمد بن محمد بن خلف، در اين بخش از كتاب به نظم درآمده است. | درونمايه اين كتاب را بر پايه دورهبندىهاى رايج در تاريخ سيستان مىتوان بررسید. اين متن از آغازش تا برگ «27 ب»، تاريخ ايران را از روزگار پيشداديان تا از ميان رفتن دولت ساسانى گزارش مىكند. سرايندگان پس از عرضه گزارشى سوگوارانه درباره سقوط دولت ساسانى، در گزارش رويدادهاى پس از اسلام، بىدرنگ به عصر حكومت يعقوب ليث مىپردازند. اين دوره را كمابيش روزگار آغازين پاگيرى صفاريان و سلسله صفارى مىخوانند كه گزارش درباره آن از برگ «27 ب» آغاز مىشود و به برگ «66 الف» پايان مىيابد. تاريخ دو شاخه از خاندان صفارى؛ يعنى خاندان ليث (يعقوب، عمرو، طاهر و على) و خلفيان از نسل ابوجعفر احمد بن محمد بن خلف، در اين بخش از كتاب به نظم درآمده است. | ||
خط ۷۴: | خط ۷۱: | ||
نسخه خطى اين كتاب را جورج پيتر تيت، افسر و كارشناس نقشهبردارى انگليسى در 1903 - 1905 كشف كرد. او از دانش گستردهاى درباره اوضاع بلوچستان برخوردار بود و در دوران دوسالهاى كه در سيستان ماند، افزون بر فراهم آوردن نقشههاى دقيقى از اين سرزمين، به پژوهشهاى ميدانى فراوانى در اين باره دست زد و از منابع مكتوب آنجا نيز بهره برد و در نوشتههاى خود از شجره الملوك ياد كرد و از بخشهاى گوناگون اين كتاب بهره گرفت. | نسخه خطى اين كتاب را جورج پيتر تيت، افسر و كارشناس نقشهبردارى انگليسى در 1903 - 1905 كشف كرد. او از دانش گستردهاى درباره اوضاع بلوچستان برخوردار بود و در دوران دوسالهاى كه در سيستان ماند، افزون بر فراهم آوردن نقشههاى دقيقى از اين سرزمين، به پژوهشهاى ميدانى فراوانى در اين باره دست زد و از منابع مكتوب آنجا نيز بهره برد و در نوشتههاى خود از شجره الملوك ياد كرد و از بخشهاى گوناگون اين كتاب بهره گرفت. | ||
شرح سفر خانيكوف به امارت افغان و سيستان (59 - 1858م) و گفتار سودمند مصحح درباره جايگاه سندها و | شرح سفر خانيكوف به امارت افغان و سيستان (59 - 1858م) و گفتار سودمند مصحح درباره جايگاه سندها و مدرک هاى تاريخى در تاريخ معاصر ايران به ويژه سندهاى مربوط به سرزمين سيستان و بررسى و ارزيابى و دسته بندى آنها در سنجش با درونمايه شجره الملوك، از ويژگىهاى ستودنى ديباچه مصحح بر اين اثر به شمار مىرود. گفتار درازدامن وى نيز درباره تأثيرهاى لهجه سيستانى در شعر سرايندگان اين منظومه، از افزودنىهاى شايسته اين بخش است. ديباچه كتاب با چهار عكس از نسخه خطى فرجام مىيابد. | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
خط ۸۰: | خط ۷۷: | ||
# ديباچه مصحح كتاب. | # ديباچه مصحح كتاب. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
خط ۸۷: | خط ۸۶: | ||
[[رده:تاریخ ایران]] | [[رده:تاریخ ایران]] | ||