۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'اهل بيت' به 'اهل‌بيت'
جز (جایگزینی متن - ' {{' به '{{') |
جز (جایگزینی متن - 'اهل بيت' به 'اهل‌بيت') |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''رساله مودت و نخستين قربانى'''، كه نام كامل آن «رساله مودت، تفسير آيه {{متن قرآن|قل لا أسئلكم عليه أجراً إلا المودة في القربى|سوره=شوری|آیه=۲۳}}و نخستين قربانى (حضرت زهرا و فرزندش محسن سلام‌الله‌عليها)» است، از جمله تأليفات [[حسینی طهرانی، محمدحسین|آيت‌الله سيد محمدحسين حسينى تهرانى]]، پيرامون جايگاه | '''رساله مودت و نخستين قربانى'''، كه نام كامل آن «رساله مودت، تفسير آيه {{متن قرآن|قل لا أسئلكم عليه أجراً إلا المودة في القربى|سوره=شوری|آیه=۲۳}}و نخستين قربانى (حضرت زهرا و فرزندش محسن سلام‌الله‌عليها)» است، از جمله تأليفات [[حسینی طهرانی، محمدحسین|آيت‌الله سيد محمدحسين حسينى تهرانى]]، پيرامون جايگاه اهل‌بيت(ع) و محبت به آن خاندان، به زبان فارسى است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب، مشتمل بر يك مقدمه و هشت گفتار است. در هريك از گفتارهاى كتاب با استفاده از آيات و روايات، مطالب ارزشمندى درباره حب | كتاب، مشتمل بر يك مقدمه و هشت گفتار است. در هريك از گفتارهاى كتاب با استفاده از آيات و روايات، مطالب ارزشمندى درباره حب اهل‌بيت(ع) ذكر شده و به شبهات و ايرادات پاسخ داده شده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مطالبى كه در اين كتاب آمده خلاصه مباحثى است در تفسير آيه مودت و لزوم محبت | مطالبى كه در اين كتاب آمده خلاصه مباحثى است در تفسير آيه مودت و لزوم محبت اهل‌بيت(ع) و نقل و بررسى برخى از وقايع بعد از رحلت حضرت رسول اكرم(ص) تا شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) كه نويسنده در هشت جمعه در ماه‌هاى ربيع‌الاول و جمادى‌الاولى و جمادى‌الثانية سال 1391ق، در مسجد قائم تهران ايراد فرموده‌اند. در همان زمان آيات و روايات مورد بحث و شالوده‌اى از مباحث را مكتوب نموده‌اند تا در موقعيت مناسب بازنويسى و تحرير شود، سپس در ضمن مطالعات خود به مطالب و روايات ديگرى برخورد نموده‌اند و آوردن آنها را نيز در اين كتاب مناسب ديده و در آخر نوشته خود اين معنا را متذكر گرديده‌اند<ref>مقدمه، ص 21</ref> | ||
مطالب گفتارهاى هفت‌گانه كتاب به ترتيب عبارت است از: | مطالب گفتارهاى هفت‌گانه كتاب به ترتيب عبارت است از: | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
#در گفتار دوم رواياتى درباره محبت و انس و الفت گرفتن مؤمنين و حب و بغض در راه خدا ذكر شده است<ref>همان، ص 43 - 69</ref> | #در گفتار دوم رواياتى درباره محبت و انس و الفت گرفتن مؤمنين و حب و بغض در راه خدا ذكر شده است<ref>همان، ص 43 - 69</ref> | ||
#در تفاسير و روايات شيعه خلافى نيست كه مقصود از «مودت في القربى» مودت اقرباء و نزدیک ان حضرت رسول(ص) است و اما در تفاسير اهل تسنن «قربى» را به معانى مختلفى تفسير نموده‌اند. نويسنده در گفتار سوم كتاب با ذكر اين معانى به همه آنها پاسخ داده است<ref>همان، ص 73</ref> | #در تفاسير و روايات شيعه خلافى نيست كه مقصود از «مودت في القربى» مودت اقرباء و نزدیک ان حضرت رسول(ص) است و اما در تفاسير اهل تسنن «قربى» را به معانى مختلفى تفسير نموده‌اند. نويسنده در گفتار سوم كتاب با ذكر اين معانى به همه آنها پاسخ داده است<ref>همان، ص 73</ref> | ||
#در ابتداى گفتار چهارم كتاب به ديدگاه امام المفسرين، جارالله [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] (متوفى 538ق) درباره آيه مودت اشاره شده است. وى در تفسير «[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]]» طبق احاديث متواتره از شيعه و سنى، آن را به محبت و مودت | #در ابتداى گفتار چهارم كتاب به ديدگاه امام المفسرين، جارالله [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] (متوفى 538ق) درباره آيه مودت اشاره شده است. وى در تفسير «[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|كشاف]]» طبق احاديث متواتره از شيعه و سنى، آن را به محبت و مودت اهل‌بيت(ع) تفسير مى‌كند و مى‌گويد: چه استثناء متصل باشد و چه منفصل، درهرحال مراد از اهل قربى، اقرباى حضرت رسول‌الله است<ref>همان، ص 97</ref>در بخش ديگرى از اين گفتار مطالبى درباره صحابه پيامبر(ص) و تبعيت از آنها و نيز احاديثى كه در صحاح سته اهل سنت در عظمت فاطمه(س) ذكر شده را شرح كرده است. | ||
#در گفتار پنجم كتاب نيز مطالب ديگرى در رابطه با محبت به | #در گفتار پنجم كتاب نيز مطالب ديگرى در رابطه با محبت به اهل‌بيت(ع) ذكر شده است. مقصود از «آل» در روايات، اظهار محبت شافعى نسبت به اهل‌بيت(ع)، جريان كشاندن [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به مسجد براى بيعت با خليفه، جريان آتش زدن خانه حضرت زهرا(س) و قصيده اُزرى در رثاى آن حضرت از جمله مطالب اين گفتار است<ref>همان، ص 149 - 171</ref> | ||
#نويسنده، گفتار ششم كتاب را با روايتى از شهيد سيد نورالله شوشترى آغاز كرده است كه مى-گويد: «جمهور از اهل تسنن از [[صحيح بخارى]] و مسلم و از [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد بن حنبل]] و تفسير ثعلبى از [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] روايت كرده‌اند كه: چون آيه مودت نازل شد، به حضرت رسول‌الله عرض نمودند: اقرباى شما كه مودت آنان واجب است چه كسانند؟ فرمود: على و فاطمه و دو پسر آنها». | #نويسنده، گفتار ششم كتاب را با روايتى از شهيد سيد نورالله شوشترى آغاز كرده است كه مى-گويد: «جمهور از اهل تسنن از [[صحيح بخارى]] و مسلم و از [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد بن حنبل]] و تفسير ثعلبى از [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] روايت كرده‌اند كه: چون آيه مودت نازل شد، به حضرت رسول‌الله عرض نمودند: اقرباى شما كه مودت آنان واجب است چه كسانند؟ فرمود: على و فاطمه و دو پسر آنها». | ||
#:نقل جريان غدير از زبان زيد بن ارقم، بى‌ارزش بودن عبادات و كارهاى خير بدون ولايت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] و كلام [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] در برابر دشمنان [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] از ديگر مطالب ذكرشده در اين گفتار است<ref>همان، ص 175</ref> | #:نقل جريان غدير از زبان زيد بن ارقم، بى‌ارزش بودن عبادات و كارهاى خير بدون ولايت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] و كلام [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] در برابر دشمنان [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] از ديگر مطالب ذكرشده در اين گفتار است<ref>همان، ص 175</ref> | ||
#در گفتار هفتم كتاب، نويسنده به اين نكته اشاره كرده است كه در بعضى از احكام شرعيه در قرآن مجيد تشديدهاى فراوانى به عمل آمده است، با آنكه به‌ظاهر بعيد به نظر مى‌رسيد كه درباره اين حكم اين نوع از تشديد مورد لزوم باشد، ولى پس از رحلت رسول اكرم(ص) كه به علت عمل ننمودن به آن حكم و رشد نمودن ريشه فساد، كم‌كم نتايج سوء و عواقب وخيمى عائد بر مسلمين شد، معلوم شد كه آن اصرار و تأكيد قرآن مجيد درباره آن حكم و توعيد به عواقب خطرناك و عذاب دردناك با الحان شديد، همه و همه براى جلوگيرى از آن نتايج شوم بوده است<ref>همان، ص 195 - 196</ref>نويسنده از اينجا به سر تأكيد فراوان پيامبر اكرم(ص) بر محبت | #در گفتار هفتم كتاب، نويسنده به اين نكته اشاره كرده است كه در بعضى از احكام شرعيه در قرآن مجيد تشديدهاى فراوانى به عمل آمده است، با آنكه به‌ظاهر بعيد به نظر مى‌رسيد كه درباره اين حكم اين نوع از تشديد مورد لزوم باشد، ولى پس از رحلت رسول اكرم(ص) كه به علت عمل ننمودن به آن حكم و رشد نمودن ريشه فساد، كم‌كم نتايج سوء و عواقب وخيمى عائد بر مسلمين شد، معلوم شد كه آن اصرار و تأكيد قرآن مجيد درباره آن حكم و توعيد به عواقب خطرناك و عذاب دردناك با الحان شديد، همه و همه براى جلوگيرى از آن نتايج شوم بوده است<ref>همان، ص 195 - 196</ref>نويسنده از اينجا به سر تأكيد فراوان پيامبر اكرم(ص) بر محبت اهل‌بيت(ع) اشاره مى‌كند. | ||
#شأن نزول آيه مودت، حديث كساء، اشعار فرزدق در محبت | #شأن نزول آيه مودت، حديث كساء، اشعار فرزدق در محبت اهل‌بيت(ع) و اشعار حضرت زهرا و ترجمه آن از جمله مطالبى است كه در آخرين گفتار كتاب آمده است<ref>همان، ص 221 - 260</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||