۸۱٬۶۵۴
ویرایش
سفرنامه بخارا (عصر محمد شاه قاجار) ۱۲۵۹ - ۱۲۶۰ ه.ق (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۷
، ۱۳ مارس←وابسته‌ها
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11421J1.jpg | |||
| عنوان =سفرنامه بخارا (عصر محمد شاه قاجار) ۱۲۵۹ - ۱۲۶۰ ه.ق | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[مؤلف ناشناخته (قرن 13 ق)]] (نویسنده) | |||
| | |||
[[زمانی، حسین]] (اهتمام) | [[زمانی، حسین]] (اهتمام) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =DSR 1366/5 /س7 | ||
| موضوع = | |||
ایران - تاریخ - قاجاریان، 1193 - 1344ق. | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
بخارا - سیر و سیاحت - قرن 13ق. | بخارا - سیر و سیاحت - قرن 13ق. | ||
سفر | سفر نامه‌ها | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگى | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1373 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11421AUTOMATIONCODE | |||
== | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11421 | |||
| کتابخوان همراه نور =11421 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|سفرنامه (ابهام زدایی)}} | |||
'''سفرنامه بخارا (عصر محمد شاه قاجار) ۱۲۵۹ - ۱۲۶۰ ه.ق''' با مؤلف مجهول، به زبان فارسى در مورد طوايف تكه در مرو، سرخس، آخال و تجن مى‌باشد. نویسنده گويا ايلچى دربار فتحعلى‌شاه بوده و به همراه خواجه خليل فرستاده امير بخارا از تهران رهسپار بخارا گرديده و گزارش منزل به منزل را در اين سفرنامه شرح داده است. | |||
وى از سيف‌الله ميرزا (چهل و دومين پسر فتحعلى‌شاه) و آصف‌الدوله حاكم خراسان و محمد زمان خان قاجار [عزالدّين‌لو] حاكم بسطام و حاجى سيد اسماعيل مجتهد سبزوارى و محمدتقى خان قاجار ياد كرده است. | وى از سيف‌الله ميرزا (چهل و دومين پسر فتحعلى‌شاه) و آصف‌الدوله حاكم خراسان و محمد زمان خان قاجار [عزالدّين‌لو] حاكم بسطام و حاجى سيد اسماعيل مجتهد سبزوارى و محمدتقى خان قاجار ياد كرده است. | ||
| خط ۵۲: | خط ۳۷: | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب؛ شامل مقدمه محقق، سرآغاز، تفصيل حركت فدوى از بخارا و مراجعت به دار الخلافه و تفصيلات ماليات ديوانى و قشون‌كشى بخارا و بخش فهرست‌ها مى‌باشد. | كتاب؛ شامل مقدمه محقق، سرآغاز، تفصيل حركت فدوى از بخارا و مراجعت به دار الخلافه و تفصيلات ماليات ديوانى و قشون‌كشى بخارا و بخش فهرست‌ها مى‌باشد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مقدمه محقق به گزارشى از احوالات دوره اويل قاجار و زمان محمد شاه و مرزهاى شمال شرقى ايران پرداخته و از طرفى كتاب‌هاى كه در مورد ماورالنهر در اين زمان نوشته شده است، را مورد بررسى قرار داده است و اطلاعات مختصرى درباره متن كتاب به خواننده ارائه مى‌دهد. مقدمه كتاب با اين گزارش شروع مى‌شود: «آقا محمدخان قاجار پس از سركوب آخرين بازماندگان زنديه و استقرار قدرت به فكر احياى مرزهاى ايران افتاد. او قصد داشت حدود ايران را به زمان نادر شاه و پادشاهان صفويه برساند، به همين منظور به گرجستان لشكر كشيد و با همين نيت در سال 1210ه.ق فاتحانه وارد مشهد شد. در اين هنگام سه شهر قديمى ايالت خراسان- بلخ، هرات، مرو- در دست افغان‌ها و اوزبك‌ها بود. آقا محمد خان با نوشتن نامه‌اى به شاه زمان كه در اين موقع در افغانستان بر مسند قدرت بود و همچنين نامه‌اى به محمود ميرزا برادر شاه زمان كه حاكم هرات بود، سابقه تاريخى سيادت ايرانيان را بر دو شهر بلخ و هرات متذكر شد...». | |||
مقدمه محقق به گزارشى از احوالات دوره اويل قاجار و زمان محمد شاه و مرزهاى شمال شرقى ايران پرداخته و از طرفى كتاب‌هاى كه در مورد ماورالنهر در اين زمان نوشته شده است، را مورد بررسى قرار داده است و اطلاعات مختصرى درباره متن كتاب به خواننده ارائه مى‌دهد. مقدمه كتاب با اين گزارش شروع مى‌شود: «آقا محمدخان قاجار پس از سركوب آخرين بازماندگان زنديه و استقرار قدرت به فكر احياى مرزهاى ايران افتاد. او قصد داشت حدود ايران را به زمان نادر شاه و پادشاهان صفويه برساند، به همين منظور به گرجستان لشكر كشيد و با همين نيت در سال 1210ه. ق فاتحانه وارد مشهد شد. در اين هنگام سه شهر قديمى ايالت خراسان- بلخ، هرات، مرو- در دست افغان‌ها و اوزبك‌ها بود. آقا محمد خان با نوشتن نامه‌اى به شاه زمان كه در اين موقع در افغانستان بر مسند قدرت بود و همچنين نامه‌اى به محمود ميرزا برادر شاه زمان كه حاكم هرات بود، سابقه تاريخى سيادت ايرانيان را بر دو شهر بلخ و هرات متذكر شد...». | |||
سرآغاز كتاب به تمجيد و تجليل از سلطنت قاجار و چگونگى ارسال سفيران به مناطق و كشورهاى همسايه پرداخته است. مؤلف در ادامه به شرح سفر به بخار و مكان‌هاى بين راه و استقبال مردم اين سامان از كاروان اعزامى به بخارا در اين جا مى‌پردازد. همانند: «منزل سيوم در ايوان كى كه آنهم شش فرسخ است وارد و اهل آنجا شكايتى از عاليجاه ميرآخور داشتند. منزل چهارم قشلاق بود كه پنج فرسخ و نيم است. اهالى آنجا كلا از سركار ايلخانى راضى بودند. منزل پنجم ده نمك كه هفت فرسخ است وارد شديم. مذكور شد كه اهالى آنجا زياده مستأصل و پريشان مى‌باشند، از عهده اخراجات و سيورسات نمى‌توانند برآيند. آن شب خرج خليل خواجه را اين فدوى متحمل شد و به رعايا تحميلى وارد نياورد...». | سرآغاز كتاب به تمجيد و تجليل از سلطنت قاجار و چگونگى ارسال سفيران به مناطق و كشورهاى همسايه پرداخته است. مؤلف در ادامه به شرح سفر به بخار و مكان‌هاى بين راه و استقبال مردم اين سامان از كاروان اعزامى به بخارا در اين جا مى‌پردازد. همانند: «منزل سيوم در ايوان كى كه آنهم شش فرسخ است وارد و اهل آنجا شكايتى از عاليجاه ميرآخور داشتند. منزل چهارم قشلاق بود كه پنج فرسخ و نيم است. اهالى آنجا كلا از سركار ايلخانى راضى بودند. منزل پنجم ده نمك كه هفت فرسخ است وارد شديم. مذكور شد كه اهالى آنجا زياده مستأصل و پريشان مى‌باشند، از عهده اخراجات و سيورسات نمى‌توانند برآيند. آن شب خرج خليل خواجه را اين فدوى متحمل شد و به رعايا تحميلى وارد نياورد...». | ||
| خط ۸۸: | خط ۶۹: | ||
بخش فهرست‌ها شامل سه بخش منابع و مآخذى كه در تهيه مقدمه و تصحيح متن و توضيحات اعلام از آنها استفاده شده، اعلام و توضيحات، منصب‌ها و اصطلاحات ديوانى و اقتصادى مى‌شود. | بخش فهرست‌ها شامل سه بخش منابع و مآخذى كه در تهيه مقدمه و تصحيح متن و توضيحات اعلام از آنها استفاده شده، اعلام و توضيحات، منصب‌ها و اصطلاحات ديوانى و اقتصادى مى‌شود. | ||
== منابع == | == منابع مقاله == | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[ایران در دوره سلطنت قاجار: قرن سیزدهم و نیمه اول قرن چهاردهم]] | |||
[[شرح زندگانی من یا تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه]] | |||
[[تاریخ صاحبقرانی: حوادث تاریخی سلسله قاجار (1190-1248ق)]] | |||
[[تاریخ قاجار، حقاِيق الأخبار ناصري]] | |||
[[رسائل سیاسی عصر قاجار]] | |||
[[مكارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: تاریخ]] | |||
[[رده: | [[رده:تاریخ ایران]] | ||
[[رده:سلسله‌ها، تقسیم‌بندی دوره‌ای]] | |||
[[رده:سلسله‌های پس از اسلام]] | |||