رسم المصحف (عطیه): تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
(لینک درون متنی)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR14032J1.jpg|بندانگشتی|رسم المصحف]]
[[پرونده:NUR14032J1.jpg|بندانگشتی|رسم المصحف]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|رسم المصحف
! نام کتاب!! data-type="bookName" |رسم المصحف
|-
|-
|نام های دیگر کتاب  
|نام های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|احصاء و دراسة   
| data-type="otherBookNames" |احصاء و دراسة   
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[عطيه، صالح محمد ]] (نويسنده)
| data-type="authors" |[[عطيه، صالح محمد ]] (نويسنده)
   
   
|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'|عربي
| data-type="language" |عربي
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏BP‎‏ ‎‏73‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏6‎‏ر‎‏5  
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏‎‏BP‎‏ ‎‏73‎‏ ‎‏/‎‏ع‎‏6‎‏ر‎‏5  
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|قرآن - اشکال و اعجام  
| data-type="subject" |قرآن - اشکال و اعجام  


قرآن - جمع و گردآوري  
قرآن - جمع و گردآوري  
خط ۲۹: خط ۲۹:
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|جمعية الدعوة الاسلامية العالمية  
| data-type="publisher" |جمعية الدعوة الاسلامية العالمية  
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|ليبي - طرابلس  
| data-type="publishPlace" |ليبي - طرابلس  
|-
|-
||سال نشر  
||سال نشر  
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 2001م , 1430ق ,  
| ata-type="publishYear" |مجلد1: 2001م , 1430ق ,  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"


|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE14032AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE14032AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>
خط ۵۲: خط ۵۲:
در تمهید کتاب تاریخ کتابت عرب پیش از اسلام با استناد به منابع مختلف بررسی شده، سپس لوازم کتابت در آن عصر معرفی شده است<ref>ر.ک: تمهید، ص20-11</ref>.  
در تمهید کتاب تاریخ کتابت عرب پیش از اسلام با استناد به منابع مختلف بررسی شده، سپس لوازم کتابت در آن عصر معرفی شده است<ref>ر.ک: تمهید، ص20-11</ref>.  


در فصل اول کتاب موضوع جمع‌آوری قرآن و کتابت آن در عهد پیامبر(ص) و سپس در زمان خلفا بررسی شده است. نویسنده بین تورات و قرآن کریم مقایسه کرده که انزال تورات بر موسی(ع) به‌صورت مکتوب بر الواح بود اما قرآن بر پیامبر(ص) نازل شد درحالی‌که آن‌حضرت خواندن و نوشتن نمی‌دانست. امی بودن پیامبر(ص) محکم‌ترین دلیل بر نزول قرآن از جانب خداوند بود. لذا به دو روش به ذهن سپردن و کتابت در محافظت از قرآن اعتماد نمود. آن‌حضرت اهتمام شدیدی نسبت به حفظ قرآن و فهم آن داشت. بسیاری از صحابه قرآن را حفظ می‌کردند که باقلانی در الإنتصار و سیوطی در الإتقان و دیگران به اسامی آن‌ها اشاره کرده‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص24-22</ref>.  
در فصل اول کتاب موضوع جمع‌آوری قرآن و کتابت آن در عهد پیامبر(ص) و سپس در زمان خلفا بررسی شده است. نویسنده بین تورات و قرآن کریم مقایسه کرده که انزال تورات بر موسی(ع) به‌صورت مکتوب بر الواح بود اما قرآن بر پیامبر(ص) نازل شد درحالی‌که آن‌حضرت خواندن و نوشتن نمی‌دانست. امی بودن پیامبر(ص) محکم‌ترین دلیل بر نزول قرآن از جانب خداوند بود. لذا به دو روش به ذهن سپردن و کتابت در محافظت از قرآن اعتماد نمود. آن‌حضرت اهتمام شدیدی نسبت به حفظ قرآن و فهم آن داشت. بسیاری از صحابه قرآن را حفظ می‌کردند که [[باقلانی، محمد بن طیب|باقلانی]] در [[الإنتصار للقرآن|الإنتصار]] و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] در [[الإتقان في علوم القرآن|الإتقان]] و دیگران به اسامی آن‌ها اشاره کرده‌اند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص24-22</ref>.  


تعداد زیاد حفاظ قرآن، رسول(ص) را از شیوه دوم که اتخاذ کتابت به‌عنوان وسیله حفظ و نگهداری بود باز نداشت. چراکه قاریان می‌میرند؛ لذا از ابتدای نزول وحی کتابت به حفظ افزوده شد و این دو روش همدیگر را کمک کرده و تصحیح می‌کردند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص25</ref>.  
تعداد زیاد حفاظ قرآن، رسول(ص) را از شیوه دوم که اتخاذ کتابت به‌عنوان وسیله حفظ و نگهداری بود باز نداشت. چراکه قاریان می‌میرند؛ لذا از ابتدای نزول وحی کتابت به حفظ افزوده شد و این دو روش همدیگر را کمک کرده و تصحیح می‌کردند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص25</ref>.  
خط ۵۸: خط ۵۸:
در عهد عثمان، حکومت اسلامی توسعه یافت و مردم عرب و غیر عرب گروه‌گروه به اسلام گرویدند. همه قرآن را به قرائتی که خوانده می‌شد می‌خواندند و قرائات نیز متعدد و متنوع بود. مسلمانان جدید در قرائت قرآن اختلاف کردند و سبب اختلاف آن‌ها وجود این قرائات متواتر و غیرمتواتر و وجود قرآن‌هایی بود که صحابه برای خود نوشته بودند. این اختلافات به درگیری‌هایی منجر شد که در منابعی تاریخی ذکر شده و نویسنده به برخی از آن‌ها اشاره کرده است. در گردآوری قرآن در زمان عثمان، قرآنی که در زمان ابوبکر نوشته شده بود مصدر اول در گردآوری قرار گرفت<ref>ر.ک: همان، ص36-33</ref>.  
در عهد عثمان، حکومت اسلامی توسعه یافت و مردم عرب و غیر عرب گروه‌گروه به اسلام گرویدند. همه قرآن را به قرائتی که خوانده می‌شد می‌خواندند و قرائات نیز متعدد و متنوع بود. مسلمانان جدید در قرائت قرآن اختلاف کردند و سبب اختلاف آن‌ها وجود این قرائات متواتر و غیرمتواتر و وجود قرآن‌هایی بود که صحابه برای خود نوشته بودند. این اختلافات به درگیری‌هایی منجر شد که در منابعی تاریخی ذکر شده و نویسنده به برخی از آن‌ها اشاره کرده است. در گردآوری قرآن در زمان عثمان، قرآنی که در زمان ابوبکر نوشته شده بود مصدر اول در گردآوری قرار گرفت<ref>ر.ک: همان، ص36-33</ref>.  


در دومین فصل کتاب، ابتدای معنای لغوی و اصطلاحی «رسم» ذکر شده است. رسم به معنای اثر و به اثر هر چیزی رسم آن و جمعش را رسوم می‌گویند. رسم استعاره گرفته شده برای دلالت بر خط مصحف که اشاره به مفاد اثر قدیم است. استفاده از معنای رسم از زمان ابوعمرو دانی (444ق) در کتابش المقنع آغاز شد. ابن خلدون هم (متوفی 808ق) از فن رسم چنین گزارش داده است: «به فن قرائات، فن رسم هم اضافه می‌شود که عبارت از وضعیت حروف قرآن در مصحف و رسوم خطی آن است»<ref>ر.ک: همان، ص45</ref>.  
در دومین فصل کتاب، ابتدای معنای لغوی و اصطلاحی «رسم» ذکر شده است. رسم به معنای اثر و به اثر هر چیزی رسم آن و جمعش را رسوم می‌گویند. رسم استعاره گرفته شده برای دلالت بر خط مصحف که اشاره به مفاد اثر قدیم است. استفاده از معنای رسم از زمان [[دانی، عثمان بن سعید|ابوعمرو دانی]] (444ق) در کتابش [[المقنع]] آغاز شد. [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن خلدون]] هم (متوفی 808ق) از فن رسم چنین گزارش داده است: «به فن قرائات، فن رسم هم اضافه می‌شود که عبارت از وضعیت حروف قرآن در مصحف و رسوم خطی آن است»<ref>ر.ک: همان، ص45</ref>.  


رسم مصحف بسیاری اوقات با انتساب به عثمان بن عفان سومین خلیفه اسلامی «رسم عثمانی» گفته می‌شود؛ چراکه گردآوری قرآن در سومین مرحله در زمان عثمان به اتمام رسید<ref>ر.ک: همان، ص46</ref>.  
رسم مصحف بسیاری اوقات با انتساب به عثمان بن عفان سومین خلیفه اسلامی «رسم عثمانی» گفته می‌شود؛ چراکه گردآوری قرآن در سومین مرحله در زمان عثمان به اتمام رسید<ref>ر.ک: همان، ص46</ref>.  
خط ۷۶: خط ۷۶:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش