۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ن‌ه' به 'ن‌ه'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'ن‌ه' به 'ن‌ه') |
||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
مریدان وی از میان طبقات مختلف از جمله بزرگان و علما، صاحبان مشاغل و زنان بودند. اگرچه بقلی کرامت را برای عارف از جمله حجاب‌های وصال به حق می‌شمرد، کرامات زیادی از وی نقل کرده‌اند. | مریدان وی از میان طبقات مختلف از جمله بزرگان و علما، صاحبان مشاغل و زنان بودند. اگرچه بقلی کرامت را برای عارف از جمله حجاب‌های وصال به حق می‌شمرد، کرامات زیادی از وی نقل کرده‌اند. | ||
بقلی هر هفته چند نوبت در مسجد عتیق و مسجد سُنقُری وعظ می‌کرد. او در اواخر عمر بهنوعی فلج دچار شد، اما باز هم با شوق و به کمک مریدان به مسجد می‌رفت و وعظ می‌کرد و پس از بیان مختصری در باب معانی ظاهری آیات و روایات به توضیح معانی عرفانی | بقلی هر هفته چند نوبت در مسجد عتیق و مسجد سُنقُری وعظ می‌کرد. او در اواخر عمر بهنوعی فلج دچار شد، اما باز هم با شوق و به کمک مریدان به مسجد می‌رفت و وعظ می‌کرد و پس از بیان مختصری در باب معانی ظاهری آیات و روایات به توضیح معانی عرفانی آن‌ها می‌پرداخت. | ||
== اساتید == | == اساتید == | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
در نظر و زبان روزبهان بقلی، عشق از اهمیت و جایگاه بالایی برخوردار است و کمتر واژه‌ای به‌اندازه عشق و مشتقات آن در آثار او تکرار شده است. بقلی در بحث عشق بر جمال و جمالپرستی تکیه می‌کند و با توجه به اهمیتی که برای حسن و زیبایی قائل است به کلیه مظاهر طبیعت دلبستگی دارد. بقلی به صور زیبا و جامه‌های آراسته علاقه خاصی داشته که در مکاشفات وی بازتاب یافته است. | در نظر و زبان روزبهان بقلی، عشق از اهمیت و جایگاه بالایی برخوردار است و کمتر واژه‌ای به‌اندازه عشق و مشتقات آن در آثار او تکرار شده است. بقلی در بحث عشق بر جمال و جمالپرستی تکیه می‌کند و با توجه به اهمیتی که برای حسن و زیبایی قائل است به کلیه مظاهر طبیعت دلبستگی دارد. بقلی به صور زیبا و جامه‌های آراسته علاقه خاصی داشته که در مکاشفات وی بازتاب یافته است. | ||
وی به رقص و سماع سخت پایبند بوده و رقص را فرح روح و سماع را سفیر حق می‌دانسته، بهطوریکه فرشتگان را در سماع می‌دیده است. | وی به رقص و سماع سخت پایبند بوده و رقص را فرح روح و سماع را سفیر حق می‌دانسته، بهطوریکه فرشتگان را در سماع می‌دیده است. بااین‌همه، در آخر عمر از سماع بازمی‌ایستد و می‌گوید: من اینک از پروردگارم عزوجل، سماع دارم و ازآنچه از دیگران می‌شنوم روی‌گردانم. | ||
بقلی، برخلاف [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]]، جذبه را بر سلوک برتری می‌دهد. همین تفاوتنظر در میان [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] و [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] که به ترتیب متأثر از یکی از این دو عارف بوده‌اند، دیده می‌شود. | بقلی، برخلاف [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]]، جذبه را بر سلوک برتری می‌دهد. همین تفاوتنظر در میان [[حافظ، شمس‌الدین محمد|حافظ]] و [[سعدی، مصلح بن عبدالله|سعدی]] که به ترتیب متأثر از یکی از این دو عارف بوده‌اند، دیده می‌شود. | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
بقلی در فارسی‌نویسی استاد بود و در آثار او تعبیرات بسیاری حاکی از توجه به شخصیتها، عناصر داستانی و مفاهیمی مربوط به ایران باستان وجود دارد، از جمله زند و پازند، ساسانیان ولایت. مجموعه سروده‌های او به دو زبان فارسی و عربی در دیوان المعارف فی الشعر گردآوری شده بود که شطحیاتی منظوم نیز در برداشت. در آثاری که به شرح احوال و آثار او پرداخته‌اند، نمونه‌های فراوانی از اشعار فارسی وی آمده است. مثنوی فارسی تحفة العرفان او چاپ شده است. روزبهان بقلی به گویش نیریزی هم ابیاتی دارد. | بقلی در فارسی‌نویسی استاد بود و در آثار او تعبیرات بسیاری حاکی از توجه به شخصیتها، عناصر داستانی و مفاهیمی مربوط به ایران باستان وجود دارد، از جمله زند و پازند، ساسانیان ولایت. مجموعه سروده‌های او به دو زبان فارسی و عربی در دیوان المعارف فی الشعر گردآوری شده بود که شطحیاتی منظوم نیز در برداشت. در آثاری که به شرح احوال و آثار او پرداخته‌اند، نمونه‌های فراوانی از اشعار فارسی وی آمده است. مثنوی فارسی تحفة العرفان او چاپ شده است. روزبهان بقلی به گویش نیریزی هم ابیاتی دارد. | ||
بقلی تألیف را نیز حجاب شمرده اما بیش از شصت اثر در علوم ظاهر و باطن داشته که برخی از | بقلی تألیف را نیز حجاب شمرده اما بیش از شصت اثر در علوم ظاهر و باطن داشته که برخی از آن‌ها موجود است. آثار وی درباره تصوف حدود 21 کتاب است که برخی از آن‌ها بدین شرح است: | ||
# اَلاِغانة یا شرح الحُجُبِ وَ الأستار في مَقامات أهل الأنوار و الأسرار. به زبان عربی که شرح و تفسیر و تأویل حدیثِ معروف نبوی است که طبق آن، پیامبر(ص) فرموده است: هرروز برای زدودن تیرگیهای بسیار اندکی که بر قلبم نشیند، بیش از هفتادبار استغفار می‌کنم. | # اَلاِغانة یا شرح الحُجُبِ وَ الأستار في مَقامات أهل الأنوار و الأسرار. به زبان عربی که شرح و تفسیر و تأویل حدیثِ معروف نبوی است که طبق آن، پیامبر(ص) فرموده است: هرروز برای زدودن تیرگیهای بسیار اندکی که بر قلبم نشیند، بیش از هفتادبار استغفار می‌کنم. | ||
# الأنوار في كشف الأسرار، به فارسی درباره مکاشفات اولیا و مقامات اهل معرفت و اسرار صوفیان. | # الأنوار في كشف الأسرار، به فارسی درباره مکاشفات اولیا و مقامات اهل معرفت و اسرار صوفیان. | ||
# بيان المقامات. در بیان صد درجه آغاز، میانه و پایان راه سالکان صوفی و ویژگی | # بيان المقامات. در بیان صد درجه آغاز، میانه و پایان راه سالکان صوفی و ویژگی آن‌ها | ||
# سیر الأرواح. به زبان عربی درباره احوال روح و تصرف آن در نفس، در باب اختلاف دانشوران در چیستی روح. | # سیر الأرواح. به زبان عربی درباره احوال روح و تصرف آن در نفس، در باب اختلاف دانشوران در چیستی روح. | ||
# كشف الأسرار و مكاشفات الأنوار. زندگینامه علمی و روحانی بقلی که در آن دعاوی شگفتانگیزی درباره مکاشفات خود کرده است. | # كشف الأسرار و مكاشفات الأنوار. زندگینامه علمی و روحانی بقلی که در آن دعاوی شگفتانگیزی درباره مکاشفات خود کرده است. | ||
| خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
# منطق الأسرار ببیان الأنوار. این اثر به زبان عربی در شرح شطحیات که بقلی کتاب فارسی خود را از این متن برگرفته است. | # منطق الأسرار ببیان الأنوار. این اثر به زبان عربی در شرح شطحیات که بقلی کتاب فارسی خود را از این متن برگرفته است. | ||
# عبهر العاشقین. در 32 فصل در عشق و اقسام آن؛ انسانی، عقلی، روحانی، الهی و جمالپرستی. | # عبهر العاشقین. در 32 فصل در عشق و اقسام آن؛ انسانی، عقلی، روحانی، الهی و جمالپرستی. | ||
# مکتوبات روزبهان. حاوی مکاتبات وی با برخی از بزرگان عصر خویش است که از جمله | # مکتوبات روزبهان. حاوی مکاتبات وی با برخی از بزرگان عصر خویش است که از جمله آن‌ها نامه او به شیخ نجمالدین کبری است. | ||
# لطائف البيان في تفسير القرآن. | # لطائف البيان في تفسير القرآن. | ||
# عرائس البيان. در تفسیر و تأویل مشتمل بر اقوال عرفا و احادیث امامان شیعه. | # عرائس البيان. در تفسیر و تأویل مشتمل بر اقوال عرفا و احادیث امامان شیعه. | ||