روضاتی، محمدعلی

آيت‌الله سيدمحمد على روضاتى از علماى بزرگ در زمينه فنون تبارشناسى، كتاب‌شناسى، تراجم‌نگارى و رجال و مخصوصاً استاد در شناخت پاره‌اى از زواياى پنهان تراث و تاريخ تمدّن اسلامى به‌شمار مى‌رود. وى در سيزدهم رجب 1348ق در اصفهان ديده به جهان گشود.

روضاتی، محمد علی
نام روضاتی، محمد علی
نام‎های دیگر روضاتی، سید محمد علی

آيت‌‌الله سيد محمد على روضاتى

نام پدر
متولد 1309 ش
محل تولد
رحلت
اساتید
برخی آثار
کد مؤلف AUTHORCODE8571AUTHORCODE

پدرشان، آيت‌الله آقا ميرزا محمّد هاشم روضاتى چهار سوقى (متوفى 1356ق) مردى دانشور، فقيه و آشناى با فنون معقول بود.

مادر ايشان، دختر آيت‌الله حاج ميرزا سيد حسن چهار سوقى، فرزند ديگر مرحوم آقا ميرزا مسيح است و در واقع دختر عموى پدرى وى.

سيد محمدعلى پس از فوت پدر، در كنار نياى مادرى خويش و تحت سرپرستى وى قرار گرفت. وى تحصيلات جديد آن روز را تا اواخر دوره دبيرستان در اصفهان به پايان برد و سپس وارد مدرسه صدر بازار شد. در حوزه اصفهان، در درس معالم الاصول آقا شيخ محمّد حسين مقدّس، شرح لمعه آقا شيخ محمّد حسن نجف‌آبادى و شيخ هبةالله هرندى و نيز مكاسب شيخ محمّد رضا جرقويه‌اى شركت كرد.

پس از طى دوره مقدمات و پاره‌اى از سطوح، به قم رفت و آنجا در دروس بعضى اعلام چون شرح لمعه شهيد صدوقى، مكاسب آيت‌الله سلطانى طباطبائى، رسائل و مكاسب حاج ميرزا ابوالفضل زاهدى قمى و كفايه مجاهدى و آيت‌الله حاج شيخ مرتضى حائرى يزدى شركت كرد و عمده درس خارج فقه را نزد آيت‌الله بروجردى حاضر شد.

در ايام تحصيل در قم، همچنين، با برخى از بزرگان حوزه چون آيت‌الله مرعشى نجفى روابط و مراودات صميمانه‌اى يافت.

وى در اصفهان، در كنار كارهاى قلمى و علمى خود كه از آغاز طلبگى ايشان شروع شده بود، ياور و دست‌راست نياى مادرى خويش به حساب مى‌آمد و پس از وفات ايشان، به خدمات شرعى ادامه داد.

وى چندى نيز در مسجد مرحوم آقا ميرزا محمّد هاشم به امامت جماعت و وعظ و ارشاد مشغول بود اما از اين اشتغال نيز كناره جسته و در بيت شريف، خلوت انزوا و تأمّل و تحقيق گزيده است.

ايشان از برخى از اعلام شيعه و سنّى اجازه روايت حديث دارند كه شيخ آقا بزرگ طهرانى، سيد محمّد مهدى موسوى اصفهانى، سيد صدرالدّين صدر، ميرزا محمّد طهرانى، سيد عبدالحسين شرف‌الدّين موسوى، سيد محسن امين عاملى و سيد هبةالدّين شهرستانى از آن جمله‌اند.

اين عالم بزرگ، بنابر خوى و پسند خويش، كمتر در مجالس و گردهمائى‌ها حاضر مى‌شوند ليك در سال‌هاى پيش، در برخى محافل علمى و گردهمائى‌ها، شركت كرده‌اند و از جمله در كنگره هزاره شيخ طوسى (در مشهد مقدّس) سخن رانده‌اند. در مواردى هم خود در مجالس علمى و فرهنگى، اعم از داخلى و خارجى، شركت نكرده‌اند ليك مقاله‌اى فرستاده‌اند كه قرائت شده و يا به هر روى مورد استفاده قرار گرفته است.

ايشان كتابخانه‌اى نفيس، مشتمل بر كتب خطّى و چاپى دارند كه هر چند براى استفاده شخصى از طرق موروث و مكتسب گردآورى شده است، تا كنون به كثيرى از محقّقان نيز فيض رسانيده و نسخ گاه منحصر و مطبوعات نادر آن براى طبع و تحقيق و استفاده در اختيار برخى از ارباب قلم و قدم قرار گرفته است.

نيم نگاهى به پيشگفتارهاى بسيارى‌از متون مصحح چاپ شده در قم و تهران، نشان مى‌دهد كه ايشان و كتابخانه‌شان، چه حق بزرگى بر گردن متن‌شناسى‌اسلامى دارند.

هم اكنون ايشان بيشتر اوقات را به مطالعه، تحقيق، تحشيه، تعليق، تأمّل و تدبّر مى‌گذرانند و جمعى از ارادتمندان خود را در بامداد آدينه هر هفته، به حضور مى‌پذيرند.

آثار

1- روضات الجنّات فى تراجم العلماء و السّادات (تصحيح و تحشيه).

2- سماء المقال فى علم الرجال اثر آيت‌الله حاج ميرزا ابوالهدى كلباسى (تصحيح).

3- زندگانى آيت‌الله چهار سوقى و رجال ديگر.

4- جامع الانساب.

5- مكارم الآثار اثر محمّد على معلم حبيب آبادى (تحقيق، تحشيه و فهارس).

6- كتاب الاوائل اثر سيد محمّد مقدّس (تحقيق و تحشيه).

7- عبقات الانوار مير حامد حسين (مقدّمه و فهارس).

8- شرح روضات الجنّات فى تراجم العلماء و السّادات.

9- فهرست كتب خطّى كتابخانه‌هاى اصفهان؛ اين فهرست‌كه مهمترين اثر ايشان است، فقط سياهه نام و نشان كتاب‌ها نيست، بلكه شامل معرّفى مبسوط متن و ماتن و بسيارى فوائد علمى و دينى‌است كه آن را اگر نه بى نظير، كم نظير، مى‌سازد.

10- جبر و تفويض (رساله خلق الاعمال صدرالمتألّهين)، (تحقيق و تقديم).

11- نسخه برگردان تجارب السلف هندوشاه نخجوانى (پيشگفتار و پيوست‌ها).

12- دو گفتار.

13- مناهج المعارف.


وابسته‌ها

زندگی نامه علامه مجلسی

فهرست کتب خطی اصفهان دو هزار نسخه عربی و فارسی

دومين دو گفتار

تکملة الذريعة الي تصانيف الشيعة

نخستين دو گفتار