۸۲۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
}} | }} | ||
''' | '''سفرهای ناصرالدین شاه به قم'''، تألیف [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] به زبان فارسى، گزارش سفرهاى متعدد مؤلف به قم مىباشد. کتاب حاضر علاوه بر خاطرات شخصى [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] در سفرهاى چهارم الى هفتم، حاوى مطالبى مربوط به سفرهاى وى به قم مىباشد که هر سفر به تفکیک مورد بررسى قرار گرفته است، در خاتمه کتاب نیز اسنادى مربوط به وقایع و مسائل مربوط به شهر قم و همچنین نگاه سفرنامهنویسان فرنگى به این شهر در دوره ناصرى درج گردیده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
کتاب داراى فهرست مندرجات، پیشگفتار، مقدمه، هفت بخش، دو پیوست، فهرستها و بخش تصاویر و گزیده اسناد مىباشد. این کتاب به نثر دوران قاجار نوشته شده است و کلمات عربى زیادى در آن مورد استفاده قرار گرفته است. | کتاب داراى فهرست مندرجات، پیشگفتار، مقدمه، هفت بخش، دو پیوست، فهرستها و بخش تصاویر و گزیده اسناد مىباشد. این کتاب به نثر دوران قاجار نوشته شده است و کلمات عربى زیادى در آن مورد استفاده قرار گرفته است. خانم فاطمه قاضیها این مطالب را جمعآورى و قبل از شروع هر بخش، مقدارى آن سفر را توضیح داده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
پیشگفتار کتاب از دکتر کیانوش کیانى، درباره سرگذشت | پیشگفتار کتاب از دکتر کیانوش کیانى، درباره سرگذشت پیشینان مخصوصاً حاکمان به بحث نشسته است. وى در ادامه مختصرى در مورد مطالب کتاب توضیح داده است. | ||
مقدمه کتاب با تمجید از [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] شروع و به پیشینه قم پرداخته است. در ادامه به سفرهاى شاه به شهرهاى ایران و مخصوصاً قم پرداخته شده است. | مقدمه کتاب با تمجید از [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] شروع و به پیشینه قم پرداخته است. در ادامه به سفرهاى شاه به شهرهاى ایران و مخصوصاً قم پرداخته شده است. | ||
== سفر اول == | == سفر اول == | ||
بخش اول کتاب به سفر اول ایشان به قم به صورت مختصر پرداخته و اذعان مىدارد که «بىتردید [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] از اولین سفر | بخش اول کتاب به سفر اول ایشان به قم به صورت مختصر پرداخته و اذعان مىدارد که «بىتردید [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] از اولین سفر پادشاهی خود به قم که در نوزده سالگى روى داد، نوشتهاى از خود برجاى نگذاشته است، زیرا زمانى که در سال 1305 براى ششمین بار به قم عزیمت مىنماید، هنگام عبور از ماهورهاى جنگل علىآباد و دیدار از میلبلند و قلعهسنگى که بناى آن را منسوب به بهرام گور نموده است، چنین مىنویسد: «در اوایل دولت میرزا تقى خان که آمدیم به قم، یک شب در همینجا اردو زده منزل کردیم. خاطرم بود، صورت این میل را هم آنوقت توى کتاب روزنامه کشیده بودم، که بعد آن کتاب را پاره کردم». | ||
== سفر دوم == | == سفر دوم == | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
این بخش خود به سه دسته تقسیم شده است و دو حادثه «مرگ جیران تجریشى (فروغ السلطنه) و واقعه قتل حاجى مبارک به دستور ناصرالدین شاه» جداگانه در این بخش آورده شدهاند. | این بخش خود به سه دسته تقسیم شده است و دو حادثه «مرگ جیران تجریشى (فروغ السلطنه) و واقعه قتل حاجى مبارک به دستور ناصرالدین شاه» جداگانه در این بخش آورده شدهاند. | ||
== مرگ جیران تجریشی == | === مرگ جیران تجریشی === | ||
درباره مرگ جیران تجریشی (فروغ السلطنه) چنین نوشته شده: در این سفر یک علت از مزاج سلطنت رفع و کرمهای دیگر ریشه دولت را گرفت که فساد آن در آتیه معلوم | درباره مرگ جیران تجریشی (فروغ السلطنه) چنین نوشته شده: در این سفر یک علت از مزاج سلطنت رفع و کرمهای دیگر ریشه دولت را گرفت که فساد آن در آتیه معلوم میشود. فروغ السلطنه (جیران تجریشی) بیمار، به تهران برگشت و وفات یافت و این واقعه برای فراغ شاه و انسداد باب رحمت از لطایف غیبیه شمرده میشد، اما در عبور از نواحی گروس یکی از خدمه حرم که به جای فروغ السلطنه (جیران تجریشی) در دل پادشاه مکانتی یافته بود دخترکی زبیدهنام، زشت و یتم را که قسمتی از بدنش در کودکی سوخته و التیام پذیرفته چنان که در قرای گروس عادت است به ثمن بخس و دراهم معدود خریداری کرد و به عنوان ترحم به خدمتکاران سپرد، همین کنیزک (امین اقدس بعدی) به یاد داشته باشیم تا در جای خود نموده شود که برای سلطنت چه علت لازم و مرضی مبرم شد<ref>متن کتاب، ص27</ref>. | ||
== سفر چهارم == | == سفر چهارم == |