۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'کتاب الغصب' به 'كتاب الغصب') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |میرزا محمدعلی خان | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |۱۱۹۷ش/ ۱۳۲۴ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|رشتی (ابهام زدایی)}} | |||
'''ميرزا حبيبالله رشتى''' (1234-1312ق)، فقیه، مجتهد، از علماى بزرگ قرن 13 و اوايل قرن 14 هجرى، از شاگردان مرحوم [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] و [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شیخ اعظم انصاری]]، از مهمترین آثارش [[بدائع الأفكار (رشتی)|بدائع الأفکار]] | |||
== ولادت == | |||
او فرزند میرزا محمدعلی خان فرزند جهانگیر خان قوچانی بود، پدرانش در اصل اهل قوچان بودند که در سالهای آغازین قرن یازدهم به گیلان کوچانده شده و از آن پس در گیلان ساکن شدند. | |||
میرزا حبیبالله سال ۱۲۳۴ق در املش چشم به جهان گشود. | |||
== تحصیلات == | |||
ميرزا حبيبالله دروس مقدماتى را در رشت آموخت و بعد از اتمام مقدمات به قزوين رفته و از محضر شیخ عبدالکریم ایروانی قزوينى استفاده كرد.استادی که در فقه و اصول نامور و ممتاز بود. شیخ حبیبالله هفت سال پیاپی از محضر ایشان بهره گرفت و در همان شهر به خواست پدر، با خانوادهی ارباب وصلت نمود. | |||
مشی زاهدانهی استاد تأثیر شگرفی در او نهاد به گونهای که از آن پس خود به زندگی زاهدانه روی کرد و تا پایان عمر بر روش پسندیدهی استاد وفادار ماند. در ۲۵ سالگی، سیراب از سرچشمه معارف دینی به مقام عالی اجتهاد نائل آمد و با نظر شیخ عبدالکریم ایروانی خود را مهیای سفر به املش نمود. | |||
در سال ۱۲۵۹ق از قزوین به املش بازگشت و چهار سال مرجع امور دینی مردم بود. برپایی نماز جماعت، هدایت و ارشاد مردم، پاسخ گویی به پرسشهای اعتقادی و قضاوت عادلانه او موجب شده بود مردم ارادتی عاشقانه به مجتهد جوان داشته باشند، اما او دوست داشت سفری به نجف اشرف رفته و از حوزهی علمیهی آن شهر مقدس جرعه جرعه شراب معرفت نوشد. | |||
صاحب | شیخ حبیبالله مجتهد املشی در سال ۱۲۶۳ق وارد نجف شد و در درس خارج فقه [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] شركت نمود و و از آن فقیه نامور نیز اجازهی اجتهاد دریافت کرد، | ||
بعد از وفات [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] از محضر [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ اعظم انصارى]] استفاده كرده و در درس خارج فقه و اصول ايشان شركت مىكرد. | |||
==تدريس== | ==تدريس== | ||
ايشان پس از وفات شيخ اعظم - در سال 1281 هجرى - حدود سى سال جانشين او در تدريس و تعليم گرديد. | ايشان پس از وفات شيخ اعظم - در سال 1281 هجرى - حدود سى سال جانشين او در تدريس و تعليم گرديد. | ||
خط ۷۲: | خط ۷۳: | ||
==ویژگیها== | ==ویژگیها== | ||
از خصوصيات زندگى علمى ميرزا حبيبالله رشتى عمر طولانى اوست كه بيش از هشتاد سال زندگى كرده و در اين مدت تعداد زيادى از علما و مجتهدين صاحب نام، در درس ايشان شركت مىكردهاند. حتى بزرگان نجف اشرف مثل شيخ عبدالحسين بن شيخ راضى و سيد حسين قزوينى كه از شركت در درس ديگران خوددارى میكردند، از محضر اين عالم وارسته استفاده میكردند. | از خصوصيات زندگى علمى ميرزا حبيبالله رشتى عمر طولانى اوست كه بيش از هشتاد سال زندگى كرده و در اين مدت تعداد زيادى از علما و مجتهدين صاحب نام، در درس ايشان شركت مىكردهاند. حتى بزرگان نجف اشرف مثل شيخ عبدالحسين بن شيخ راضى و سيد حسين قزوينى كه از شركت در درس ديگران خوددارى میكردند، از محضر اين عالم وارسته استفاده میكردند. | ||
خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
پس از وفات [[شيخ انصارى]] مردم از شاگردان ايشان خواستند كه فاضلترين و عالمترين شاگرد ايشان را معرفى كنند تا مردم از او تقليد كنند. | پس از وفات [[شيخ انصارى]] مردم از شاگردان ايشان خواستند كه فاضلترين و عالمترين شاگرد ايشان را معرفى كنند تا مردم از او تقليد كنند. | ||
مبرزترين شاگردان شيخ يعنى آقا حسن نجمآبادى، ميرزا عبدالرحيم نهاوندى، [[آشتیانی، محمدحسن|ميرزا حسن آشتيانى]] و ميرزا حبيبالله رشتى در خانۀ ميرزا حبيبالله جمع شده و پس از مشورت، [[میرزای شیرازی، محمدحسن | مبرزترين شاگردان شيخ يعنى آقا حسن نجمآبادى، ميرزا عبدالرحيم نهاوندى، [[آشتیانی، محمدحسن|ميرزا حسن آشتيانى]] و ميرزا حبيبالله رشتى در خانۀ ميرزا حبيبالله جمع شده و پس از مشورت، [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|ميرزاى شيرازى]] بزرگ را معرفى كردند و در درس و نماز او را برتر دانستند. | ||
==فضائل روحى و معنوى== | ==فضائل روحى و معنوى== | ||
خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
او به دليل احتياط و تقواى زياد در فتوى، به شدت در دادن فتاواى فقهى احتياط مىكرد و شايد به همين دليل خود را مرجع اعلام نكرد و راضى نبود كه كسى از او تقليد كند. | او به دليل احتياط و تقواى زياد در فتوى، به شدت در دادن فتاواى فقهى احتياط مىكرد و شايد به همين دليل خود را مرجع اعلام نكرد و راضى نبود كه كسى از او تقليد كند. | ||
به دليل داشتن بينش سياسى صحيح، در مطرح شدن مرجعيت [[میرزای شیرازی، محمدحسن | به دليل داشتن بينش سياسى صحيح، در مطرح شدن مرجعيت [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|ميرزاى شيرازى]] و تقويت مرجعيت او نقش بسزايى داشت و شاگردان او نيز با حضور در مسائل سياسى جوامع اسلامى، نقش مهمى را ايفا میكردند. | ||
==شاگردان مبارز== | ==شاگردان مبارز== | ||
خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
سيد ميرزا ابوالحسن انگجى (درگذشت 1357 هجرى)، از جملۀ شاگردان ميرزاى رشتى و از مراجع تقليد تبريز بود كه به دليل فتنۀ حكومت پهلوى و براى دفاع از مردم، به اجبار مدتى به مشهد رفت. | سيد ميرزا ابوالحسن انگجى (درگذشت 1357 هجرى)، از جملۀ شاگردان ميرزاى رشتى و از مراجع تقليد تبريز بود كه به دليل فتنۀ حكومت پهلوى و براى دفاع از مردم، به اجبار مدتى به مشهد رفت. | ||
سيد عبدالرزاق خلو بن على (متوفاى 1337 هجرى) براى جنگ با نيروهاى انگليسى در جنگ جهانى اول، همراه با ساير علما - بعد از گرفتن اجازه از [[میرزای شیرازی، محمدحسن | سيد عبدالرزاق خلو بن على (متوفاى 1337 هجرى) براى جنگ با نيروهاى انگليسى در جنگ جهانى اول، همراه با ساير علما - بعد از گرفتن اجازه از [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|ميرزاى شيرازى]] و ميرزاى رشتى - شركت فعال داشته است. | ||
اينها چند نمونه از شركت فعال شاگردان ايشان در صحنههاى سياسى آن زمان است. | اينها چند نمونه از شركت فعال شاگردان ايشان در صحنههاى سياسى آن زمان است. | ||
در هر حال، او و [[آشتیانی، محمدحسن بن جعفر|ميرزا محمدحسن آشتيانى]] صاحب بحر الفوائد، از بزرگانى هستند كه در به ثمر رسيدن نهضت [[میرزای شیرازی، محمدحسن | در هر حال، او و [[آشتیانی، محمدحسن بن جعفر|ميرزا محمدحسن آشتيانى]] صاحب بحر الفوائد، از بزرگانى هستند كه در به ثمر رسيدن نهضت [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|ميرزاى شيرازى]] و حمايت از ايشان نقش بسيار مهمى را ايفا كردهاند. | ||
==اساتيد== | ==اساتيد== | ||
مهمترين اساتيد ميرزا حبيبالله عبارتند از: | مهمترين اساتيد ميرزا حبيبالله عبارتند از: | ||
خط ۱۲۴: | خط ۱۲۳: | ||
فقها و علماى مشهورى كه بعد از [[میرزای شیرازی، محمدحسن | فقها و علماى مشهورى كه بعد از [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|ميرزاى شيرازى]] در درس ميرزا حبيبالله شركت مىكردهاند بيش از سيصد نفر بودهاند كه در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] و [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به حدود صد نفر از آنان اشاره شده است. | ||
در اينجا به ذكر نام تعدادى از مشهورترين آنها بسنده مىكنيم: | در اينجا به ذكر نام تعدادى از مشهورترين آنها بسنده مىكنيم: | ||
خط ۱۴۳: | خط ۱۴۲: | ||
# شيخ مرتضى بن شيخ محمدحسن رازى آشتيانى صاحب كتاب بحر الفوائد (متوفاى 1365 هجرى). | # شيخ مرتضى بن شيخ محمدحسن رازى آشتيانى صاحب كتاب بحر الفوائد (متوفاى 1365 هجرى). | ||
# شيخ رضا بن شيخ محمدحسین رازى اصفهانى معروف به مسجد شاهى. | # شيخ رضا بن شيخ محمدحسین رازى اصفهانى معروف به مسجد شاهى. | ||
# سيد ابوالقاسم بن سيد معصوم اشكورى (متوفاى 1325 هجرى) صاحب كتاب جواهر العقول في شرح فوائد الأصول. | # [[اشکوری گیلانی نجفی، سید ابوالقاسم بن معصوم|سيد ابوالقاسم بن سيد معصوم اشكورى]] (متوفاى 1325 هجرى) صاحب كتاب جواهر العقول في شرح فوائد الأصول. | ||
# شيخ على نقى بن شيخ محمد صالح حائرى آل صالحى، معروف به مدرس الطف، از مراجع نجف و صاحب كتاب بدائع الأصول. | # شيخ على نقى بن شيخ محمد صالح حائرى آل صالحى، معروف به مدرس الطف، از مراجع نجف و صاحب كتاب بدائع الأصول. | ||
# شيخ على بن باقر بن شيخ محمدحسن، صاحب جواهر (متوفاى 1340 هجرى)، از مراجع نجف و... | # شيخ على بن باقر بن شيخ محمدحسن، صاحب جواهر (متوفاى 1340 هجرى)، از مراجع نجف و... | ||
== | ==وفات== | ||
ميرزا حبيبالله رشتى، آن عالم بزرگ، پس از عمرى سراسر تلاش و اخلاص و انجام وظيفه، در چهاردهم جمادیالثانی 1312ق دار فانی را وداع گفت و در یکی از حجرههای صحن مطهر علوی علیهالسلام به خاک سپرده شد. | |||
از ميرزا حبيبالله هم سه فرزند باقى ماند به نامهاى: شيخ محمد (درگذشت 1316 هجرى)، شيخ اسماعيل (درگذشت 1343 هجرى) و شيخ اسحاق (درگذشت 1357 هجرى) كه هر سه از علماء فاضل بودند و در كنار پدر بزرگوارشان دفن شدهاند. | |||
شيخ اسحاق بن حبيبالله رشتى، مردى فقيه، اصولى، زاهد و متقى بود و در مسجد سپهسالار تدريس مىكرد. او داماد ملا كاظم خراسانى است. وى فردى خير و بخشنده بود و به نيازمندان كمك مىكرد و در حالى كه خود متمول نبود، قسمتى از خانهاش را نيز فروخته و به فقرا بخشيد. | |||
صاحب أعيان الشيعه دربارۀ او مىنويسد: | |||
كان أستاذ علماء عصره، فقيهاً، أصولياً، محققاً، مؤسساً في الأصول، وحيد عصره في إبكار الأفكار، لم ير أشد فكراً منه و أحسن تحقيقاً. | |||
==آثار== | |||
تقريرات درس استادش [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]] در اصول فقه، دو جلد | تقريرات درس استادش [[انصاری، مرتضی بن محمدامین|شيخ مرتضى انصارى]] در اصول فقه، دو جلد | ||
خط ۱۵۹: | خط ۱۷۰: | ||
# حاشيه بر مكاسب شيخ انصارى | # حاشيه بر مكاسب شيخ انصارى | ||
{{فقیهان شیعه}} | {{فقیهان شیعه}} | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[تعلیقة موجزة شریفة علی کتاب المکاسب و البیع (رشتی)]] | [[تعلیقة موجزة شریفة علی کتاب المکاسب و البیع (رشتی)]] | ||
خط ۱۸۳: | خط ۱۹۱: | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:تیر (99)]] |
ویرایش