سير الملوك (سیاست‌نامه): تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
(لینک درون متنی)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR10252J1.jpg|بندانگشتی|سیر الملوک (سیاستنامه)]]
[[پرونده:NUR10252J1.jpg|بندانگشتی|سیر الملوک (سیاستنامه)]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|سیر الملوک (سیاستنامه)
! نام کتاب!! data-type="bookName" |سیر الملوک (سیاستنامه)
|-
|-
|نام های دیگر کتاب  
|نام های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|سیاست نامه
| data-type="otherBookNames" |سیاست نامه
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[دارک، هیوبرت]] (اهتمام)
| data-type="authors" |[[دارک، هیوبرت]] (اهتمام)


[[نظام الملک، حسن بن علی]] (نويسنده)
[[نظام الملک، حسن بن علی]] (نويسنده)
|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'|فارسی
| data-type="language" |فارسی
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏JC‎‏ ‎‏49‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏6‎‏س‎‏9
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏JC‎‏ ‎‏49‎‏ ‎‏/‎‏ن‎‏6‎‏س‎‏9
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|پادشاهی - متون قدیمی تا قرن 14
| data-type="subject" |پادشاهی - متون قدیمی تا قرن 14


نثر فارسی - قرن 5ق.
نثر فارسی - قرن 5ق.
خط ۲۸: خط ۲۸:
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
| data-type="publisher" |شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|تهران - ایران
| data-type="publishPlace" |تهران - ایران
|-
|-
|سال نشر  
|سال نشر  
|data-type='publishYear'| 1364 هـ.ش  
| data-type="publishYear" | 1364 هـ.ش  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE10252AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE10252AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''سير الملوك''' يا '''سياست‌نامه''' اثر وزير مشهور و پرآوازه سلجوقى، [[نظام‌الملک، حسن بن علی|خواجه نظام الملك طوسى]] است كه تجارب خود را به زبان فارسى در موضوع كشوردارى مكتوب نموده است. اين اثر يكى از بهترين آثار ادبى و تاريخى در ساليان وزارتش به شمار مى‌رود. پادشاه وقت ملكشاه، او و برخى ديگر را مأور نوشتن كتابى در موضوع «ملك» مى‌كند. در اين ميان چندين كتاب به دربار تقديم مى‌شود و فقط كتاب او مورد استقبال سلطان قرار مى‌گيرد. (مقدمه كتاب، ص3)


== معرفى اجمالى==
كتاب بعدها مورد تقليد نويسندگان و مورخان قرار گرفته است. چنانكه [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] در كتاب [[التبر المسبوك في نصيحة الملوك|نصيحة الملوك]] و [[بناکتی، داود بن محمد|مؤلف]] [[تاریخ بناكتی: روضة اولى الالباب في معرفة التواريخ و الانساب|تاريخ بناكتى]] و [[عوفی، محمد بن محمد|محمد عوفى]] در كتاب جوامع الحكايات، هر كدام به نحوى از كتاب سياست‌نامه خواجه متأثر شده‌اند.
 
 
«سير الملوك» يا «سياست‌نامه» اثر وزير مشهور و پرآوازه سلجوقى، خواجه نظام الملك طوسى است كه تجارب خود را به زبان فارسى در موضوع كشوردارى مكتوب نموده است. اين اثر يكى از بهترين آثار ادبى و تاريخى در ساليان وزارتش به شمار مى‌رود. پادشاه وقت ملكشاه، او و برخى ديگر را مأور نوشتن كتابى در موضوع «ملك» مى‌كند. در اين ميان چندين كتاب به دربار تقديم مى‌شود و فقط كتاب او مورد استقبال سلطان قرار مى‌گيرد. (مقدمه كتاب، ص3)
 
كتاب بعدها مورد تقليد نويسندگان و مورخان قرار گرفته است. چنانكه [[غزالی، محمد بن محمد|غزالى]] در كتاب نصيحه الملوك و مؤلف تاريخ بناكتى و [[عوفی، محمد بن محمد|محمد عوفى]] در كتاب جوامع الحكايات، هر كدام به نحوى از كتاب سياست‌نامه خواجه متأثر شده‌اند.


== ساختار==
== ساختار==
خط ۶۴: خط ۶۰:


مطالب موجود در كتاب سياست‌نامه بطور كلى به دو دسته اصلى تقسيم مى‌شود:
مطالب موجود در كتاب سياست‌نامه بطور كلى به دو دسته اصلى تقسيم مى‌شود:
 
# پند و اندرز و توصيه‌هايى كه در تمام فصول به جز فصلهاى 44-47 خطاب به سلطان پيرامون مسائل مختلف مملكتى آمده است.
1- پند و اندرز و توصيه‌هايى كه در تمام فصول به جز فصلهاى 44-47 خطاب به سلطان پيرامون مسائل مختلف مملكتى آمده است.
# حكايات، اخبار، احاديث و آياتى كه در تأييد پند و اندرزهاى اوليه ذكر شده است.
 
2- حكايات، اخبار، احاديث و آياتى كه در تأييد پند و اندرزهاى اوليه ذكر شده است.
 
بخش اول كتاب، از نظم و روال خاصى پيروى مى‌كند. بدين‌گونه كه همواره پند و اندرز و توصيه‌اى در ابتداى هر فصل آمده و در ادامه در بعضى از فصول، حكايت، خبر، حديث يا روايتى در تأييد پند و اندرز اوليه مى‌آيد. مثلاً در فصل سيزده كتاب توصيه شده كه سلطان ابيد، جاسوسانى به شكل‌هاى مختلف چون بازرگان، سياح، و صوفى به سرتاسر مملكت اعزام كند تا او را از وضعيت كشور آگاه كنند و وى بدينوسيله بتواند از ظلم عاملان و يا شورش احتمالى آنها جلوگيرى كند.
بخش اول كتاب، از نظم و روال خاصى پيروى مى‌كند. بدين‌گونه كه همواره پند و اندرز و توصيه‌اى در ابتداى هر فصل آمده و در ادامه در بعضى از فصول، حكايت، خبر، حديث يا روايتى در تأييد پند و اندرز اوليه مى‌آيد. مثلاً در فصل سيزده كتاب توصيه شده كه سلطان ابيد، جاسوسانى به شكل‌هاى مختلف چون بازرگان، سياح، و صوفى به سرتاسر مملكت اعزام كند تا او را از وضعيت كشور آگاه كنند و وى بدينوسيله بتواند از ظلم عاملان و يا شورش احتمالى آنها جلوگيرى كند.


خط ۹۳: خط ۸۶:


== منابع مقاله==
== منابع مقاله==
 
# مقدمه و متن كتاب
 
# سيرى در كتاب سياست‌نامه يا سيرالملوك، ملك، احمد، كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، مرداد 1379، شماره 34، صص46-50
1-مقدمه و متن كتاب
 
2-سيرى در كتاب سياست‌نامه يا سيرالملوك، ملك، احمد، كتاب ماه تاريخ و جغرافيا، مرداد 1379، شماره 34، صص46-50.
 


== پیوندها ==
== پیوندها ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش